Najazd Goga z kraju Magog
38
1Pans przemówił do mnie w tych słowach: 2„Synu człowie-czys, zwróć się w stronę Gogac w krainie Magogd, w stronę tego wielkiego księcia Meszek i Tubale. Prorokuj przeciwko niemu. 3Powiedz: Tak mówi Pan Bóg: Oto Ja wystąpię przeciwko tobie, Gogu, wielki książę Meszek i Tubal. 4Zawrócę cię i włożę haki w twoje szczękif. Wyprowadzę ciebie i całe twoje wojsko, konie i jeźdźców, wszystkich wspaniale odzianych, liczną rzeszę z tarczami i puklerzami, wszystkich władających mieczem. 5Wraz z nimi jest: Persjas, Kuszg i Puth, wszyscy w puklerzach i szysza-kach; 6Gomeri i wszystkie jego oddziały; Bet-Togarmaj z dalekiej północy i wszystkie jego oddziały. Staną przy tobie liczne narody.7Przygotuj się dobrze, ty i wszyscy, którzy zgromadzili się przy
2036 Ezechiel 38,8-21
a) Na końcu czasów – chodzi o określony przez Boga moment historii, który wprawdzie koń-czy pewien etap, ale nie oznacza końca historii w ogóle.
b) miecz – chodzi o kary i nie-szczęścia, jakie dotknęły Izraela (Ez 21).
c) góry Izraela – zob. Ez 36,1+.
d) Być może jest tu mowa o pozbawionej fortyfikacji Jero-zolimie, która została otoczona murami dopiero wiele lat po powrocie wygnańców z Babi-lonu.
e) pępek świata – Jerozolima była uważana za środek ziemi (Sdz 9,37; Ez 5,5+).
f) Szeba – zob. Ez 27,12+.
g) Dedan – zob. Ez 27,20+.
h) Tarszisz – zob. Ez 27,22+.
i) Podkreślenie, że nadchodzą-ce wydarzenia będą potwierdze-niem prawdziwości proroctw, a równocześnie świadectwem panowania Boga nad biegiem historii (Ez 39,8).
j) trzęsienie ziemi – znak przyj-ścia Boga, typowy element teo-fanii, czyli Jego objawiania się człowiekowi (Iz 24,18-20; 29,6;
Ag 2,6n.21; Za 14,5).
żadnego zagrożenia. Mamy więc tutaj przykład typowej alegorii apokaliptycznej, opowiadającej o narastającym zagrożeniu złem i cudownej interwencji Boga, który raz na zawsze pokona wszelkich wrogów Izraela. Echa tej eschatologicznej wizji walki Boga z Gogiem znajdujemy np. w Dn 11,40-45;
Ap 20,7-10 oraz w licznych późniejszych pismach rabinackich, gnostyckich i chrześcijańskich.
tobie. Będziesz do mojej dyspozycji. 8Po wielu dniach zostaniesz posłany. Na końcu czasówa wejdziesz do kraju, którego ludność ocalała po przejściu mieczab, do tych, którzy zostali zgromadzeni spośród licznych narodów. Wyruszysz przeciwko górom Izraelac, które długo były spustoszone. Wrócili oni spośród narodów i wszyscy mieszkają bezpiecznie. 9Wtargniesz jak burza, nadcią-gniesz jak chmura, aby przykryć kraj. Przybędziesz ze swoimi oddziałami i licznymi narodami.
10Tak mówi Pan Bóg: W tym dniu zrodzą się w tobie liczne zamysły i zawładną twoim sercems. Poweźmiesz zbrodniczy plan.
11Powiesz: Wyruszę przeciwko bezbronnemu krajowi. Napadnę na ludzi spokojnych, mieszkających bezpiecznie. Mieszkają oni w miastach bez murów i zaryglowanych bramd. 12Zabiorę zdo-bycz, zagarnę łupy, zwrócę swoją rękę przeciwko zamieszkałym ruinom, przeciwko ludowi zgromadzonemu spośród narodów.
Ten lud mieszkający w pępku światae zajmuje się swoim bydłem i majętnością. 13Szebaf i Dedang, kupcy Tarsziszh i wszyscy jego dostojnicy zapytają ciebie: «Czy przybyłeś zagarnąć łupy? Czy po to zgromadziłeś swoje wojsko, aby zagrabić srebro i złoto, by zabrać bydło i majętności, aby zagarnąć wielkie łupy?». 14Dlatego prorokuj, synu człowieczy, i powiedz Gogowi: Tak mówi Pan Bóg: Oto, co stanie się w tym czasie, gdy mój lud izraelski będzie mieszkał bezpiecznie: 15Przybędziesz ze swojego kraju, z dalekiej północy, wraz z wieloma narodami. Będziesz miał liczną jazdę i niezliczoną piechotę. 16Nadciągniesz przeciwko mojemu ludowi izraelskiemu jak chmura, aby przykryć kraj. Na końcu czasów sprowadzę cię przeciwko mojemu krajowi, aby poznały Mnie narody, gdy wobec nich na tobie, Gogu, objawię swoją świętość.
