Wprowadzenie
Poniżej przedstawiono szereg budynków w których zastosowano różne strategie oraz technologie, pozwalające na obniżenie zużycia energii oraz jej produkcję ze źródeł odnawialnych. Autorski wybór opisanych obiektów, miał na celu przedstawienie szerokiej palety możliwych rozwiązań. Przedstawiono budynki, których forma zewnętrzna, funkcjonalność, zastosowane technologie zmieniają tradycyjne podejście do architektury jako statycznego, ingerującego drastycznie w środowisko, energochłonnego prostopadłościanu. Opisane obiekty otwierają się na środowisko, współpracują z nim, ograniczając straty energii oraz zwiększając potencjał jej pozyskiwania. Wiele uwagi poświęcono formie zewnętrznej budyn-ków, która we wszystkich wymienionych przypadkach wpływa na możliwość obniżania strat i genero-wania zysków energetycznych. Zwykle w bryłę architektoniczną, wkomponowane są systemy aktywnie pozyskujące promieniowanie słoneczne. W zrealizowanych, funkcjonujących obiektach forma i usta-wienie budynków względem siebie okazuje się mieć kluczowe znaczenie dla możliwości biernego i ak-tywnego pozyskiwania energii. Autor chciał zwrócić uwagę na różnorodność przyjmowanych rozwiązań oraz znaleźć ich wspólny mianownik. Założono, iż poniższe zestawienie raz jeszcze udowodni znaczenie i sens prowadzonych w dysertacji poszukiwań, optymalnej formy budynków oraz zasad kształtujących zabudowę mieszkaniową eko-miast.
1. Heliotrop - Rolf Disch - Freiburg, Niemcy
Dwadzieścia pięć lat temu, władze miasta Freiburg w Niemczech rozważały budowę elektrowni atomo-wej. Ralph Disch energicznie walczył by do tego nie doszło. Próbując znaleźć realne alternatywy zwrócił uwagę na możliwości wykorzystania energii słońca. Efektem poszukiwań jest dom, który wyznaczył nowy standard konstruowania budynków. Jest to pierwszy na świecie budynek, który produkuje więcej energii niż zużywa. Jest w 100% zasilany ze źródeł odnawialnych. Nie emituje żadnych spalin, jest neu-tralny pod względem emisji CO2. Budynek obraca się wokół własnej osi podążając za ekliptyką słońca.
Aktywnie i biernie pozyskuje jego energię. Ruchomy jest także „słoneczny żagiel” (konstrukcja pokryta panelami fotowoltaicznymi) zamontowany na szczycie obiektu. Podążając za ruchem gwiazdy dostoso-wuje swoje położenie w taki sposób by optymalizować ilość produkowanej energii. Swoją funkcję w po-zyskiwaniu energii mają także balustrady balkonów. Są nimi kolektory słoneczne - szklane próżniowe tuby, pozwalające na podgrzewanie wody. Inteligentnie zaprojektowana technologia fasady oraz system wentylacji z odzyskiem ciepła pozwalają na pozyskiwanie ciepła zimą i ochronę przed nim latem. Fasada budynku ma okna o trójwarstwowym pakiecie szybowym. Specjalne powłoki natryskowe pozwalają na kumulowanie ciepła wewnątrz budynku jednocześnie chroniąc jego wnętrze przed przegrzaniem.
