III. Produkcja, koszty i nadwyżka bezpośrednia uzyskana z produkcji wybranych produktów rolniczych
3. Żywiec wołowy
3. Żywiec wołowy
: QLQLHMV]\P SRGUR]G]LDOH SU]HGVWDZLRQR Z\QLNL ] SURGXNFML Ī\ZFD
ZRáRZHJRZURNX2PyZLRQRSR]LRPLZDUWRĞüSURGXNFMLSRV]F]HJyOQH
VNáDGQLNL NRV]WyZ EH]SRĞUHGQLFK RUD] Z\VRNRĞü ]UHDOL]RZDQHM QDGZ\ĪNL EH]
SRĞUHGQLHM'DQHOLF]ERZHSRFKRG]Lá\]H]ELRURZRĞFLFHORZRZ\EUDQ\FKGR
EDGDĔLQG\ZLGXDOQ\FK JRVSRGDUVWZ UROQ\FK UR]PLHV]F]RQ\FK QD WHUHQLH FDáHM
3ROVNL:\QLNL]DSUH]HQWRZDQRGODFDáHM]ELRURZRĞFLMDNLGODJRVSRGDUVWZSR
JRVSRGDUVWZ LQG\ZLGXDOQ\FK SURGXNXMąF\FK Ī\ZLHF ZRáRZ\ 7\P EDUG]LHM ĪH
SURGXNFMD Z Z\EUDQ\FK GR EDGDĔ JRVSRGDUVWZDFK SURZDG]RQD E\áD Z RSDUFLX
R]ZLHU]ĊWDSRFKRG]ąFHRGNUyZUDVPOHF]Q\FKDQLHRV]WXNLRXĪ\WHF]QRĞFLW\
SRZRPLĊVQHM-HGQDNZ\QLNLREOLF]HĔZLDU\JRGQLHREUD]XMąZLHONRĞüSRQLHVLR
Q\FKQDSURGXNFMĊĪ\ZFDZRáRZHJRQDNáDGyZLNRV]WyZEH]SRĞUHGQLFKZDUXQ
NXMąF\FK]UHDOL]RZDQLHQDGZ\ĪNLEH]SRĞUHGQLHMQDRNUHĞORQ\PSR]LRPLH
2GURNXZHMĞFLD3ROVNLGR8QLL(XURSHMVNLHMW]QVXNFHV\ZQLHZ]UD
VWDNUDMRZHSRJáRZLHE\GáDSR]RVWDáHJRGRNWyUHJR]DOLF]DVLĊPLĊG]\LQQ\PL
SU]H]QDF]DQHQDU]HĨE\GáRZZLHNXODWRUD]ODWLZLĊFHM:URNX
SRJáRZLHE\GáDSR]RVWDáHJRZ\QRVLáRZ3ROVFHW\VV]WXNSRGF]DVJG\
ZURNX±W\VV]WXNWMRPQLHM:]URVWOLF]E\W\FK]ZLH
U]ąWZ\QLND]XWU]\P\ZDQLDVLĊZFLąJXNLONXRVWDWQLFKODWNRU]\VWQLHMV]\FKQLĪ
SU]HG DNFHVMą FHQ VSU]HGDĪ\ Ī\ZFD ZRáRZHJR Z VNXSLH L QD WDUJRZLVNDFK
:URNXĞUHGQLRURF]QDFHQDVNXSXĪ\ZFDZRáRZHJRZ\QRVLáD]áNJ
LE\áDZ\ĪV]DNROHMQRRLQLĪZLURNXRUD]RGSRZLHGQLR
L NURWQLH QLĪ Z L URNX :LĊNV]H SRJáRZLH L Z\ĪV]H
FHQ\VSU]HGDĪ\VNáDGDá\VLĊQDVXNFHV\ZQ\Z]URVWZDUWRĞFLJOREDOQHMSURGXNFML
:HGáXJ *86 Z VNáDG E\GáD SR]RVWDáHJR ZFKRG]ą ZV]\VWNLH JUXS\ ZLHNRZRXĪ\WNRZH
E\GáDRSUyF]NUyZ'RE\GáDSR]RVWDáHJR]DOLF]DQHVą]DWHPFLHOĊWDZZLHNXSRQLĪHMURNX
PáRGH E\GáR KRGRZODQH L U]HĨQH Z ZLHNX ODW RUD] E\GáR GRURVáH KRGRZODQH L U]HĨQH
ZZLHNXODWLZLĊFHM
Pogłowie bydła i owiec w czerwcu 2006 r.,*86:DUV]DZD Pogłowie bydła i owiec według stanu w grudniu 2009 r.,*86:DUV]DZD Pogłowie bydła i owiec według stanu w grudniu 2012 r.,*86:DUV]DZD
'&]DNRZVNLDostosowania na rynku mięsa w Polsce przed i po akcesji do Unii Europej-skiej 5RF]QLNL (NRQRPLF]QH .XMDZVNR3RPRUVNLHM 6]NRá\ :\ĪV]HM Z %\GJRV]F]\ QU
:\GDZQLFWZR.36:%\GJRV]F]
Ī\ZFD ZRáRZHJR NWyUD Z URNX Z\QRVLáD POQ ]á SRGF]DV JG\
ZURNX± POQ]áW]QR ZLĊFHM
:URNXĞUHGQLRZXF]HVWQLF]ąF\FKZEDGDQLDFKJRVSRGDUVWZDFKURO
