Ewolucja statusu prawnego wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej

Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i  gospodarki wodnej od chwili swego powstania, a więc od 1 lipca 1989 r. do dnia 2 czerwca 1993 r. funkcjonowały jako fundusze celowe, bez osobowości prawnej, podporządkowane wojewodom, a  więc w istocie rzeczy stanowiły wyodrębniony rachunek bankowy, którym mógł dyspo-nować organ wskazany w  ustawie tworzącej fundusz. Z dniem 3 czerwca 1993  r. wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i  gospodarki wodnej, na mocy ustawy z dnia 3 kwietnia 1993 r. nowelizującej u.o.k.ś., uzyskały osobowość prawną, a więc od tego dnia wojewódzkie fundusze zaczęły funkcjonować jako państwowe osoby prawne, ponieważ ich mienie stanowiło wyodrębnioną część mienia Skarbu Państwa, przysługującemu wojewódzkiemu funduszowi jako jednostce organizacyjnej mającej status funduszu celowego i będącego jednocześnie państwową osobą prawną.

24 Zob. Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska, Sejm RP VI kadencji, nr druku: 3758 [http://www.sejm.gov.pl]; [http://www.senat.gov.pl].

78 Jerzy Jamiołkowski

Na mocy art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. przepisy

wpro-wadzające ustawy reformujące administracje publiczną26, dotychczasowe

wojewódz-kie fundusze, których siedziby znajdowały się w  miastach niebędących z  dniem 1 stycznia 1999 r. siedzibami władz samorządów województw, zostały włączone z tym dniem do dotychczasowego wojewódzkiego funduszu, którego siedzibą było miasto będące siedzibą władz samorządu województwa. W ten sposób zamiast dotychcza-sowych 49 wojewódzkich funduszy zaczęło egzystować 16 wojewódzkich funduszy, a więc odpowiednio do liczby nowo powstałych w wyniku reformy administracyjnej województw.

Na podstawie art. 43 ust. 2 cyt. ustawy reformującej, wojewódzkie fundusze znajdujące się w miastach będących siedzibą władz samorządu województwa z dniem 1 stycznia 1999 r. przejęły majątek połączonych w ten sposób funduszy i wstąpiły w  prawa i  obowiązki dotychczasowych wojewódzkich funduszy. Przejęcie majątku nastąpiło zarówno w odniesieniu do aktywów, jak i pasywów.

Należy jednak zaznaczyć, że wbrew pojawiającym się interpretacjom w odnie-sieniu do znaczenia i konsekwencji przepisu art. 43 ust. 2 cyt. ustawy, samorządy wo-jewództw nie przejęły majątku wojewódzkich funduszy, w szczególności ich majątku ruchomego i nieruchomego. Samorządy województw przejęły bowiem tylko prawa i  obowiązki wynikające ze zobowiązań i  należności z  tytułu opłat i  kar, tj. środki pieniężne, pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. na rachunkach bankowych dotych-czasowego urzędu wojewódzkiego i dotychdotych-czasowego wojewódzkiego inspektoratu ochrony środowiska, służących do gromadzenia i  redystrybucji wpływów z  tytułu

opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska i za wprowadzanie w nim zmian27.

Wojewódzkie fundusze, chociażby ze względu na swoją nazwę, pełnione funk-cje i  powiązania organizacyjne, choć należało zaliczyć do kategorii wojewódzkich jednostek organizacyjnych, ponieważ realizowały zadania wyodrębnione z budżetu województwa na obszarze województwa, to jednak nie wchodziły one do grupy wo-jewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, a więc podporządkowanych samorządowemu województwu. Próby przypisania wojewódzkim funduszom statusu wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych były źródłem licznych sporów, kontrowersji, błędnych stanowisk, różnych interpretacji, co znalazło m.in. swój wyraz w literaturze oraz orzecznictwie.