Budynek czerpie energię także z zakopanej pod nim pompy System wytwarza energię w ilości prze-kraczającej zapotrzebowanie mieszkańców. Konstrukcja budynku wspiera się na centralnej osi, stalowej rurze odpowiadającej za obracanie budynku ale także mieszczącej spiralne schody. Pozostała część
kon-II
strukcji to modułowe ramy z drewna klejonego. Ich układ pozwala na różnorodne kształtowanie wnętrza obiektu. Pozwala na swobodne przedzielanie okrągłego planu na mniejsze przestrzenie o różnorodnej funkcji. Woda deszczowa jest zbierana i wykorzystywana jako tzw. woda szara min. do prania i spłukiwa-nia toalet. Ścieki przechodzą proces bezwonnego kompostowaspłukiwa-nia i po tym procesie wykorzystuje się je w przydomowym ogrodzie. Zmieniająca się panorama ruchomego domu przysparza mieszkańcom wiele pozytywnych emocji. Taras na dachu pozwala na wypoczynek na świeżym powietrzu. Z całą pewnością forma i funkcjonalność obiektu jest rewolucyjna i wskazuje wielu projektantom kierunki z których dopiero od niedawna zaczynają sobie zdawać sprawę.
Ralph Dish sam siebie nazywa „solarnym architektem” zajmuje się projektowaniem budynków, które dzięki swej formie i zastosowanym technologiom pozwalają na samowystarczalność energetyczną ich mieszkańców. Opisany powyżej prototypowy dom jest swego rodzaju eksperymentem w którym finan-sowo wsparły autora władze Badenii - Wirtenbergii. Freiburg , jego mieszkańcy przekonali się co do za-sadności zaproponowanych przez Disha rozwiązań. W mieście powstało wiele budynków produkujących w ten sposób energię. [Dish R. 2011].
2. Light house - Sheppard Robson - Bricket Wood, Wielka Brytania
Light house to pierwszy w Wielkiej Brytanii dom pasywny spełniający wysokie wymagania stawiane nowym budynkom, zawarte w „Code for Sustainable Homes”. Kod jest wyznacznikiem krajowych stan-dardów dla zrównoważonego budownictwa mieszkaniowego. Celem kodu jest czytelne wyznaczenie projektantom, budowniczym i inwestorom wytycznych, którymi kierować się powinni przy budowie domu w celu zmniejszenia emisji dwutlenku węgla. Program ma na celu wprowadzenie w budownictwie innowacyjności i promocji rozwiązań wzorcowych w zakresie wpływu budownictwa mieszkaniowego na środowisko. Kod zrównoważonego budownictwa składa się z dziewięciu kategorii: energetyka / emisja dwutlenku węgla, materiały, ekologia, odpady, zanieczyszczenia, zdrowie i dobre samopoczucie, woda, odprowadzanie wód powierzchniowych, zarządzanie. Spełnianie wymagań w poszczególnych grupach
Ilustracja II_1_17
Heliotrop - pierwszy na świe-cie budynek mieszkalny, który produkuje więcej energii niż zużywa. [fot. Rudolf Disch SolarArchitektur]
II
jest elastyczne. Wyznaczono sześć poziomów opisujących wymagania minimalne dotyczące efektyw-ności energetycznej, wodnej i materiałowej dla każdej z grup. Spełnienie wyznaczonych wskaźników wiąże się nie tylko z poprawą jakości, zmniejszeniem zużycia mediów i zmniejszeniem jego wpływu na środowisko. Inwestorzy, których budynki spełniają szósty najwyższy poziom normy, mogą liczyć także na specjalne ulgi podatkowe.
