Program rewitalizacji ujmuje działania w sposób kompleksowy (z uwzględnieniem projektów rewitalizacyjnych, które mogą być współfinansowane ze środków EFRR, EFS oraz innych publicznych lub prywatnych) tak, aby nie pomijać aspektu społecznego oraz gospodarczego lub przestrzenno-funkcjonalnego, lub technicznego, lub środowiskowego związanego zarówno z danym obszarem, jak i jego otoczeniem.
Program rewitalizacji złożony z wielu różnorodnych projektów jest konstrukcją warunkującą osiągnięcie kompleksowości interwencji. Oczekuje się wzajemnego powiązania oraz synergii projektów rewitalizacyjnych. Nie oznacza to w każdym przypadku obowiązku jednoczesnej realizacji projektów, lecz synchronizację efektów ich oddziaływania na sytuację kryzysową.
Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 wskazują na następujące rodzaje komplementarności pomiędzy poszczególnymi projektami, przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi oraz pomiędzy działaniami różnych podmiotów i funduszy na obszarze objętym programem rewitalizacji:
komplementarność przestrzenna,
komplementarność problemowa,
komplementarność proceduralno-instytucjonalna,
komplementarność międzyokresowa,
komplementarność źródeł finansowania.
Tabela 102. Komplementarność GRP w odniesieniu do rodzajów komplementarności Rodzaj
komplementarności
Charakterystyka rodzaju komplementarności Uzasadnienie komplementarności w odniesieniu do GPR Przestrzenna Komplementarność przestrzenna oznacza konieczność wzięcia
pod uwagę podczas tworzenia i realizacji programu rewitalizacji wzajemnych powiązań pomiędzy projektami, przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi, zarówno realizowanych na obszarze
rewitalizacji, jak i znajdujących się poza nim, ale oddziałujących na obszar rewitalizacji. Zapewnienie komplementarności
przestrzennej projektów/przedsięwzięć rewitalizacyjnych ma służyć temu, by program rewitalizacji efektywnie oddziaływał na cały dotknięty kryzysem obszar (a nie punktowo, w pojedynczych miejscach), poszczególne projekty rewitalizacyjne wzajemnie się dopełniały przestrzennie oraz by zachodził między nimi efekt synergii. Celem zapewnienia komplementarności przestrzennej interwencji jest także to, by prowadzone działania nie skutkowały przenoszeniem problemów na inne obszary lub nie prowadziły do niepożądanych efektów społecznych, takich jak segregacja społeczna i wykluczenie. Komplementarność przestrzenna skutkuje ciągłą analizą następstw decyzji przestrzennych w skali całej gminy i jej otoczenia (np. przeznaczanie nowych terenów pod zabudowę) dla skuteczności programu rewitalizacji.
Komplementarność przestrzenna została
zapewniona dzięki skupieniu projektów wybranych do realizacji na wyznaczonych obszarach
rewitalizacji. Obszary rewitalizacji i obszar zdegradowany w mieście zostały wyznaczony po przeprowadzeniu dogłębnej analizy wskaźnikowej przy zasięgnięciu opinii przedstawicieli
zainteresowanych środowisk oraz samych mieszkańców Miasta, dzięki czemu można mówić o trafności działań na danym terenie.
Wszystkie podstawowe projekty rewitalizacyjne skupiają się na obszarach rewitalizacji i są z nim ściśle powiązane. Są odpowiedzią na główne problemy dla tych terenów. Dzięki ich realizacji pozytywne skutki widoczne będą na całym obszarze, ponieważ wiele z nich dotyczy działań podejmowanych dla miejsc lub obiektów, przez co korzystać z nich będą mogli mieszkańcy obszaru bądź obszarów przyległych, całego miasta jak i regionu. Ich realizacja będzie zapobiegać przenoszeniu się różnych problemów na dalsze obszary miasta.
