INfLUENCE Of SEMIPERMANENT CEMENT APPLICATION USED IN IMMEDIATELY LOADED, IMPLANT -SUPPORTED RESTORATIONS
ON CRESTAL bONE RESORPTION
1 Katedra i Zakład Chirurgii Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów śląskich ul. Krakowska 26, 54 -207 Wrocław
Kierownik: dr hab. n. med., prof. UM Marzena Dominiak
2 Department of Orthodontics Carl Gustav Carus University of Technology, Dresden, Germany Fetscherstraße 74, 01307 Dresden
Streszczenie
Wstęp: W pracy przedstawiono kliniczno -radiologiczną ocenę wpływu nowego półostatecznego cementu, stosowa-nego w osadzaniu uzupełnień protetycznych w obciążanych natychmiastowo wszczepach zębowych, na resorpcję blaszki kostnej wyrostka zębodołowego.
Materiał i metody: Materiał badań stanowiło 25 pacjen-tów leczonych z powodu częściowych braków uzębienia w odcinku przednim żuchwy i szczęki. Wszczepy były pogrążane z zastosowaniem tradycyjnych wierteł oraz przy pomocy urządzenia Piezosurgery firmy Mectron®. Materiał badań podzielono na dwie grupy, biorąc pod uwagę sposób preparacji łoża kostnego. Wszczepy były obciążane natych-miastowo za pomocą pojedynczych koron protetycznych cementowanych za pomocą cementu Implant -link® semi.
W ocenie brano pod uwagę następujące parametry: głę-bokość kieszonek dziąsłowych przy wszczepach, mierzonych w czterech punktach pomiarowych, utratę brzeżną blaszki kostnej mierzonej z zastosowanie radiografii cyfrowej, goje-nie tkanek miękkich z zastosowagoje-niem trójstopniowej skali wg Wachtela. Dodatkowo oceniano obecność ewentualnych recesji dziąsłowych przy wszczepach z uwzględnieniem ich szerokości oraz wysokości. Powodzenie leczenia oceniano za pomocą kry-teriów Albrektssona. Wyniki poddano analizie statystycznej.
Summary
Introduction: The paper presents clinical -radiological research on the impact of the new semi -cement luting agent in the immediately loaded implant -supported restoration on alveolar ridge resorption.
Material and methods: 25 patients with a partially edentulous alveolar ridge in the anterior section of the max-illa or mandible were included in the study. The implants were inserted with the application of traditional burs or with a Piezosurgery device supplied by Mectron®. Tak-ing into account the method of implant bed preparation, the scientific material was divided into two groups. The implants were loaded immediately with single crown res-torations cemented with the Implantlink semi® cement application.
The following indices were taken into consideration:
pocket depth around implant calculated at four measuring points, marginal alveolar bone loss measured using radio-visiography, the 3 -degree Wachtel scale of healing of the soft tissue. In addition, the presence and possible width or height of any recession around the implants was measured.
The success of the implant treatment was assessed accord-ing to the Albrektsson success criteria. The research results were subjected to statistical analysis.
Wyniki: Wyniki badań wykazały brak wpływu cementu Implant -link® semi na resorpcję blaszki kostnej wyrostka zębo-dołowego bez względu na metodę preparacji łoża kostnego.
H a s ł a: obciążenie natychmiastowe – utrata brzeżna blaszki kostnej – cement protetyczny.
Wstęp
Na proces resorpcji struktury kostnej w bezpośred-nim kontakcie z implantem wpływa wiele różnych czyn-ników, m.in. kształt i rodzaj implantu oraz jego powierzchni, metoda wprowadzenia wszczepu oraz jakość leczenia pro-tetycznego, w tym rodzaj obciążenia wszczepu, jak rów-nież rozwój zapalenia w postaci periimplantitis. Tak wiele różnych czynników spowodowało opracowanie obiektyw-nych kryteriów powodzenia w leczeniu implantologicznym.
Albrektsson i wsp. [1] uważają, że utrata blaszki kostnej w ciągu roku po implantacji powinna być mniejsza niż 1,5 mm, a każdego roku po okresie obciążenia – 0,2 mm. Smith i Zarb [2] jako kryterium powodzenia w swoich pracach proponują poziom utraty tkanki kostnej mniejszy niż 0,2 mm każdego roku. Autorzy ci dodali do tych założeń jeszcze jeden warunek: kryterium zadowolenia pacjenta i lekarza z wszczepu oraz odbudowy protetycznej opartej na wszcze-pie. Schnitman i Schulman [3] w celu oceny skuteczności implantacji posłużyli się innymi warunkami:
Ruchomość implantu mniejsza niż 1 mm w jakim-kolwiek kierunku.1.
