Postawy społeczne wobec osób zmagających się z zaburzeniami psychicznymi i ich leczenia
5. Postrzeganie zaburzeń psychicznych poza europejskim kręgiem kulturowym
5.3. Afryka Subsaharyjska
Innym, kulturowo odmiennym regionem, jest Afryka Subsaharyjska, a zwłaszcza Nigeria, gdzie temat postrzegania zaburzeń psychicznych eksplorowano, jak się wydaje, najczęściej. Etniczne zróżnicowanie tego kraju odnajduje tam swoje związki z twierdzeniami o przyczynach zaburzeń [71-73], wskazując przede wszystkim na nadużywanie narkotyków, przyczyny mistyczne, opętanie przez złe duchy, stres, zdarzenia traumatyczne i dziedziczenie – każde przekonanie przejawiane jest w zróżnicowanym stopniu w różnych regionach kraju. Ponadto, ludzie preferują pomoc tradycyjnych i duchowych uzdrowicieli, którzy sami głoszą nadprzyrodzone przyczyny zaburzeń [74]; co więcej, dostępność świadczeń w zakresie zdrowia psychicznego w Nigerii jest dostarczana głównie w ten sposób [75]. Inne badanie poświęcone uwarunkowaniom przekonań na temat genezy zaburzeń psychicznych, przeprowa-dzone z udziałem bardzo dużej, przekrojowej próby, wykonali Adewuya i Makanjuola [76]. Podobnie jak w przypadku poprzednich badań, ustalono, że za najczęściej wymieniane przyczyny zaburzeń wśród mieszkańców Nigerii należy uznać: naduży-wanie alkoholu i substancji psychoaktywnych, czary, złe duchy oraz karę boską.
Stwierdzono, że mieszkańcy miast częściej przejawiali przekonanie o większej różnorodności czynników etiologicznych w porównaniu do mieszkańców wsi, którzy jednocześnie częściej niż mieszkańcy miast wymieniali czynniki nadprzyrodzone jako najważniejsze; jednocześnie poziom edukacji okazał się nie wiązać w żaden sposób z wiarą w tego rodzaju przyczyny. Zbliżone wyniki otrzymano również w badaniach na populacji ludu Akan w Ghanie [77]. Obecność i utrwalanie takiego rozumowania, według badaczy, jest przyczyną wzrastającej stygmatyzacji osób chorych w Afryce.
Sugerują oni również, że w związku ze znaczącymi różnicami w przekonaniach na temat źródeł zaburzeń w porównaniu do Europy, próby wprowadzania w Nigerii
„zachodniej” opieki medycznej najprawdopodobniej okazałyby się daremne.
5.4. Indie
W jednym z badań prowadzonych w indyjskim wiejskim regionie Maharashtran [78] skupiono się na różnicach w obrębie postrzegania osób cierpiących na depresję i schizofrenię. Uprzedzenia mierzono, wykorzystując kwestionariusze dystansowania społecznego i chęci do współpracy. Mimo ogólnej dość sporej tolerancji w porównaniu do opisywanych poprzednio rejonów stwierdzono obecność pewnych stygmatyzujących postaw. Osoby uczestniczące w badaniach deklarowały większą chęć dystansu wobec osób ze schizofrenią niż z depresją. Dystansowanie się było widoczne szczególnie w przypadku, gdy osoba cierpiąca na zaburzenia psychiczne stać się miała częścią rodziny, a zwłaszcza małżonkiem, co wiąże się najprawdopodobniej z charakte-rystyczną dla kultury Indii centralną rolą małżeństwa. Znaczna część uczestników badania stwierdziła, że osoby borykające się z zaburzeniami psychicznymi stanowią zagrożenie dla innych, mogą być nieobliczalne w swoim zachowaniu i należy ich unikać. Prawie wszyscy badani nie traktowali również zaburzeń psychicznych jako prawdziwych chorób natury medycznej. Poglądy te były bardziej stanowczo pod-trzymywane przez członków lokalnej społeczności niż osoby zaangażowane w udzie-lanie pomocy zdrowotnej. Co warte podkreślenia, zestaw przekonań o przyczynach zaburzeń psychicznych okazał się znacząco odmienny od charakterystycznych dla
Postawy społeczne wobec osób zmagających się z zaburzeniami psychicznymi i ich leczenia
kultury zachodniej lub np. regionu Afryki Subsaharyjskiej – najczęściej uznawanymi przyczynami były różne czynniki społeczno-ekonomiczne, podczas gdy ani przyczyny nadprzyrodzone, ani wyjaśnienia biologiczne nie zyskiwały szerokiego poparcia.
