• Nie Znaleziono Wyników

działania ustawy

4.2. Przeciwdziałania przemocy wobec dziecka w rodzinie w świetle gminnych programów

Podstawą działań podejmowanych na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w środo-wisku lokalnym jest gminny program przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony o iar przemocy w rodzinie. W większości badanych gmin – w 73% (32 gminy) po 1.08.2010 roku opracowano (28 gmin) lub uaktualniono (4 gminy) gminne programy. W sporej jednak czę-ści badanych gmin (ponad 27%) do czasu zebrania tych danych95 nie uchwalono jeszcze stosownego programu.

WYKRES 41.GMINNEPROGRAMYPRZECIWDZIAŁANIAPRZEMOCYWRODZINIE (44 GMIN).

ŹRÓDŁO: OPRACOWANIEWŁASNE.

Dane powyższe są zbliżone do ustalonej w końcu września 2011 roku przez Ministerstwo Pra-cy i Polityki Społecznej średniej z danych wojewódzkich wynoszącej 70% gmin w Polsce96. Duża część badanych gmin (56% – 18 gmin) zadeklarowała występowanie w opracowanych programach specy ikacji osoby dziecka jako o iary i osoby zagrożonej przemocą w rodzinie.

Jednak sytuację, iż nie wszystkie gminy taką specy ikację w swych programach zawarły, na-leży uznać za mało satysfakcjonującą.

95 Stan na początek sierpnia 2011 r.

96 MPiPS, Informacja o skutkach obowiązywania Ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 125, poz. 842).

64%

gminy z programem opracowanym po 1.08.2010

gminy bez programu gminy, które uaktualniły stary program po 1.08.2010 27%

9%

CZĘŚĆ II. FUNK CJONOW ANIE NOWELIZA CJI US TA WY O PR ZECIWD ZIAŁANIU PR ZEMOCY W R OD ZINIE

WYKRES 42. SPECYFIKACJAOSOBYDZIECKAWGMINNYCHPROGRAMACHPRZECIWDZIAŁANIAPRZEMOCY WRODZINIE (N=32).

ŹRÓDŁO: OPRACOWANIEWŁASNE.

W programach, w których dokonano specy ikacji osoby dziecka, dotyczyła ona między in-nymi: edukacji dzieci i młodzieży o problemie i możliwościach uzyskania pomocy, działal-ności edukacyjno–pro ilaktycznej w świetlicach, organizowania poradnictwa dla dzieci, edukacji rodziców na temat wychowania bez przemocy, ukierunkowania na zmniejszenie zjawiska przemocy domowej wobec dzieci – izycznej, psychicznej, wykorzystywania sek-sualnego, zaniedbywania oraz nadopiekuńczości, tworzenia systemu wsparcia dla rodzin w celu zapewnienia właściwych warunków rozwoju dzieci, zapewnienia właściwej inter-wencji w sytuacjach, gdy o iarą przemocy domowej jest dziecko, podnoszenia integracji działań wśród osób odpowiedzialnych za pomoc dziecku i rodzinie, organizowania terapii dla dzieci o iar.

W gminnych programach przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w których dokonano specy-ikacji osoby dziecka, przewidziano w tym zakresie – poza zadaniami wynikającymi z ustawy nowelizującej – różne rodzaje działań:

edukacja na temat zjawiska przemocy wobec dziecka poprzez różne formy sprzyjające poszerzaniu wiedzy oraz działalność informacyjna,

tworzenie pomocy wolontariackiej na rzecz dzieci krzywdzonych,

organizowanie konkursów w zakresie zapobiegania przemocy domowej, inspirowanie nowych rozwiązań w zakresie przeciwdziałania przemocy,

aktywizacja społeczności lokalnych, lokalnych mediów, organizacji i instytucji do podej-mowania działań na rzecz dzieci krzywdzonych,

tworzenie warunków dla bezpiecznego spędzania czasu przez dzieci poprzez działalność świetlic środowiskowych oraz wspieranie różnych form spędzania czasu wolnego przez dzieci i młodzież,

prowadzenie poradnictwa dla rodziców oraz ich edukacja mająca na celu wzmocnienie i poprawę kompetencji opiekuńczych i wychowawczych w rodzinach zagrożonych prze-mocą oraz edukacja rodziców na rzecz wychowania bez przemocy,

