Polska prywatna szkota zawodowa zeriska Macierzy Szkolnej w Orlowej. Zalozona w roku szkolnym 1911-12 przez Kolo P an T o w a rz y stw a S zkoly Ludowej w K rakow ie jako s z k o t a g o s p o d a r s t w a d o m o w e g o , przejeta na e ta t M acierzy Szk.
w roku 1914, b y la czynna do 30 czerw ca 1926. Zam knieta w sku tek w y p ad k ö w plebiscytow ych, zo stala o tw a rta dnia 16 grudnia 1927 jako p i e c i o m i e s i § c z n a s z k o l a g o s p o d a r . s i w a d. o - m o w e g o , dnia 1 w rzeänia 1928 jako j e d n o r o c z n a s z k o l a r o d z i n n a ; od 1 w rzesnia 1929 obejmuje pröcz szkoly rodzinnej pieciom iesieczne kursa g o to w ania i fakiez k ursa szycia.
Do szkoly rodzinnej przyjm uje sie dziew ezeta, ktöre ukonczyfy 16 lat xycia i a b so lw o w a ty sz k o lq w yd zia lo w a lub nizszq s z k o l?
srednia. W arunki przy>?cia na k u rsa gotow ania i szy cia je s t w iek 16-tu lat i sw iadectw o ukoriczenia szkoly ludowej.
W roku szkolnym 1933-34 ukonczylo szkole rodzinna 21 uczenic zw yczajnych i 2 nadzw yczajne, k ursa gotow ania 21 uczestniczekr ku rs szycia 14 uczestniczek, razem kurs gotow ania i szy cia 24
71 uczestniczek (11 uczejszczalo na obydw a kursy), czyli ogötem uczenic i frekw entantek, k tö re o trzy m a ty sw iadectw a, bylo 47.
W roku szkolnym 1934-35 b y lo w edlug stanu z 1 pazdzierm ka 1934 w szkole rodzinnej 25 uczenic zw yczajnych i 2 uczem ce nad- zw yczajne, razem 27 uczenic, na kursach gotow ania 34 uczestni
czek na kursie szycia 15 uczestniczek, razem frekw entan tek 39 (10 uczQSzczalo na o bydw a kursy). O ptata m iesieczna w szkole rodzinnej w ynosi 30 Kc, n a kursach 15 Kc. , , ,
W sktad K u r a t o r i u m , opiekujacego sie szkola, w chodz^.
P io tr Feliks, d y re k to r gimnazjum polskiego i p rezes M acierzy Szkolnej __ jako przew odniczacy; Inz. Jözfe Machnik, kie
row nik T o w a rzy stw a i Zaliczek w O rlow ej, — jako zastQpca p r z e w o d n ic z a c e g o ; J a n W losok, d y rek to r szkoly, jako sekretarz i skarbnik; W alburga Föjcikow a, — jako p rz e d sta w ic ie k a grona nauczycielskiego.
Q r o n o : D yrektor: Jan W losok, profesor gimnazjum polskie- go Sily nauczycielskie: dla przedm iotöw fachow ych i teorety- c z n y ch : W alburga Föjcikow a (dzial kuchenny), F ry d ery k a Ko- zuszniköw na (szycie, lachunki, higjena, nauka obyw atelska); dla przedmiotöw: teoretycznych: Rudolf F olw arczny (wychowam e), G ustaw Zielina (gim nastyka), obydw aj profesorow ie gimnazjum polskiego w Orlowej, Jan Jelefi (spiew), d y rektor polskiej szsoly
w ydzialow ej w Niemieckiei Lutyni. , .
W ciagu roku odbyw aly sie z röznych okazji odczyty l po-r&24* czerw ca odbyla sie staraniem uczenic szkoly rodzinnej w y - sta w a prac uczenic z zakresu bielizniarstw a, kraw ieczyzny oraz gotow ania. Im preza ta i w tym roku takze cieszyla si? nadzw y- czajnem wzieciem .
Nauka odbyw ala sis; w dw öch budynkach (1. d. 490 i 675).
W drugim budynku udzielano nauki gotow ania, cw iczen gospodar- skich, prania i prasow ania; w pierw szym (1 d. 490) uc_z0n0 v?7^ ~ m iotöw teoretycznych, szycia, prania i m odm arstw a. W budynku 1 d 675 pom ieszczony b y l takze internat, w ktorym m ieszkalo w drugiem pölroczu szk. 1933-34 w calosci 21 w ychow anek w tem 4 uczenice szkoly rodzinnej, a 17 uczenic gimnazjum polskiego, w pierw szem pölroczu roku szk. 1934-35: 25 w ychow anek, w tem 5 uczenic szkoJy rodzinnej, a ^0 uczenic gimnazjum.
W pisy do szkoly rodzinnej oraz na kursa odby'wajq, siij w osta- tnich dniach czerw ca, dodatkow o w ostatnich dniach sierpm a kaz- dego roku a na kursa, zaczynajace sie coroczm e dm a 3 lutego, przyjm uje s i e l zgloszenia w styczniu kazdego roku. ^
Zenska Szkota Gospodarstwa wiejskiego w Konskiej p o w staia w roku 1919. M ysl jej zatozenia rzucit pierw szy prezes 1 organi- zato r Tow. Rol. w Cieszynie, s. p. Dr. Jözef Zaleski P o prze- w rocie w r. 1920 obow iazek utrzym am a szkoly spadt na lo w . Rolnicze w Czeskim Cieszynie, ktöre tez obow iazek ten mimo w ielkich trudnosci finansow ych spetniato do r. 1927. Nie rnogac dalej podolac ciezarom, jakie sa zw iazane z utrzym am em szkO‘y>
zw röcilo si§ w r. 1927 Tow. Rolnicze do ZarzEtdu M acierzy Szk.
z prosba o przejsjcie szko ly na e tat M acierzy. Zarzqd G löw ny zgodzil sie na przejecie obowiqzku utrzym ania szkoly, ale w spöl- nie z Tow. Rolniczem, przyjql na siebie trosk§ o angazow anie grona i dozör pedagogiczny. Od stycznia 1928 jest w iec Zenska S zkola Gospod. W iejskiego w Konskiej u trzy m yw ana wspölnie przez M acierz Szkolnq i Tow. Rolnicze. S zkola m iesci si<j w bu
dynku w lasnym .