Pokazowy prototyp domu spełniającego opisane powyżej wymagania zaprojektował Sheppard Robson, firma Kingspan Off-Site oraz inżynierowie Arup. Dom ma niewielkie rozmiary 5,9 x 9,3 m, dwie kon-dygnacje i trzy sypialnie. Charakterystyczna forma budynku zdominowana jest przez ścianę łagodnie przechodzącą w płaszczyznę dachu. Wynika to z konieczności montażu dużej powierzchni kolektorów słonecznych na dachu pod kątem 40°. Budynek zbudowano z systemu paneli SIP (Structural Insulated Panel). Są to moduły zbudowane z dwóch płyt OSB, przestrzeń miedzy nimi wypełniona jest rdzeniem z twardego spienionego poliuretanu. Poszczególne moduły łączone są między sobą prostym złączem typu pióro - wpust, skonstruowanym tak by zapewnić ciągłość izolacji. Wykorzystany materiał zapewnia bardzo wysoką izolacyjność cieplną a zatem małe straty energii. Strukturę budynku zaprojektowano tak by zapewnić jak największą ilość światła słonecznego wewnątrz w celu redukcji zużycia energii. Służy temu min. podwójna wysokość salonu z doświetleniem górnym poprzez system świetlików zamonto-wanych na dachu. Forma budynku sprzyja jego naturalnej wentylacji. Wyposażono go w szereg instalacji umożliwiającym obniżenie zużycia energii. Są to zintegrowane z płaszczyzną dachu panele fotowolta-iczne (Building Integrated Photovoltaic - BIPV). System mechanfotowolta-icznej wymiany zużytego powierza z od-zyskiem ciepła (Mechanical Ventilation with Heat Recovery Applinces - MVHR). Dom wyposażono tak-że w system inteligentnego opomiarowania, który rejestruje zużycie energii i umożliwia mieszkańcom określenie czy i gdzie występują straty. Ma to na celu wspieranie bardziej świadomego korzystania z bu-dynku i wspomaganie ekologicznego stylu życia. Ma niemal zerowy wpływ na środowisko, zużywając jedynie niewielkie ilości energii z zewnątrz. Co istotne wysokie wymagania technologiczne nie wpłynęły negatywnie na formę obiektu i jej odbiór. [Sharhan D., Ozcelik S. E. 2011]
Ilustracja II_1_18
Light house, forma budynku wieloaspektowo wpływa na zmniejszanie zużycia energii oraz ułatwia jej produkcję dzięki zintegrowanym zobudową bu-dynku systemom fotowoltaicz-nym BIPV [fot. Chris Twinn]
Fotografia doskonale ilustruje jedno z głównych zagadnień pracy. Budynki Light house za-projektowano zmyślą o ogra-niczeniu zużycia energii. Wtym celu mają one precyzyjnie okre-śloną formę oraz zintegrowane znią systemy produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Jed-nakże domy tego typu usta-wione wszeregu zpewnością zacieniają siebie wzajemnie, negatywnie wpływając na wy-dajność zastosowanych tech-nologii. Jednym z podstawo-wych problemów badawczych niniejszej pracy jest opracowa-nie takich zasad kształtowania przestrzeni między kolejnymi budynkami, by zminimalizować zacienianie izwiększyć wartość energii słonecznej docierającej do powierzchni budynków.
II
Z punktu widzenia pracy doktorskiej niezwykle ciekawa jest analiza formy budynku. System pozy-skiwania energii jest integralną częścią jego estetyki. Niestety obserwując szeregowe zestawienie domów tego typu widać wyraźnie, że możliwość pozyskiwania energii w tym układzie nie była by możliwa lub jest co najmniej ograniczona. Rysuje się tutaj wyraźnie zadanie badawcze. W jaki sposób zaprojektować układ budynków mieszkalnych by ich forma umożliwiała jednakowy dostęp do energii słonecznej.
3. Sunlighthouse - Hein Troy Architects - Pressbaum, Austria
Dom powstał w ramach konkursu organizowanego przez producenta okien połaciowych. Jego celem było zaprojektowanie domu przyszłości rozumianego jako obiekt pasywny o zerowej emisji dwutlen-ku węgla. Domu, który byłby nieszkodliwy dla środowiska, tani a przy tym ładny. Kondwutlen-kurs jest częścią programu Model Home 2020. Jego celem jest budowa sześciu pełnoskalowych eksperymentalnych budynków mieszkalnych z zastosowaniem najnowszych technologii, umożliwiających ograniczenie zu-życia energii i emisji CO2. Zwycięski projekt pracowni Hein Troy Architects zrealizowano w Pressbaum w Austrii. Sunlight house - słoneczny dom jest trzecim z serii zrealizowanych w Austrii obiektów.
