– NOWE ZJAWISKO MEDIALNE I RELIGIJNE
KATOLICYZM(Y) ERY MASSMEDIÓW
Nurt nowej ewangelizacji zaczął z powodzeniem wykorzystywać massmedia by dotrzeć do społeczeństwa informacyjnego i tak oto hasłem przewodnim na profilu „FaceBóg”, udostępnionym swojego czasu na Facebooku, są słowa Terence Henry’ego: „skończyła się era zwyczajnego katolicyzmu, a rozpoczęła się epoka katolicyzmu heroicznego. Nie da rady już dłużej być katolikiem z przypadku, ale trzeba być katolikiem z przekonania”. Biskup D. Rey wśród wy-zwań wewnętrznych nowej ewangelizacji wymienia m.in. funkcjo-nalizm i widzi zagrożenie w traktowaniu Kościoła jako „religijnego supermarketu”, który ma zapewniać usługi sakramentalne i kultu-ralne, tj. zaspokajać potrzeby społeczeństwa konsumpcyjnego (Rey, 2012, s. 41). Podobne niebezpieczeństwo dostrzega Nelson Medina OP opisujący współczesny świat jako rządzony według praw popytu i podaży, w którym „pojawia się pokusa
wprowadze-nia na rynek religii i sprawdzewprowadze-nia, co podoba się potencjalnym
„klientom” po to, by dopasować ofertę do ich gustów i zaintereso-wań”(Medina, 2012, s. 82). Na, powstałej w Irlandii w 2004 , liście z dwunastoma błędami, których Kościół katolicki nie może popeł-nić w procesie nowej ewangelizacji, wymieniono m.in. przestrogę, by „nie sprzedawać tanio Ewangelii” (ponieważ „nie jesteśmy po to, by za bezcen sprzedawać to, co kosztowało Krew Chrystusa, ale również nie po to, by pobierać opłaty i cła za zbawienie, bo ono jest darem łaski”) oraz, by „nie obrzucać wszystkich klątwami”, jaką to czynność przypisuje się strachowi, przed którym Kościół powinien się wręcz bronić, a nie mu ulegać (Ibidem, s. 82-83).
Od początku istnienia religii chrześcijańskiej, mimo wspólnych korzeni i fundamentu wiary, jej wyznawcy nie stanowili jednorod-nej wspólnoty. Również i dzisiaj możemy obserwować rożne po-stawy religijne w obrębie organizacji jaką jest Kościół katolicki, co może świadczyć o nieustannej potrzebie szukania nowych sposo-bów pozyskania wiernych. Według nauki głoszonej przez swoich wyznawców, Jezus powołał apostołów, by głosili kerygmat (gr.
κήρυγμα, tj. ogłoszenie, proklamacja) i do tego samego wzywa dziś chrześcijan – „do miłości i odpowiedzialności, do świadectwa i do odwagi” (Ryś, 2012, s. 16). Jak pisze Jose Rodriguez Carballo OFM
„każdy, kto w swym życiu spotkał Chrystusa i doświadczył obecno-ści Zmartwychwstałego, nie może tego doświadczenia zostawić tylko dla siebie” (2012, s. 126). W tym nurcie mogą mieścić się historie opowiedziane przez wyznawców, w których „bombardo-wanie miłością” Boga poprzedzone jest „bombardo„bombardo-waniem demo-nami”. Walka dobra ze złem nie jest w nich ukazana w kategoriach abstrakcyjnej teologii, lecz jest interpretacją zdarzeń, poprzez wia-rę w realne działanie sił nadprzyrodzonych, a jako, że katolicyzm zakłada istnienie takowych w postaci zarówno Boga i Szatana, tak wśród wyznawców tej religii pojawiają się osoby, które podają, że doświadczyły ich obecności.