N ow y rok szkolny o tw arto, jak zw yczajnie, z poczatkiem lute- go 1934. Zglosilo si$ uczenic 15 (na rok 1935 zglosilo sie 24).
O plata m iesieczna za intern at w ynosila Kc 200, w pisow e Kc 25, nauki udzielano bezplatnie.
G r o n o : D y re k to rk a: H elena Dolais. Grono n au cz.: Zofja Fir- lanka, G ertruda Pöloczköw na, Anna Konieczna. D ochodzace sily:
Dr. Tom asz Kotulecki, B ranny Jan, P indu r E dw ard.
Szkolq opiekuje sie K u r a t o r j u m , w sklad ktörego w chodzq:
Karol Buzek, rolnik w Konskiej, jako p rzew odniczacy; P io tr F e liks, dyr. pol. gimn. w O rlow ej, jako w iceprezes, Helena Dolais, dyr. szkoly, jako sek retark a, rad ca Dr. Jaro sla w Gela, jako za
step ca Min. Rolnictw a, Karol Cienciala, jako w iz y ta to r szkoly z ram ienia M acierzy Szkolnej; przedstaw iciele M acierzy Szkolnej:
pp. ks. Rud. Ploszek, proboszcz w Gnojniku, Kubok Jan, rolnik w Konskiej, Junga Karol, rolnik w Zukow ie; przedstaw iciele Tow.
Rolniczego w osobach: Jözef P aw lica, prezes Tow . Rolniczego, C iem ala Jan, burm istrz w W edryni, Kufa Antoni, rolnik w Naw- siu; P a w e l Sikora, jako przedstaw iciel Tow. Naucz. Polskich, M acurow a Zuzanna. jako p rzedstaw icielka rodzicöw uczenic. Z ra m ienia M acierzy Szkolnej sp ra w o w al nadzör pedagogiczny nad szkola Karol Cienciala, kierow nik szkoly gosp. w Suchej Görnej, jako w iz y ta to r szkoly.
W ychow anki szkoly o d b y ly jednq 10-dniowq W ycieczke do P olski o charak terze rolniczo-krajoznaw czym . Zw iedzily w öw czas jedna zenska szkole rolniczq w W itkow ie, szkoly m leczarskq w e W rzesni, za k la d y ogrodnicze i fabryke p rzetw o rö w jarzymowo- ow ocow ych w Poznaniu-Solcu, gospodarstw o folw arczne w Na- ram ow icach pod, Poznaniem , fabryke! czekolady. Zw iedzily m iasta:
Katow ice, Poznan, Gdynie, Torun, W arszaw e. W miejscu zw ie
dzily gosp o d arstw a pp. K ajzara Karola w Kojkowicach, Jana Jasia w Lesznej, szkölke drzew ek Jad am usa w Lesznej, m leczarnie, gazow nie i pralnie chemiczna w Cz. Cieszynie. U rzqdzily 3 w y - cieczki w B eskidy. B ra ly czynny udzial w im prezach M acierzy Szkolnej i Tow . Rolniczego w Cieszynie. U zupelnieniem w ycho- w ania szkoly sq dwie organizacje; Skiepik spöldzielczy „Eacz- nosc“ i „B ratnia P om oc“, z ram ienia ktörej urzqdzily jeden w ie- czorek i 3 poranki.
Do szkoly przyjm uje sie dziew czeta, ktöre w y k aza sie sw ia- dectw em zw olnienia ze szk oly ludowej lub w ydzialow ej. W za- kres program u szkolnego w chodza: a) przedm ioty ogölno-ksztal- cace: ety k a i w ychow anie spoleczne, jezyk w y klado w y , rachunki i rachunkow osc gospodarcza, chemja, technologja, fizyka, w y ch o w anie dziecka, ogrodnictw o, hodowla, m leczarstw o, gospod arstw o
dom ow e, tow aroznaw stw o, nauk a o pokarm ach, higjena, ustaw o- d astw o, kröj, spiew , rolnictw o; b) przedm ioty p ra k ty c z n e ; ■ goto- w anie, roboty reczne i szycie, g ospodarstw o podw örzow e, po- rzadki, pranie i prasow anie.
Celem, szkoly jest ksztatcenie dziew czat po ukonczeniu öbo- w iazku szkolnego w prow adzeniu g o sp o d arstw a dom owego i rol- nego. T eoretyczne w iadom osci uzupetniaja: p ra k ty k a w kuchni, podw örzu, oborze, chlewni, kurnikach, w ogrodzie i na roli. Szkota ma w zbudzac w uczenicach pragnienie dalszego k sztalcenia sie w kierunku gospodarczym , co uskutecznia w zaktad any ch przez Zw iazek A bsolw entek Kotach Gospodyri. Kot tych czynnych jest 6, z przecietna liczbq cztonkin 30.