Dom zaprojektowano tak by produkował energię z ogniw fotowoltaicznych w ilości gwarantującej znie-sienie całkowitej emisji CO2 związanej z produkcją, transportem, budową oraz przyszłym recyklingiem.
System ogniw i kolektorów słonecznych generują łącznie więcej energii, niż wynosi zapotrzebowanie budynku i jego użytkowników. Oznacza to, że po 30 latach użytkowania domu wyprodukuje jej tyle, że zrównoważy ślad węglowy związany z jego wyprodukowaniem i recyklingiem. W ten sposób cały cykl życia budynku jest neutralny węglowo. Formę obiektu podporządkowano bilansowi energetycznemu.
Kształt domu oraz użyte materiały sprzyjać mają obniżeniu zużycia energii oraz sprzyjać jej produk-cji. Głównym źródłem zasilania jest tu słońce. Forma budynku odpowiada temu zadaniu korespondując bezpośrednio z zastanym kontekstem. Sunlighthouse położony jest na stromym, częściowo zacienio-nym stoku i skierowany jest na południowy wschód. Pobliskie góry rzucają silne cienie nad doliną, dlatego
Ilustracja II_1_19
Sunlight House forma ze-wnętrzna oraz układ we-wnętrzny budynku sprzyjać ma optymalnej dystrybucji światła oraz maksymalizacji zysków energetycznych [fot.
Velux / Adam Mørk]
II
bryła budynku ma kształt zapewniający zminimalizowanie zacieniania jego powierzchni aktywnych. By umożliwić produkcję energii odnawialnej dach zaprojektowano tak, by miał jak największą powierzchnię.
Zamontowano na nim system paneli fotowoltaicznych a także liczne okna dostarczające rozproszone światło do wnętrz. Ich układ w całym budynku jest precyzyjnie zaprojektowany z myślą o zapewnieniu różnych poziomów i kierunków naświetlenia, zapewniając zdrowie i dobre samopoczucie mieszkańców.
[Velux 2011]
4. Zero Emission Buildings - Snohetta - Larvik, Brattøra, Norwegia
Multikomfort projecthouse
Dom jest częścią pilotażowego projektu badawczego Zero Emission Buildings ZEB organizowane-go przez Norway’s Research Center. Celem programu jest wspieranie realizacji i promocja budynków o zerowej emisji węgla. Zerowa emisja rozumiana jest tu jako równoważenie emisji dwutlenku węgla przez budynek w trakcie całego okresu jego istnienia, w tym budowy, użytkowania i rozbiórki. Celem jest
tworzenie budynków, które nie przyczyniają się do zmian klimatycznych poprzez całkowite zaprzestanie emisji gazów cieplarnianych związanych z budownictwem. ZEB rozwija badania nad materiałami i kom-ponentami, koncepcjami budowlanymi, metodami i narzędziami. Dużą uwagę przykłada się także do niewymiernych wartości projektów. Budynki zapewnić maja komfort emocjonalny, dobre samopoczu-cie, integrację z otaczającą przyrodą. Cechom tym nadano równie ważne znaczenie jak kwestii produk-cji energii i wydajności energetycznej. Rozwiązania technologiczne nie mają prawa zdominować funkproduk-cji mieszkalnej i poczucia komfortu.
Pilotażowy budynek zaprojektowało biuro architektoniczne Snohetta, które pracuje także nad innymi projektami programu ZEB. Dom jest prototypem mającym na celu sprawdzenie rozwiązań architek-tonicznych i technologicznych. Celem jest uzyskanie funkcjonalnego przyjaznego miejsca
zamieszka-Ilustracja II_20
Zero Emission Building forma obiektu, pochylenie połaci da-chowej wkierunku południo-wym ma na celu zapewnienie warunków optymalnych do konwersji energii słonecznej.