Q\FKSURGXNFMDQHWWRĪ\ZFDZRáRZHJR SU]\URVW Z\QRVLáDGWDSURGXNFMD
EUXWWR ± GW ĝUHGQLD ZDJD VSU]HGDZDQ\FK ]ZLHU]ąW NV]WDáWRZDáD VLĊ QD
SR]LRPLH NJDĞUHGQLRURF]QDFHQDVSU]HGDĪ\NJĪ\ZFDZ\QRVLáD]á
WMRZLĊFHMQLĪĞUHGQLRZNUDMX ]á
2EOLF]HQLDXZLGRF]QLá\ĪHZURNXĞUHGQLRZEDGDQ\FKJRVSRGDUVWZDFK
PRĪOLZHE\áRX]\VNDQLH]SURGXNFMLĪ\ZFDZRáRZHJRQDGZ\ĪNLEH]SRĞUHGQLHMEH]
GRSáDWZNZRFLH]áDSRLFKGROLF]HQLX± ]áNJĪ\ZFDEUXWWR2]QDF]D
WRĪHQDSR]LRPLHQDGZ\ĪNLEH]SRĞUHGQLHMUR]SDWU\ZDQDG]LDáDOQRĞüE\áDGRFKR
GRZD3UDZGRSRGREQHMHVWMHGQDNĪHXZ]JOĊGQLHQLHZUDFKXQNXNRV]WyZSRĞUHG
QLFK]ZLą]DQ\FK]SURGXNFMąĪ\ZFDZRáRZHJRXMDZQLáRE\ĪHSURGXNFMDZRáRZL
Q\QDSR]LRPLHGRFKRGX]G]LDáDOQRĞFLE\áDQLHGRFKRGRZD
5R]SDWUXMąFV\WXDFMĊHNRQRPLF]QąSURGXNFMLĪ\ZFDZRáRZHJRZUR
NXGODZ\ND]DQLDMHM]UyĪQLFRZDQLDZ\QLNLX]\VNDQHZJRVSRGDUVWZDFKQDM
OHSV]\FKLQDMVáDEV]\FKSRUyZQDQR]HIHNWDPLJRVSRGDUVWZĞUHGQLFK:SU]HOL
F]HQLXQDNJĪ\ZFDEUXWWRRGQRWRZDQR WDEHOD$
w gospodarstwach najlepszych
x FHQĊVSU]HGDĪ\ZHIHNFLHZDUWRĞüSURGXNFML±Z\ĪV]ąR
x EH]SRĞUHGQLHNRV]W\SURGXNFML±QLĪV]HR
x QDGZ\ĪNĊEH]SRĞUHGQLąEH]GRSáDW±Z\ĪV]ąNURWQLH
w gospodarstwach najsłabszych
x FHQĊVSU]HGDĪ\ZHIHNFLHZDUWRĞüSURGXNFML±Z\ĪV]ąR
x EH]SRĞUHGQLHNRV]W\SURGXNFML±Z\ĪV]HR
x QDGZ\ĪNĊEH]SRĞUHGQLąEH]GRSáDW±QLĪV]ąR]á E\áDRQDZDUWR
ĞFLąXMHPQą
=EDGDĔZ\QLNDĪHQDMNRU]\VWQLHMV]ąFHQĊ ]á ]DNJĪ\ZFDZRáR
ZHJR X]\VNDQR Z JRVSRGDUVWZDFK RNUHĞORQ\FK MDNR QDMOHSV]H QDMQLĪV]ą ]DĞ
]á ±ZJUXSLHJRVSRGDUVWZĞUHGQLFK-HGQDNUyĪQLFDPLĊG]\W\PLFHQDPL
QLHE\áDGXĪDZ\QRVLáD]á :DUWRSU]\W\P]DXZDĪ\üĪHZSU]\
SDGNX SU]\MĊW\FK GR EDGDĔ JRVSRGDUVWZ FHQD VSU]HGDĪ\ Ī\ZFD QLH PLDáD QD
RJyá]ZLą]NX]UR]PLDUHPSURGXNFML%\áDZ]QDF]Q\PVWRSQLXX]DOHĪQLRQDRG
ORNDOL]DFML JRVSRGDUVWZD Z RNUHĞORQ\P UHJLRQLH D XĞFLĞODMąF Z NRQNUHWQ\P
ZRMHZyG]WZLH±WDEHOD $ ,L$
Rocznik statystyczny rolnictwa 2012*86:DUV]DZD Skup i ceny produktów rolnych w 2012 r.*86:DUV]DZD
$QDOL]DZ\ND]DáDĪHFHQDĪ\ZFDZRáRZHJRQLHE\áDF]\QQLNLHPGHWHUPL
QXMąF\P SR]LRP QDGZ\ĪNL EH]SRĞUHGQLHM Z Z\G]LHORQ\FK JUXSDFK JRVSR
GDUVWZ WM QDMOHSV]\FK ĞUHGQLFK L QDMVáDEV]\FK =DGHF\GRZDá\ R W\P NRV]W\
EH]SRĞUHGQLH SRQLHVLRQH QD SURGXNFMĊ :\UDĨQD MHVW MHGQRNLHUXQNRZD ]PLDQD
LFKSR]LRPXW]QZ]URVWZUD]]HVSDGNLHPQDGZ\ĪNLEH]SRĞUHGQLHM:JRVSR
Wykres (A) III.3.1. Produkcja, koszty i nadwyżka bezpośrednia z produkcji żywca wołowego w 2012 roku średnio w badanym zbiorze gospodarstw
oraz w wydzielonych grupach
-100
Średnio w zbiorze Najlepsze Średnie Najsłabsze
Jednolita płatność obszarowa
