Prof. A. A. Hercenzon
I I A n g l i a * 1*
i .
D e b a ta n a d z a g a d n ie n ie m p ra c y p rz y m u s o w e j, k tó r a to c z y ła się na ósm ej i d z ie w ią te j se sji R a d y G o sp o d a rczo -S p o łe czn e j O N Z w p e łn i w y k a z a ła c a łe j p o s tę p o w e j lu d z k o ś c i, że p ra c a je s t
„...p rz y m u s o w a w ty c h k ra ja c h , g d z ie is tn ie je o b sza rn icza w ła s n o ś ć zie m ska , p r y w a tn a k a p ita lis ty c z n a w ła s n o ś ć fa b r y k , z a k ła d ó w p rz e m y s ło w y c h , k o p a lń , b a n k ó w , k o le i i w s z e lk ic h in n y c h ś ro d k ó w p ro d u k c ji, g d zie w s k u te k te g o re z u lta ty p ra c y r o b o tn ik ó w i p ra c o w n ik ó w są p rz y w ła s z czane p rze z b o g a ty c h lu d z i, w ła ś c ic ie li w ie lk ie g o k a p ita łu , m ilio n e r ó w i m ilia r d e r ó w , k tó r z y są w ła d c a m i k a p ita lis ty c z n y c h m o n o p o li, m a s y p ra c u ją ce zaś p o z o s ta ją w p e łn e j za le żn ości od po sia d a czy w ie lk ie g o k a p ita łu “ 2).
J e d n y m z ja s k ra w y c h n a s tę p s tw s y s te m u p ra c y p rz y m u s o w e j w k ra ja c h k a p ita lis ty c z n y c h b y ł i je s t w y ją tk o w o w y s o k i p o z io m i s ta ły w z ro s t przestępczości w k r a ja c h k a p ita łu .
Ju ż p rze szło sto la t te m u p is a ł o ty m E ngels, a n a liz u ją c m a te r ia ły a n g ie ls k ie j s ta ty s ty k i k r y m in a ln e j i k o n s ta tu ją c , że w n ie s p e łn a c z te r
d z ie s to le tn im o k re s ie . przestępczość w A n g lii w z ro s ła s ie d m io k ro tn ie .
„ N a r ó d b r y t y js k i — p is a ł E n g e ls — s ta ł się n a jb a r d z ie j p rz e s tę p c z y m n a ro d e m ś w ia ta “ 3).
O b e cn ie p a lm ę - p ie rw s z e ń s tw a w e W zroście p rze stę p czo ści A n g lia d z ie li z U S A , co je d n a k w n a jm n ie js z e j m ie rz e n ie o s ła b ia w y w o d ó w E ngelsa. M a rk s w „ K a p ita le “ i w c a ły m szeregu in n y c h p ra c w y k a z a ł ś c is ły z w ią z e k zachodzący m ię d z y s y s te m e m p ra c y p rz y m u s o w e j w sp o łe cz e ń s tw ie k a p ita lis ty c z n y m a c ią g ły m w z ro s te m prze stę p czo ści w k a p ita lis ty c z n y m św ieeie.
W a r ty k u le ty m , o p ra c o w a n y m n a p o d s ta w ie o fic ja ln y c h d a n y c h a n g ie ls k ie j s ta ty s ty k i k r y m i n a ln e j s tw ie rd z a się z całą p e w n o ścią , że im p e ria lis ty c z n a A n g lia z a ró w n o ob e cn ie ja k i sto la t te
-J) P rz e k ła d p ie rw s z e g o a r t y k u łu A . A . H e rc e n - zona o przestępczości w U S A u k a z a ł się w N r 5 (1948 r.) „D e m o k ra ty c z n e g o P rz e g lą d u P ra w n ic z e g o “ (p rz y p . red.).
" ł . Z w y s tą p ie n ia .p rz e d s ta w ic ie la ¡. ra d z ie c k ie g o n a d z ie w ią te j sesji R a d y , G ospodarczo. - S połecznej O N Z ; „ P r a w d a “ z 6-g o s ie rp n ia 1949 r.