Jednocześnie, przekonanie o społeczno-ekonomicznych czynnikach stojących za genezą zaburzeń psychicznych wiązało się z mniejszym dystansowaniem społecznym, w przeciwieństwie do przekonania, że problemy psychiczne wynikają z osobistej słabości chorego lub czynników biologicznych. Badacze zaobserwowali też, że promowanie „europejskich” biomedycznych wyjaśnień zaburzeń psychicznych w tym kręgu kulturowym może zaostrzyć postawy dyskryminacyjne, zamiast je redukować.
6. Podsumowanie
Z przedstawionego przeglądu badań wysnuć można wnioski, że choć czasy średniowiecza i jego metod minęły, problem negatywnego postrzegania osób zmaga-jącymi się z zaburzeniami psychicznymi jest nadal obecny. Mimo stopniowego zwięk-szania wiedzy z zakresu zdrowia psychicznego, jednostki chore są wciąż dyskry-minowane, obciążone stygmatyzacją i odsuwane od reszty społeczeństwa, co przekłada się na ich niski poziom dobrostanu zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio (np.
w kwestii unikania profesjonalnej pomocy bądź opóźniania jej poszukiwania). Z proble-mami tego typu zetknąć się można zarówno w dalszym otoczeniu, jak i najbliższej rodzinie [32]. Dzieje się to bez względu na przynależność kulturową jednostki. Wydaje się, że nie istnieją też uniwersalne metody zwiększania świadomości społecznej i zmniejszania postaw dyskryminujących – metody stosowane w jednej kulturze zaostrzać mogą dyskryminację w innej lub zwyczajnie nie działać, co podważa skuteczność „zachodnich” metod i wyjaśnień, mimo ich silnie naukowej podstawy. Nie wystarcza również samo edukowanie w obrębie wiedzy o zaburzeniach psychicznych, ponieważ znajomość problematyki zdrowia psychicznego nie stanowi wysoce skutecz-nego sposobu redukowania dyskryminacji [79]. Aby zmniejszać rozpowszechnienie szkodliwych postaw i zwiększać szansę na pomoc osobom cierpiącym na zaburzenia psychiczne, należy podejmować szereg systematycznych badań o zasięgu lokalnym i opracowywać dostosowane do lokalnych warunków sposoby walki z dyskryminacją – choć i to może okazać się niewystarczające.
Literatura
1. Porter R., Szaleństwo. Rys historyczny, Przeł. J. Karłowski, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2002/2003.
2. Grzywa A., Oblicza psychozy, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2005.
3. Ebbell B., The Papyrus Ebers, Levin and Munksgaard, Kopenhaga 1937.
4. Bryan C., Ancient Egyptian Medicine. The Papyrus Ebers. Translated from the German version, Ares Publishers Inc., Chicago, 1930.
5. Okasha A. i Okasha T., Notes on mental disorders in Pharaonic Egypt, History of Psychiatry, 44, 2000, s. 413-424.
6. Stevens J. M., Gynaecology from ancient egypt: the papyrus kahun a translation of the oldest treatise on gynaecology that has survived from the ancient world, Medical Journal of Australia, 25-26, 1975, s. 949-952.
7. Kleisiaris C. F., Sfakianakis C. i Papathanasiou I. V., Health care practices in ancient Greece: The Hippocratic ideal, Journal of Medical Ethics and History of Medicine, 7, 2014, s. 6.
Karolina Emilia Nowak, Mikołaj Buczel, Natalia Grzywna, Kamil Filipiak, Malwina Szpitalak 8. Bilikiewicz T. i Gallus J., Psychiatria polska na tle dziejowym, PZWL, Warszawa 1962.
9. Patel V., Maj M., Flisher A. J., De Silva M. J., Koschorke M., Prince M., ... &
Campodonico F. D., Reducing the treatment gap for mental disorders: a WPA survey, World Psychiatry, 3, 2010, s. 169-176.
10. Girma E. i Tesfaye M., Patterns of treatment seeking behavior for mental illnesses in Southwest Ethiopia: a hospital based study, BMC Psychiatry, 1, 2011, s. 138.