17Tak mówi Pan Bóg: Ty jesteś tym, o którym niegdyś mówiłem przez moje sługi, prorokóws Izraelas, którzy przez lata zapowiadali te dni, gdy przyprowadzę ciebie przeciwko niemui. 18W tym dniu, w dniu, kiedy Gog wejdzie do ziemi Izraela, ukaże się gniews na moim obliczu – wyrocznias Pana Boga. 19W mojej zapalczywości, w ogniu mojego gniewu powiedziałem: Przysięgam, że w tym dniu sprowadzę na Izraela wielkie trzęsienie ziemij. 20Zadrżą przede Mną ryby morskie i ptaki latające w powietrzu, dzikie zwierzęta, płazy pełzające po ziemi i każdy człowiek żyjący na ziemi. Rozpadną się góry, osuną się zbocza i runą wszystkie mury.
21Wezwę do walki przeciwko Gogowi całą moją górzystą krainę – wyrocznia Pana Boga. Jeden zwróci swój miecz przeciwko
2037
Ez Ezechiel 38,22 – 39,13
a) Gog – zob. Ez 38,2+.
b) Meszek i Tubal – zob. Ez 27,13+.
c) ogień – element sądu i kary Bożej (Ez 21,3; Oz 8,14; Am 1,12).
d) Magog – zob. Ez 38,2+.
e) Nadchodzące wydarzenia będą potwierdzeniem prawdzi-wości proroctw, a równocześnie świadectwem, że Bóg ma pełną kontrolę nad biegiem historii (Ez 38,17).
f) siedem lat – zwykle symbol pełni czasu, jakiegoś wyznaczo-nego i zamkniętego okresu. Ilość broni przeznaczonej na palenie przez siedem lat musiała być ogromna, co podkreśla potęgę armii Goga, a pośrednio moc Boga, który go pokonał.
g) dolina Abarim – dolina w łańcuchu górskim na tery-torium Moabu, na wschód od Morza Martwego. Niektórzy tłumaczą: Dolina Podróżników lub Wędrowców. Groby zostaną umieszczone poza Palestyną, aby nie uczynić kraju nieczystym.
h) siedem miesięcy – zob. Ez 39,9+.
Klęska Goga i jego sprzymierzeńców. Jest to kontynuacja apokaliptycznej wizji walki Boga z Go-giem, ucieleśnieniem zła obecnego w historii. Klęska tego ostatniego oznacza zarazem objawienie chwały i potęgi Boga nie tylko ludom pogańskim, ale i samym Izraelitom, którzy od tej pory znów będą Mu wiernie służyć. Ten na pozór przerażający opis Dnia Pana brzmiał w uszach narodu wybranego jak dobra nowina, gdyż był zapowiedzią, że znienawidzeni oprawcy zostaną raz na zawsze zgładzeni z ziemi (Iz 63,1-6; Ap 19,17-21). Dzień Pana był przedstawiany przez proroków w bardzo różny sposób, ale jed-nym z najczęstszych obrazów tego typu była wielka bitwa Boga z siłami zła (Iz 34,6n; Jr 46,10; So 1,1-9).
Cały ten fragment jest w istocie radosną nowiną zapowiadającą szczęśliwy powrót do ziemi przodków, pokonanie wrogów i obfite błogosławieństwo. Wbrew dość powszechnemu przekonaniu teksty apoka-liptyczne w ogromnej większości nie zapowiadają końca świata, ale jego oczyszczenie i odnowienie.
Po interwencji Boga nie powstanie nowy świat, ale ten, który jest, zostanie gruntownie odnowiony.
drugiemu. 22Dokonam sądus nad nim przez zarazę i krews. Ześlę ulewny deszcz i wielki grad. Ogień i siarkę spuszczę na niego, na jego oddziały i na liczne narody, które z nim będą. 23Objawię swoją wielkość i świętość. Dam się poznać wobec licznych narodów i przekonają się, że Ja jestem Panem.