M a rk s i F . Engels. D z ie ła to m I I I , str.' 420 (w y d . ros.).
m u ro d z i m n ó s tw o p rz e s tę p s tw , a w o s ta tn ic h la ta c h przestępczość o sią g n ę ła ta m n ie s p o ty k a n y p o z io m o ra z n ie s p o ty k a n e d o tych cza s te m p o w z ro s tu .
F a k ty te n a le ż y ro z p a try w a ć w ś c is ły m z w ią z k u z s y s te m e m p ra c y p rz y m u s o w e j, le żą c y m u p o d s ta w k a p ita liz m u i ta k ja s k ra w o p rz e ja w ia ją c y m się w im p e ria lis ty c z n e j A n g lii.
2.
Ju ż p o w o jn ie w 1947 r. z o s ta ło w y d a n e ze
s ta w ie n ie s ta ty s ty c z n e p rze stę p czo ści w A n g lii i W a lii za c a ły o k re s w o jn y 4).
J a k zaznaczają s a m i a u to rz y z e s ta w ie n ia , n ie d a je ono p e łn e g o o b ra z u przestępczości i k a ra ln o ści w A n g lii, n ie z a w ie ra b o w ie m m a te ria łó w d o ty c z ą c y c h d z ia ła ln o ś c i s ą d o w n ic tw a w o js k o w e g o . T y m cza se m je d n a k w ' o k re s ie w o jn y , n a tu ra ln ie , zn a czn ie w z ra s ta lic z b a p rz e s tę p s tw n a le ż ą c y c h d o w ła ś c iw o ś c i są d ó w w o js k o w y c h i b r a k w zesta
w ie n iu s ta ty s ty c z n y m d a n y c h o ty c h p rz e s tę p s tw a c h n ie p o z w a la u ja w n ić rz e c z y w is te g o n a s i
le n ia przestępczości w o k re s ie d ru g ie j w o jn y ś w ia to w e j5).
N ie bacząc na te is to tn e b r a k i w z e s ta w ie n iu s ta ty s ty k i k r y m in a ln e j A n g lii za o k re s I I w o jn y ś w ia to w e j, je s t ono b a rd z o in te re s u ją c e i p rze z p ra w id ło w e , k ry ty c z n e w y k o rz y s ta n ie go m oże do p e w n e g o s to p n ia , choć n ie d o k ła d n ie s c n a ra k te ry z o w a ć sta n i n a s ile n ie prze stę p czo ści w ś ró d lu d n o ś c i c y w iln e j. K o rz y s ta ją c z m a te ria łó w p o d a n y c h p rze z a n g ie ls k ą s ta ty s ty k ę k r y m i n a ln ą n a le ż y s ta le p a m ię ta ć , że m a te r ia ły te cha
r a k te r y z u ją s ta n przestępczości w A n g lii z p u n k tu w id z e n ia u s ta w o d a w s tw a k a rn e g o i p o lit y k i k r y m in a ln e j a n g ie ls k ie j b u rż u a z ji im p e ria lis ty c z
4) S ta ty s ty k a k r y m in a ln a . A n g lia i W a lia 1 9 3 5— 1945 r. Z e s ta w ie n ie s ta ty s ty c z n e przestępczości i s p ra w k a rn y c h za okre s 1939 — 1945 r L o n d y n . 1947 r.
B) „ W okre sie p o k o jo w y m , k ie d y lic z b a osób w o js k o w y c h je s t sto s u n k o w o m a ła , lic z b a p rz e s tę p s tw p o s p o lity c h ja k k ra d z ie ż , oszustw o itp . p o d le g a ją cy c h o rz e c z n ic tw u Sądów w o js k o w y c h je s t ró w n ie ż n e w ie lk a . W cią g u la t o b ję ty c h ty m tom em , k ie d y lic z b a osób w o js k o w y c h b y ła b a rd z o duża, lic z b a p rz e s tę p s tw ta k ic h ja k k ra d z ie ż i oszustw o, n a le ż ą cych do w ła ś c iw o ś c i Sądów w o js k o w y c h ta kże m o g ła b y ć zna czna“ (c y t. w y d ., s tr. 4).