11. Brown N. B. i Bruce S. E., Stigma, career worry, and mental illness symptomatology:
Factors influencing treatment-seeking for Operation Enduring Freedom and Operation Iraqi Freedom soldiers and veterans, Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 3, 2016, s. 276-283.
12. Hayward P. i Bright J., Stigma and mental illness: A review and critique, Journal of Mental Health, 4, 1997, s. 345-354.
13. Wolińska J., Percepcja społeczna, stereotyp niepełnosprawności – perspektywa aktora i obserwatora. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J–Paedagogia-Psychologia, 1, 2015, s. 45-66.
14. Al-Darmaki F., Thomas J. i Yaaqeib S., Mental health beliefs amongst Emirati female college students, Community Mental Health Journal, 2, 2016, s. 233-238.
15. Schomerus G., Stolzenburg S., Freitag S., Seerforck S., Muehlan H. i Schmidt S. Stigma as a barrier to recognizing personal mental ilness and seeking help: a prospective study among untreated persons with mental illness, European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience 269(4), 2019, s. 469-479.
16. Oexle N., Müller M., Kawohl W., Xu Z., Viering S., Wyss C., Vetter S. i Rüsch N., Self-stigma as a barrier to recovery: a longitudinal study. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 2, 2018, s. 209-212.
17. Corrigan P.W., Morris S.B., Michaels P.J., Rafacz J.D. i Rusch, N., Challenging the public stigma of mental illness: a meta-analysis of outcome studies. Psychiatric Services, 63(10), 2012, s. 963-972.
18. Kohls E., Coppens E., Hug J., Wittevrongel E., Van Audenhove C., Koburger N.,
Arensman E., Székely A., Gusmão R. i Hegerl U., Public attitudes toward depression and help-seeking: impact of the OSPI-Europe depression awareness campaign in four European regions, Journal of Affective Disorders, 217, 2017, s. 252-259.
19. Björkman T., Svensson B. i Lunderberg B., Experiences of sigma among people with severe mental illness. Reliability, acceptability and construct validity of the Swedish versions of two sigma scales measuring devaluation/discrimination and rejection experiences, Nordic Journal of Psychiatry, 61(5), 2007, s. 332-338.
20. Piner K. E. i Khale L. R., Adapting to the stigmatizing label of mental ilness: Forgone but not forgotten, Journal of Personality and Social Psychology, 47, 1984, s. 805-811.
21. Farina A., Thaw J., Lovern J.D. i Mangone D., People’s reactions to former patients moving to their neighbourhood, Journal of Community Psychology, 2, 1974, s. 108-112.
22. Brockington I.F., Hall P., Levings J. i Murphy C., The community’s tolerance of mentally ill, British Journal of Psychiatry, 162, 1993, s. 93-99.
23. Wahl O. F., Mental health consumers’ experience of sigma, Schizophrenia Bulletin, 25, 1999, s. 467-478.
24. Rossetto A., Potts L.C., Reavley N.J. i Henderson C., Perceptions of positive treatment and discrimination toward people with mental health problems: findings from the 2017 and 2019 Attitudes to Mentall Illness Surveys, Stigma and Health. Advance online publication, 2020.
25. Thornicroft G., Rose D., Kassam A. i Sartorius, N., Stigma: Ignorance, prejudice or discrimination?, British Journal of Psychiatry, 190, 2007, s. 192-193.
Postawy społeczne wobec osób zmagających się z zaburzeniami psychicznymi i ich leczenia 26. Girma E., Tesfaye M., Froeschl G., Möller-Leimkühler A.M., Müller N. i Dehning S.,
Public stigma against people with mental illness in the Gilgel Gibe Field Research Center (GGFRC) in Southwest Ethiopia, PloS One, 8(12), 2013, e82116.
27. Link B.G., Yang L.H., Phelan J.C. i Collins P.Y., Measuring mental disorder sigma, Schizophr Bull, 30, 2004, s. 511-541.
28. Adewuya A.O. i Oguntade A.A., Doctors’ attitude towards people with mental illness in Western Nigeria, Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 42(11), 2007, s. 931-936.
29. Harangozo J., Reneses B., Brohan E., Sebes J., Csukly G., López-Ibor J.J., Sartorius N., Rose D. i Thornicroft G., Stigma and discrimination against people with schizophrenia related to medical services, International Journal of Social Psychiatry, 60(4), 2014, s. 359-366.
30. Schulze B., Stigma and mental health professionals: a review of the evidence on an intricate relationship, International Review of Psychiatry, 19(2), 2007, s. 137-155.
