wem roku po ustaniu lub zerwaniu zaręczyn
2) nie ma przeszkody do zawarcia małżeń
stwa:
3) o św iadczen ia m a łż o n k ó w o w stą p ie n iu w z w ią z e k m a łż e ń s k i w o ln e są od w ad i złożone z o s ta ły w sposób p ra w e m p rz e w id z ia n y .
A rt. 6. § 1.
Prawną zdolność do wstąpienia
wzwiązek małżeński mają mężczyzna
i k o b ie ta, k tó r z y u k o ń c z y li o siem nasty r o k życia.§ 2, Z w ażn ych p o w o d ó w w ła d z a opiekuńcza może z e zw o lić na w s tą p ie n ie w z w ią z e k mai' żeński osobie, k tó ra nie u k o ń c z y ła osiemnaste' go ro k u życia.
P. 1) art, 71 prawa o aktach stanu, cyw.,
2) airt. art. 3 i 4 prawa osobowego (poz. 6 niniejsze^0
zeszytu), ,
3) art. art. 14 § 1 j 2 dekretu o postępowaniu przB władzą opiekuńczą (poz. 13 nin. zeszytu),
4) §§ 95 i 96 rozp. wyk.
A r t . 7. N ie m ogą zaw rzeć m ałżeństw a ze sobą:
1) osoby, z k tó ry c h chociażby jedna już P°"
zostaje w z w ią z k u m a łże ń skim ;
2) k re w n i w lin ii p ro s te j ora z rodzeństwo rodzone lub p rz y ro d n ie , za ró w n o ze
k ó w m ałżeńskich ja k i pozarnałżeńskicm 3) p o w in o w a c i w lin ii p ro s te j;
4) osoby pozostające w sto su n ku przysposO' bie n ia ;
5) osoby, z k tó ry c h chociażby jedna celem u m o ż liw ie n ia m ałże ń stw a n a s ta w a ła 1,3 życie m a łż o n k a swego lu b m a łżo n ka dr®' giej s tro n y;
6) osoby, z k tó ry c h chociażby jedna d o tk n ij' ta jest ch o ro b ą p sychiczną— n a w e t w o k re' sie p rz yto m n o ści u m ysłu — niedorozw ojem p sychicznym albo o tw a rtą g ru ź lic ą l®3 chorobą w e n e ryczn ą w stanie zaraźliw y® 1' R 1) art. 3 dekretu z dinia 16.IV. 1946 t . o zwalcza®*11 chorób wenerycznych (Dz. U. R. P. N r 18 poz, 119): M ' brania się dotkniętym chorobą wenervczną w okres*®
zakaźnym choroby dokonywania ja kich ko lw ie k czy*1®0, sci lub przedsiębrania działań, któ re umożliwiają mogą spowodować zakażenie innych osób. w szczeź0*' nol « * a ) wstępowania w zw iązki małżeńskie..."
2) § 96 rozp. w yk.
A r t , 8. § 1. M a łż o n e k osoby zaginion ej n1®, może w s lą p ić w p o n o w n y z w ią z e k m ałżeńs'4’
p rzed uznaniem jej za zm arłą.
§ 2. P ierw sze m a łże ń stw o ro zw ią zu je sl?
z c h w ilą za w a rcia nowego.
A r t . 9. O św iadczenie c w s tą p ie n iu w zw|4 ze k m a łże ń ski jest d o tk n ię te w a d ą , je że li zl®
żonę zo sta ło :
1) przez osobę, zn ajdują cą się w stanie r®e p rz y to m n o ś c i lu b ch o cia żb y p rz e m ija ją ce_
go za k łó c e n ia czynności psychicznej, ^ łącza;ącego św iadom ą w o lę , a lb o
2) pod w p ły w e m b łę d u co do osoby d ru g ie»
m a łż o n k a albo
3) pod w p ły w e m groźby d ru g ie g o m a łż o flj^
lu b osoby trz e c ie j, je ż e li z o ko liczn o s4 w y rn k a , że s k ła d a ’ący ośw iadczenie m ógł się obaw iać, iż jem u samemu lu b 13 nej osobie g ro z i pow a żn e n ie b e zp ie cz®11 stw o.