Nr 2 PRZEGLĄD PRAWNICZY Str. 45
n e j- D la te g o n ie m a w n ic h i n ie m o ż e -b y ć d a n y c h
° lic z n y c h i n a jc ię ż s z y c h p r z e s tę p s tw a c h d o k o n y w a n y c h p rz e z b u r ż u a z ję im p e r ia lis t y c z n ą i je j a § e n t u r y w d z ie d z in ie p r z e m y s łu i h a d lu , w d z ie d z in ie a d m in is t r a c ji p a ń s tw o w e j ( k o r u p c ja , b i a ły
te r ro r) , p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o p o k o jo w i i lu d z ko ści — z d ra d z ie c k ic h p rz e s tę p s tw b u rż u a z ji k o s m o p o lity c z n e j. O w s z y s tk ic h ty c h p rze stę p s tw a c h u ch o d zą cych b e z k a rn ie b u rż u a z y jn a s ta ty s ty k a k r y m in a ln a m ilc z y .
T A B L I C Ą N r 1.
Przestępstw a w iadom e p o lic ji
P r z e s tę p s tw a
Ś r e d n ia
l a t 1935/39 1940 1941 1942 1943 1944 1945
Ogółem 267.286 305.114 358.655 364.889 372.760 415.010 478.394
W tym :
Przeciwko jednostce 7.328 7.050 8.335 9.816 11.216 12.241 13.2C9
Przeciwko m ie n iu przy użyciu przemocy 44.569 49.742 53.417 56.925 59.330 74.778 109.386
Przeciwko m ie n iu bez użycia przemocy 209.328 ' 242.669 290.180 288.868 293.150 319.852 346.564
M a m y m o ż n o ś ć r o z p a tr z e ć je d y n ie d a n e o n a - e n iu p r z e s tę p s tw w ia d o m y c h p o l i c j i ( w s p r a - a ch w y m a g a ją c y c h a k t u o s k a rż e n ia ) o ra z d a n e
» ^ e n i u ilo ś c i osób u z n a n y c h za w in n e p rz e z - y w s z y s tk ic h k a t e g o r ii, o p ró c z te g o is t n ie je
1 t . l ^ os<^ a n a liz y n a s ile n ia p rz e s tę p c z o ś c i n ie - W a0” -^ a n e ° n a s ile n iu lic z b y p r z e s tę p s tw j o m y c h p o lic ji, p o p e łn io n y c h w o k r e s ie w o j- d a n P rZ y ta c z a m y w z e s ta w ie n iu z a n a lo g ic z n y m i ( T a b l N o k re s p r z e d w o je n n e g o p ię c io le c ia w - t a b lic a w s po sób n a jb a r d z ie j p r z e k o n y -
4 y m ó w i o z n a c z n y m i c ią g ły m w z ro ś c ie
T A B L I
przestępczości w o k re s ie d ru g ie j w o jn y ś w ia to w e j. O g ólna lic z b a p rz e s tę p s tw w ia d o m y c h p o li
c ji w z ra s ta ła z k a ż d y m ro k ie m i do 1945 r. p rz e w y ż s z y ła p o z io m la t p rz e d w o je n n y c h o 79% . N a le ż y p rz y ty m zaznaczyć, że ró w n ie ż w la ta c h p r z e d w o je n n y c h , s ta n przestępczości w A n g lii b y ł b a rd z o w y s o k i. P rz y to c z o n e dane d la ła tw o ś c i p o ró w n a n ia p o d a je m y p o n iż e j w p o s ta c i w ie lk o ści w z g lę d n y c h , p rz y jm u ją c za 100 ś re d n ią ro c z n ą p rz e s tę p s tw w la ta c h p rz e d w o je n n y c h . N a jb a r d z ie j w z ro s ła ilo ś ć p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o m ie n iu p o p e łn io n y c h p r z y u ż y c iu prze m o cy.
C A N r 2.
W zro st przestępczości (w °/o)
Przestępstwa Średnia
la t 1935/39 1940 1941 1942 1943 1944 1945
100 114 134 137 139 155 179
w ty m:
Przeciwko jednostce
100 97 115 136 155 169 184
w ko m ie n iu p rzy użyciu przemocy 100 112 120 128 133 168 245
w ko m ie n iu bez użycia przemocy 100 116 139 138 140 153 166
W e miejsce ■ p rz e c iw k o m ie n iu z a jm u ją ś w ia to w e j n r 7 P ,t!e l\ W o k re s ie p ie rw s z e j wc d om e p o lic ii 9 p stw a p rz e c iw k o m ie n iu \ s tę p s tw , a w Slałn ° I ! l ł y 93,4 % o g ó ln e j lic z b y p lic z b a ic h w , , Prz e d w o je n n y c h (1935— 1!