Klęska Goga i jego sprzymierzeńców
39
1Synu człowieczy, prorokuj przeciwko Gogowia w słowach:Tak mówi Pans Bóg: Oto Ja wystąpię przeciwko tobie, Gogu, wielki książę Meszek i Tubalb. 2Zawrócę cię, poprowadzę, każę ci przyjść z dalekiej północy i wprowadzę cię na góry izrael-skie. 3Wytrącę łuk z twojej lewej ręki i sprawię, że strzały wypadną ci z prawej ręki. 4Na górach izraelskich polegniesz ty i wszystkie twoje oddziały oraz sprzymierzone z tobą narody. Wydam cię na żer ptakom drapieżnym, wszelkiemu ptactwu i dzikim zwierzętom.
5Padniesz na otwartym polu, bo Ja tak powiedziałem – wyrocznias Pana Boga. 6Ześlę ogieńc na Magogd i żyjących bezpiecznie miesz-kańców wysp. Wtedy przekonają się, że Ja jestem Panem. 7Poznają moje święte imięs wśród mojego ludu izraelskiego i sprawię, że nie będą więcej hańbić mojego świętego imienia. Narody przekonają się, że Ja jestem Panem, świętym Izraelas.
8Oto nadchodzi i spełnia się – wyrocznia Pana Boga. To jest dzień, o którym mówiłeme. 9Wyjdą mieszkańcy miast izraelskich, rozpalą ogień i będą palić zbroje, tarcze, puklerze, łuki, strzały, oszczepy i dzidy. Będą tym palić przez siedem latf. 10Nie będą musieli przynosić drewna z pola. Nie będą wycinać lasów, gdyż ogień będą podsycać orężem. Zabiorą ich zdobycz, zagarną ich łupy – wyrocznia Pana Boga. 11W owym dniu wyznaczę dla Goga sławne miejsce na grób w Izraelu: dolinę Abarimg na wschód od morza, tę, która zamyka drogę przechodniom. Tam pogrzebią Goga z całym towarzyszącym mu tłumem. Nazwą ją Doliną Tłumów Goga. 12Lud izraelski będzie ich grzebał przez siedem miesięcyh, aby oczyścić kraj. 13Pogrzebie ich cały lud kraju i będzie to ich chlubą. Będzie to dzień, w którym się wsławię – wyrocznia Pana
2038 Ezechiel 39,14-29
a) Baszan – zob. Ez 27,6+.
b) Prorok uświadamia Izraelo-wi, że do tej pory zamiast odda-wać chwałę Bogu i świadczyć o Jego wspaniałości, ośmieszał Go swoim postępowaniem.
c) z powodu swoich grzechów – a nie z powodu słabości Pana, jak mogłoby się wydawać poga-nom (Ez 36,20).
d) mojego Ducha wylałem – jest to odwrotność odejścia Boga od swojego ludu, początek odno-wienia bliskiej więzi (Ez 36,26;
37,14). Duch – zob. Ez 1,12+.
Chwała imienia Bożego wśród narodów. Prorok raz jeszcze przekonuje, że wygnanie Izraela nie wynikało ze słabości Boga, lecz zostało przez Niego postanowione, aby ukarać niewierności i grzechy ludu. Po odbyciu kary lud zostanie sprowadzony na nowo do swojej ziemi, a Bóg zapewni mu pokój i pomyślność, gdyż to On jest jedynym Panem historii. Ludziom zostanie też udzielony duch Boży, który doprowadzi do przemiany ich serc, aby prowadzili życie zgodne z Bożym zamysłem.
Boga. 14Wyznaczą ludzi, którzy będą stale obchodzić kraj, aby go oczyścić, i będą grzebać przechodniów i porzuconych. Do końca siódmego miesiąca będą przeszukiwać kraj. 15Obchodzący będą przechodzić przez kraj i gdy ktoś zobaczy kość ludzką, pozostawi obok niej znak, aby grabarze pogrzebali ją w Dolinie Tłumów Goga. 16Stąd nawet miasto zostanie nazwane Hamon, to znaczy tłum. Tak dokona się oczyszczenie kraju.
17Tak mówi Pan Bóg: Synu człowieczy, powiedz ptakom, wszyst-kiemu co ma skrzydła, wszystkim dzikim zwierzętom: Zgromadź-cie się i przyjdźZgromadź-cie! ZbierzZgromadź-cie się zewsząd na moją wielką ucztę ofiarną, którą wam przygotowałem na górach Izraela. Jedzcie mięso i pijcie krews. 18Będziecie jeść mięso bohaterów i pić krew książąt kraju: barany, baranki, kozły, cielęta, wszelkie tuczne bydło Baszanua. 19Nasycicie się tłuszczem, upoicie się krwią mojej uczty ofiarnej, którą dla was przygotowałem. 20Nasycicie się przy moim stole mięsem koni, wierzchowców, bohaterów i wszystkich wojowników – wyrocznia Pana Boga.