Uzupełniające płatności obszarowe*
Nadwyżka bezpośrednia bez dopłat
Koszty bezpośrednie
Wartość produkcji
zł/100 kg żywca brutto
8]XSHáQLDMąFHSáDWQRĞFLREV]DURZHREHMPXMąSáDWQRĞüX]XSHáQLDMąFąGRURĞOLQSRGVWDZRZ\FK LSáDWQRĞü]ZLHU]ĊFą
:ĞUyGNRV]WyZEH]SRĞUHGQLFKZDĪQąSR]\FMĊVWDQRZLáNRV]WZ\PLDQ\VWD
GD1DMQLĪV]\MHJRSR]LRP±]áNJĪ\ZFDEUXWWRRGQRWRZDQRZJRVSR
GDUVWZDFKQDMOHSV]\FKDQDMZ\ĪV]\±]áZQDMVáDEV]\FK5yĪQLFDE\áDZLĊF
NURWQD6\WXDFMDWDXZDUXQNRZDQDE\áDZDJą]ZLHU]ąWZFKRG]ąF\FKGRVWDGD
NWyUD Z JRVSRGDUVWZDFK QDMOHSV]\FK E\áD NURWQLH QLĪV]D QLĪ Z QDMVáDE
V]\FKDWDNĪHFHQąW\FK]ZLHU]ąW:JRVSRGDUVWZDFKQDMOHSV]\FKFHQD]DNJ
Z\QRVLáD ]áLE\áDR]á QLĪV]DQLĪZQDMVáDEV]\FK'XĪDUyĪ
QLFDZNRV]WDFKZ\PLDQ\VWDGDZZ\RGUĊEQLRQ\FKJUXSDFKJRVSRGDUVWZE\áD
F]\QQLNLHP UyĪQLFXMąF\P SR]LRP NRV]WyZ EH]SRĞUHGQLFK 1DOHĪ\ GRGDü ĪH
XG]LDá NRV]WX Z\PLDQ\ VWDGD Z NRV]WDFK EH]SRĞUHGQLFK Z\ND]\ZDá WHQ VDP
NLHUXQHN ]PLDQ\ FR MHJR SR]LRP : JRVSRGDUVWZDFK QDMOHSV]\FK VWDQRZLá
DZĞUHGQLFKLQDMVáDEV]\FK±NROHMQRL
: SURGXNFML ]ZLHU]ĊFHM ZDĪQ\P VNáDGQLNLHP NRV]WyZ EH]SRĞUHGQLFK Vą
SDV]H:EDGDQ\P]ELRU]HJRVSRGDUVWZQDMQLĪV]\NRV]WSDV]REF\FKW]Q SR
FKRG]ąF\FK]]HZQąWU]JRVSRGDUVWZD ]á MDNLSDV]ZáDVQ\FKW]Q]SURGXN
WyZ QLHWRZDURZ\FK L WRZDURZ\FK RJyáHP ]á Z\VWąSLá Z JUXSLH JRVSR
GDUVWZQDMOHSV]\FKQDMZ\ĪV]\]DбZQDMVáDEV]\FK5yĪQLFDQDQLHNRU]\ĞüW\FK
GUXJLFKZ\QRVLáDRGSRZLHGQLRL )DNWWHQGRZRG]LĪHVSRVyEĪ\
ZLHQLD]ZLHU]ąWPD]QDF]ąF\ZSá\ZQDRSáDFDOQRĞüSURGXNFMLĪ\ZFDZRáRZHJR
.RV]WSDV]Z\NRU]\VWDQ\FKZSURFHVLHSURGXNFMLMHVWSRFKRGQąLFKLORĞFL
RUD]VWUXNWXU\URG]DMRZHM1LHEH]]QDF]HQLDMHVWWDNĪHZáDĞFLZLH]ELODQVRZDQD
GDZND Ī\ZLHQLRZD NWyUD ZSá\ZD QD LORĞü SDV] ]XĪ\W\FK QD NJ SU]\URVWX
Ī\ZFD 5R]SDWUXMąF ]XĪ\FLH SDV] WUHĞFLZ\FK ]DXZDĪD VLĊ VXNFHV\ZQ\ Z]URVW
LORĞFL Z NROHMQ\FK JUXSDFK JRVSRGDUVWZ : JRVSRGDUVWZDFK QDMOHSV]\FK QD
NJSU]\URVWX]XĪ\WRNJSDV]DZQDMVáDEV]\FK± NJUyĪQLFDE\áD
ZLĊFNURWQD =GHF\GRZDáR R W\P JáyZQLHWR ĪH Z W\FKRVWDWQLFKQD NJ
SU]\URVWX Z\NRU]\VWDQR áąF]QLH NURWQLH ZLĊFHM SDV] SU]HP\VáRZ\FK NRQ
FHQWUDWyZPLHV]DQHNĞUXWSRHNVWUDNF\MQ\FKLPDNXFK NJZREHFNJ
3RQDGWR ]XĪ\FLH UHODW\ZQLH GURJLHJR ZáDVQHJR ]LDUQD L ĞUXW ]ERĪRZ\FK E\áR
NURWQLHZLĊNV]H Z\QRVLáR NJZREHFNJ :Z\RGUĊEQLRQ\FKJUX
SDFKJRVSRGDUVWZĞUHGQLNRV]WZáDVQHJR]LDUQDLĞUXWZ\NRU]\VWDQ\FKZĪ\ZLH
QLX]ZLHU]ąWZ\QRVLá]áGWSRGF]DVJG\DQDORJLF]QHSDV]H]]DNXSX
NRV]WRZDá\Z]DOHĪQRĞFLRGUR]SDWU\ZDQHMJUXS\RGGR]áGW
: SU]\SDGNX SU]HĪXZDF]\ QDOHĪ\ Z]Ląü WDNĪH SRG XZDJĊ ]XĪ\FLH SDV]