w ° j n y ś w ia to w °S 3 94,9 to w la ta c h d ru Że w z ro s t p rz p ^ J s ta n o w iły one ju ż 95,2% . O t S ie j w o jn y ! Pczości w A n g lii w o k re s ie c z w a la sądzić ° We-' b y ł w y ją tk o w o duży,
P o ró w n a n ie s ta n u p rzestępcz
z okresu pierw szej i drugiej w o jn y św iatow ej.
Stan przestępstw w iadom ych p o lic ji w okresie drugiej w o jn y św iatow ej w zrósł w porów naniu z pierw szą w o jn ą św iatow ą cztery i p ółkrotnie, w n a jw ię k s zy m zaś stopniu — sześć i p ó łk ro t
nie — w zrosła liczba przestępstw przeciw ko m ie niu, popełnionych p rzy użyciu przem ocy. T a k ie go w zrostu przestępczości nie było w A n g lii na przestrzeni ostatnich stu lat.
\
S tr. 48 DEM OKRATYCZNY
T A B L I C A N r 3.
Poziom przestępczości uj A n g lii uj okresie pieruiszej i d ru g iej w o jn y św iato w ej.
Przestępstwa Średnia roczna przestępstw
w okresie pierw szej
w o jn y św ia to w e j w okresie d ru g ie j w o jn y św iatow ej
W zrost w o/9
Ogółem
84.616 382.303 452
W ty m :
przeciw ko jednostce 3.304 10.324 313
przeciw ko m ie n iu p rzy użyciu przemocy 10.260 67.264 656
przeciw ko m ie n iu bez użycia przemocy 68.807 296.872 432
3.
B a rd z o in te re s u ją c e je s t n a s ile n ie poszczegól
n y c h ro d z a jó w p rz e s tę p s tw . D la ilu s t r a c ji w y o d rę b n im y k ilk a p o d s ta w o w y c h g ru p p rz e s tę p s tw z n a n y c h p o lic ji. N a s ile n ie p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o je d n o s tc e c h a ra k te ry z u ją dane z a w a rte w ta b lic y N r 4. Z ta b lic y te j w y n ik a , że p o c z y n a ją c od 1941 r. p rz e s tę p s tw a p rz e c iw k o je d n o stce w z ra s ta ją s y s te m a ty c z n ie aż do ko ń ca w o jn y , k ie ć ły to za znaczyło się n a jw ię k s z e n a s ile n ie tego ro d z a ju p rz e s tę p s tw . N a p rz y k ła d , lic z b a z a b ó js tw i u s i
ło w a ń z a b ó js tw w 1945 r. w y ra ż a ła się c y fr ą 625 w o b e c c y f r y 379 z la t p o p rz e d z a ją c y c h w o jn ę , oraz 314 w la ta c h p ie rw s z e j w o jn y ś w ia to w e j. L ic z b a spędzeń p ło d u w ia d o m y c h p o lic ji w r . 1944 o sią g
n ę ła re k o rd o w ą c y fr ę 649. W 1940 r . na k r ó t k i o k re s (je d e n ro k ) n a s tą p ił n ie z n a c z n y s p a d e k lic z b y p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o je d n o stce , je d n a k ż e la ta n a stę p n e z n a d w y ż k ą s k o m p e n s o w a ły tę r ó ż n i- “ cę. T a k w ię c p ó łto ra , d w a i w ię c e j ra z y p o w ię k s z y ła się lic z b a p rz e s tę p s tw s e k s u a ln y c h w s z e lk ie g o ro d z a ju : z g w a łc e n ia , p rz e s tę p s tw a n a tle zbo
czeń s e k s u a ln y c h , c z y n y n ie rz ą d n e z n ie le tn im i d z ie w c z ę ta m i, s trę c z y c ie ls tw o , k a z iro d z tw o , b ig a m ia . D la lepszego u w y p u k le n ia w z ro s tu p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o je d n o s tc e p o ró w n a jm y ic h p o z io m w o k re s ie d ru g ie j w o jn y ś w ia to w e j z p o z io m e m la t p rz e d w o je n n y c h a ta k ż e z p o z io m e m o s ią g n ię ty m w o k re s ie p ie rw s z e j w o jn y ś w ia to w e j.