Chwała imienia Bożego wśród narodów
21Tak objawię moją chwałęs wśród narodów. Wszystkie narody zobaczą mój sąds, którego dokonałem, kładąc na nich swoją rękęb. 22Tego dnia przekona się lud Izraelas, że Ja jestem Panems, ich Bogiem na zawsze. 23Narody zrozumieją, że lud Izraela poszedł do niewoli z powodu swoich grzechówc. Ze względu na ich niewierność odwróciłem się od nich i wydałem ich w ręce wrogów, tak że wszyscy padli od miecza. 24Postąpiłem z nimi według ich nieczystościs i występków. Odwróciłem się od nich. 25Dlatego tak mówi Pan Bóg: Teraz odmienię los Jakubas, ulituję się nad całym ludem Izraela i będę zazdrosny o moje święte imięs. 26Zapomną o swojej hańbie oraz o wszystkich niewiernościach, którymi Mnie obrazili. Zamieszkają w swojej ziemi bezpiecznie i nikt ich nie będzie już niepokoił. 27Gdy sprowadzę ich spośród narodów i zgromadzę z wrogich krajów, objawię w nich swoją świętość wobec licznych narodów.
28Wtedy przekonają się, że Ja jestem Panem, ich Bogiem: Ja zesłałem ich na wygnanie pomiędzy narody, lecz teraz ich zgromadzę w ich kraju i już ich nie opuszczę. 29Nie odwrócę się już więcej od nich, ponieważ mojego ducha wylałemd na lud Izraela – wyrocznias Pana Boga”.
2039 trady-cji kapłańskiej dziesiąty dzień pierwszego miesiąca to dzień wejścia Izraelitów do Ziemi Obiecanej (Joz 4,19, por. Wj 12,3). Inni podają np. 22 paź-dziernika, co odpowiada ogło-szeniu roku jubileuszowego (Kpł 25,10; Ez 46,17).
b) ręka Pana – zob. Ez 1,3+.
c) wysoka góra – czyli góra Syjon (zob. Słownik).
d) miasto – wizja Jerozolimy odbudowywanej przez powra-cających z wygnania lub porów-nanie kompleksu świątynnego do odbudowywanego miasta.
e) ktoś… z brązu – zagadko-wa postać, która od tej pory towarzyszy prorokowi i objaś- nia mu sens wizji (Za 2,1n).
Brąz wskazuje na przynależ-ność tej postaci do sfery nieba (Ez 1,4.7.27; Dn 10,6).
f) łokieć… szerokość dłoni – łokieć liczył ok. 44,5 cm, a szerokość dłoni to ok. 7,6 cm. Przedłużony łokieć, jednostka miary rozpo-wszechniona dopiero w czasach po wygnaniu, wynosił więc ok.
52 cm, a cały pręt mierniczy dzie-dzińca zewnętrznego prowa-dziło po siedmiu stopniach (Ez 40,22.26), co wskazuje na tarasowatą konstrukcję placu świątynnego.
Nowa świątynia. Fragment ten wprowadza w ostatnią część Księgi Ezechiela, stanowiącą opis widzenia nowej świątyni (Ez 40 – 42), sprawowanego w niej nowego kultu (Ez 43 – 46) oraz nowej ziemi w jej różnych wymiarach (Ez 47 – 48). Wbrew pierwszemu wrażeniu nie jest to architektoniczny plan odbudowy, ale wizja symboliczna, silnie naznaczona wspomnieniami i emocjami. Trzeba pamię-tać, że Ezechiel opisuje ją na wygnaniu w Babilonie, 25 lat po swojej deportacji, 14 lat po zburzeniu Jerozolimy. Ezechiel otrzymał to widzenie w roku jubileuszowym (zob. Słownik), wiosną 573 r. przed Chr. Izraelici oczekiwali, że na końcu obchodów roku jubileuszowego otrzymają wolność i będą mogli wrócić do ojczyzny. W tym pełnym nadziei oczekiwaniu umacnia ich Ezechiel, który przedstawiając wizję nowej świątyni, wlewa w serca Izraelitów pewność, że Bóg o nich nie zapomniał i Jego obietnice ciągle są aktualne. Wizja ta ma więc charakter modlitwy odmawianej w idealnej świątyni, budowanej