56%

programy bez specyfikacji osoby dziecka

programy ze specyfikacją osoby dziecka

44%

CZĘŚĆ II. FUNK CJONOW ANIE NOWELIZA CJI US TA WY O PR ZECIWD ZIAŁANIU PR ZEMOCY W R OD ZINIE

badań na temat zjawiska,

monitorowanie sytuacji rodzin podopiecznych OPS,

opracowanie procedur pomocy dziecku krzywdzonemu,

propagowanie skutecznych sposobów powstrzymywania przemocy domowej i radzenia sobie z przemocą,

zapewnienie schronienia o iarom przemocy domowej,

szkolenia o przemocy wobec dziecka w rodzinie dla różnych osób (grup zawodowych),

rozwój działalności asystenta rodziny,

upowszechnienie korzystania przez dzieci z form pomocy psychologicznej,

prowadzenie grup wsparcia,

wypracowanie standardów służb w zakresie współpracy na rzecz pomocy dziecku dozna-jącemu krzywdy – organizowanie superwizji poświęconych problematyce pracy z dzie-ckiem krzywdzonym i jego rodziną,

zapewnienie właściwych warunków do rozmów z dzieckiem i przesłuchań,

opracowanie programów terapeutycznych dla dzieci.

Realizację działań określonych w gminnym programie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony o iar przemocy w rodzinie na mocy ustawy z 10 czerwca 2010 roku powierza się gminnemu zespołowi interdyscyplinarnemu. Ustawowym obowiązkiem gminy jest okre-ślenie w drodze uchwały przez Radę Gminy trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowa-nia. W oparciu o dane dostarczone przez gminy do końca lipca 2011 roku można stwierdzić, iż w przeważającej części w badanych gminach podjęto stosowne uchwały – w 37 gminach, co stanowi 84% badanych gmin.

WYKRES 43. UCHWAŁYWSPRAWIETRYBUPOWOŁYWANIAIODWOŁYWANIACZŁONKÓWZESPOŁU INTERDYSCYPLINARNEGOORAZSZCZEGÓŁOWYCHWARUNKÓWJEGOFUNKCJONOWANIA (N=44).

ŹRÓDŁO: OPRACOWANIEWŁASNE.

gminy z podjętymi uchwałami gminy bez uchwał 84%

16%

CZĘŚĆ II. FUNK CJONOW ANIE NOWELIZA CJI US TA WY O PR ZECIWD ZIAŁANIU PR ZEMOCY W R OD ZINIE

Analiza przedstawionych przez gminy treści uchwał wykazała, iż spora część gmin, które podjęły uchwały w sprawie powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscypli-narnego, nie określiło jednak w bardziej szczegółowy sposób tego, kto, czyli przedstawicie-le jakich instytucji lokalnych zostają do zespołu powołani, poprzestając na odwołaniu się w kwestii składu zespołu interdyscyplinarnego do zgodności z ustawą. Stan ten uchwycono w 15 z badanych gmin.

WYKRES 44. SZCZEGÓŁOWEWSKAZANIECZŁONKÓWZESPOŁUINTERDYSCYPLINARNEGOWUCHWALEGMINY (N=37).

ŹRÓDŁO: OPRACOWANIEWŁASNE.

Z kolei szczegółowe warunki funkcjonowania zespołu interdyscyplinarnego, rozumiane jako określenie jego zadań w stopniu szerszym niż tylko odwołanie się do ich enumeracji zawar-tej w ustawie nowelizującej, miało miejsce tylko w 8 uchwałach gminnych.

WYKRES 45. SZCZEGÓŁOWEOKREŚLENIEZADAŃZESPOŁUINTERDYSCYPLINARNEGOWUCHWAŁACHGMINNYCH

(N=37).

ŹRÓDŁO: OPRACOWANIEWŁASNE.

tak 60% nie

40%

nie tak 78%

22%

CZĘŚĆ II. FUNK CJONOW ANIE NOWELIZA CJI US TA WY O PR ZECIWD ZIAŁANIU PR ZEMOCY W R OD ZINIE

WUCHWAŁACHGMINNYCH (N=37).

ŹRÓDŁO: OPRACOWANIEWŁASNE.

Jedynie 27% badanych gmin z podjętymi uchwałami określiło bardziej szczegółowo cha-rakter dokumentacji, która ma być prowadzona przez zespoły interdyscyplinarne. Należy tu zaznaczyć, iż dokumentacja ta jest bardzo istotna dla monitorowania przypadków wystę-powania zjawiska przemocy w rodzinie w środowisku lokalnym, ale też monitorowania go w skali całego kraju. Można tu podkreślić, iż powinna ona mieć charakter racjonalny wobec swej funkcji i najlepiej wystandaryzowaną postać.

4.3. Wsparcie dzieci–o iar przemocy w rodzinie