T A B L I C A N r P rze s tę p s tw a p rz e c iw k o je d n o s tc e
4.
w ia d o m e p o lic ji Ś r e d n i a
Przestępstwa 1915— 1919 1935— 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945
Zabójstw o um yślne • 142 130 123 146 209 174 166 218
Z abójstw o nieum yślne 110 173 134 145 158 114 147 217
U siłowanie zabójstwa 62 76 70 97 74 99 146 190
Ciężkie uszkodzenie ciała 119 286 237 272 279 329 403 545
Uszkodzenie ciała looO 1539 1638 1718 1950 2332 2737
Spędzenie płodu
156 110 171 344 461 649 464
Przestępstwa na tle zboczeń seksualnych 146 820 905 934 1206 1453 1463 1541
N iem oralne zachowanie się wobec
męż-czyzn 119 299 251 390 582 623 449 459
Zgwałcenie 104 125 169 200 257 416 377
N iem oralne zachowanie się wobec ko b ie t 879 2347 2381 2589 2745 3302 3639 3904
Czyny nierządne z n ie le tn im i do la t 16 208 550 498 618 768 808 876 934
K azirodztw o 91 75 83 98 125 122 . 141
Stręczycielstw o Id 20 12 18 46 25 52 41
B igam ia 541 320 366 795 1107 1179 1046 1135
J a k w id a ć z p rz y to c z o n e g o p o ró w n a n ia , n a j
w ię k s z y w z ro s t w y k a z u ją p rz e s tę p s tw a seksu- a ln e i i m p o k re w n e . W z ro s t te n u w id a c z n ia się
*! PRZEGLĄD PRAWNICZY Str. 47
szczególnie ja s k ra w o p rz e z p o ró w n a n ie p o z io m u p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o je d n o s tc e w o k re s ie p ie r w szej i d ru g ie j w o jn y ś w ia to w e j.
T A B L I C A N r 5.
P o z io m przestępstwu p rz e c iu rk o je d n o s tc e u: o k re s ie d ru g ie j ru o jn y
Przestępstwa
W stosunku do okresu przedw ojen
nego (1935—
1939)
W stosunku do okresu
pierw szej Przestępstwa w o jn y św ia
to w e j
W stosunku do okresu przedw ojen
nego (1935—
1939)
W stosunku do okresu
pierw szej w o jn y św ia
to w e j
Z abójstw o um yślne 133 122' Zgwałcenie 247 260
U siłowanie zabójstwa 149 182 N iem oralne zachowanie się
Zabójstwo nieum yślne 89 139 ’ wobec kobiet 132 252
Ciężkie uszkodzenie ciała 120 289 Czyny nierządne z n ie le tn im i
Uszkodzenie ciała 121 446 dziewczętam i poniżej 16 la t 136 361
Spędzenie płodu 235 564 K azirodztw o 118 188 i
Przestępstwa na tle zboczeń Stręczycielstwo 160 ' ■ f
246 r
seksualnych 153 866 B igam ia 293 174 L
N iem oralne zachowanie się
wobec mężczyzn 154 386
1
J a k juz w yże j w ykazano, ciężkie przestępstw a
^ z e c iw k o m ie n iu w o k re s ie d ru g ie j w o jn y ś w ia to - a w WZros*y w A n g lii w n a jw y ż s z y m s to p n iu , r - 1345 lic z b a ic h p rz e w y ż s z y ła p o z io m p rz e d
w o je n n y p ra w ie d w a i p ó łk ro tn ie . W p o ró w n a n iu z o kre se m p ie rw s z e j w o jn y ś w ia to w e j lic z b a ty c h p rz e s tę p s tw w r. 1945 w z ro s ła sześć i p ó łk ro tn ie . N a tę ż e n ie poszczególnych ro d z a jó w c ię ż k ic h p rz e
s tę p s tw p rz e c iw k o m ie n iu c h a ra k te ry z u je poniższa ta b lic a .
T A B L I C A N r 6.
C ię ż k ie p rzestęp stin a p rze c iu rk o m ie n iu tui adorne p o lic ji.