31. Tawiah P.E., Adongo P.B. i Aikins M., Mental health-related stigma and discrimination in Ghana: experience of patients and their caregivers, Ghana Medical Journal, 49(1), 2015, s. 30-39.
32. Gehart D.R., The mental health recovery movement and family therapy, part I:
consumer‐led reform of services to persons diagnosed with severe mental illness, Journal of Marital and Family Therapy, 38(3), 2012, s. 429-442.
33. Larson J.E. i Corrigan P., The stigma of families with mental illness, Academic Psychiatry, 32(2), 2008, s. 87-91.
34. Ohaeri J.U. i Fido A.A., The opinion of caregivers on aspects of schizophrenia and major affective disorders in a Nigerian setting, Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 36(10), 2001, s. 493-499.
35. Shibre T., Negash A., Kullgren G., Kebede D., Alem A., Fekadu A., Fekadu D, Medhin G.
i Jacobsson L., Perception of stigma among family members of individuals with schizophrenia and major affective disorders in rural Ethiopia, Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 36(6), 2001, s. 299-303.
36. Broadbent E., Petrie K J., Main J. i Weinman J., The brief illness perception questionnaire, Journal of Psychosomatic Research, 60(6), 2006, s. 631-637.
37. Frostholm L., Fink P., Christensen K.S., Toft T., Oernboel E., Olesen F. i Weinman J., The patients’ illness perceptions and the use of primary health care, Psychosomatic Medicine, 67(6), 2005, s. 997-1005.
38. Maurin J.T. i Boyd C.B., Burden of mental illness on the family: A critical review.
Archives of Psychiatric Nursing, 4(2), 1990, s. 99-107.
39. Muralidharan A., Lucksted A., Medoff D., Fang, L.J. i Dixon L., Stigma: a unique source of distress for family members of individuals with mental illness, The Journal of
Behavioral Health Services & Research, 43(3), 2016, s. 484-493.
40. Hasson-Ohayon I., Goldzweig G., Lavi-Rotenberg A., Roe D. i Pijnenborge G.H.M., Illness representations among parents of children and adults with serious mental disorders:
A systematic review and theoretical model, European Psychiatry, 58, 2019, s. 27-37.
41. Ferriter M. i Huband N., Experiences of parents with a son or daughter suffering from schizophrenia, Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 10(5), 2003, s. 552-560.
42. Chang C.C., Yen C.F., Jang F.L., Su J.A. i Lin C.Y. Comparing affiliate stigma between family caregivers of people with different severe mental illness in Taiwan, The Journal of Nervous and Mental Disease, 205(7), 2017, s. 542-549.
43. Moses T., Adolescent mental health consumers' self‐stigma: associations with parents' and adolescents' illness perceptions and parental stigma, Journal of Community Psychology, 38(6), 2010, s. 781-798.
Karolina Emilia Nowak, Mikołaj Buczel, Natalia Grzywna, Kamil Filipiak, Malwina Szpitalak 44. Hasson-Ohayon I., Tuval-Mashiach R., Morag-Yaffe M., Gaziel M., Schapir L., Zalsman
G. i Shoval G., Parents of adolescents with psychiatric disorders: insight into the disorder, self-stigma and parental stress, Comprehensive Psychiatry, 55(5), 2014, s. 1106-1110.
45. Corrigan P.W., Druss B.G. i Perlick, D.A., The impact of mental illness stigma on seeking and participating in mental health care, Psychological Science in the Public
Interest, 15(2), 2014, s. 37-70.
46. Segal D.L., Coolidge F.L., Mincic M.S. i O'riley A., Beliefs about mental illness and willing-ness to seek help: A cross-sectional study, Aging & Mental Health, 9(4), 2005, s. 363-367.
47. ten Have M., de Graaf R., Ormel J., Vilagut G., Kovess V., Alonso J. i SEMeD/MHEDEA 2000 Investigators, Are attitudes towards mental health help-seeking associated with service use? Results from the European Study of Epidemiology of Mental Disorders, Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 45(2), 2010, s. 153-163.
48. Barney L.J., Griffiths K.M., Jorm A.F. i Christensen H., Stigma about depression and its impact on help-seeking intentions, Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 40(1), 2006, s. 51-54.
49. Hoyt D.R., Conger R.D., Valde J.G. i Weihs K., Psychological distress and help seeking in rural America, American Journal of Community Psychology, 25(4), 1997, s. 449-470.