Zagadnienie prawidłowo określonego i  ustalonego statusu prawnego woje-wódzkich funduszy było związane z wieloma problemami natury praktycznej, doty-czącymi np.:

1) problematyki zakazu jednoczesnego pełnienia funkcji kierownika woje-wódzkiej jednostki organizacyjnej oraz jego zastępcy oraz wykonywania

26 Dz.U. Nr 133, poz. 872 ze zm.

27 Zob. R. Marchewka, Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej: zagadnienia ad-ministracyjnoprawne, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2002, z. 1-2, s. 43.

mandatu radnego województwa i wiążąca się z tym konieczność podjęcia uchwały o wygaśnięciu mandatu radnego;

2) możliwości zastosowania do członków zarządu wojewódzkich funduszy przepisów ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób

kierują-cych niektórymi podmiotami prawnymi28, zwaną dalej: ustawą kominową;

3) prawidłowości wykonywania obowiązków statystycznych, a w tym doko-nania zmiany cech objętych wpisem do Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej oraz wydawania zaświadczeń o  nu-merze identyfi kacyjnym REGON, uwzględniających żądane cechy; 4) realizacji obowiązków podatkowych, a  w tym możliwości zwolnienia od

opodatkowania podatkiem dochodowym dotacji otrzymywanych od wo-jewódzkich funduszy, czy też zwolnienia od podatku od czynności cy-wilnoprawnych w  przypadku pożyczek udzielanych przez wojewódzkie fundusze;

5) obowiązku składania oświadczeń majątkowych przez członków zarządów wojewódzkich funduszy na podstawie art. 27c w związku z art. 47 ustawy

z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa29;

6) ustalenia podmiotu realizującego obowiązki pracodawcy dla członków za-rządów wojewódzkich funduszy;

7) określenia zakresu uprawnień nadzorczych zarządów województw wobec wojewódzkich funduszy itp.

W tym miejscu, ze względu m.in. na główny temat opracowania, warto jest po-święcić kilka uwag pojęciu „fundusze celowe”, które w systemie prawa fi nansowego stanowią jedną z podstawowych i najstarszych instytucji. Z punktu widzenia kon-strukcji prawnej fundusz celowy stanowi wyodrębnienie dochodów i przeznaczenie ich na określone w przepisach zadania. W doktrynie podkreśla się, że istotę funduszu celowego stanowi związanie dochodów pochodzących ze ściśle określonych źródeł z wydatkami na określone cele. Na podstawie tak ogólnie opisanego pojęcia można wyróżnić trzy elementy konstrukcji prawnej funduszu celowego:

1) wyodrębnienie dochodów; 2) określenie rodzajów wydatków;

3) wyodrębnienie organizacyjno-prawne i rachunkowe30.

Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o fi nansach publicznych31, zaliczała fundusze

celowe do sektora fi nansów publicznych jako jedną z form organizacyjno-prawnych jednostek tego sektora, defi niując je w sposób dogmatyczny w art. 22 ust. 1 w sposób następujący:

28 T.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 254 ze zm.

29 T.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 596 ze zm.

30 Por. B. Kucia-Guściora, Status prawny funduszy celowych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjo-logiczny”, rok LXVI, z. 4, 2004, s. 6 oraz cytowana tam literatura.

80 Jerzy Jamiołkowski

Funduszem celowym jest fundusz ustawowo powołany przed dniem wejścia w  życie ustawy, którego przychody pochodzą z  dochodów publicznych, a  wydatki przeznaczone są na realizację wyodrębnionych zadań.

Fundusze celowe mogły zatem powstawać wyłącznie w  drodze ustawy32, zaś

źródłem ich przychodów były dochody publiczne, a wydatki funduszy przeznaczane były na realizację wyodrębnionych zadań. Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o fi nan-sach publicznych przewidywała dwie formy istnienia funduszu celowego: mógł on działać jako osoba prawna, albo stanowić wyodrębniony rachunek bankowy, którym dysponuje organ wskazany w ustawie tworzącej fundusz. Podstawą gospodarki fun-duszy celowych były roczne plany fi nansowe, zaś wydatki funduszu celowego mogły być dokonywane, co do zasady tylko w ramach posiadanych środków fi nansowych. Fundusz celowy, który realizował zadania wyodrębnione z budżetu państwa, ustawa określała mianem: państwowego funduszu celowego, a fundusz realizujący zadania gminy, powiatu lub województwa – był określany przez ustawę jako gminny, powia-towy lub wojewódzki fundusz celowy.