] SURGXNWyZ QLHWRZDURZ\FK W]Q ]LHORQNL VLDQD L NLV]RQNL Z W\P Z]JOĊG]LH
ZLGRF]QH Vą WDNĪH UyĪQLFH : JRVSRGDUVWZDFK QDMVáDEV]\FK Z SRUyZQDQLX
] QDMOHSV]\PL ]XĪ\FLH ]LHORQNL QD NJ SU]\URVWX Ī\ZFD E\áR Z\ĪV]H
RVLDQD±R DNLV]RQNL±DĪR-HGQDNĪHDQDOL]DZ\ND]DáD
ĪHRQDMZ\ĪV]\PNRV]FLHSDV] RJyáHP ZJRVSRGDUVWZDFKQDMVáDEV]\FK]GHF\
GRZDáR QDMZLĊNV]H ]XĪ\FLH UHODW\ZQLH GURJLFK SDV] WUHĞFLZ\FK ]DUyZQR SR
FKRG]HQLDSU]HP\VáRZHJRMDNLJRVSRGDUVNLHJR :SHZQ\PVWRSQLX]DZDĪ\á
WHĪIDNWĪHZSRUyZQDQLXGRGZyFKSR]RVWDá\FKJUXSZJRVSRGDUVWZDFKQDM
VáDEV]\FK Z VWUXNWXU]H SDV] WUHĞFLZ\FK Z\UDĨQLH ZLĊNV]\ XG]LDá PLDá\ SDV]H
]]DNXSX DZĞUyGQLFKSUDZLHSRáRZĊ VWDQRZLá\NRQFHQWUDW\
LPLHV]DQNLSU]HP\VáRZH
2EOLF]HQLDZ]DNUHVLHVWUXNWXU\]XĪ\FLDSDV]WUHĞFLZ\FKQDNJĪ\ZFD
ZRáRZHJRQHWWR]DSUH]HQWRZDQRZ]HVWDZLHQLX
47
Struktura zuycia pasz treciwych w 2012 roku (w przeliczeniu na 100 kg Īywca netto)
Najlepsze efekty z produkcji Īywca wołowego w grupie gospodarstw z naj-wyĪszym poziomem nadwyĪki bezpoĞredniej bez dopłat oraz najsłabsze – w go-spodarstwach, w których nadwyĪka była wartoĞcią ujemną, przedstawiono takĪe wykorzystując wybrane mierniki sprawnoĞci ekonomicznej – tabela (A) III.3.1.
Tabela (A) III.3.1. Mierniki sprawnoci ekonomicznej produkcji
ywca wołowego w 2012 roku
Prezentowane wyniki wskazują, Īe w gospodarstwach najlepszych, bezpo-Ğrednie koszty produkcji 1 kg Īywca (3,07 zł/kg) były 2,2-krotnie niĪsze niĪ w gru-pie najsłabszych i cena sprzedaĪy Īywca (6,89 zł) o 124,4% przewyĪszała ich po-ziom. Natomiast w gospodarstwach najsłabszych koszty przewyĪszały cenĊ Īywca o 1,3%. Ponadto w gospodarstwach najlepszych 1,5-krotnie niĪszy był wskaĨnik
100,0 100,0 100,0 100,0
z tego: 14,8 13,8 13,6 18,7
z tego: 53,3 86,9 46,9 48,8
7,5 9,4 6,7 8,2
28,8 0,0 34,1 33,0
10,4 3,7 12,3 10,0
85,2 86,2 86,4 81,3
w tym: 95,8 100,0 96,2 91,7
pozostałe pasze treĞciwe własne z produktów towarowych
ziarna i Ğruty ze zbóĪ Pasze treciwe ogółem [proc.]
pochodzące z zewnątrz gospodarstwa koncentraty i mieszanki ziarna i Ğruty ze zbóĪ Ğruty poekstrakcyjne,
ĝrednio w grupach gospodarstw 25%
produkujących Īyw. wołowy
25%
[godz.] 0,108 0,095 0,101 0,139
[kg] 9,23 10,51 9,87 7,19
[zł] 61,59 72,44 64,86 48,19
[x] - oznacza, Īe wykonanie obliczeĔ nie było uzasadnione, nadwyĪka bezpoĞrednia bez dopłat była wartoĞcią ujemną.
Wyszczególnienie
ĝrednio w gospod.
