• Nie Znaleziono Wyników

Nadzór nad działalnością wojewódzkich funduszy według stanu obowiązującego od dnia 01 stycznia 2010 r

Status prawny wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej

4. Nadzór nad działalnością wojewódzkich funduszy

4.2. Nadzór nad działalnością wojewódzkich funduszy według stanu obowiązującego od dnia 01 stycznia 2010 r

4.2.1. Nadzór od strony zgodności z prawem podejmowanych uchwał Nadzór prawny nad działalnością wojewódzkich funduszy sprawują wojewodowie, stosownie do art. 400r ust. 10 p.o.ś., choć do dnia 30 maja 2011 r., nadzór ten był sprawowany przez zarządy województw. Uwagi poczynione wyżej w zakresie upraw-nień nadzorczych wojewodów nad zgodnością z  prawem uchwał rad nadzorczych wojewódzkich funduszy, pozostają nadal aktualne.

Uchwały zarządów wojewódzkich funduszy objęte są nadzorem i kontrolą rad nadzorczych, stosownie do art. 400h ust. 1 pkt 6 p.o.ś.

Uchwały organów wojewódzkich funduszy objęte są również nadzorem i kon-trolą sądów administracyjnych na zasadach określonych w ustawie z dnia 30 sierpnia

2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi62.

4.2.2. Nadzór ministra właściwego do spraw środowiska

Nowelizacja p.o.ś. z  dniem 01 stycznia 2010  r. znacznie ograniczyła uprawnienia nadzorcze ministra właściwego do spraw środowiska w stosunku do działalności wo-jewódzkich funduszy, co wiąże się niewątpliwie z określeniem wprost wowo-jewódzkich funduszy – jako samorządowych osób prawnych w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy

z dnia 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych63.

W myśl art. 400h ust. 1 pkt 7 lit.b p.o.ś., rady nadzorcze wojewódzkich fundu-szy są zobowiązane do składania m.in. ministrowi właściwemu do spraw środowiska – do dnia 30 kwietnia każdego roku kalendarzowego – sprawozdania z działalności wojewódzkich funduszy.

Z kolei, stosownie do art. 411a ust. 6 p.o.ś., zarządy wojewódzkich fundu-szy przedstawiają m.in. ministrowi właściwemu do spraw środowiska, raz w  roku, nie później niż do dnia 30 czerwca, informację o  posiadanych udziałach, akcjach i obligacjach.

Wyrazem uprawnień nadzorczych ministra właściwego do spraw środowiska jest również uprawnienie do wyznaczania przewodniczących rad nadzorczych spo-śród pracowników Biura Narodowego Funduszu lub urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw środowiska, a także uprawnienie do odwoływania członków rad nadzorczych wojewódzkich funduszy, jeżeli przestali oni pełnić funkcje, o  których mowa w art. 400f ust. 2 pkt 1 i 2 p.o.ś. Chodzi tu o regionalnych dyrektorów ochrony środowiska albo ich zastępców, będących regionalnymi konserwatorami przyrody, albo wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska albo ich zastępców (pkt 1) oraz o  przewodniczących regionalnych rad ochrony przyrody albo ich zastępców albo

62 T.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.

przewodniczących regionalnych komisji do spraw ocen oddziaływania na środowisko albo ich zastępców (pkt 2).

4.2.3. Nadzór zarządów województw

Zarządy województw, chociaż nie sprawują obecnie nadzoru prawnego nad dzia-łalnością wojewódzkich funduszy, a ściślej to ujmując – nad zgodnością z prawem uchwał podejmowanych przez rady nadzorcze wojewódzkich funduszy, tak jak to czyniły w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 30 maja 2011 r., to jednak posiadają określone uprawnienia nadzorcze wobec wojewódzkich funduszy, które uzasadniają pogląd, że ustawodawca nowelizując p.o.ś., chciał dokonać silniejszego powiązania wojewódzkich funduszy ze sferą działalności samorządów terytorialnych. Do tych uprawnień rozumianych szeroko należy zaliczyć:

• uzyskiwanie przez zarządy województw od rad nadzorczych wojewódz-kich funduszy w  terminie do 30 kwietnia każdego roku – sprawozdań z działalności wojewódzkich funduszy (art. 400h ust. 1 pkt 7 lit. b p.o.ś.); • ustalanie szczegółowych warunków wynagradzania członków rad

nadzor-czych wojewódzkich funduszy za udział w  pracach rady oraz wysokość wynagrodzenia członków rad nadzorczych wojewódzkich funduszy za udział w pracach rady (art. 400f ust. 10 p.o.ś.). Uprawnienie to powinno być realizowane w  formie uchwały, która będzie mogła stanowić

przed-miot nadzoru64;

• powoływanie i odwoływanie na wniosek rad nadzorczych członków zarzą-dów wojewódzkich funduszy (art. 400j ust. 2 p.o.ś.);

• niezwłoczne informowanie sejmików województw o zaprzestaniu pełnie-nia funkcji, o których mowa w art. 400f ust. 2 pkt 4 p.o.ś., przez członków

rad nadzorczych wojewódzkich funduszy65;

• udzielanie zgody na zbycie udziałów lub akcji w spółkach oraz zbycie ob-ligacji, których emitentem jest podmiot inny niż Skarb Państwa, przez wojewódzki fundusz (art. 411a ust. 4);

• uzyskiwanie przez zarządy województw od rad nadzorczych wojewódz-kich funduszy, raz w roku, nie później niż do dnia 30 czerwca, informacji o posiadanych udziałach, akcjach i obligacjach (art. 411a ust. 6 p.o.ś.).