W literaturze zwraca się uwagę na fakt, że zaproponowana przez wyżej przy-wołaną ustawę o fi nansach publicznych defi nicja funduszu celowego spowodowała, że od 1 stycznia 1999 r., a więc od dnia wejścia tej ustawy w życie, niemożliwe było powoływanie nowych funduszy celowych. Sformułowanie: „funduszem celowym jest fundusz ustawowo powołany przed dniem wejścia w  życie ustawy” miało bowiem stanowić swoistą „zaporę” dla tworzenia nowych funduszy. Jednak ze względu na ogólne zasady legislacji, a w tym zasadę równej mocy prawnej każdej ustawy czy też zasadę lex posteriori derogat legi priori, efektywność zamierzeń ustawodawcy w tym zakresie należy ocenić jako dość iluzoryczną, ponieważ hipotetyczna ustawa powołu-jąca nowy fundusz mogła w konkretnym przypadku uchylić zastrzeżenia wynikające

z ustawy o fi nansach publicznych33.

Regulacja prawna funduszy celowych zawarta w  ustawie z  dnia 16 listopada 1998 r. o fi nansach publicznych, pozwalała na dokonanie klasyfi kacji funduszy celo-wych na fundusze, do których ma zastosowanie ustawa o fi nansach publicznych oraz na te, które powstały po 1 stycznia 1999 r., do których ustawa ta nie ma zastosowania,

mimo że fundusze te zaliczane są do sektora fi nansów publicznych34.

Z powyższym unormowaniem wiąże się także istotna dla omawianej tematyki okoliczność, iż ustawa o fi nansach publicznych nie mogła stanowić samoistnej pod-stawy prawnej do powołania funduszu celowego, ponieważ warunki funkcjonowania

32 Konsekwencją przyjętej na gruncie omawianej ustawy o  fi nansach publicznych defi nicji fundu-szu celowego była także klauzula wyłącznie ustawowego umocowania tego fundufundu-szu, co oznaczało m.in., że niemożliwym było powołanie funduszu celowego na podstawie aktów prawnych niższego rzędu niż ustawa, a więc np. przepisów prawa miejscowego.

33 Zob. B. Kucia-Guściora, op. cit., s. 7.

funduszu oraz podstawy prawne jego działalności musiały być uregulowane

w odręb-nej ustawie35.

Większość ustaw powołujących do życia fundusze celowe określa w  sposób jednoznaczny czy są to państwowe fundusze celowe, czy też samorządowe. Prze-pisy tych ustaw często odsyłają wprost do ustawy o fi nansach publicznych. Tak też było w przypadku wojewódzkich funduszy, ponieważ art. 400 ust. 2 obowiązującej od 1 października 2001  r. ustawy p.o.ś. wyraźnie stanowił, iż Narodowy Fundusz i wojewódzkie fundusze mają osobowość prawną i w rozumieniu ustawy o fi nansach publicznych są odpowiednio państwowym funduszem celowym oraz wojewódzkimi funduszami celowymi.

Powiązanie zatem działalności wojewódzkich funduszy z  ustawą o  fi nansach publicznych powoduje, że fundusze te funkcjonują jako jednostki sektora fi nansów publicznych, których celem jest wykonanie zadań wyodrębnionych z budżetu, a wy-nikających wprost z ustawy, stanowiącej podstawę ich powołania.

Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o fi nansach publicznych36, która weszła

w ży-cie z dniem 1 stycznia 2006 r., miała zapewnić konsolidację fi nansów publicznych oraz efektywniejsze instrumenty zarządzania fi nansami publicznymi m.in. w związku

z wejściem Polski do Unii Europejskiej,37 i nie powieliła już niepraktycznej defi nicji

funduszu celowego, zawartej w art. 22 ust. 1 ustawy o fi nansach publicznych z 1998 r., lecz podała w art. 29 ust. 1 bardziej syntetyczną i odpowiadającą zasadom legislacji defi nicję, zgodnie z którą:

Funduszem celowym jest fundusz powołany ustawowo, którego przychody po-chodzą ze środków publicznych, a wydatki są przeznaczone na realizację wyodrębnio-nych zadań z zastrzeżeniem ust. 9.