produkujących Īywiec wołowy
ĝrednio w grupach gospodarstw
WielkoĞü produkcji brutto /1 godzinĊ pracy ogółem
WartoĞü produkcji /1 godzinĊ pracy ogółem Koszty bezpoĞrednie /1 kg Īywca wołowego Koszty bezpoĞrednie /1 zł nadwyĪki bezpoĞredniej bez dopłat
NadwyĪka bezpoĞrednia bez dopłat /1 kg Īywca wołowego
Nakłady pracy ogółem /1 kg Īywca wołowego
SUDFRFKáRQQRĞFL SURGXNFML JRG] ZREHF JRG] QD NJ Ī\ZFD
DZVNDĨQLNLWHFKQLF]QHMLHNRQRPLF]QHMZ\GDMQRĞFLSUDF\REOLF]DQHRGSRZLHG
QLD Z\ND]Dá\ ]QDF]QH ]UyĪQLFRZDQLH RSáDFDOQRĞFL SURGXNFML Ī\ZFD ZRáRZHJR
PLĊG]\Z\RGUĊEQLRQ\PLJUXSDPLJRVSRGDUVWZMDNLZLFKREUĊELHĝUHGQLSR
]LRPZVNDĨQLNDRSáDFDOQRĞFLEH]SRĞUHGQLHMRUD]Z\QLNPHGLDQ\SRWZLHUG]DMąĪH
QDMZ\ĪV]ąRSáDFDOQRĞFLąRPDZLDQHMSURGXNFMLZ\UyĪQLDá\VLĊMHGQRVWNL]JUXS\
QDMOHSV]\FK:SRUyZQDQLX]JRVSRGDUVWZDPLQDMVáDEV]\PLZNWyU\FKSURGXNFMD
E\áDQLHRSáDFDOQDZLHONRĞFLW\FKPLHUQLNyZE\á\Z\ĪV]HRGSRZLHGQLRR
L SNW SURF 6WRVXQNRZR Z\VRNL SR]\F\MQ\ ZVSyáF]\QQLN ]PLHQQRĞFL
ZJRVSRGDUVWZDFKQDMOHSV]\FK ZVND]XMHQDUHODW\ZQLHGXĪHUR]SURV]H
QLH ZVNDĨQLND RSáDFDOQRĞFL Z WHM JUXSLH JRVSRGDUVWZ E\áD RQD ZLĊF ± SRG
Z]JOĊGHPWHMFHFK\±GRĞüVLOQLH]UyĪQLFRZDQDZHZQĊWU]QLH:REUĊELHJRVSR
GDUVWZĞUHGQLFKLQDMVáDEV]\FK]UyĪQLFRZDQLHE\áRZ\UDĨQLHPQLHMV]H:\G]LHOR
QH JUXS\ ]QDF]QLH UyĪQLá\ VLĊ SRPLĊG]\ VREą Z JRVSRGDUVWZDFK QDMOHSV]\FK
ZVSyáF]\QQLN]PLHQQRĞFLE\á NURWQLHZ\ĪV]\QLĪZĞUHGQLFK3HUFHQW\O
Tabela (A) III.3.2. Wybrane statystyki opisowe wskaźnika opłacalności bezpośredniej produkcji żywca wołowego w 2012 roku
QDMOHSV]\FK
ĞUHGQLFK
QDMVáDEV]\FK
3RGVXPRZXMąFPRĪQDVWZLHUG]LüĪHVSRĞUyGJRVSRGDUVWZUROQ\FKSUR
GXNXMąF\FKZURNXĪ\ZLHFZRáRZ\SRQDG X]\VNDáRQDGZ\ĪNĊEH]SR
ĞUHGQLąEH]GRSáDW:Z\G]LHORQ\FKJUXSDFKJRVSRGDUVWZWMQDMOHSV]\FKĞUHG
QLFK L QDMVáDEV]\FK R SR]LRPLH WHM NDWHJRULL GRFKRGRZHM ]GHF\GRZDá\ SRQLH
VLRQHQDSURGXNFMĊNRV]W\EH]SRĞUHGQLHJG\ĪFHQ\VSU]HGDĪ\Ī\ZFDZRáRZHJR
E\á\ Z]JOĊGHP VLHELH GRĞü SRGREQH : JRVSRGDUVWZDFK QDMOHSV]\FK EH]SR
ĞUHGQLHNRV]W\SURGXNFMLE\á\QDMQLĪV]H]DWHPQDGZ\ĪNDE\áDQDMZ\ĪV]D1D
WRPLDVWZJUXSLHJRVSRGDUVWZQDMVáDEV]\FKE\áRRGZURWQLHNRV]W\EH]SRĞUHGQLH
E\á\ QDMZ\ĪV]H ± Z NRQVHNZHQFML QDGZ\ĪND EH]SRĞUHGQLD SU]\MĊáD ZDUWRĞü
XMHPQą FR R]QDF]D ĪH G]LDáDOQRĞü SU]\QRVLáD VWUDW\ 7\ONR G]LĊNLGRSáDWRP GR
SRZLHU]FKQLSDV]RZHMNRV]W\EH]SRĞUHGQLH]RVWDá\ZSHáQLSRNU\WH
:Z\RGUĊEQLRQ\FKJUXSDFKJRVSRGDUVWZJáyZQ\PLF]\QQLNDPLUyĪQLFXMą
F\PLSR]LRPNRV]WyZEH]SRĞUHGQLFKDZLĊFde facto±SR]LRPQDGZ\ĪNLEH]