[Snohetta]
II
nia przy jednoczesnym umożliwieniu produkcji energii o wartości trzykrotnie większej niż zapotrze-bowanie budynku. W założeniu nadwyżka taka ma pozwolić na magazynowanie energii używanej do ładowania samochodu elektrycznego. Budynek został zbudowany przy użyciu najnowocześniejszych technologi projektowych i inżynierskich. Jego bryła zdominowana jest przez kąt połaci dachowej po-chylonej w kierunku południowym. Pozwala to na efektywne wykorzystanie zainstalowanych na dachu systemów konwersji energii słonecznej. Opracowano system naturalnej wentylacji kubatury w celu maksymalizacji korzyści z naturalnego światła bez ryzyka przegrzania pomieszczeń. Ogrzewanie i chłodzenie jest pasywne, poprzez odpowiednie rozmieszczenie powierzchni szklanych, orientację, geometrię i objętość, oraz dzięki odpowiedniemu doborowi materiałów, o doskonałych właściwoś-ciach termicznych. Elementy te uzupełniane są poprzez pozyskiwanie energii geotermalnej. Wszystkie te właściwości umożliwiają pozyskiwanie energii o wartości zaspokajającej zapotrzebowanie rodziny oraz nadwyżkę pozwalająca na zasilanie samochodu w okresie całego roku. Jednocześnie zapewniając wysoki komfort użytkowników. Zapewnienie odpowiedniej ilości światła dziennego i kadrowanie wido-ków balansowano z koniecznością istnienia pełnych doskonale zaizolowanych ścian. W bryle budynku, umieszczono atrium poprzez, które wnętrza części dziennej otwierają się na przestrzeń zewnętrzną.
Ściany atrium wyłożono drewnem opałowym oraz tradycyjną cegłą. Zastosowane materiały dobra-no biorąc pod uwagę kryteria takie jak lokalna tradycja, zapewnienie domowego charakteru, dobrej jakości powietrza i walorów estetycznych. Uzupełnieniem funkcji domu jest opalana drewnem sauna a także ogród z drzewami owocowymi i warzywniakiem umożliwiającym produkcję żywności na użytek mieszkańców.
Program ZEB obejmuje różnorodne projekty i ich realizację. Dotyczą min. rewitalizacji starych budyn-ków z dostosowaniem ich do współczesnych wymagań energetycznych. Budowę plus energetyczne-go budynku wielorodzinneenergetyczne-go. A nawet budowę całeenergetyczne-go osiedla mieszkanioweenergetyczne-go o zerowej emisji CO2 o nazwie Zero Village Bergen. [ZEB.no 2014]
Powerhouse Brattøra
Ilustracja II_1_21
Powerhouse Brattøra pochyła wkierunku południowym bry-ła oraz jego zwarta struktura są jednymi z ważniejszych wyznaczników walorów ener-getycznych, które posiadać ma ten budynek biurowy.
[Snøhetta, AS/MIR]
II
Jednym z najbardziej zaawansowanych projektów jest obiekt biurowy Powerhouse Brattørkaia.
w Trondheim. Będzie to bardzo zaawansowany technologicznie biurowiec o powierzchni 16 000 m² zlokalizowany w centrum miejscowości przy nabrzeżu Brattørkaia. Dzięki zastosowanym technologiom będzie produkował więcej energii niż sam zużyje. W tym celu ma zwartą strukturę o niezwykle niskich wymaganiach energetycznych w zakresie ogrzewania i systemów wentylacyjnych. Jego bryła, podob-nie jak w przypadku domu ZEB, jest wyraziście pochylona w kierunku południowym. Powstała w ten sposób olbrzymia płaszczyzna dachy pokryta zostanie panelami fotowoltaicznymi. Ascetyczną bryłę przecina jedynie atrium na planie koła, zapewniające dostęp światła słonecznego do wnętrz obiektu.