Brak rozrzedzenia struktury kostnej w bezpośred-nim sąsiedztwie implantu.2.
Utrata liniowa kości nie większa niż ⅓ długości wszczepu.
3. 4. Funkcjonowanie implantów w jamie ustnej przez 5 lat w co najmniej 75%.
Utrata struktury kości brzeżnej wokół implantu wystę-pująca po etapie obciążania implantu dwufazowego jest trak-towana jako naturalny proces i konsekwencja dwufazowej terapii implanto -protetycznej. Proces ten charakteryzuje się zwłaszcza dużą dynamiką w przypadku implantów, które już na etapie wgajania uległy ekspozycji na środowisko jamy ustnej. W pozostałych przypadkach pojawia się zazwyczaj w fazie połączenia implantu z łącznikiem [4, 5]. Dlatego też wiele uwagi w ostatnich badaniach poświęca się kształtowi i precyzji połączenia okolicy szyjki implantu. W pracach Hermanna i wsp. [6] przedstawiono model zachowania się struktury kostnej okołowszczepowej wobec połączenia łącz-nik/implant (implant -abutment junction – IAJ). Według tego modelu tkanka kostna zanika na głębokość 2 mm od IAJ i utrzymuje się dość stabilnie na tym poziomie po etapie resorpcji. Ericsson i wsp. [7] odkryli histologiczne podstawy omawianego procesu, stwierdzając obecność komórek pro-zapalnych układu odpornościowego w obszarze 1–1,5 mm w sąsiedztwie połączenia implant–łącznik. Berglundh i Lin-dhe [8] sformułowali hipotezę zakładającą, że proces zaniku struktury kostnej jest wynikiem braku wystarczającego
Results: The results of our study revealed no influence of the Implant -link® semi cement on the crestal bone level, regardless of the bone bed preparation technique.
K e y w o r d s: immediate load – marginal bone loss – prosthetic cement.
Introduction
The resorption of bone structure lying in direct contact with an implant is affected by numerous factors, including the design, type and surface of the implant used, and the surgical method employed, as well as by a number of -surgical factors, such as the loading of the implant and the occurrence of inflammation in the form of mucostitis or peri -implantitis. The presence of so many different factors has given rise to various “criteria of success” for assessing implant treatment. Albrektsson et al. [1] claim that marginal bone loss should be less than 1.5 mm in the year following implantation, and that each year after implant loading the loss of alveolar ridge height should be constant and amount to 0.2 mm. Smith and Zarb [2] postulated in their work bone tissue loss of less than 0.2 mm per year as a criterion of suc-cess. They added one more criterion to these guidelines: the patient’s and the physician’s satisfaction with the implant and prosthetic restoration supported on the implant. Schnitman and Shulman [3] used other criteria to assess the effective-ness of the implantation procedure: 1. implant mobility of less than 1 mm in any direction, 2. no rarefaction of the bone structure in the immediate vicinity of the implant, 3.
linear bone loss of no greater than ⅓ of the length of the implant, 4. at least 75% of implants functioning in the oral cavity for a period of 5 years. As a consequence of these guidelines, resorption of peri -implant bone structure occur-ring after the loading of a two -piece implant is treated as a natural process and a consequence of two -phase -prosthetic therapy. This process is highly dynamic in the case of implants, which at the healing stage have already been exposed to the oral cavity environment. In other cases the exposition occurs when the implant is connected with an abutment [4, 5]. For this very reason a lot of attention in recent research has been devoted to the shape and precision of the connection in the area of the implant neck. Hermann et al. [6] presented a model for preserving the peri -implant bone structure using an implant -abutment junction (IAJ).