50. McNair B.G., Highet N.J. i Hickie I.B., Exploring the perspectives of people whose lives have been affected by depression, Medical Journal of Australia, 176(10), 2002, s. 69-76.
51. Corrigan P., How stigma interferes with mental health care. American Psychologist, 59(7), 2004, s. 614-625.
52. Komiti A., Judd F. i Jackson H., The influence of stigma and attitudes on seeking help from a GP for mental health problems, Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 41(9), 2006, s. 738-745.
53. Hatchett G.T., Additional validation of the attitudes toward seeking professional psychological help scale, Psychological Reports, 98(1), 2006, s. 279-284.
54. Masuda A., Anderson P.L. i Edmonds J., Help-seeking attitudes, mental health stigma, and self-concealment among African American college students, Journal of Black Studies, 43(7), 2012, s. 773-786.
55. Wang J. i Patten S.B., Perceived effectiveness of mental health care provided by primary-care physicians and mental health specialists, Psychosomatics, 48(2), 2007, s. 123-127.
56. Mackenzie C.S., Gekoski W.L. i Knox V.J., Age, gender, and the underutilization of mental health services: The influence of help-seeking attitudes, Aging and Mental Health, 10(6), 2006, s. 574-582.
57. Grausgruber A., Meise U., Katschnig H., Schony W. i Fleischhacker W.W., Patterns of social distance towards people suffering from schizophrenia in Austria: A comparison between the general public, relatives, and mental health staff, Acta Psychiatrica Scandinavia, 115(4), 2007, s. 310-319.
58. Nordt C., Rössler W. i Lauber C., Attitudes of mental health professionals toward people with schizophrenia and major depression, Schizophrenia bulletin, 32(4), 2006, s. 709-714.
59. Shulman N. i Adams B., A comparison of Russian and British attitudes towards mental health problems in the community, International Journal of Social Psychiatry, 48(4), 2002, s. 266-278.
60. Bathje G.J. i Pryor J.B., The relationship of public and selfstigma to seeking mental health services, Journal of Mental Health Counseling, 33(2), 2011, s. 161-176.
61. Rüsch N., Evans-Lacko S.E., Henderson C., Flach C. i Thornicroft G., Knowledge and attitudes as predictors of intentions to seek help for and disclose a mental
illness, Psychiatric Services, 62(6), 2011, s. 675-678.
62. American Psychiatric Association, Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5®), American Psychiatric Pub, 2013.
Postawy społeczne wobec osób zmagających się z zaburzeniami psychicznymi i ich leczenia 63. Abolfotouh M.A., Almutairi A.F., Almutairi Z., Salam M., Alhashem A., Adlan A.A.
i Modayfer O., Attitudes toward mental illness, mentally ill persons, and help-seeking among the Saudi public and sociodemographic correlates, Psychology Research and Behavior Management, 12, 2019, s. 45-54.
64. Sadik S., Bradley M., Al-Hasoon S. i Jenkins R., Public perception of mental health in Iraq, International Journal of Mental Health Systems, 4(26), 2010, s. 1-11.
65. Angermeyer M.C. i Matschinger H., Lay beliefs about mental disorders: a comparison between the western and the eastern parts of Germany, Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 34(5), 1999, s. 275-281.
66. Gaebel W., Baumann A., Witte A. M. i Zaeske H., Public attitudes towards people with mental illness in six German cities, European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 252(6), 2002, s. 278-287.
67. Li J., Zhang M.M., Zhao L., Li W.Q., Mu J.L. i Zhang Z.H., Evaluation of attitudes and knowledge toward mental disorders in a sample of the Chinese population using a web-based approach, BMC Psychiatry, 18(1), 2018, s. 1-8.
68. Hu H. Y., Yan Y.Z, Chen L. M., Pu W.J., Liao W. i Li J., Knowledge about mental health and attitude to mental disorder in urban and rural residents in Guangzhou, Chinese Mental Health Journal, 26(1), 2012, s. 30-35.
69. Yao M.J., Yan X.F., Chang Z.J., Liu J., Yan L., Gao Q. i Lv Q.J., Awareness rate of mental health knowledge in residents in Zheng Zhou City. Chinese Mental Health Journal, 27(9), 2013, s. 682-685.
