• Nie Znaleziono Wyników

Gmina Koneck to gmina wiejska położona w środkowo-północnej Polsce, w południowej części województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum powiatu aleksandrowskiego. Powierzchnia gminy wynosi 68,1 km2, co stanowi 14,3% powierzchni powiatu. Centralnym ośrodkiem gminy jest Koneck. Gminę tworzy 19 sołectw: Brzeźno, Chromowola, Jeziorno, Kajetanowo, Kamieniec, Koneck, Kruszynek, Kruszynek-Kolonia, Młynek, Opalanka, Ossówka, Pomiany, Romanowo, Spoczynek, Straszewo, Święte, Zapustek, Zazdromin oraz Żołnowo2. Ponadto na obszarze gminy znajdują się miejscowości, które nie posiadają statusu sołectwa: Kolonia Straszewska, Rybno, Wincentowo. Najbliższym dużym ośrodkiem miejskim jest Toruń, który znajduje się 27,0 km od Konecka. W dość bliskiej odległości znajdują się również Włocławek (27,9 km) oraz Bydgoszcz (60,9 km).

Na potrzeby delimitacji obszarów zdegradowanych i obszarów rewitalizacji przeprowadzono analizę gminy pod kątem występowania na jej terenie zjawisk kryzysowych w sferze społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej i technicznej.

Sfera społeczna

W 2015 roku liczba mieszkańców gminy wynosiła 3 233, z czego 1 613 stanowiły kobiety, a 1 620 mężczyźni. W okresie lat 2010 – 2015 liczba ludności zmniejszyła się o niecałe 4,2%, czyli 140 osób. W każdym roku liczba ludności zmniejszała się przeciętnie o 35 osób, jednak liczba kobiet malała wolniej. Gminę Koneck cechuje zjawisko depopulacji, oznaczającej brak stabilności w sytuacji demograficznej.

Wykres 1. Liczba ludności Gminy Koneck w latach 2010-2015

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

2 Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych [dostęp: 13.10.2016]

1674 1668 1648 1630 1605 1613

1699 1672 1655 1629 1621 1620

0 1000 2000 3000 4000

2010 2011 2012 2013 2014 2015

Kobiety Mężczyźni

13 W latach 2010-2015 na terenie Gminy Koneck liczba zgonów w przeliczeniu na 1 000 ludności była wyższa od liczby urodzeń żywych, co oznacza ujemny przyrost naturalny. Największą różnicę między liczbą zgonów a liczbą urodzeń, a tym samym najwyższą ujemną wartość przyrostu odnotowano w roku 2011 (-7,2). Niekorzystnym zjawiskiem demograficznym jest długotrwałe utrzymywanie się ujemnego salda migracji, które stanowi przyczynę stagnacji rozwoju społeczno-gospodarczego gminy.

Wykres 2. Przyrost naturalny na 1 000 ludności na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

Udział zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym na przestrzeni badanych lat wahał się. W roku 2010 wskaźnik ten wynosił 11,5% i rósł do roku 2013, wynosząc wtedy 16,0%. Od roku 2014 udział bezrobotnych spadał, wynoszą w 2015 roku 11,1%, czyli stan bardzo podobny do roku 2010. Oznacza to, że sytuacja na rynku pracy nie poprawiła się.

Wykres 3. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w Gminie Koneck w latach 2010-2015

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

Na terenie Gminy znajdują się 3 szkoły:

 Zespół Szkół im. Prymasa Tysiąclecia Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Konecku.

W skład zespołu szkół wchodzi Przedszkole, Szkoła Podstawowa oraz Gimnazjum.

 Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Straszewie im. Marszałka Józefa Piłsudskiego (przy szkole znajduje się Punkt przedszkolny „Jacek i Agatka”).

9,2 9,0 9,6

2010 2011 2012 2013 2014 2015

urodzenia żywe zgony ogółem przyrost naturalny

11,5% 12,0% 15,0% 16,0% 14,6%

11,1%

2010 2011 2012 2013 2014 2015

14

 Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Świętem (przy szkole znajduje się Punkt przedszkolny „Bajkowy Zakątek”).

Na terenie Konecka działa Gminny Ośrodek Kultury. Ośrodek oferuje zajęcia stałe (m.in. ognisko muzyczne, zajęcia aerobiku, próby orkiestry dętej), często odbywają się tam również kursy, szkolenia, imprezy okolicznościowe, a podczas ferii i wakacji organizowane są zajęcia dla dzieci i młodzieży.