Przestępstwa
Ś r e d n i a
1940 1941 1942 1943 1944 1945
1915— 1919 1935—1939
Ś w iętokradztw o 122 115 128 159 157 175 223 306
K radzież z w łam aniem 800 13S9 1032 1211 1750 1984 2662 3831
K radzież z ^ ła m a n ie m (ze sklepów) 4840 18292 25088 26360 26975 27486 36635 55182
K ra d z iez z w łam a n ie m (z mieszkań) 3574 16257 14182 16906 18946 20331 23254 31073
U siłowanie kradzieży z w łam aniem 460 3369 3896 3190 3465 3740 5005 7449
Najście W 7arvt;-.
Przestępstwa ^ popełnienia ciężkiego
Rozbój, 278 4380 4689 4669 4624 4620 5882 10035
* •"i*J 127 227 342 483 635 730 821 1033
Str. 48 DEMOKRATYCZNY
P rz y to c z o n e dane w s k a z u ją na s ta ły i b. in te n s y w n y w z ro s t c ię ż k ic h p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o m ie - n iu .
W r. 1940 lic z b a n ie k tó ry c h ro d z a jó w k ra d z ie ż y czasow o spadła, je d n a k ż e w la ta c h n a s tę p n y c h zaznacza się ic h s ta ły w z ro s t. W z ro s t te n n a le ż y uznać za w y ją tk o w o d u ży. I ta k lic z b a k ra d z ie ż y d o m o w y c h z w ła m a n ie m w z ro s ła z 14 ty s ię c y w r. 1940 do 31 ty s ię c y w r. 1945; lic z b a k ra d z ie ż y ze s k le p ó w o d p o w ie d n io — z 25 ty s ię c y do 55 t y się c y . W ię c e j n iż d w u k ro tn ie w z ro s ła lic z b a u s iło w a ń k ra d z ie ż y z w ła m a n ie m . P ra w ie p ię c io k ro tn ie w z ro s ła lic z b a w y p a d k ó w ro z b o ju .
Pod k o n ie c d ru g ie j w o jn y ś w ia to w e j lic z b a c ię ż k ic h p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o m ie n iu znacznie
N r 2
p rz e w y ż s z y ła w y s o k i p o z io m ła t p rz e d w o je n n y c h i w ie lo k r o tn ie p o z io m o k re s u p ie rw s z e j w o jn y ś w ia to w e j (tabl. 7).
W te n sposób w a r u n k i o k re s u w o je n n e g o w p ły n ę ły na p ize stę p czo ść, k tó r e j stan ju ż p rz e d w o jn ą b y ł b. w y s o k i.
P o ró w n a n ie p o z io m u c ię ż k ic h p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o m ie n iu z o k re s u p ie rw s z e j i d ru g ie j w o j
n y ś w ia to w e j n a s u w a jeszcze b a rd z ie j z n a m ie n n e w n io s k i: poszcze g ó ln e ro d z a je ty c h p rz e s tę p s tw w z ro s ły 3 10 i w ię c e j ra zy, p r z y cz y m n a jw ię k sz y w z ro s t zaznacza się w z a k re s ie n a jc ię ż s z y c h ro d z a jó w p rz e s tę p s tw .
T A B L I C A N r 7.
P o zio m c ię ż k ic h p rz e s tę p s tw p r z e c iw k o m ie n iu w o k re s ie d ru g ie j w o jn p ś w ia to w e j (UJ % 7 o )
Przestępstwa w stosunku do okresu
przedwojennego
w stosunku do okresu pierw szej w o jn y św iatow ej
Ś w iętokradztw o 166 157
K radzież z w łam aniem 149 260
K radzież z w łam a n ie m (z mieszkań) 128 582
K radzież z w łam a n ie m (ze sklepów) 180 681
U siłow anie kradzieży z w łam aniem 13-2 969
N ajście w zamiarze popełnienia ciężkiego
przestępstwa 132 2.068
Rozbój 300 537
P ozostałe ro d z a je p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o m ie n iu , p rze d e w s z y s tk im k ra d z ie ż e p o p e łn io n e bez u ż y c ia p rz e m o c y , p r z e ja w iły w s w y c h w a h a n ia c h tę samą te n d e n c ję w z ro s tu . D ane o p rz e s tę p s tw a c h te g o ro d z a ju z o s ta ły ju ż p rz y to c z o n e w y ż e j w ta b lic y N r 1. W r. 1940 p o lic ja w y k r y ła o k o ło 243 ty s ię c y p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o m ie n iu , d o k o n a n y c h bez u ż y c ia p rz e m o c y , a w r.1945 lic z b a ic h d o s ię g a ła ju ż 346 ty s ię c y . N a le ż y p o d k re ś lić y ż e w o k re - się d ru g ie j w o jn y ś w ia to w e j p o z io m p rz e s tę p s tw te g o ro d z a ju p rz e w y ż s z a ł p o z io m o k re s u p ie rw s z e j w o jn y ś w ia to w e j w ię c e j n iż c z te ro k ro tn ie .