[ZEB.no 2014]
Co niezwykle istotne na opisanych powyżej przykładach widać, iż możliwe jest zbudowanie i użyt-kowanie budynków plus energetycznych w warunkach klimatycznych krajów północy. Odpowiednio zaprojektowana bryła architektoniczna, użyte materiały oraz technologie, nawet w szerokościach geograficznych powyżej 60°N pozwalają na pozyskiwanie energii odnawialnej. W sposób pozwala-jący na całkowite uniezależnienie się od sieci przesyłowych i energii produkowanej z kopalin.
5. Endesa Pavilion - Sergio Rubio - Barcelona, Hiszpania
Eksperymentalny tymczasowy budynek wzniesiono w parku olimpijskim w Barcelonie w ramach eks-pozycji Smart City Expo. Jego główny projektant to Sergio Rubio z Institute for Advanced Architecture of Catalonia. Według twórców pawilonu Endessa efektywność energetyczna powinna kreować formę budynku. Projektowanie obiektów produkujących energię na własny użytek nie powinno odbywać się jedynie poprzez dodanie rzędu paneli PV na ich dachu. Dzięki oprogramowaniu parametrycznemu, pro-jektanci uzależnili kształt pawilonu od maksymalizacji pozyskiwania energii słonecznej, zapewniając zarazem optymalne warunki nasłonecznienia jego wnętrza w zimie. Każdy aspekt projektu dostosowa-ny został precyzyjnie do jego lokalizacji. Każdy moduł struktury przystosowadostosowa-ny jest do jego specyficznej pozycji w stosunku do ekliptyki Słońca. Charakterystyczne trójkątne moduły utrudniają dostanie się do
Ilustracja II_1_22
Endesa Pavilion optymalizacja efektywności energetycznej, kształtuje formę budynku dzięki wykorzystaniu progra-mów parametrycznych. [fot.
Adrioa Goula]
II
wnętrza silnego światła w lecie, ale umożliwiają jego dobre naświetlenie w zimie. Jednocześnie górne płaszczyzny modułów tworzące obudowę pawilonu, wymodelowano tak by zoptymalizować ich ekspo-zycję na słońce. Używając odpowiedniego oprogramowania dostosowano formę i pozycje modułów tak by zmaksymalizować powierzchnię i zoptymalizować kąt ich ekspozycji. Forma modułów w pełni odpo-wiada kierunkom, kątom i natężeniu promieni słonecznych padających na budynek. W związku z czym forma budynku jest wieloskalowa, zmienna, jej kształt jednoznacznie wynika z kierunku usytuowania.
Optymalnie wyeksponowane bryły pokryto panelami fotowoltaicznymi.
Projektantom przyświecała idea by najpierw przede wszystkim maksymalnie pasywnie obniżyć wymagania energetyczne budynku a dopiero potem zadbać o wysoką wydajność aktywnych systemów produkujących energię. Stworzone na potrzeby budynku oprogramowanie zostało udostępnione zainteresowanym pro-jektantom tak by każdy na jego podstawie mógł zaprojektować struktury dopasowane do swojej lokalizacji.
