Przeżywanie powołania do świętości

Powszechne powołanie do świętości w Kościele znajduje swoje uzasadnienie w wyraźnym nakazie Chrystusa: „Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski” (Mt. 5,48).

W swoim nauczaniu Kościół zawsze uważał profesję rad

ewangelicznych jako „uprzywilejowaną drogę do świętości”⁵⁶⁴, która swoim oddziaływaniem w społeczności ludzi sprawia, że rozwija się bardziej godny człowieka sposób życia565

.

Konstytucja dogmatyczna o Kościele wskazuje na sposoby realizacji tego powołania przez chrześcijan w różnych stanach ich życia566. Jednym z nich jest życie zakonne. Przez realizację rad ewangelicznych osoby konsekrowane zobowiązują się do ofiarowania swojego życia Bogu i zaangażowania w trud dzieła ewangelizacji567

. Dokonuje się to przez upodobnienie się do Chrystusa i realizację ziemskiej formy jego życia568. To upodobnienie się jest celem życia

osoby zakonnej, tak pod względem indywidualnym, jak

i wspólnotowym. Dlatego tak ważną jest formacja chrystocentryczna, która powinna doprowadzić osobę zakonną do zjednoczenia z Nim.

Należy zastosować, jak określa Paweł VI w encyklice Ecclesiam suam, pedagogikę upodabniającą do Chrystusa⁵⁶⁹. Cel ten osiąga się

563 Paweł VI, Bądźcie serdecznie uśmiechnięte, do zakonnic w katedrze w Bombaju, 2 XII 1964, w: Charyzmat życia zakonnego, Warszawa 1974, s. 91.

564 VC, 35.

565 KK, 40.

566

KK, 39 – 42.

567 Por. VC, 35.

568 E. Gambari, Życie zakonne po Soborze Watykańskim II, Kraków 1998, s. 152; por. P. Liszka,

Charyzma tyczna moc życia zakonnego, Wrocław 1996, s. 88 – 91.

569

121

dążąc do ideałów, które również pozwalają poznawać własne opory wobec życia ideałami. Cele życia zakonnego należy ukazywać w sposób jasny i wyraźny, ponieważ „osoba zakonna dąży do transcendencji siebie dla Królestwa, a nie do tego, by znaleźć satysfakcję; żyje dla wartości, a nie dla pozycji społecznej, dąży do efektywności, a nie do efektowności. Aspekty te powinno się ukazywać na początku formacji”570. Realistyczne poznanie siebie, swoich niespójności i akceptacja ich oraz ciągła konfrontacja z obiektywnymi wartościami ewangelicznymi, pozwalają na przeżywanie powołania do świętości jako dynamicznego procesu transcendencji siebie.

Rozwój osobowościowy i duchowy są ściśle ze sobą powiązane i wzajemnie uwarunkowane. Uzewnętrzniające się sposoby zachowania religijnego, wady i zalety osoby są powiązane ze sobą, a także w sposób konstytucjonalny są uwarunkowane cechami osobowości571. Ciągłe dojrzewanie w powołaniu przez wszystkie etapy formacji zakonnej oznacza więc otwieranie się na wartości, a nie szukanie wyłącznie samorealizacji. Tymi wartościami są: naśladowanie Chrystusa i zjednoczenie z Bogiem.

Dokonuje się to szczególnie w Eucharystii, która, jak określa Instrukcja Rozpocząć na nowo od Chrystusa, „(…) jest źródłem świętości. W niej „(…) urzeczywistnia się w pełni zażyłość z Chrystusem, upodobnienie do Niego, całkowite utożsamienie z Nim, do czego osoby konsekrowane są wezwane ze względu na swe powołanie”572

.

570

A. Manenti, Powołanie psychologia i łaska, Kraków 1995, s. 87 – 88.

571 A. Jacyniak, Z. Płużek, Świat ludzkich kryzysów, Kraków 1996, s. 133; G. Allport w swoich koncepcjach dojrzałej osobowości i dojrzałej religijności, mówi o zależności rozwoju religijności od rozwoju osobowości, zob.: G. Allport, Osobowość i religia, Warszawa 1988, s. 77.