A r t . 10. § 1. P rzed p rz y s tą p ie n ie m do ^ w a rc ia z w ią z k u m ałżeńskiego p rz y s z li małż®3 , k o w ie o b o w ią za n i są p rz e d s ta w ić u rz ę d n ik o ^ stanu c y w iln e g o :
1) d o w ó d swej p ra w n e j zdolności do wstąP*e n ia w z w ią z e k m a łż e ń s k i;
Nr O PRAWO O AKTACH STANU CYWILNEGO I PRZEPISY ZWIĄZKOWE 43 2) pisem ne ośw iadczen ie, że nie zachodzą
p rz e s z k o d y do m a łże ń stw a , w ym ie n io n e w a rt. 7 p k t. 1) — 4) i 6);
3) ś w ia d e c tw o le k a rs k ie o b ra k u przeszkód, w y m ie n io n y c h w art. 7 p k t. 6).
§ 2. Sąd m oże z w o ln ić p rz y s z ły c h m a łżo n ków o d p rz e d s ta w ie n ia w ym a g a n ych p raw em dokum entó w , je ż e li złożenie ich n a tra fia na hudne do p rz e zw ycię że n ia przeszkody.
P. 1) §§ 95, 98 i 101 rozp. wyk.
2) art. 71 prawa o aktach st. cyw.
A rt. 11. Z a w a rc ie z w ią z k u m ałżeńskiego n a stępuje przez złożenie przez p rz y s z ły c h m a łż o n kó w p u b lic z n ie p rze d u rz ę d n ik ie m stanu c y w il
nego w obecności d w óch ś w ia d k ó w zgodnego
°św ia d cze n ia , że w s tę p u ją w zw ią z e k m ałżeń
ski.
w a ch w spólnego gospod arstw a i w y c h o w a n ia d zie ci o d p o w ia d a ją oboje m a łż o n k o w ie so lid a r-m § 2. N a żądanie jednego z m a łż o n k ó w sąd może z w a żn ych p o w o d ó w p o zb a w ić drugiego m a łżo n ka p ra w a zaciągania zobow iąza ń ze s k u tk ie m , w skazanym , w § 1.
§ 3. W razie zm iany s to su n kó w sąd może na w n io se k każdego z m a łż o n k ó w u c h y lić to o g ra niczenie p ra w .
A r t , 17. Żona p rz y b ie ra n a zw isko męża.
M oże je dcdać do swego rodow ego, je że li w a k cie m ałżeństw a ośw iadczy, że zachow uje swe n a z w is k o rodow e.
P, § 104 rozp, wyk.
R o z d z ia ł IV . P- 1) art. 74 prawa o aktach stanu cywilnego.
2) § 102 rozp. wyk. , , v
3) o kó ln ik M inistra Admin. Publ. N r 20 z dn.
'046 r. Ipoz, 20 nin. zeszytu).
A rt, 12. § 1 . Małżeństwo może b yć z a w a rte Przed urzędem stanu cyw iln e g o n iezależn ie o miejsca zam ieszkania w s tę p u ją c y c h w z w ią z k i M ałżeńskie.
§ 2. J e d y n ie m a łże ń stw o z a w a rte p rz e d u rz ę d n ik ie m stanu c y w iln e g o m a s k u tk i praw ne
'Y o b lic z u państw a. ,
A rt. 13. §1. Z w a ż n y c h pow o d ó w sąd może Zezw olić na złożenie ośw iadczen ia o w s tą p ie niu w z w ią z e k m a łże ń ski przez szczego nie
^m ocow anego p e łn o m o cn ika . .
§ 2. P e łn o m o c n ic tw o p o w in n o pod m ewa no ścią b y ć u d zie lo n e na piśm ie z podpisem urzę d o w n ie pośw iadczo nym i w y m ie n ia ć oso- ę, 2 k tó rą z w ią z e k m a łże ń ski ma b yć z a w a r y.
§ 3. O d w o ła n ie p e łn o m o c n ic tw a jest sku ecz
"e ty lk o w ów czas, je że li doszło ono do w ia o niości d ru g ie j s tro n y przed złożeniem oswia czernią p rzed u rz ę d n ik ie m stanu cyw iln e g o .