Pawilon pozostanie na swoim miejscy przez rok. Umożliwi to weryfikację złożeń projektowych w praktyce. Celem jest uzyskanie wydajności na poziomie 150% zapotrzebowania budynku na ener-gię. Niewykorzystana część wyprodukowanej energii ma być sprzedawana do sieci. Twórcy zapowiadają kontynuację prac nad wzorami parametrycznymi opisującymi tego typu struktury. Sugerują, że architek-tura bioklimatyczna nie powinna być statyczna a posiadać fasadę dynamicznie reagującą na aktualną pozycję słońca. Myślenie tego typu całkowicie zmienia nasze podejście do architektury jako obiektów statycznych, niezmiennych, trwałych. Budynki mogłyby zachowywać się jak rośliny aktywnie poruszają-ce się w poszukiwaniu optymalnego wykorzystania energii słońca w proporuszają-cesie fotosyntezy.[IAAC 2013]
6. Mountain Dwellings - Bjarke Ingels Group - Kopenhaga, Dania
Mieszkalna góra (eng. Mountain Dwellings) to jeden z niezwykłych budynków w nowej dzielnicy Kopenhagi - Orestad. Jest jednym z trzech odważnych formalnie i funkcjonalnie budynków mieszkal-nych zaprojektowamieszkal-nych przez młodych projektantów z biura BIG - Bjarke Ingels Group. Forma budynku wynika z chęci sprostania szeregu sprzecznym wymaganiom. Teren przeznaczony pod budynek miał
Ilustracja II_1_23
Mountain Dwellings poprzez formę urbanistyczną i ar-chitektoniczną zapewnia się optymalne wykorzystanie światła słonecznego. Zapew-nia także komfortowe warun-ki mieszańcom łącząc funkcję parkingu wielopoziomowego z budownictwem wieloro-dzinnym. [fot. Jakob Boserup]
II
według planu miejscowego posiadać dwie funkcje wielopoziomowy parking oraz mieszkalną wierzę.
Ze względu na formę działki i istniejącą infrastrukturę oznaczałoby to, że mieszkańcy z jednej strony sąsiadowaliby z ruchliwym parkingiem z drugiej zaś z linią szybkiego tramwaju. By zapewnić komfort mieszkańcom projektanci przyjęli niezwykłe rozwiązanie. Wielopoziomowy parking na 400 stanowisk, stanowi podstawę budynku mieszkalnego. Ma jednak formę ostrosłupa na którego górnej płaszczyźnie znajduje się jednowarstwowa struktura mieszkalna. Układ mieszkań stanowi pochyłą płaszczyznę swe-go rodzaju „wzgórza”. Wszystkie mieszkania odwrócono w kierunku południowym, parkingi zaś umiesz-czono od strony północnej. Wzajemne relacje mieszkań między sobą pozwoliły na utworzenie szeregu zielonych ogródków i tarasów dostępnych dla mieszkańców. Każdy apartament otwiera się na przypi-sany sobie taras i ogródek dzięki olbrzymim, przeszklonym, przesuwnym drzwiom tarasowym. W ten sposób zapewniono mieszkaniom doskonałe doświetlenie, możliwość biernego korzystania z energii słońca ale także dostęp świeżego powietrza i własnego kącika zieleni umożliwiającego wypoczynek.
Mieszkania ustawiono między sobą tak zapewnić maksymalną możliwą prywatność. Jak mówi jeden z projektantów i równocześnie mieszkaniec budynku: „To zaledwie dziesięć minut od centrum Kopenhagi, ale jesteś tu całkowicie sam z dostępem do nieba i przyrody. To nie jest typowe mieszkanie to raczej letni domek na wzgórzu”. Mieszkania dostępne są od strony parkingu. Komunikację między piętrami zapewnia po-chyła kolejka, łącząca poszczególne piętra parkingu z kolejnymi poziomami mieszkań. Parking pomalo-wano w wyróżniających się ostrych kolorach, a głównym materiałem wykończeniowym jest aluminium.
Natomiast elewację mieszkalnego wzgórza zbudowano z naturalnego drewna, donice na tarasach ob-sadzono roślinami. Południowa elewacje jest zatem organiczna, północna zaś ściśle współczesna, wy-raziście podkreślając tym samym różnorodność funkcjonalną obiektu. Ten architektoniczny eksperyment wydaje się ciekawym doświadczeniem w tworzeniu „krajobrazów” zabudowy. Zapewnia komfort i dostęp do natury, światła i powietrza, jednocześnie umożliwiając korzystanie z dobrodziejstw centrum miasta.
[Mc Grane S. 2009]
Tego typu budynek mógłby być pojedynczą komórką struktury nowych, ekologicznych,
Tego typu budynek mógłby być pojedynczą komórką struktury nowych, ekologicznych,