W lic z b ie in n y c h p rz e s tę p s tw , w ia d o m y c h p o l i c j i n a le ż y w y m ie n ić p o d p a le n ia , k tó r y c h lic z b a w z ro s ła w o k re s ie d ru g ie j w o jn y ś w ia to w e j z 312 w r. 1940 do 703 w r. 1945 (w p o ró w n a n iu z o k re - sem p rz e d w o je n n y m — p ra w ie tr z y k ro tn ie ), ja k ló w n ie ż p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o o b ie g o w i p ie n ię ż nem u, k tó r y c h lic z b a w z ro s ła z 1.791 w r. 1940 do o.4o8 w r. 1945 (w p o ró w n a n iu z o k re s e m p rz e d w o je n n y m w ię c e j n iż d w u k ro tn ie , w p o ró w n a n iu
zaś z o kre se m p ie rw s z e j w o jn y ś w ia to w e j — p ra w ie d z ie w ię c io k ro tn ie ).
Po z a p o zn a n iu się z m a te ria ła m i a n g ie ls k ie j s ta ty s ty k i p o lic y jn e j n a le ż y s tw ie rd z ić w y ją t k o w y ze w z g lę d u na s w o je te m p o w z ro s t p rz e s tę p s tw w o k re s ie d ru g ie j w o jn y ś w ia to w e j, w szczegól
n o ś c i — p o d j e j k o n ie c , k ie d y to p o z io m p rz e stę p czo ści k ilk a k r o t n ie p rz e w y ż s z y ł p o z io m p rz e d w o je n n y i p o z io m o k re s u p ie rw s z e j w o jn y ś w ia to w e j.
5.
P o ró w n a n ie d a n y c h s ta ty s ty c z n y c h o n a s ile n iu p rze stę p czo ści i k a ra ln o ś c i w A n g lii d o p ro w a dza do w n io s k u , n ie n o w e g o zresztą w te o r ii i p ra k ty c e s ta ty s ty k i k r y m in a ln e j k r a jó w k a p ita lis ty c z n y c h , o p e w n e j ro z b ie ż n o ś c i i d y s h a rm o n ii ty c h d a n y c h . N ie m n ie j je d n a k w y k r y te przez nas w y ż e j g ł ó w n e t e n d e n c j e c h a ra k te ry z u ją c e w z ro s t p rzestępczości w y ra ź n ie się z a ry s o w u ją , ja k to w i
dać z p rz y to c z o n y c h p o n iż e j m a te ria łó w .
N r 2 PRZEGLĄD PRAWNICZY Str. 49
T A B L I C A N r 8.
N a s ile n ie p rze s tę p c z o ś c i i k a ra ln o ś c i (ru s p ra w a c h w y m a g a ją c y c h a k tu o s k a rże n ia ) _______ S r e d n i a
Przestępstwa 1915— 1919 1935— 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945
P rzeciw ko jednostce:
a) w iadom e p o lic ji 3304 7238 7050 8335 9816 11216 12241 13289
b) ilość skazanych 2450 4508 4150 4833 54 32 6108 5889 6714
Przeciwko m ie n iu p rz y użyciu przemocy
a) w iadom e p o lic ji 10260 44569 44752 53417 56925 59330 74778 109386
b) ilość skazanych 5081 8992 12306 13586 13639 13303 14492 16885
z. p o ró w n a n ia d a n y c h te j ta b lic y w id a ć , źe Czba p rz e s tę p s tw w ia d o m y c h p o lic ji znacznie P rzew yższa lic z b ę osób ska za n ych .