572

122

Bł. Edmund Bojanowski zapisał w Regule, że służebniczki są „Oblubieńcowi Jezusowi zaślubione”573

i dlatego starają się o relacje

wolne od uzależnień emocjonalnych. Aktualne Konstytucje

Zgromadzenia wskazując na profesję rad ewangelicznych, podkreślają ich wspomagającą rolę w dążeniu do doskonałej miłości, do zjednoczenia z Chrystusem⁵⁷⁴. Dokonuje się to podczas Eucharystii, przez którą On jednoczy wiernych ze Sobą575

.

Jednak konieczne jest zaangażowanie uczestniczących w niej, by sakrament Eucharystii okazał się skuteczny. Wydaje się więc konieczne korzystanie z różnych pomocy, by ze zrozumieniem przeżywać ten sakrament⁵⁷⁶. Skutecznym środkiem formacyjnym, który pomaga wszystkim uczestnikom głębiej wniknąć w sprawowane tajemnice Eucharystii i uzdalnia do osobistego przeżywania tego, co się celebruje, jest katecheza mistagogiczna. Benedykt XVI podkreśla, że powinna ona zawierać trzy zasadnicze elementy: objaśnienie obrzędów w świetle wydarzeń zbawczych, wprowadzenie w znaczenie znaków zawartych w obrzędach, ukazanie znaczenia obrzędów w powiązaniu z życiem chrześcijańskim577

Katecheza mistagogiczna poucza o związku liturgii z odpowiedzialnym zaangażowaniem misyjnym wiernych. Prowadzi ona także do uświadamiania, że ich „ egzystencja jest stopniowo przemieniana przez celebrowane święte misteria”578

. Ponadto czynności podczas poszczególnych części Mszy świętej pomagają wzbudzać w uczestniku odpowiednie myśli i uczucia, postanowienia, szacunek,

573 Reg. §6.

574 Konstytucje , 1990, art.6.

575 Tamże, art.23.

576

Pomocą może być: R.Guardini, Znaki święte, Wrocław 1987; Kongregacja Kultu Bożego i dyscypliny sakramentów, Instrukcja Redempionis Sacramentum, o zachowaniu i unikaniu pewnych rzeczy dotyczących Najświętszej Eucharystii, Kraków 2004.

577 SC, 64.

578

123

świadomość o uczestniczeniu i współofiarowaniu siebie z Chrystusem Bogu, by stać się podobnym do Niego.

Jan Paweł II wskazuje na warunki i środki przyjęcia powołania do świętości na drodze rad ewangelicznych oraz jej realizacji w życiu, przez praktykowanie modlitwy liturgicznej i indywidualnej, myślnej i kontemplacji, milczenia, adoracji eucharystycznej, comiesięcznych dni skupienia, ćwiczeń duchownych. Ponadto poleca wprowadzać praktyki pokutne jako skuteczną pomoc w dążeniu do świętości, które wymagają podjęcia duchowego zmagania. Jest to trudny wymóg, któremu nie zawsze poświęca się należną uwagę579. Eucharystia stanowi także szczególną pomoc w przezwyciężaniu grzechu i zła580. Stąd jej szczególne znaczenie dla powołanych, by uświadamiając sobie swoją kondycję duchową, w tym aspekcie przeżywali swoją drogę do świętości. Potwierdza to Paweł VI, zwracając się do osób konsekrowanych: „Choć niedoskonali jesteście, jak wszyscy chrześcijanie, staracie się jednak stwarzać warunki sprzyjające duchowemu postępowi każdego z członków”⁵⁸¹. Formacja przeżywania powołania do świętości jako postawy eucharystycznej wymaga więc świadomej odpowiedzi na płaszczyźnie woli oraz ukierunkowania działań wynikających z realizacji życia konsekrowanego na zadanie, które jest ontycznie związane z egzystencją każdego człowieka, a w szczególny sposób osoby konsekrowanej.

579 VC. 38.

580 E. Ozorowski, Eucharystia w nauce praktyce kościoła katolickiego, Poznań 1990, s. 360.

581

124