Na terenie gminy działa też Gminna Biblioteka Publiczna oraz Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Działalność GOPS skupia się na pomocy rodzinom oraz osobom samotnym w trudnych sytuacjach życiowych. Celem działań podejmowanych przez ośrodek jest pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych oraz pomoc w zapobieganiu i zwalczaniu wykluczenia społecznego. Jak wynika z danych GUS, liczba gospodarstw domowych korzystających z pomocy społecznej na terenie gminy Koneck waha się. W 2010 roku liczba ta wyniosła 226 gospodarstw, w 2011 roku osiągnęła najniższy poziom 199 gospodarstw, przez kolejne trzy lata rosła, osiągając na koniec 2014 roku 243 gospodarstwa. W roku 2015 liczba ta znów spadła, osiągając poziom 204 gospodarstw. Na przestrzeni lat 2010-2015 liczba gospodarstw korzystających z pomocy społecznej zmniejszyła się.

Wykres 4. Liczba gospodarstw korzystających z pomocy społecznej na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

Sfera gospodarcza

Liczba podmiotów gospodarczych w gminie Koneck w latach 2010-2015 wahała się.

W porównaniu do roku 2010, w 2015 roku liczba przedsiębiorstw wzrosła o 22 przedsiębiorstwa (10,7%). Najliczniejszą grupą były mikro przedsiębiorstwa zatrudniające nie więcej niż dziewięciu pracowników (w 2015 roku było ich 227 i stanowiły one 97,8% wszystkich podmiotów w gminie).

226 199

226 231

243 204

0 50 100 150 200 250 300

2010 2011 2012 2013 2014 2015

15 Gmina Koneck jest w zdecydowanej większości obszarem rolniczym. Dominują w niej gospodarstwa indywidualne o powierzchni powyżej 5 ha. Głównym zajęciem rolników jest hodowla zwierząt, uprawa zbóż, sadownictwo i warzywnictwo. Zdecydowanie największy obszar gminy zajmują użytki rolne (86,8%, tj. 5 889 ha). Spośród użytków rolnych największym obszarem są grunty orne, które zajmują łącznie 5 293 ha.

Sfera przestrzenno-funkcjonalna i techniczna

Cały obszar gminy jest zwodociągowany, a 88,3 % mieszkań w gminie objętych jest siecią wodociągową. Część mieszkańców posiada płytkie studnie przydomowe, z których pobierana jest woda dla potrzeb własnych. Gmina nie posiada własnej oczyszczalni ścieków. Istniejąca sieć kanalizacji sanitarnej liczy 8,38 km, 139 przyłączy, korzystają z niej 334 osoby. Liczba przydomowych oczyszczalni ścieków wynosi 115. Przez teren gminy Koneck nie przebiega sieć gazowa, lokalna społeczność korzysta z gazu propan-butan dowożonego w butlach.

W gminie znajduje się niewielka liczba jednostek użyteczności publicznej (są to GOPS, GOK oraz Gminna Biblioteka), niewielka jest również liczba organizacji pozarządowych. Wiele przestrzeni publicznych znajduje się w złym stanie technicznym. Ich rewitalizacja spowoduje ożywienie społeczne gminy, powstaną miejsca integracji i aktywizacji. Należy także pamiętać, że w związku z postępującym procesem starzenia się społeczeństwa, należy zadbać o przystosowanie infrastruktury publicznej do potrzeb osób starszych i chorych.

Sfera środowiskowa

Większość gospodarstw wyposażona jest w bezodpływowe, często nieszczelne zbiorniki do gromadzenia nieczystości, co może skutkować zanieczyszczeniem wód gruntowych lub powierzchniowych i wpływać negatywnie na stan środowiska naturalnego. Z tego powodu na terenie gminy istnieje potrzeba budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Źródłem zanieczyszczania powietrza jest używanie tradycyjnego źródła ciepła, tzn.

indywidualnych źródeł ciepła oraz lokalnych kotłowni. Do ogrzewania wykorzystuje się głównie węgiel, koks, olej opałowy, gaz płynny propan-butan oraz drewno.

16 Wnioski z uproszczonej diagnozy gminy

Na terenie gminy Koneck zdiagnozowano występowanie następujących problemów:

Tabela 1. Wnioski z uproszczonej diagnozy gminy

Problem Konsekwencja

Spadek liczby ludności gminy Destabilizacja sytuacji demograficznej poprzez nasilające się zjawisko depopulacji.

Ujemne saldo migracji Stagnacja rozwoju społeczno-gospodarczego.

Wysoki udział osób bezrobotnych w strukturze mieszkańców gminy

Niski standard materialny mieszkańców gminy.

Pogłębiające się wykluczenie społeczne osób pozostających bez pracy.

Rozprzestrzeniania się rozmaitych patologii społecznych.

Dominacja mikroprzedsiębiorstw Niewystarczające środki finansowe na wdrażanie innowacyjnych rozwiązań, zwiększających atrakcyjność gospodarczą

gminy.

Niewielka liczba instytucji publicznych Niski poziom aktywizacji i integracji mieszkańców.

Spowolniony rozwój społeczeństwa obywatelskiego.

Wysoki poziom zanieczyszczenia środowiska Wpływ na zdrowie i życie mieszkańców.

Źródło: Opracowanie własne.

17