70. Yu Y., Liu Z.W., Hu M., Liu X.G., Liu H.M., Yang J.P., Zhou L. i Xiao S.Y., Assessment of mental health literacy using a multifaceted measure among a Chinese rural population.
BMJ Open, 5(10), 2015, e009054.
71. Akighir A., Traditional and modern psychiatry: a survey of opinions and beliefs amongst people in plateau state, Nigeria, International Journal of Social Psychiatry, 28(3), 1982, s. 203-209.
72. Gureje O., Lasebikan V.O., Ephraim-Oluwanuga O., Olley B.O. i Kola L., Community study of knowledge of and attitude to mental illness in Nigeria, The British Journal of Psychiatry, 186(5), 2005, s. 436-441.
73. Kabir M., Iliyasu Z., Abubakar I.S. i Aliyu M.H., Perception and beliefs about mental illness among adults in Karfi village, northern Nigeria, BMC International Health and Human Rights, 4(1), 2004, s. 3.
74. Adelekan M.L., Makanjuola A.B. i Ndo, R. J.E., Traditional mental health practitioners in Kwara State, Nigeria, East African Medical Journal, 78(4), 2001, s. 190-196.
75. Ayonrinde O., Gureje O. i Lawal R., Psychiatric research in Nigeria: bridging tradition and modernisation, The British Journal of Psychiatry, 184(6), 2004, s. 536-538.
76. Adewuya A.O. i Makanjuola R.O., Lay beliefs regarding causes of mental illness in Nigeria: pattern and correlates, Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 43(4), 2008, s. 336-341.
77. Opare-Henaku A. i Utsey S.O., Culturally prescribed beliefs about mental illness among the Akan of Ghana, Transcultural Psychiatry, 54(4), 2017, s. 502-522.
78. Kermode M., Bowen K., Arole S., Pathare S. i Jorm A.F., Attitudes to people with mental disorders: a mental health literacy survey in a rural area of Maharashtra, India, Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 44(12), 2009, s. 1087-1096.
79. Weisman H.L., Kia‐Keating M., Lippincott A., Taylor Z. i Zheng J., Mental Health Stigma Prevention: Pilot Testing a Novel, Language Arts Curriculum‐Based Approach for Youth, Journal of School Health, 86(10), 2016, s. 709-716.
Karolina Emilia Nowak, Mikołaj Buczel, Natalia Grzywna, Kamil Filipiak, Malwina Szpitalak
Postawy społeczne wobec osób zmagających się z zaburzeniami psychicznymi i ich leczenia
Streszczenie
Celem artykułu jest przybliżenie problematyki postrzegania zaburzeń psychicznych i jego wpływu na zdrowie psychiczne osób chorych. Przybliżono pokrótce zarys historycznego interpretowania i postrze-gania zaburzeń psychicznych od starożytności aż po czasy obecne. Następnie przedstawiono sytuację aktualną, rozpoczynając od analizy postaw dyskryminujących i stygmatyzujących osoby z zaburzeniami psychicznymi oraz tego, jaki może mieć to wpływ na ich codzienne funkcjonowanie i podejmowane przez nie próby szukania pomocy. Szczególną uwagę zwrócono na kwestię postrzegania zaburzeń psychicznych w rodzinie osób chorych. Przeanalizowano także relację miedzy postrzeganiem zaburzeń psychicznych przez społeczeństwo a poszukiwaniem profesjonalnej pomocy psychologicznej lub psychiatrycznej. Dokonano również przeglądu prac dotyczących postrzegania zaburzeń poza europejskim kręgiem kulturowym, szczególną uwagą obdarzając Bliski Wschód, Chiny, Afrykę Subsaharyjską i Indie.
Słowa kluczowe: zaburzenia psychiczne, pomoc psychologiczna, dyskryminacja, postawa
Mental disorders – attitudes towards people with mental illness and their treatment
Abstract
The main purpose of this article was to present the problematic aspects of perception of mental illnesses and its influence on people struggling with mental disorders. The article presents a historic overview of perception and interpretation of mental illnesses from antique to present times. The analysis of present times focuses on discriminatory attitudes, stigmatization of people with mental illness and effects that those factors can have on the mental health as well as professional help seeking processes. The analysis has then been extended to non-European regions such as Middle East, India, China and Sub-Saharan Africa. In addition to this, the article explores attitudes towards mental illnesses and mental illness perception among families of patients with mental disorders.
Keywords: mental disorders, psychological help, discrimination, attitude
Aleksandra Kucharska1