SRĞUHGQLHMEH]GRSáDWE\áNRV]WZ\PLDQ\VWDGDRUD]NRV]WSDV]]ZáDV]F]DWUH
ĞFLZ\FK.RV]WZ\PLDQ\VWDGDXZDUXQNRZDQ\E\áZDJą]ZLHU]ąWZFKRG]ąF\FK
GRVWDGDLFHQąLFK]DNXSX:JRVSRGDUVWZDFKQDMOHSV]\FKZSRUyZQDQLXGR
QDMVáDEV]\FKZDJD]ZLHU]ąWE\áDQLĪV]DNURWQLHDFHQDSáDFRQD]DNJ±
R SRQDG .RV]W SDV] E\á SRFKRGQą LFK LORĞFL RUD] VWUXNWXU\ URG]DMRZHM
: NROHMQ\FK JUXSDFK JRVSRGDUVWZ SRF]ąZV]\ RG JUXS\ QDMOHSV]\FK ]XĪ\FLH
SDV]]DUyZQRWUHĞFLZ\FKMDNLREMĊWRĞFLRZ\FK ]ZáDV]F]D]LHORQNLLNLV]RQNL
±ZSU]HOLF]HQLXQDNJSU]\URVWXĪ\ZFD ±VXNFHV\ZQLHZ]UDVWDáR:JR
VSRGDUVWZDFKQDMOHSV]\FKZRGQLHVLHQLXGRQDMVáDEV]\FK]XĪ\FLHSDV]WUHĞFL
Z\FKE\áRPQLHMV]HNURWQLH8ZDUXQNRZDQHWRE\áRSU]HGHZV]\VWNLPEDU
G]LHM UDFMRQDOQ\P Z\NRU]\VWDQLHP SDV] SU]HP\VáRZ\FK NRQFHQWUDWyZ PLH
V]DQHNĞUXWSRHNVWUDNF\MQ\FKLPDNXFKyZ RUD]ZáDVQHJR]LDUQDLĞUXW]ERĪR
Z\FK=XĪ\FLHW\FKSDV]E\áRRGSRZLHGQLRL NURWQLHPQLHMV]H
0LDUąRSáDFDOQRĞFLSURGXNFMLĪ\ZFDZRáRZHJRZURNXE\áZVNDĨQLN
RSáDFDOQRĞFLEH]SRĞUHGQLHM%DGDQLDZ\ND]Dá\]QDF]QH]UyĪQLFRZDQLHRSáDFDO
QRĞFL WHM SURGXNFML PLĊG]\ Z\G]LHORQ\PL JUXSDPL JRVSRGDUVWZ MDN L Z LFK
REUĊELH2EOLF]HQLDSRWZLHUG]Lá\ĪHQDMZ\ĪV]ąRSáDFDOQRĞFLąSURGXNFMLQDSR
]LRPLHQDGZ\ĪNLEH]SRĞUHGQLHMEH]GRSáDWFHFKRZDá\VLĊMHGQRVWNL]DOLF]RQHGR
JUXS\QDMOHSV]\FKQDWRPLDVWQDMPQLHMV]ą±JRVSRGDUVWZD]JUXS\QDMVáDEV]\FK
ZZLHOXVSRĞUyGQLFKSURGXNFMDĪ\ZFDZRáRZHJRSU]\QRVLáDVWUDW\
V]H :\QLNL SU]HGVWDZLRQR Z XNáDG]LH WDEHODU\F]Q\P L JUDILF]Q\P ĞUHGQLR
ZSUyELHEDGDZF]HMRUD]ZZ\G]LHORQ\FKJUXSDFK$QDOL]DREHMPRZDáD]DJDG
QLHQLD SR]LRPX SURGXNFML SRQLHVLRQ\FK QDNáDGyZ L NRV]WyZ RUD] GRFKRGX
ZSRVWDFLQDGZ\ĪNLEH]SRĞUHGQLHMX]\VNDQHJR]SURGXNFMLPOHND
*RVSRGDUVWZDXF]HVWQLF]ąFHZEDGDQLDFKSURZDG]Lá\MHGQRF]HĞQLHUDFKXQ
NRZRĞüZV\VWHPLH3ROVNL)$'1E\á\WRZLĊFMHGQRVWNLHNRQRPLF]QLHPRFQLHM
V]HĝZLDGF]\RW\PFKRFLDĪE\ZLĊNV]DVNDODSURGXNFMLRUD]Z\ĪV]DZ\GDMQRĞü
POHF]QD NUyZ : URNX POHF]QRĞü NUyZ Z JRVSRGDUVWZDFK LQG\ZLGXDO
Q\FK ĞUHGQLR Z NUDMX XNV]WDáWRZDáD VLĊ QD SR]LRPLH OLWU\ 1DWRPLDVW
ZEDGDQ\P]ELRU]HJRVSRGDUVWZĞUHGQLDZ\GDMQRĞüNUyZZ\QRVLáDOLWUyZ
E\áDZLĊFZ\ĪV]DR&HQDPOHND ]áOLWU E\áDUyZQLHĪZ\ĪV]DRG
ĞUHGQLHMFHQ\VNXSXSRGDZDQHMSU]H]*86 ]áOLWU FKRFLDĪUyĪQLFDQLH
E\áDGXĪDZ\QRVLáD]DOHGZLH
3U]HSURZDG]RQH EDGDQLD ZVND]XMą QD NLOND LQWHUHVXMąF\FK ]DOHĪQRĞFL
:NROHMQ\FKJUXSDFKJRVSRGDUVWZWMQDMOHSV]\FKĞUHGQLFKLQDMVáDEV]\FKZ\G]LH
ORQ\FKZHGáXJNZDUW\OLQDGZ\ĪNLEH]SRĞUHGQLHMEH]GRSáDWOLF]RQHMQDNURZĊ
RGQRWRZDQRZ\UDĨQ\VSDGHNSRJáRZLDNUyZPOHF]Q\FKLFKPOHF]QRĞFLRUD]FHQ\