. § 4. P e łn o m o c n ic tw o nie w ygasa ze śm iercią niocodaw cy. M a łż e ń s tw o z a w a rte przez pe no
N o cn ika po śm ie rci m ocodaw cy, ma m °c ws e czną co do u p ra w n ie n ia w sp ó ln ych dzieci oraz c° do p ra w drug ie g o m a łż o n k a od dnia smier
ci m ocodaw cy.
R o zd zia ł HI.
P r a w a i o b o w i ą z k i m a ł ż o n k ó w . A rt. 14. M a łż o n k o w ie o b o w ią za n i są d ą 'Ysoólne-go pożycia, w ie rn o ś c i, pom ocy i
d zia ła n ia dla dobra ro d z in y , którą p rze z sw ] . .
jest p rz y c z y n ia ć się do ponoszenia •' c _ 1 u trz y m a n ia w spólnego gospodars w , ^ chow ania d zie ci oraz do zaspokoję a
°s o b isty c h drugiego m ałżonka. _ r i«dn ie te A rt. 16. § 1 . Za zobowiązania, zaciągnięte Przez każdego z m a łż o n k ó w w z w y k y
U n i e w a ż n i e n i e .
A r t . 18. § 1. O u n ie w a żn ie n ie m ałżeństw a może w y s tą p ić ka ż d y z m a łż o n k ó w w razie n ie zachow ania k tó re g o k o lw ie k z w ym o g ó w w a ż ności, w skazanych w a rt. 5.
§ 2. P ra w o w n ie sie n ia p o w ó d z tw a o u n ie w ażnienie służy ró w n ie ż p ro k u ra to ro w i,_ chyba że p o d staw ą u n ie w a żn ie n ia są w a d y ośw iadcze
nia o w s tą p ie n iu w zw ią z e k m a łże ń ski (art. 9).
A r t . 19- § 1. P ra w o w n ie s ie n ia p o w ó d z tw a o u n ie w a żn ie n ie w ygasa:
1) w p rz y p a d k u b ra k u w ie k u — z c h w ilą d o j
ścia m a łżo n ka do ła t p ra w e m oznaczonych albo po trz e c h la ta c h od z a w a rc ia z w ią z k u m ałżeńskiego albo zajścia k o b ie ty w ciążę;
2) w p rz y p a d k u b ig a m ii z c h w ilą ustania lu b u n ie w a żn ie n ia p o p rze d n ie g o z w ią z k u
m ałżeńskiego ; , ,
3) w p rz y p a d k u ch o ro b y — z c h w ilą , gdy cho
ro b a będzie uznana za w yle czo n ą ;
4) w p rz y p a d k u w a d ośw iadczen ia o w s tą p ie n iu w z w ią z e k m a łże ń ski — po sześciu m iesiącach od ustania stanu n ie p rz y to m ności lu b zaburzenia czyn n o ści p sych icz
ne', od poznania b łę d u lu b u sta n ia p rz y m usu albo po trz e c h la ta c h o d z a w a rc ia
m ałże ń stw a . _
§ 2. M a łż o n k o w i, k tó r y nie m ia ł la t p ra w e m p rzepisanych lu b b y ł c h o ry psychicznie, p ra w o w n ie s ie n ia p o w ó d z tw a p rz e d łu ż a isie o ^sześć m iesięcy, licząc od dnia dm ścia m a łżo n ka do la t p ra w e m p rz e p isa n ych lu b w y le c z e n ia ch o ro b y psychicznej.
A r t . 20. § 1. Sąd ustala, czy i k tó ra ze stro n z a w a rła m a łże ń stw o w d o b re j w ie rz e . _ _
§ 2 M a łż o n e k , k tó r y z a w a rł w dobre; w ie rz e m ałżeństw o, następnie u n iew ażn ione, uw ażany jest u a ró w n i z m a łż o n k ie m ro z w ie d z io n y m , uz- nanvm za niew inne go.
63 W zakresie st-osunkow m a ;ą tk o w y c h m ię dzy m a łżo n ka m i u n ie w a żn ie n ie m a łże ń stw a p o w o d u je ta k ie same s k u tk i ja k rozw ód.