Wybrane do realizacji przedsięwzięcia
rewitalizacyjne są ze sobą wzajemnie powiązane, a także wzajemnie się dopełniają. Zadania infrastrukturalne, związane z rewitalizacją przestrzeni publicznych bądź przebudową zniszczonych budynków zakładają prowadzenie tam działań o charakterze społecznym
(kulturalnym, integracyjnym, aktywizującym mieszkańców czy III sektor).
Zasięg oddziaływania większości projektów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych obejmuje cały obszar rewitalizacji,
Występuje silna spójność działań rewitalizacyjnych, w tym wizji obszarów rewitalizacji oraz celów rewitalizacji z wizją oraz celami rozwoju Gminy Nysa.
Problemowa Komplementarność problemowa oznacza konieczność realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych, które będą się wzajemnie dopełniały tematycznie, sprawiając, że program rewitalizacji będzie oddziaływał na obszar rewitalizacji we wszystkich niezbędnych aspektach (społecznym, gospodarczym, przestrzennofunkcjonalnym, technicznym, środowiskowym).
Zapewnienie komplementarności problemowej ma przeciwdziałać fragmentacji działań (np. tzw. „rewitalizacji technicznej”,
„rewitalizacji społecznej” – określeń błędnie stosowanych, ponieważ rewitalizacja jest zawsze kompleksowa) koncentrując uwagę na całościowym spojrzeniu na przyczyny kryzysu danego obszaru. Skuteczna komplementarność problemowa oznacza konieczność powiązania działań rewitalizacyjnych ze
strategicznymi decyzjami gminy na innych polach, co skutkuje lepszą koordynacją tematyczną i organizacyjną działań administracji.
Różnorodność oddziaływań poszczególnych projektów (zobacz tabela poniżej),
Silna spójność działań rewitalizacyjnych, w tym wizji obszarów rewitalizacji oraz celów rewitalizacji z wizją oraz celami rozwoju Gminy Nysa
Różnorodność problemowa zdefiniowana w celach rewitalizacji oraz wynikających z tych celów projektach i przedsięwzięciach rewitalizacyjnych, w tym:
Projekty i przedsięwzięcia realizujące Cel 1. Wzrost aktywności społecznej mieszkańców obszaru rewitalizacji w oparciu o potencjał instytucjonalny oraz społeczny Gminy Nysa:
Zwiększenie aktywności i integracji lokalnej mieszkańców Gminy Nysa,
„Nyska Gra Miejska”,
Zawody sportowe w strefie integracji
międzypokoleniowej i rekreacji dla mieszkańców Gminy Nysa,
Integracja miedzypokoleniowa – przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu nyskich seniorów,
Aktywizacja społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym – „Otwórz się na otaczający świat”,
Zintegrowane działania skierowane do młodzieży szkolnej,
Podnoszenie świadomości prośrodowiskowej wśród lokalnej społeczności. Ograniczenie niskiej emisji na terenie Gminy Nysa,
Blok, podwórko, kamienice - a gdzie podziały się świetlice,
Nasza Nysa, a w tle historia, zabytki i kultura
Działania Teatralno- poetyckie promujące twórców regionalnych,
Reintegracja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym,
Historyczne widowisko plenerowe,
Budowa boiska wielofunkcyjnego przy I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana III Sobieskiego w Nysie.
Projekty i przedsięwzięcia realizujące Cel 2. Podniesienie poziomu aktywności gospodarczej obszaru rewitalizacji w oparciu o potencjał instytucjonalny oraz funkcjonalno-przestrzenny Gminy Nysa:
Po ziemiach Księstwa Nyskiego i wielkich Ślązaków V. Priessnitza i J. von Eichendorffa,
Życie w Twierdzy - gmina Nysa partner,
Mobilny Przewodnik po Województwie Opolskim i Kraju Ołomunieckim (e-turysta),
Życie w twierdzy – zagospodarowanie Placu Jana Pawła II w Nysie i remont Wieży Ziębickiej w Nysie,
Wsparcie MSP z terenu Gminy Nysa.