POHND $QDORJLF]Q\ NLHUXQHN ]PLDQ\ Z\ND]\ZDá WDNĪH SR]LRP NRV]WyZ EH]SR
ĞUHGQLFKLRF]\ZLĞFLHQDGZ\ĪNLEH]SRĞUHGQLHM2]QDF]DWRĪHJáyZQ\PF]\QQL
NLHPGHWHUPLQXMąF\PZ\VRNRĞüQDGZ\ĪNLE\á\SU]\FKRG\.RV]W\EH]SRĞUHGQLH
SRQLHVLRQHQDXWU]\PDQLHNURZ\ PDODá\ZUD]]HVSDGNLHPQDGZ\ĪNLPLDá\
SHZLHQZSá\ZQDMHMZ\VRNRĞüDOHQLHE\á\F]\QQLNLHPGHF\GXMąF\P1DOHĪ\
ĝUHGQLRZEDGDQ\FKJRVSRGDUVWZDFKREVDGDNUyZPOHF]Q\FKQDKD85Z\QRVLáDV]W
DZHGáXJ*86SRJáRZLHNUyZZNUDMX ZJVWDQX]JUXGQLDU ±Z\QRVLáRV]W
Rynek mleka nr 44,(5L*ĩ3,%05L5:$55:DUV]DZD
33Skup i ceny produktów rolnych w 2012 r*86:DUV]DZD
ZSRUyZQDQLXGRGDQ\FK*86E\áDZ\ĪV]DR:JRVSRGDUVWZDFKĞUHGQLFK
SRJáRZLH±V]W Z\GDMQRĞüNUyZZ\QRVLáDOLWU\DFHQDPOHND±]á
:\QLNLSURGXNF\MQHLFHQRZHZWHMJUXSLHJRVSRGDUVWZE\á\QDMEDUG]LHM]EOLĪRQH
GRĞUHGQLFKZ\QLNyZZNUDMX1DWRPLDVWZJRVSRGDUVWZDFKQDMVáDEV]\FK SRJáR
ZLHNUyZ±V]W POHF]QRĞüNUyZE\áDRQLĪV]DZRGQLHVLHQLXGRGD
Q\FK *86 NV]WDáWRZDáD VLĊ QD SR]LRPLH OLWUyZ &HQD POHND E\áD UyZQLHĪ
QLĪV]D±RZ\QRVLáD]áOLWU
=UyĪQLFRZDQLH SURGXNF\MQRĞFL NUyZ RUD] FHQ\ POHND Z Z\G]LHORQ\FK
JUXSDFKJRVSRGDUVWZE\áRGXĪHZHIHNFLHREDF]\QQLNLGHWHUPLQRZDá\Z\VR
NRĞüQDGZ\ĪNLEH]SRĞUHGQLHMOLF]RQHMQDNURZĊ.RV]W\EH]SRĞUHGQLHUyZQLHĪ
PLDá\ZSá\ZDOHVLáDLFKRGG]LDá\ZDQLDE\áDVáDEV]D2EOLF]HQLDZ\NRQDQHGOD
NROHMQ\FKJUXSJRVSRGDUVWZZ\ND]Dá\VXNFHV\ZQ\VSDGHNNRV]WyZEH]SRĞUHG
QLFKXWU]\PDQLDNUyZPOHF]Q\FKGHF\GXMąF\ZSá\ZQDLFKZ\VRNRĞüPLDáNRV]W
SDV]=GHF\GRZDQLHQDMZ\ĪV]HNRV]W\SDV]±]áNURZĊSRQLHĞOLSURGX
FHQFLPOHNDZJRVSRGDUVWZDFKQDMOHSV]\FK:JUXSLHĞUHGQLFK ]áNURZĊ LQDMVáDEV]\FK ]áNURZĊ E\á\RQHQLĪV]HZVWRVXQNXGRJRVSRGDUVWZ
QDMOHSV]\FKVSDGHNZ\QRVLáRGSRZLHGQLRL
:VWUXNWXU]HNRV]WyZEH]SRĞUHGQLFKNRV]WSDV] RJyáHP PLDáXG]LDáQDM
ZLĊNV]\]DZLHUDáVLĊZJUDQLFDFK 'UXJąSR]\FMĊZVWUXNWXU]H]DMąá
NRV]WZ\PLDQ\VWDGDNWyU\Z\QRVLáRGGRZ]DOHĪQRĞFLRGJUXS\
JRVSRGDUVWZ 5HV]WĊ VWDQRZLá\ SR]RVWDáH VNáDGQLNL NRV]WyZ EH]SRĞUHGQLFK
PLQXEH]SLHF]HQLH]ZLHU]ąWOHNDUVWZDLXVáXJLZHWHU\QDU\MQHNRV]W\VSHFMDOL
VW\F]QH±WDEHOD$
$QDOL]XMąFV\WXDFMĊHNRQRPLF]QąSURGXNFMLPOHNDZJRVSRGDUVWZDFKQDM
OHSV]\FKLQDMVáDEV]\FKZSRUyZQDQLXGRĞUHGQLFKZSU]HOLF]HQLXQDNURZĊ
POHF]QąRGQRWRZDQR WDEHOD$
w gospodarstwach najlepszych
x Z\GDMQRĞüPOHF]Qą±Z\ĪV]ąR
x FHQĊPOHND±Z\ĪV]ąR
x ZDUWRĞüSURGXNFMLRJyáHP±Z\ĪV]ąR
x EH]SRĞUHGQLHNRV]W\SURGXNFML±Z\ĪV]HR
x QDGZ\ĪNĊEH]SRĞUHGQLąEH]GRSáDW±Z\ĪV]ąR
w gospodarstwach najsłabszych
x Z\GDMQRĞüPOHF]Qą±QLĪV]ąR
x FHQĊPOHND±QLĪV]ąR
x ZDUWRĞüSURGXNFMLRJyáHP±QLĪV]ąR
x EH]SRĞUHGQLHNRV]W\SURGXNFML±QLĪV]HR