Bone tissue had disappeared to a depth of 2 mm from the IAJ and remained quite stable at this level after the resorp-tion stage. Ericsson et al. [7] formulated a histological basis for this process. Noting the presence of pro -inflammatory cells of the immune system 1–1.5 mm near the -abutment junction, Berglundh and Lindhe [8] formulated the hypothesis that the resorption of bone structure is due to insufficient defensive action of the mucous membrane of the periodontium. According to the authors, the mini-mum thickness of soft tissue required to serve as a barrier
działania ochronnego błony śluzowej przyzębia. Według nich minimalna grubość tkanek miękkich mogących sta-nowić zaporę przed wnikaniem drobnoustrojów w obszar połączenia IAJ wynosi 3 mm. Proces utraty kości brzeżnej jest próbą stworzenia wystarczającego miejsca przez tkanki twarde przyzębia dla błony śluzowej w celu zapewnienie minimalnej grubości bariery ochronnej [6, 7, 8]. Natomiast van Steenberghe i wsp. [9] wykazali, że zwiększona utrata kości brzeżnej wokół implantu występuje w przypadku prze-ciążenia implantu, jak i periimplantitis. Jednym z czynników mogących wpływać na rozwój zapalenia wokół implantu jest również sposób uzyskanej retencji stałych uzupełnień prote-tycznych. Pierwszym jest cementowanie pracy protetycznej w sposób analogiczny do uzupełnień opartych na zębach własnych pacjenta. Drugim – przykręcanie protezy stałej za pomocą śrub. Obie metody cechują się jasno definio-walnymi wadami i zaletami, warunkującymi ich wzajemną komplementarność i stosowanie. Cementowanie uzupełnień protetycznych na implantach odbywa się na zasadach ogól-nych stosowaogól-nych w protetyce stomatologicznej i przy uży-ciu tych samych cementów. Zalety tej metody zawierają się głównie w jej relatywnej prostocie, niskich kosztach, moż-liwości uzyskania doskonałej estetyki i łatwości doprowa-dzenia do właściwej okluzji. W badaniach dotyczących tego tematu na pierwszym miejscu wymienia się jednak pasyw-ność połączenia implant–proteza stała, eliminującego niewiel-kie niedoskonałości przylegania, co zapobiega wystąpieniu stałych napięć przenoszonych na implanty, a wywoływa-nych sztywną konstrukcją protetyczną [10, 11, 12, 13]. Nie-wątpliwą wadą tej metody jest utrudniony dostęp do części śródkostnej implantu w przypadku konieczności późniejszej interwencji. Dlatego coraz powszechniejsze i propagowane w piśmiennictwie jest stosowanie w tym celu cementów protetycznych o stosunkowo niskiej sile wiązania. Począt-kowo w stwierdzeniu tym zawierało się stosowanie obok cementów ostatecznych również cementów tymczasowych, a następnie stworzenie grupy cementów i metody cemento-wania półostatecznego. Wśród innych potencjalnie groźnych wad cementowania części protetycznej na łączniku implantu wymienia się mniejszą precyzję tego typu połączenia oraz możliwość „osiadania” uzupełnienia w okresie po zace-mentowaniu [14, 15, 16, 17]. Dlatego idealny cement słu-żący do osadzania uzupełnień protetycznych na implantach zębowych powinien cechować się następującymi kryteriami:
powinien pozwalać na doskonałe formowanie brodawek dzią-słowych oraz na higienizację zewnętrzną w przypadku sła-bej higieny jamy ustnej pacjenta; jego adhezja i odporność na zgniatanie powinna być wystarczająco wysoka; powinna istnieć możliwość usunięcia odbudowy bez jej uszkodze-nia; powinien być tolerowalny dla tkanek przyzębia oraz nie powinien wykazywać negatywnego wpływu na utratę kości brzeżnej wyrostka.
Celem badania była ocena stopnia utraty kości brzeżnej wokół implantów i powikłań leczenia protetycznego w przed-nim odcinku szczęki i żuchwy po natychmiastowym obciąże-niu z wykorzystaniem półostatecznego cementu protetycznego.
against the penetration of microorganisms in the area of the implant -abutment junction (IAJ) is 3 mm. The resorp-tion of bone structure is an attempt by the hard tissue of the periodoneum to create a sufficient amount of space for the mucous membrane with the aim of ensuring a minimum thickness of the defensive barrier [6, 7, 8].
On the other hand, van Steenberghe et al. [9] demon-strated that the resorption of bone tissue in the alveolar ridge was a result of implant overloading and peri -implantitis.
Another factor that can influence the development of -implant inflammation is the way retention of fixed pros-thetic restorations is achieved. The first method involves cementing the prosthetic device in a way analogous to resto-rations placed on the patient’s own teeth. The second is to fix the permanent restoration with a screw. Both methods have clearly identifiable faults and strengths, conditioning their mutual complementarity and application. Prosthetic restora-tions are cemented on implants according to general rules observed in dental practice when using the same cements.
The advantages of this method lie mainly in its relative simplicity, low cost, the possibility of achieving an excel-lent aesthetic effect, and the fact that it is easy to achieve correct occlusion. In addition, such studies pointed, above all, to the passivity of the connection implant -fixed pros-thesis, which eliminates minor imperfections in fitting, and this safeguards against permanent stress caused by a rigid prosthetic construction which is transferred onto the implants [10, 11, 12, 13]. An undoubted drawback of this method compared with screwed restorations is impeded access to the enosseous part of the implant if intervention is necessary later in the case of prosthetic complications.