Pozostałe regulacje, odnoszące się do funduszy celowych, zostały w nowej usta-wie o fi nansach publicznych, co do zasady, powtórzone.

Status prawny wojewódzkich funduszy w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2009 r., a więc przed zasadniczą nowelizacją dokonaną ustawą z dnia 20 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych

ustaw38, można było więc określić następująco:

1) wojewódzkie fundusze mają osobowość prawną uzyskaną na podstawie ustawy p.o.ś.;

2) prowadzą samodzielną gospodarkę fi nansową, pokrywając z posiadanych środków i uzyskiwanych wpływów wydatki na fi nansowanie zadań okre-ślonych w ustawie oraz kosztów działalności;

3) powiązanie działalności wojewódzkich funduszy z  ustawą o  fi nansach publicznych powoduje, że funkcjonują one jako jednostki sektora fi

nan-35 Ibidem, s. 7.

36 Dz.U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.

37 Por. L. Lipiec, Komentarz do art. 1 ustawy o fi nansach publicznych, Komentarz LEX/el 2008.

82 Jerzy Jamiołkowski

sów publicznych, których celem jest wykonywanie zadań wyodrębnionych z  budżetu, a  wynikających wprost z  ustawy, stanowiącej podstawę ich powołania;

4) są wojewódzkimi funduszami celowymi w rozumieniu ustawy o fi nansach publicznych, będąc jednocześnie państwowymi osobami prawnymi, a nie

wojewódzkimi osobami prawnymi39;

5) wojewódzkie fundusze nie są ani wojewódzkimi samorządowymi jednost-kami organizacyjnymi, ani też wojewódzkimi samorządowymi osobami prawnymi w rozumieniu ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie

województwa40;

6) od strony organizacyjnej wojewódzkie fundusze są to wyposażone w oso-bowość prawną instytucje ochrony środowiska, które łączą z  zarządami województw więzi organizacyjno-prawne;

7) od strony funkcjonalnej wojewódzkie fundusze stanowią wyodrębnione i samodzielne jednostki organizacyjne, które działają w sferze niezależnej od organów wojewódzkiej administracji samorządowej;

8) organy wojewódzkich funduszy nie są organami administracji publicznej, w szczególności dlatego, że nie działają w formach władczych i nie stano-wią aktów administracyjnych;

9) nadzór prawny nad uchwałami rad nadzorczych wojewódzkich funduszy sprawowany jest przez wojewodów;

10) uprawnienia nadzorcze samorządów województw i jego organów oraz Mi-nistra Środowiska w stosunku do wojewódzkich funduszy uregulowane są ściśle w p.o.ś., a więc nie mogą być interpretowane rozszerzająco;

11) samorząd województwa i  jego organy nie są „organem zarządzającym” jednostką organizacyjną, jaką jest wojewódzki fundusz, zaś pracodawcą członków zarządu wojewódzkiego funduszu jest sam wojewódzki fundusz, a nie zarząd województwa.

Tak jak wcześniej było to już podkreślone, ustawa z dnia 20 listopada 2009 r. o  zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych ustaw, dokonała istotnych zmian w odniesieniu do pozycji prawnej wojewódzkich funduszy. Z dniem 1 stycznia 2010 r. na mocy zmienionego art. 400 ust. 2 p.o.ś., wojewódzkie fundu-sze ochrony środowiska i  gospodarki wodnej zyskały status samorządowych osób prawnych w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych.

Dokonane przekształcenie wojewódzkich funduszy z wojewódzkich funduszy celowych w samorządowe osoby prawne, przy jednoczesnym braku ustawowej defi -nicji samorządowej osoby prawnej, spowodowało pojawienie się licznych wątpliwo-ści, co do właściwej interpretacji pozycji prawnej i statusu wojewódzkich funduszy.