Recepcja prezentowanego na łamach „Egzorcysty” sposobu po-strzegania katolicyzmu jest dobrym przykładem występowania
różnych postaw w obrębie Kościoła. Z jednej strony miesięcznik ma liczne grono zwolenników, a z drugiej budzi kontrowersje w środowisku katolickim (warto wspomnieć, że w październiku 2013 r. Katolicka Agencja Informacyjna przekazała wiadomość, że związany z czasopismem ks. Posacki otrzymał zakaz wypowiedzi w mediach i zakaz prowadzenia działalności rekolekcyjno-duszpasterskiej27). „Rzeczpospolita” 2 listopada 2013 podała, że
„lawinowo w Polsce przybywa egzorcystów” (Krzyżak, 2013).
W artykule cytowane są jednocześnie wypowiedzi jezuitów ks.
Posackiego („Jeżeli wzrasta relatywizm moralny, jeżeli traci się moralny punkt odniesienia, to wtedy logiczną konsekwencją będą problemy związane ze zniewoleniami duchowymi”) i ks. Prusaka („Egzorcyści coraz częściej wskazują na obecność szatana w książ-kach dla dzieci, w dziełach sztuki, w ćwiczeniach gimnastycznych.
Nakręca to jakąś przedziwną spiralę. Ludzie zaczynają widzieć zło wszędzie. Nawet tam, gdzie go nie ma”). W tym kontekście można stwierdzić, że analiza „Egzorcysty” dokonana przez część katoli-ków może wykazać, że czasopismo demonizuje rzeczywistość, czy też że jego redaktorzy stali się ofiarą obecnej w społeczeństwie mody i popytu na treści o dużej dawce sensacji i skandalu. Inni zaś powiedzą, że czasopismo przekazuje treści religijne o charakterze konwencjonalnym i służy ewangelizacji, kiedy zaś ateiści i scepty-cy, wzorem amerykańskiego komika Billa Mahera28, uczynią z
27 O. Posacki SI otrzymał zakaz wypowiedzi w mediach i działalności rekolek-cyjno-duszpasterskiej, Watykan, kościół. To jest tak istotne w roku 2012 – nie tylko wierzą w to, ale mają na ten temat czasopismo”, po czym przedstawił własną „amerykańską”
wersję czasopisma „Exorcism Monthly” i zaproponował tytuły artykułów np.
„Gazowana woda święcona. Jak pozbyć się z szat liturgicznych plam po wy-miocinach”, Real Time with Billy Maher, 5.10.2012,
http://www.youtube.com/watch?v=UiDo6MJwlT4
gazynu okazję do czynienia niewybrednych żartów na temat religii.
W każdym razie obok „Egzorcysty” trudno przejść obojętnie – zwłaszcza religioznawcy.
LITERATURA
Egzorcysta, 1, 1/2012.
Egzorcysta, 2, 2/2012.
Egzorcysta, 3, 3/2012.
Egzorcysta, 4, 4/2012.
Amorth, G. (2007). Wyznania egzorcysty. Częstochowa: Święty Paweł.
Boniecki, A. (2012). Wypędzam cię, duchu nieczysty. Tygodnik Powszechny, 3303, 44/2012, s.2.
Carballo, J.R. (2012). Nie lękajcie się! Idźcie i dawajcie świadectwo: Pan zmar-twychwstał! W: K. Kaproń, i P. Sowa (red.), Nowa ewangelizacja. Ke-rygmatyczny impuls w Kościele (s. 124-133). Gubin: Wydawnictwo Przystanek Jezus.
Kaproń, K., i Sowa P. (red.). (2012). Nowa ewangelizacja. Kerygmatyczny im-puls w Kościele. Gubin: Wydawnictwo Przystanek Jezus.
Kracik, J. (2012). Chrześcijaństwo kontra magia. Historyczne perypetie. Kra-ków: Wydawnictwo M.