Hence, an increasingly common practice, and one which is being promoted in the literature, is the use of cements with a relatively low bonding strength to retain prosthetic restorations on implants. Initially this practice involved not only using permanent cements but also temporary cements, and then the creation of a group of cements and a semi -permanent cementing method. Another potential danger of cementing the prosthetic part onto the implant is the reduced precision of this type of connection, and there is also the possibility of post -cementation seating of the restoration and marginal discrepancy [14, 15, 16, 17].
Hence, the ideal cement used for the placement of crowns on implants should meet the following requirements: it should be ideal for gingiva and papilla forming techniques;
it should allow for extraoral cleaning in the case of prob-lematic oral hygiene; the adhesion and compressive strength of the cement must be sufficiently high; it should still be possible to remove the superstructure without damage or destruction; it should be tolerated by periodontal tissue, and there should be no evidence that the cement causes marginal bone loss in the alveolar crest.
The aim of the study was to assess the degree of mar-ginal bone loss and prosthetic complications in the anterior section of the maxilla and mandible after immediate loading of implants using semi -permanent prosthetic cement.
Materiał i metody
Materiał badań stanowiło 25 pacjentów w wieku 18–55 lat, w tym 10 kobiet. Warunkiem włączenia do badania była obecność pojedynczych lub mnogich braków zębowych w żuchwie i/lub szczęce. Szerokość wyrostka zębodoło-wego była każdorazowo większa niż 5 mm i nie wymagała rozległych procedur augmentacyjnych. Warunkiem kwali-fikacji pacjentów był również brak aktywnej choroby przy-zębia i aproksymalny wskaźnik płytki wg Langego < 25%.
Z projektu wykluczano również pacjentów wymagających zabiegów otwartego podniesienia dna zatoki szczękowej i przeszczepów kostnych. Pacjenci zostali w sposób losowy podzieleni na dwie grupy:
K1 – w której łoże kostne utworzone zostało przy zastosowa-niu metody tradycyjnej wiertłami kostnymi firmy Dentaurum®; K0 – w której łoże kostne zostało wykonane za pomocą urządzeń ultradźwiękowych Piezosurgery firmy Mectron®. 1. Metoda zabiegowa
Wszczepy stomatologiczne TioLogic firmy Dentaurum Implants GmbH (Pforzheim, Niemcy) zostały wprowadzone w odcinku przednim częściowo bezzębnego wyrostka zębo-dołowego. Procedura zabiegowa została uprzednio przed-stawiona w poprzedniej publikacji autorów [18]. W przy-padku stwierdzenia obnażenia na policzkowej powierzchni implantu wielkości do 2–3 mm w trakcie implantacji sto-sowano augmentację materiałem ksenogennym (BioOss® Geistlich Pharma AG Wolhusen, Szwajcaria) albo mate-riałem syntetycznym (Nanobone® Artoss GmbH Rostock, Niemcy). Pierwszorzędnym celem w trakcie pogrążania wsz-czepu było uzyskanie stabilizacji pierwotnej rzędu 35 Ncm lub większej. Protokół protetyczny obejmował natychmia-stowe wykonanie tymczasowej korony kompozytowej. Uzu-pełnienia tymczasowe były wyłączane ze zgryzu i osadzane na standardowych łącznikach. Ostateczne uzupełnienia – korony metalowo -porcelanowe były wykonywane po 6 mie-siącach. Do osadzania koron tymczasowych i ostatecznych stosowano cement półostateczny Implantlink® semi (Ettlin-gen, Niemcy), będący dwuskładnikowym dwuwiązalnym cementem opartym na uretanie metakrylu. W rejonach nie-dostępnych dla światła lampy polimeryzacyjnej wiązanie cementu zachodzi poprzez reakcję chemiczną w ciągu 5–6 miesięcy. Naświetlenie lampą polimeryzacyjną przyspiesza wiązanie i może być pomocne w przypadku konieczności usunięcia nadmiaru cementu spoza brzegu uzupełnienia.
2. Metoda oceny kliniczno -radiologicznej
Przedzabiegowo oraz 1 i 6 miesięcy po zabiegu dokony-wano oceny głębokości kieszonek przyzębnych (PD) wokół implantów. Pomiarów dokonywano w czterech punktach pomiarowych (m – mezjalny, b – policzkowy, d – dystalny, l – podniebienny lub językowy). W celu oceny zachowania struktury kostnej blaszki brzeżnej oraz stopnia osteointe-gracji przeprowadzano badanie metodą radiografii cyfrowej.
Zdjęcia rentgenowskie wykonano aparatem rentgenowskim