Projekty i przedsięwzięcia realizujące Cel 3. Poprawa jakości życia na obszarze rewitalizacji poprzez poprawę jakości infrastruktury technicznej, społecznej oraz podnoszenie estetyki przestrzeni miejskich:
Budowa Centrum Rehabilitacji i Integracji Społecznej,
Adaptacja byłego budynku biurowego i Reduty Kapucyńskiej na Dzienny Dom Pobytu w Nysie wraz z zagospodarowaniem przyległego terenu,
Gminne Centrum Wsparcia III sektora wraz z aktywną strefą integracji międzypokoleniowej dla mieszkańców,
Pensjonat „Złota Jesień” – projekt mieszkań chronionych dla seniorów z centrum miasta objętym rewitalizacją oraz Gminy Nysa,
Rozbudowa Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Witolda Lutosławskiego w Nysie,
Przywrócenie pełnej funkcjonalności budynkom edukacyjnym Gimnazjum nr 2 w Nysie,
Rewitalizacja zabytkowego centrum Nysy poprzez stworzenie aktywizującego społecznie miejsca spotkań w zabytkowym Rynku Nysy,
Zagospodarowanie obszaru Obwałowań Wysokich w Nysie na centrum ochrony różnorodności biologicznej i edukacji ekologicznej,
Rewitalizacja Magazynu prochowego zespołu Fortyfikacji Kolejowych w kompleksie Twierdzy Nysa,
Centrum Przesiadkowe w Nysie - przebudowa ulic:
Kolejowa, Wrocławska, Rynek, Celna wraz z inteligentnym systemem transportu i zakupem taboru niskoemisyjnego,
Rewitalizacja zabytkowej drogi z 1806 r. łączącej Twierdzę Nysa z Bastionem ziemnym przedpola twierdzy „Szlak Legionu San Domingo”,
Aktywna strefa sportu i rekreacji Gminnego Centrum Wsparcia III Sektora w Nysie.
Proceduralno-instytucjonalna
Komplementarność proceduralno-instytucjonalna oznacza konieczność takiego zaprojektowania systemu zarządzania programem rewitalizacji, który pozwoli na efektywne
współdziałanie na jego rzecz różnych instytucji oraz wzajemne uzupełnianie się i spójność procedur. W tym celu niezbędne jest osadzenie systemu zarządzania programem rewitalizacji w przyjętym przez daną gminę systemie zarządzania w ogóle.
Włączenie społeczności lokalnej, w tym interesariuszy programu rewitalizacji w proces tworzenia i realizację programu rewitalizacji, m. in.
poprzez działalność Komitetu Rewitalizacji oraz działania Public Relations,
Koordynacja działalności Komitetu rewitalizacji przez Gminę Nysa (zapewnienie obsługi),
Prowadzenie działań monitorujących oraz ewaluacji wdrażania programu rewitalizacji przez Gminę, z udziałem interesariuszy,
reprezentowanych w Komitecie. Rewitalizacji.
Międzyokresowa IZ RPO W celu zapewnienia komplementarności międzyokresowej IZ RPO opracowuje analizę i krytyczną ocenę oraz formułuje wnioski na temat dotychczasowego (w kontekście zaangażowania środków
Ujęcie projektów o charakterze lub oddziaływaniu społecznym, jako priorytetowych w GPR,
Kontynuacja działań rewitalizacyjnych na terenie
wspólnotowych, szczególnie w ramach polityki spójności 2007-2013) sposobu wspierania procesów rewitalizacji, jego skuteczności, osiągnięć i problemów wdrażania projektów i programów rewitalizacji w województwie. Na tej podstawie dokonywane jest zaplanowanie sposobu wspierania procesów rewitalizacji w ramach polityki spójności 2014-2020.
Nysy, w odniesieniu poprzedniego Programu rewitalizacji.