Jan Paweł II (1990). Redemptoris missio. Źródło:
http://nowaewangelizacja.org/strefa-ewangelizacji/dokumenty-o-nowej-ewangelizacji/redemptoris-missio/ [październik 2013]
Medina, N. (2012). Dwanaście błędów, których nie możemy popełnić w proce-sie nowej ewangelizacji. W: K. Kaproń, i P. Sowa (red.), Nowa ewangeli-zacja. Kerygmatyczny impuls w Kościele (s. 74-105). Gubin: Wydawnic-two Przystanek Jezus.
Moens, J.L. (2012). Na czym polega nowa ewangelizacja? W: K. Kaproń, i P.
Sowa (red.), Nowa ewangelizacja. Kerygmatyczny impuls w Kościele (s. 18-33). Gubin: Wydawnictwo Przystanek Jezus.
Rey, D. (2012). Definicja nowej ewangelizacji i wyzwania stojące na jej drodze.
W: K. Kaproń, i P. Sowa (red.), Nowa ewangelizacja. Kerygmatyczny im-puls w Kościele (s. 34-73). Gubin: Wydawnictwo Przystanek Jezus.
Ryś, G. (2012). Jezusowa nowa ewangelizacja. W: K. Kaproń, i P. Sowa (red.), Nowa ewangelizacja. Kerygmatyczny impuls w Kościele (s. 12-17). Gu-bin: Wydawnictwo Przystanek Jezus.
Sepioło, A. (2012). Nowa Ewangelizacja. Śladami Jana Pawła II. W: K. Kaproń, i P. Sowa (red.), Nowa ewangelizacja. Kerygmatyczny impuls w Kościele (s. 136-220). Gubin: Wydawnictwo Przystanek Jezus.
Sikora, P. (2012). Złapać diabła za rogi. Tygodnik Powszechny, 3303, 44/2012, s. 3-4.
Sporniak, A. (2012). Prawdziwa i fikcyjna walka o duszę. Tygodnik Powszech-ny, 3303, 44/2012, s. 5-7.
Tekieli, R. (2012). Zmanipuluję cię, kochanie. Kraków: Wydawnictwo M.
ŹRÓDŁA INTERNETOWE
[aktualność sprawdzono w październiku 2013]
http://kmt.pl/ksiazki/
http://ksiegarnia.izajasz.pl
http://www.egzorcyzmy.katolik.pl/
http://www.pogotowieduchowe.pl
Krzyżak, T. (2013). Egzorcyści mają u nas dużo pracy.
http://www.rp.pl/artykul/2,1061606-Egzorcysci-maja-u-nas-duzo-pracy.html
Nie taki Anioł jasny jak go malują,
http://www.magicznewrota.pl/ciekawostki,wrozka-doradca-
ezoteryka-wrozby-tarot-horoskop,367,nie_taki_aniol_jasny_jak_go_maluja
O. Posacki SI otrzymał zakaz wypowiedzi w mediach i działalności rekolekcyjno-duszpasterskiej, http://ekai.pl/wydarzenia/polska/x72030/o-posacki-
si-otrzymal-zakaz-wypowiedzi-w-mediach-i-dzialalnosci-rekolekcyjno-duszpasterskiej/
O. Posacki: Nowa ewangelizacja odpowiedzią na zagrożenia duchowe.
http://nowaewangelizacja.org/o-posacki-nowa-ewangelizacja-odpowiedzia-na-zagrozenia-duchowe/
Real Time with Billy Maher, 5.10.2012,
http://www.youtube.com/watch?v=UiDo6MJwlT4
Wroński, P. (2012), Arcybiskup błogosławi Egzorcystę – a tam demon gwałci-ciel,
http://www.wyborcza.pl/1,76842,12699340,Arcybiskup_blogoslawi__
Egzorcyste___A_tam___demon.html
Ziomber, M. (2012). 10 miliardów na ezoteryzm i magię. Rozmowa z Robertem Tekieli,
http://www.pch24.pl/10-miliardow-na-ezoteryzm-i-magie,7207,i.html [dostęp z dnia 1.01.2013]