x QDGZ\ĪNĊEH]SRĞUHGQLąEH]GRSáDW±QLĪV]ąR
2EOLF]HQLDZVND]XMąQDGXĪH]UyĪQLFRZDQLHZ\QLNyZSRPLĊG]\JUXSDPL
JRVSRGDUVWZ=DGHF\GRZDá\RW\PJáyZQLHUyĪQLFHZPOHF]QRĞFLNUyZRUD]FH
QLHPOHND3RUyZQXMąFZ\QLNLZEU]HJRZ\FKJUXSDFKJRVSRGDUVWZW]QQDMOHS
V]\FK GR QDMVáDEV]\FK UyĪQLFD Z POHF]QRĞFL E\áD NURWQD D Z FHQLH POHND
Z\QRVLáD]áQDOLWU]HWMQDNRU]\ĞüSLHUZV]HMJUXS\3RPLPRZ\Ī
á\ ZLĊNV]HJR ]QDF]HQLD Z WZRU]HQLX QDGZ\ĪNL EH]SRĞUHGQLHM LFK XG]LDá
Z QDGZ\ĪFH OLF]RQHM áąF]QLH ]GRSáDWDPL Z\QRVLáRG Z JRVSRGDUVWZDFK
QDMOHSV]\FKGRZQDMVáDEV]\FK WDEHOD $ ,,, :\QLNDWR]IDNWXĪH
SRZLHU]FKQLD]DMĊWDSRGXSUDZĊSDV]ZáDVQ\FKQLHWRZDURZ\FK±ZSU]HOLF]HQLX
QDNURZĊ±QLHE\áDGXĪD]DZLHUDáDVLĊZJUDQLFDFKKD
Wykres (A) III.4.1. Produkcja, koszty i nadwyżka bezpośrednia z produkcji mleka w 2012 roku średnio w badanym zbiorze gospodarstw
oraz w wydzielonych grupach
0
Średnio w zbiorze Najlepsze Średnie Najsłabsze
Jednolita płatność obszarowa
Uzupełniające płatności obszarowe*
Nadwyżka bezpośrednia bez dopłat
Koszty bezpośrednie Wartość produkcji
zł/1 krowę mleczną
8]XSHáQLDMąFH SáDWQRĞFL REV]DURZH REHMPXMą SáDWQRĞü X]XSHáQLDMąFą GR URĞOLQ SRGVWDZR
Z\FKLSáDWQRĞü]ZLHU]ĊFą
-DNMXĪZF]HĞQLHMZVSRPQLDQRNRV]WSDV]WRGRPLQXMąF\VNáDGQLNNRV]WyZ
EH]SRĞUHGQLFK XWU]\PDQLD NUyZ POHF]Q\FK :H ZV]\VWNLFK JUXSDFK JRVSR
GDUVWZ]GHF\GRZDQLHQDMZLĊNV]\XG]LDáZNRV]WDFKSDV]RJyáHP REHMPXMąRQH
SDV]H]]HZQąWU]JRVSRGDUVWZDRUD]ZáDVQH]SURGXNWyZWRZDURZ\FKLQLHWRZD
URZ\FK PLDá\SDV]HWUHĞFLZH:JRVSRGDUVWZDFKQDMOHSV]\FKQDSDV]HRJyáHP
UROQLF\ Z\GDWNRZDOL NZRWĊ ]á Z W\P VWDQRZLá NRV]W SDV] WUHĞFL
Z\FK 1DWRPLDVW Z GZyFK NROHMQ\FK JUXSDFK JRVSRGDUVWZ WM ĞUHGQLFK L QDM
VáDEV]\FKNRV]WSDV]RJyáHPZ\QRVLáRGSRZLHGQLR]áL]áDSDV]HWUH
ĞFLZHVWDQRZLá\LWHJRNRV]WX1DOHĪ\GRGDüĪHJRVSRGDUVWZDQDMOHS
V]H±ZSRUyZQDQLXGRQDMVáDEV]\FK±NURWQLHZLĊFHMĞURGNyZSU]H]QDF]Dá\
QD]DNXSSDV]WUHĞFLZ\FK]]HZQąWU]JRVSRGDUVWZDQDWRPLDVWNRV]WSDV]WUHĞFL
Z\FK ZáDVQ\FK E\á R QLĪV]\ 2G]ZLHUFLHGOHQLHP VWURQ\ NRV]WRZHM MHVW
RNUHĞORQ\XG]LDáSRV]F]HJyOQ\FKURG]DMyZSDV]ZGDZFHĪ\ZLHQLRZHM]ZLHU]ąW
6WUXNWXUĊ]XĪ\FLDSDV]WUHĞFLZ\FKSU]HGVWDZLRQRZSRQLĪV]\P]HVWDZLHQLX
Struktura zużycia pasz treściwych w 2012 roku ZSU]HOLF]HQLXQDNURZĊ
ĝUHGQLR
ZEDGDQ\P
]ELRU]H
JRVSRGDUVWZ
ĝUHGQLRZJUXSDFKJRVSRGDUVWZ QDMOHSV]\FK
ĞUHGQLFK
QDMVáDEV]\FK
Pasze treściwe ogółem [proc.] 100,0 100,0 100,0 100,0
]WHJR SRFKRG]ąFH]]HZQąWU]JRVSRGDUVWZD
]WHJR NRQFHQWUDW\LPLHV]DQNL
]WHJR NRQFHQWUDW\LPLHV]DQNL