Źródeł finansowania Komplementarność źródeł finansowania, w kontekście polityki spójności 2014-2020, oznacza, że projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne, wynikające z programu rewitalizacji opierają się na konieczności umiejętnego uzupełniania i łączenia wsparcia ze środków EFRR, EFS i FS z wykluczeniem ryzyka podwójnego dofinansowania. Silna koordynacja i synergia projektów
rewitalizacyjnych finansowanych szczególnie w ramach EFS i EFRR jest konieczna dla uzyskania korzystnych efektów dla obszarów rewitalizacji.
Koordynacja środków programów operacyjnych ze środkami polityk i instrumentów krajowych jest konieczna dla realizacji zasady dodatkowości środków UE. Komplementarność finansowa oznacza także zdolność łączenia prywatnych i publicznych źródeł finasowania, przy założeniu, że stymulowanie endogenicznych zdolności inwestycyjnych ma kluczowe znaczenie dla dynamiki pożądanych zmian.
Finansowanie działań rewitalizacyjny z różnych Programów UE lub/i źródeł krajowych, w tym w szczególności RPO.
Komplementarność poszczególnych projektów i przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi przedstawiono za pomocą poniżej tabeli.
Tabela 103. Komplementarność pomiędzy poszczególnymi projektami i przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi
Lp. Nazwa
wnioskodawcy
Tytuł projektu Szczególne powiązanie z innymi projektami Podstawowe projekty i przedsięwzięcia rewitalizacyjne
Cel.1. Wzrost aktywności społecznej mieszkańców obszaru rewitalizacji w oparciu o potencjał instytucjonalny oraz społeczny Gminy Nysa 1. Powiat Nyski Budowa boiska
wielofunkcyjnego przy I Liceum
Ogólnokształcącego im. Jana III
Sobieskiego w Nysie
Projekty ujęte w celu 3.
Poprawa jakości życia na
Cel 3. Poprawa jakości życia na obszarze rewitalizacji poprzez poprawę jakości infrastruktury technicznej, społecznej oraz podnoszenie estetyki przestrzeni miejskich
1. Powiat Nyski Budowa Centrum Rehabilitacji i Integracji Społecznej
Projekty ujęte w celu 1.
Wzrost aktywności
2. Gmina Nysa Adaptacja byłego budynku biurowego
Projekty ujęte w celu 1.
Wzrost aktywności
Lp. Nazwa
wnioskodawcy
Tytuł projektu Szczególne powiązanie z innymi projektami
Projekty ujęte w celu 1.
Wzrost aktywności
Projekty ujęte w celu 1.
Wzrost aktywności Muzycznej I i II stopnia im. Witolda
Lutosławskiego w Nysie
Projekty ujęte w celu 1.
Wzrost aktywności
6. Gmina Nysa Przywrócenie pełnej funkcjonalności budynkom edukacyjnym Gimnazjum nr 2 w Nysie.
Projekty ujęte w celu 1.
Wzrost aktywności
Projekty ujęte w celu 1.
Wzrost aktywności społecznej mieszkańców obszaru rewitalizacji w oparciu o potencjał
Duży Duży Duży Brak
Lp. Nazwa
wnioskodawcy
Tytuł projektu Szczególne powiązanie z innymi projektami 8. Gmina Nysa Zagospodarowanie
obszaru Obwałowań
Projekty ujęte w celu 1.
Wzrost aktywności
Projekty ujęte w celu 1.
Wzrost aktywności
Lp. Nazwa
wnioskodawcy
Tytuł projektu Szczególne powiązanie z innymi projektami
Projekty ujęte w celu 1.
Wzrost aktywności
Pozostałe projekty i przedsięwzięcia rewitalizacyjne
Cel.1. Wzrost aktywności społecznej mieszkańców obszaru rewitalizacji w oparciu o potencjał instytucjonalny oraz społeczny Gminy Nysa 1. Gmina Nysa,
Projekty ujęte w celu 3.
Poprawa jakości życia na
„Nyska Gra Miejska” Projekty ujęte w celu 3.
Poprawa jakości życia na