39 Zob. wyrok WSA w Opolu z dnia 26 lipca 2004 r., sygn. akt: II SA/Op 115/04.

W wielu województwach samorządowych doszło do sporów pomiędzy organami tych województw a wojewódzkimi funduszami na temat prawidłowego rozumienia statusu prawnego wojewódzkich funduszy w  kontekście prób traktowania woje-wódzkich funduszy jako wojewoje-wódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. Wojewódzki Sąd Administracyjny w  Olsztynie w  wyroku z  dnia 13 lipca 2010  r. przedstawił stanowisko, zgodnie z  którym wojewódzkie fundusze nie są tworzone przez województwo, lecz w drodze ustawy, jak również województwa nie wyposażają ich w majątek. Nie są to zatem wojewódzkie jednostki organizacyjne (w rozumieniu ustawy o samorządzie województwa), gdyż wojewódzkie fundusze stanowią osobny twór organizacyjny, wyposażony w  osobowość prawną i  funkcjonujący obok tych

jednostek41.

Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w  wyroku z  dnia 20

grudnia 2012 r.42, oddalającym skargę kasacyjną Prezesa Głównego Urzędu

Staty-stycznego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia

17 maja 2011 r.43, argumentując, iż należy zgodzić się ze stanowiskiem

przedstawio-nym w  wyroku Sądu pierwszej instancji, zgodnie z  którym pojęcie wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej określa ustawa o samorządzie województwa, która w  art. 8 ust. 1 stanowi, że w  celu wykonywania zadań województwo tworzy wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne, przy czym do żadnej z  okre-ślonych w tej ustawie wojewódzkich jednostek organizacyjnych nie można zaliczyć wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Zdaniem Sądu przesądza o tym podstawa utworzenia i zasady organizacji wojewódzkiego fundu-szu, a także zakres działań określony w ustawie Prawo ochrony środowiska. W kon-sekwencji Sąd stwierdził, że wskazany fundusz jest samorządową osobą prawną w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy o fi nansach publicznych i nie można uznać, że wojewódzkie fundusze są wojewódzkimi samorządowymi jednostkami organizacyj-nymi, a mienie wojewódzkiego funduszu jest własnością samorządową oraz, że orga-nem założycielskim funduszu jest właściwy marszałek województwa.

Na usprawiedliwienie pojawiających się poglądów, że wojewódzkie fundusze są wojewódzkimi osobami prawnymi w rozumieniu ustawy o samorządzie wojewódz-twa, można wskazać wspomniany już brak ustawowej defi nicji samorządowej osoby prawnej. Pewną niekonsekwencję legislacyjną ustawodawcy, który najpierw w zno-welizowanych od 1 stycznia 2010 r. przepisach ustawy p.o.ś. wzmocnił kompetencje nadzorcze zarządów województw poprzez przekazanie im w art. 400r ust. 10 p.o.ś. nadzoru nad zgodnością z  prawem uchwał podejmowanych przez rady nadzorcze wojewódzkich funduszy, aby od 31 maja 2011 r., w wyniku kolejnej nowelizacji p.o.ś., nadzór ten ponownie przekazać wojewodom, tak jak to odbywało się do dnia 31 grudnia 2009 r. Także pozostawienie dotychczasowej nazwy: „wojewódzkie fundusze

41 Zob. wyrok WSA w Olsztynie z dnia 13 lipca 2010 r., sygn. akt: II SA/Ol 345/10.

42 Zob. wyrok NSA w Warszawie z dnia 20 grudnia 2012 r., sygn. akt: II GSK 1912/11.

84 Jerzy Jamiołkowski

ochrony środowiska i  gospodarki wodnej” oraz powiązanie statusu wojewódzkiego funduszu jako „samorządowej osoby prawnej w  rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy o fi nansach publicznych”, właśnie z przepisami tej ustawy, która zlikwidowała

pań-stwowe i samorządowe (w tym wojewódzkie) fundusze celowe jako osoby prawne44,

pośrednio mogło świadczyć o zamiarach ustawodawcy silniejszego przypisania wo-jewódzkich funduszy do sfery działalności samorządów terytorialnych. Dodatko-wym argumentem potwierdzającym powyższą konstatację, jest również przeniesienie kompetencji w zakresie nadawania statutów wojewódzkich funduszy z Ministra

Śro-dowiska na sejmiki województw45.