4.2.4. Nadzór sejmików województw

Zgodnie z art. 400p p.o.ś., organizację wewnętrzną wojewódzkich funduszy, szcze-gółowy tryb działania ich organów oraz sposób udzielania pełnomocnictw

okre-64 Zob. K. Gruszecki, Prawo ochrony środowiska. Komentarz, Warszawa 2011, s. 770.

65 Chodzi tu o dyrektorów albo wicedyrektorów departamentów do spraw ochrony środowiska urzę-dów marszałkowskich.

96 Jerzy Jamiołkowski

ślają statuty wojewódzkich funduszy nadawane w  drodze uchwały przez sejmiki województw.

Sejmiki województw były więc upoważnione do sprawowania szczególnego nadzoru instytucjonalnego i  organizacyjnego poprzez możliwość nadawania woje-wódzkim funduszom statutów oraz kształtowania i dokonywania zmian w tych sta-tutach jako podstawowych dokumentach organizacyjnych wojewódzkich funduszy.

Skoro zarządy województw posiadają we wskazanym wyżej zakresie upraw-nienia nadzorcze wobec wojewódzkich funduszy, a są one organami wykonawczymi województw jako jednostek samorządu terytorialnego, to uzasadnioną jest teza, że organy stanowiące i uchwałodawcze, jakimi są sejmiki województw, pełnią również odpowiednio funkcje nadzorcze wobec wojewódzkich funduszy.

4.2.5. Nadzór Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospo-darki Wodnej

Uprawnienia nadzorcze Narodowego Funduszu wobec wojewódzkich funduszy w porównaniu z poprzednim reżimem prawnym uległy pewnemu ograniczeniu, co wiąże się niewątpliwie ze zmianą statusu prawnego tych podmiotów, bowiem Naro-dowy Fundusz w stanie prawnym do 31 grudnia 2009 r. był państwową osobą prawną – państwowym funduszem celowym, zaś wojewódzkie fundusze były państwowymi osobami prawnymi, zwanymi wojewódzkimi funduszami celowymi. Od 1 stycznia 2010 r. Narodowy Fundusz zyskał status „państwowej osoby prawnej w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych”, natomiast wojewódzkie fundusze stały się „samorządowymi osobami prawnymi w rozumieniu art. 9 pkt 14 tej ustawy”.

Narodowy Fundusz posiada uprawnienia nadzorcze w  stosunku do WF po-przez swoje kompetencje do:

1) przedstawiania przez Radę Nadzorczą Narodowego Funduszu ministrowi właściwemu do spraw środowiska oraz ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wodnej, w celu uzgodnienia wspólnej strategii działania Naro-dowego Funduszu i wojewódzkich funduszy (art. 400h ust. 2 pkt 1 p.o.ś.); 2) uchwalania raz na cztery lata, wspólnej strategii działania Narodowego

Funduszu i wojewódzkich funduszy, do dnia 30 czerwca roku poprzedza-jącego pierwszy rok objęty tą strategią (art. 400h ust. 2 pkt 3 p.o.ś.); 3) opiniowania list przedsięwzięć priorytetowych wojewódzkich funduszy

w zakresie fi nansowania przedsięwzięć z udziałem środków pochodzących z Unii Europejskiej niepodlegających zwrotowi przed ich zatwierdzeniem przez RN WF, do dnia 30 czerwca każdego roku (art. 400h ust. 4 pkt 3 p.o.ś.).

4.2.6. Nadzór właściwych dyrektorów regionalnych zarządów gospo-darki wodnej

Uprawnienia nadzorcze właściwych dyrektorów regionalnych zarządów gospo-darki wodnej wobec wojewódzkich funduszy nie uległy zmianie po nowelizacji p.o.ś. i praktycznie wyrażały się w dokonywaniu uzgodnień w zakresie fi nansowania przedsięwzięć dotyczących gospodarki wodnej na terenie regionu wodnego, przed zatwierdzeniem list przedsięwzięć priorytetowych wojewódzkich funduszy przez rady nadzorcze wojewódzkich funduszy, do dnia 30 czerwca każdego roku, stosownie do art. 400h ust. 4 pkt 3 p.o.ś.

4.2.7. Nadzór Głównego Inspektora Ochrony Środowiska

Nadzór Głównego Inspektora Ochrony Środowiska wiąże się pośrednio z obowiąz-kiem wynikającym z art. 400k ust. 3 pkt 2 p.o.ś., zgodnie z którym do zadań zarzą-dów wojewódzkich funduszy należy także sporządzanie i przekazywanie Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska kwartalnych informacji o przedsiębiorcach wpła-cających opłaty, o których mowa w art. 64 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o  zużytym sprzęcie elektrycznym i  elektronicznym, z  podaniem fi rmy, oznaczenia siedziby i adresu tych przedsiębiorców oraz wysokości kwoty wpłaconej z tytułu da-nej opłaty, w terminie do końca miesiąca po zakończeniu kwartału, którego dotyczą te informacje.

4.2.8. Pozostałe rodzaje nadzoru

Nadzór nad przestrzeganiem przepisów z zakresu ochrony konkurencji i konsumen-tów, nadzór od strony zgodności z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych oraz nadzór nad działalnością wojewódzkich funduszy od strony zgodności z dyscy-pliną fi nansów publicznych w obecnym stanie prawnym kształtuje się analogicznie, jak to się odbywało w reżimie prawnym do dnia 31 grudnia 2009 r.

Outline

Powiązane dokumenty