I ta k , na je d n ą osobę u znaną za w in n ą p o p e ł- b la Przestę p s tw a p rz e c iw je d n o s tc e p rz y p a d a ło y r y ty c h p rz e s tę p s tw te g o ro d z a ju w o k re s ie le rw s z e j w o jn y ś w ia to w e j — 1,3, p rz e d d ru g ą w i d ^ ®w *ato w ą — 1,6, w 1945 r. — 2,0. A zatem ste ° Czna je s t n ie t y lk o p rz e w a g a lic z b y p rz e s tę p s tw n a d ilo ś c ią osób ska z a n y c h lecz ta k ż e s y - ch61113^ 0211^ w z ro s t te g o sto s u n k u . Jeszcze b a rd z ie j c d c i \ terY S tyczny Jest a n a lo g ic z n y s to s u n e k na na . u C1? ż k ic h p rz e s tę p s tw p rz e c iw k o m ie n iu : s te n ^ osobę u znaną za w in n ą p o p e łn ie n ia p rze - p o lic ' Wa te ^ ° roc*zaj u > p rz y p a d a ło w y k r y ty c h przez 2 0 ^ W o k re s ie p ie rw s z e j w o jn y ś w ia to w e j — 6 s 'r ? rZe d ru 9ą w o jn ą ś w ia to w ą 4,5, w 1945 r. — b'5 P rzestępstw a.
s z e ' ° Sunek te n s tw ie rd z a , że Sc P o p e ł n i o n y c h
s i ę w y k r y ć
n a p r z e s z ł o u ęi a • r - ^ u i i u u i i y t u p r z e s t ę p s t w i e r i r »6 S * ^ w y k r y ć i w s k a ż ać t y l k o J e d n e g o c z ł o w i e k a .
czościP r° Z r ° z b ie żn o - i m ię d z y s ta n e m p rz e s tę p - a stanem k a ra ln o ś c i n a le ż y w s ka za ć te ż na
ró ż n ic e te m p a w z ro s tu : prze stę p czo ść w z ra s ta s z y b c ie j n iż k a ra ln o ś ć .
P rz y to c z o n e fa k t y u w a ru n k o w a n e są szere
g ie m p rz y c z y n — ro d z a je m i in te n s y w n o ś c ią ś c i
g a n ia p rz e s tę p s tw , w z ro s te m z o rg a n iz o w a n y c h fo rm p rze stę p czo ści, w z ro s te m prze stę p czo ści za
w o d o w e j, re c y d y w y itd . N a le ż y je d n a k w ska za ć ró w n ie ż na b ra k d a n y c h o o rz e c z n ic tw ie są d ó w w o js k o w y c h , co m u s ia ło w p ły n ą ć na sztuczne z m n ie js z e n ie sta n u o rz e c z n ic tw a są
d ó w p o w s z e c h n y c h . P o d k re ś la się to w szczegól
n o ś c i w z e s ta w ie n iu a n g ie ls k ie j s ta ty s ty k i k r y m in a ln e j za o k re s 1939 — 1945. — W s k a z u ją c na to, że lic z b a p rz e s tę p s tw w ia d o m y c h p o li
c ji p rz e w y ż s z a ilo ś ć osób, u z n a n y c h za w in n e , au
to r z y z e s ta w ie n ia w y ja ś n ia ją to p o p ie rw s z e dużą ilo ś c ią p rz e s tę p s tw n ie w y k r y ty c h , i po d ru g ie ty m , że n ie k tó rz y lu d z ie p o p e łn ia ją n ie je d n o , lecz d w a i w ię c e j p rz e s tę p s tw . P o n iż e j p rz y ta c z a m y p e w ne dane o k a ra ln o ś c i w A n g lii, p rz y ro z p a try w a n iu k tó r y c h n a le ż y u w z g lę d n ić to, że n ie d a ją one p e ł
n e g o o b ra zu (b ra k d a n y c h o o rz e c z n ic tw ie są
d ó w w o js k o w y c h ).
T A B L I C A N r 9.
Ilo ś ć osób skazan yc h uj sądach ró ż n y c h ty p ó w .
Kategorie oskarżonych Ś r e d n i a
1915— 1919 1935 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945
S k a z a n i przez enri
• ą d P r z y s ię