Zgodnie z  art. 9 pkt 14 ustawy o  fi nansach publicznych z  2009  r., sektor fi -nansów publicznych tworzą m.in. „inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, banków i spółek prawa han-dlowego”. Z kolei, w  myśl art. 10 cyt. ustawy,  jednostki budżetowe, samorządowe zakłady budżetowe, agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej i  pań-stwowe fundusze celowe stosują zasady gospodarki fi nansowej określone w tej usta-wie, zaś do jednostek sektora fi nansów publicznych, o  których mowa w  art. 9 pkt 8-14, a  więc także do samorządowych osób prawnych, działających na podstawie odrębnych ustaw stanowiących podstawę ich utworzenia, przepisy tej ustawy stosuje się odpowiednio.

Odpowiednie stosowanie zasad gospodarki budżetowej przez państwowe lub samorządowe osoby prawne, utworzone na podstawie ustaw odrębnych w celu wy-konywania zadań publicznych oznacza, że reguły określone w  ustawie o  fi nansach publicznych znajdą zastosowanie wówczas, gdy kwestii związanych z gospodarką fi -nansową nie regulują w sposób odmienny lub szczególny ustawy odrębne, stanowiące

podstawę funkcjonowania danej jednostki46.

W myśl art. 30 ustawy o fi nansach publicznych, samorządowe osoby prawne są tworzone na podstawie odrębnych ustaw, a podstawą ich gospodarki fi nansowej jest

44 Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o fi nansach publicznych, stanowiła w art. 4 ust. 1, iż sektor fi -nansów publicznych tworzą m.in. państwowe i samorządowe fundusze celowe. Nowa ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych, zlikwidowała możliwość tworzenia i funkcjonowania samorządowych funduszy celowych, zaś państwowe fundusze celowe pozbawione zostały osobo-wości prawnej, a ich funkcjonowanie możliwe jest wyłącznie w formie wyodrębnionego rachunku bankowego.

45 Art. 416 ust. 3 p.o.ś., obowiązujący do dnia 31 grudnia 2009 r., stanowił, iż: „szczegółową organi-zację i tryb działania wojewódzkiego funduszu określa statut nadany, na wniosek wojewody, przez ministra właściwego do spraw środowiska; projekt statutu opracowuje wojewoda”. Z kolei, zgodnie z obowiązującym art. 400p p.o.ś., „organizację wewnętrzną wojewódzkich funduszy, szczegółowy tryb działania ich organów oraz sposób udzielania pełnomocnictw określają statuty wojewódzkich funduszy nadawane, w drodze uchwały, przez sejmiki województw”.

46 Por. L. Lipiec-Warzecha, Komentarz do art. 10 ustawy o  fi nansach publicznych, Komentarz ABC 2011.

plan fi nansowy, sporządzany zgodnie z ustawami o ich utworzeniu, z uwzględnie-niem przepisów ustawy o fi nansach publicznych.

W celu usunięcia wątpliwości interpretacyjnych, co do statusu prawnego woje-wódzkich funduszy, ustawodawca z dniem 31 maja 2011 r., dodał do art. 400 p.o.ś. ustęp 3 o treści:

Wojewódzkie fundusze nie są wojewódzkimi samorządowymi jednostkami or-ganizacyjnymi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samo-rządzie województwa (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590, z późn. zm.).

Zmiana ta z  pewnością była potrzebna, ponieważ do czasu wejścia w  życie tego unormowania, pozycję prawną wojewódzkich funduszy w sporach dotyczących wzajemnych relacji pomiędzy nimi a samorządami województw i ich organami oraz prawnego usytuowania wojewódzkich funduszy jako instytucji ochrony środowiska, stanowiących główny element systemu fi nansowego wspierania ochrony środowiska i gospodarki wodnej w Polsce, dość często musiały wyznaczać i ustalać wyroki sądów administracyjnych, co nie jest sytuacją normalną i pożądaną w demokratycznym pań-stwie prawa.

Ustawowa regulacja, o  której wyżej mowa, nie tylko doprecyzowała przepisy określające formę prawną wojewódzkich funduszy, ale też pozwoliła na jednoznaczne ustalenie zakresu praw i obowiązków członków zarządów wojewódzkich funduszy, wskazując m.in., że:

1) do członków zarządów wojewódzkich funduszy nie ma zastosowania art. 43 ust. 3 ustawy o samorządzie województwa, zgodnie z którym marszałek