44 PRZEPISY Z ZAKRESU PRAWA ADMINISTRACYJNEGO N r 9
A r t . 21. § 1. D z ie c k o z m ałżeństw a u n ie w ażnione go u w a ża n e je st za dziecko z m a łże ń stw a ważnego.
§ 2. N ie za le żn ie od tego sąd, o rz e k a ją c u n ie w ażnienie, p o stą p i ja k p rz y orzeczeniu ro zw o d u w sp ra w ie p o w ie rz e n ia dziecka, dozoru nad nim , u trz y m a n ia z n im sto su n kó w oraz u d z ia łu ro d z ic ó w w ciężarze jego* u trzym a n ia .
A r t . 22. Po śm ie rci m a łż o n k a ty lk o jego zstępni mogą p ro w a d z ić spraw ę o u n ie w a żn ie nie m a łże ń stw a , je że li z m a rły w szczą ł ją za ż y cia.
A r t . 23. Po u p ra w o m o c n ie n iu się w y ro k u o u n ie w a żn ie n ie m a łże ń stw a sąd nakaże spo
rządzenie o ty m w z m ia n k i na a k c ie m ałżeństw a.
P. § 26 (17) rozp wyk.
Rozdział V.
R o z w ó d .
A r t . 24. Na żądanie jednego z m a łż o n k ó w sąd orzeka ro zw ó d , je że li uzna, że w zg lą d na dobro n ie p e łn o le tn ic h d zie ci nie sto i te m u na przesz
kodzie, oraz je że li s tw ie rd z i s ta ły ro z k ła d po- żvcia m a łż o n k ó w , w szczególności dlatego, że
d ru g i m a łżo n e k:
1) d o p u ś c ił się cudzołóstw a , chyba, że pow ód je p rz e b a c z y ł albo u p ły n ę ło sześć m iesię
cy, o d k ą d o fa k c ie cu d zo łó stw a się d o w ie d zia ł, lu b tr z y la ta od zajścia cud zo łó stw a ; 2) n a s ta w a ! na życie p o w o d a lu b jego dziecka
a lb o d o p u ś c ił się w obec p o w o d a c ię żkie j zniew agi, chyba że ten m u p rz e b a c z y ł a l
bo u p ły n ę ło sześć m iesięcy, odką d po w ó d o n ie j się d o w ie d z ia ł, lu b tr z y la ta o d jej p o p e łn ie n ia ;
3) odm aw ia ś ro d k ó w u trz y m a n ia ro d z in y ; 4) o p u ś c ił w spólne zam ieszkanie bez słusznej
p rz y c z y n y o d ro k u albo n a w e t ze słusznej p rz y c z y n y , je że li w ciągu ro k u cd je j u s ta n ia nie p o w ró c ił;
5) d o p u ś c ił się p rze stę p stw a hańbiącego;
6) p ro w a d z i życie hulaszcze lu b ro z w ią z łe albo n a k ła n ia pow o d a lu b dzie ci do życia n iem oralne go;
7) u p ra w ia zajęcie hańbiące lub ciągnie zeń z y s k i;
8) n a ło g o w o oddaje się p ija ń s tw u lu b n a rk o m a n ii ;
9) c ie rp i n a w e n e ryczn ą chorobę za ra źliw ą , dla m a łż o n k a lu b p o to m s tw a n ie b e zp ie czną;
10) c ie rp i na chorobę p sychiczną o d r o k u tr w a jącą;
11) d o tk n ię ty jest niem ocą p łc io w ą bez w z g lę d u na czas jej p o w sta n ia ; nie m ożna jed
n a k p o w o ły w a ć się na niem oc osób, k tó re u k o ń c z y ły p ię ć d z ie s ią ty r o k życia.
A r t . 23. Z c h w ilą w y to c z e n ia p o w ó d z tw a o ro z w ó d k a ż d y z m a łż o n k ó w jest u p ra w n io n y
do tym czasow ego opuszczenia w sp ó ln e g o za
m ieszkania.
A r t , 26, Na w n io s e k jednej ze stro n sąd po
stanow ien iem o rz e k a o osobnym zam ieszkaniu m a łż o n k ó w podczas spraw y, o w y d a n iu m ał
żo n k o w i, opuszczającem u w sp ó ln e zam ieszka
nie rze czy ^ m u p o trze b n ych , n adto o w za je m n ych o b o w ią zka ch u trz y m a n ia m a łżo n kó w , ja- k o te ż o sposobie ro zto cze n ia p ie czy nad dzieć
m i i ic h u trz y m a n iu .
27. § 1. O rze ka ją c ro z w ó d sąd ustala, czy i k tó ra ze s trc n ponosi w in ę .
§ 2. W p rz y p a d k u nie m o cy p łc io w e j lu b cho
r o b y u m ysło w e j ro z w ó d następuje bez oznacze
n ia w in y strony.
A r t . 28, § 1. Z c h w ilą u p ra w o m o c n ie n ia się w y ro k u , orzekająceg o ro zw ó d , osoba rozw ie- aziona może w s tą p ić w n o w y z w ią z e k m ałżeń- sKi. L tą c h w ilą ustalą dotychczaso w e w za je m ne p ra w a i o b o w ią z k i m a łż o n k ó w . U s ta ją ró w nież u sta w o w e p ra w o sp a d ko b ra n ia m ałżonka pozostałego o rz y ż y ciu oraz k o rz y ś c i, w y n ik a - ]ące z m a ją tk o w e j u m o w y m ałżeńskiej łu b ro z porządzeń na w y p a d e k śrn-erci,
8 2. Bez w zględu na m a ją tk o w ą um ow ę m a ł
żeńską ka ż d y z m a łż o n k ó w o d b ie ra sw ój w łas-
«> m a ją te k, a z y s k i i s tra ty p rz y p o d zia le w s p ó l
nego m a ją tk u d zie lą się w s to s u n k u do części każdego z m a łżo n kó w .
A r t . 29. W w y ro k u , o rze ka ją cym rozw ód, są na żądanie m a łżo n ka n ie w in n e g o przyzna mu od m a łż o n k a winnego* o d szkodo w anie za sz odę, spow odo w aną przez ro zw ó d , a w szcze
ro no ci przez u tra tę k o rz y ś c i w y n ik a ją c y c h z m a ją tk o w e j u m o w y m a łże ń skie j, oraz' przez czyny, k tó re s ta n o w ią p o d staw ę orzeczenia 0 ro z w o d z ie ^ p o n a d to sąd m oże p rz y z n a ć
za-A H CZ, T T f Zc k r z y w d S m ora ln ą .
, ‘ ? , Sąd na żądanie rozw iedzione go do zo,n Ła m c w nnego, k tó r y nie może. u trz y m a ć ę w ła s n y m i siła m i, p rzyzn a m u ś ro d k i u trz y -n,a 0 n i^ie g o m ałżonka, ch o cia żb y n ie w in - Mego uw zg lę d n ia ją c jego stan m a ją tk o w y .
1 . Y W1n n ym i ro zw o d u są obaj małżom-mnT-ie ' ,mc;że p rz y z n a ć u trz y m a n ie ró w n ie ż m a łż o n k o w i w innem u.
W n' W j S° kość Przyznanego u trz y m a n ia może i , a zr- a,nie s tro n y zm ieniona przez sąd w za-nsnh, C' ^ zm ia n Y p o ło że n ia m a ją tko w e g o osoby u p ra w n io n e j lu b zobow iąza nej
, '. . 0W£p e k u trz y m a n ia ustaje z c h w ilą z e k ^ a łż t ó s k^ 7 U praw nłone) w p o n o w n y zw ią*
f , O b o w ią z e k u trz y m a n ia p rz e c h o d z i na sp a d k o b ie rc ó w osoby zobow iązanej.
’ . ^ 1. Sąd, o rz e k a ją c ro z w ó d :
Pov'fm rz Y d zie cko oraz zarząd jego m a ją t
k u jednem u z ro d z ic ó w z p ie rw sze ń stw e m niew inne go albo n a w e t osobie trzeciej«
dl ^ I v w yma:Sal in te re s d zie cka ; J us a 1 u d z ia ł każdego z ro d z ic ó w w cięża
ra ch u trz y m a n ia i w y c h o w a n ia d zie cka ;