• Nie Znaleziono Wyników

Wpływ bankowości mobilnej na zarządzanie finansami osobistymi

Na przestrzeni ostatnich lat w literaturze przedmiotu znajduje się wiele modeli przedstawiania zarządzania finansami osobistymi, zarówno matematycznych, społecznych, jak i psychologicznych. Teorie zarządzania finansami osobistymi pokazują charakter indywidualnych zachowań ukazując ich prawidłowość bądź ich niesłuszność28. Na płaszczyźnie nauk ekonomicznych opisano wiele definicji finansów osobistych. W literaturze autorzy wielokrotnie stawiają na równi pojęcie finansów osobistych z finansami gospodarstw domowych.

Według K. Waliszewskiego definicja finansów osobistych pokazuje obszary działalności ekonomicznej takie jak29:

 gromadzenie środków finansowych w formie przychodów rynkowych, o charakterze budżetowym, pozabudżetowym i kredytowym;

 podział nagromadzonych środków pieniężnych na różne cele, czyli na oszczędności, konsumpcję, spłatę długu i inwestycje;

 wydatkowanie zasobów finansowych zgodne z ich przeznaczeniem, czyli na oszczędności, konsumpcję, spłatę zadłużenia i inwestycje.

D. Korenik i S. Korenik przedstawiają finanse osobiste (personal finanse), jako dziedzinę, która interesuje się stosunkami ekonomicznymi zajmującymi się na gromadzeniu i wydatkowaniu środków finansowych przez gospodarstwa domowe.30 B.

Świecka tłumaczy definicje finansów osobistych w dwóch pojęciach: finanse osobiste sensu stricte i finanse osobiste sensu largo. Pod tym pierwszym pojęciem skryje się dyscyplina nauk o finansach, a dokładniej zajmująca się pozyskiwaniem, gromadzeniem oraz wydatkowaniem pieniędzy przez osoby fizyczne. Finanse osobiste sensu largo to

26 http://www.knf.gov.pl...op.cit., 04.04.2016.

27 Technologie informatyczne...op.cit., s. 183.

28 B. Świecka, Niewypłacalność gospodarstw domowych. Przyczyny - skutki - przeciwdziałania, Difin, Warszawa 2009, s. 19.

29 K. Waliszewski, Doradztwo finanoswe w Polsce, CeDeWu, Warszawa 2010, s. 30-31.

30 D. Korenik, S.Korenik, Podstawy finansów, PWN, Warszawa 2004, s. 13.

65 dziedzina nauk ekonomicznych. Ogół procesów związanych z gospodarowaniem (zarządzaniem) środkami finansowymi przez członków gospodarstw domowych31. Najstarsza podstawowa komórka społeczna to rodzina i jest ona zazwyczaj utożsamiana z gospodarstwem domowym. Rodzina jest określana, jako grupa ludzi połączonych związkiem małżeńskim, rodzicielskim bądź więzami krwi lub adopcji32. Mówiąc o gospodarstwie domowym nie można zapomnieć o podmiocie zarządzania finansami osobistymi. Według słownika języka polskiego zarządzanie to "sprawowanie nad czymś zarządu, decydowanie o sposobie wykorzystania tego, co się ma"33. B.

Świecka wyjaśnia definicję zarządzania do finansów osobistych, postrzega je, jako proces mający dwa znaczenia, z jednej strony na powiększeniu dochodów, a z drugiej zaś strony na właściwym ich wydatkowaniu w celu powiększenia majętności danego gospodarstwa domowego i wzrostu życia poziomu34. Według C. Bywalca zarządzanie finansami gospodarstwa domowego należało interpretować, jako ogół decyzji członków gospodarstwa polegających na dostarczaniu środków pieniężnych oraz na ich wydatkowaniu zgodnie z wcześniej przyjętymi celami gospodarstwa.35

Zarządzanie finansami osobistymi jest procesem, który powinien być kierowany przez każde gospodarstwo domowe. Zróżnicowana oferta instytucji finansowych na rynku jest potrzebna konsumentom podjąć korzystne decyzje finansowe36. Skuteczne zarządzanie finansami można przedstawić je jako:

 spotęgowanie środków finansowych przy równoczesnym utrzymaniu poziomu wydatków,

 utrzymanie stanu środków finansowych przy jednoczesnym obniżeniu wydatków,

 zwiększenie środków pieniężnych, przy jednoczesnym obniżeniu wydatków37. Z zaprezentowanych definicji wynika, że finanse osobiste i zarządzanie nimi stanowią bardzo ważny element funkcjonowania gospodarstw domowych. Cele zarządzania finansami osobistymi mogą być odmienne w zależności od indywidualnych potrzeb, możliwości, preferencji danego gospodarstwa domowego. Zaliczyć do nich możemy: przetrwanie, minimalizację kosztów, maksymalizację dochodów, unikanie problemów finansowych i niewypłacalność38.

Trudności właściwego zarządzania finansami gospodarstwa domowego pojawiają się z faktu, że jego działalność odbywa się w warunkach ograniczonych zasobów finansowych i rzeczowych. Podejmowanie właściwych decyzji finansowych,

31 M. Musiał, Racjonalność gospodarowania finansami osobistymi, Studia Ekonomiczne/Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, 2014, s. 174-184.

32 E. Bylok, Konsumpcja w Polsce i jej przemiany w okresie transformacji, Wyd. Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2005, s. 123.

33 Słownik języka polskiego, PWN, http://sjp.pwn.pl/szukaj/zarz%C4%85dzanie-.html, 16.02.2014.

34 B. Świecka, Finanse osobiste..., op. cit., s. 18

35 Cz. Bywalec, Ekonomika i finanse gospodarstw..., op. cit., s. 158.

17 K. Jajuga, Nowe tendencje w zarządzaniu finansami osób indywidualnych, w: red. P. Karpuś, Węcławsk, Rynek finansowy. Inspiracje z integracji europejskiej, UMCS, Lublin 2008, s.28.

36 K. Sarnowski, Zarządzanie finansami osobistymi...op. cit., s.21.

37 B. Świecka, Niewypłacalność... op.cit., s. 71.

38 B. Świecka, Niewypłacalność... op.cit., s. 72.

66 sprowadza się do odpowiedniej alokacji ograniczonych zasobów, aby przyjęty wcześniej cel został realizowany. Może przyczynić się to do poprawy standardu życia gospodarstw domowych przez osiągnięcie dochodów z posiadanych oszczędności, ograniczenie podejmowania ryzyka oraz zabezpieczenie środków pieniężnych po zakończeniu aktywności zawodowej.39

Dostęp do podstawowych informacji i możliwość wykonywania nieskomplikowanych operacji bankowych to w dzisiejszych czasach za mało i konsumenci zwracają uwagę na funkcjonalność i użyteczność aplikacji, które mają zastosowanie w codziennym życiu, jak np. widget z możliwością sprawdzenia stanu konta bez logowania.

Bankowość mobilna staje się codziennością w funkcjonowaniu, poprzez bardzo złożony wachlarz, oferowanych usług40.

Wykres 1. Procentowe wykorzystywanie urządzeń mobilnych przy sprawdzaniu salda konta przez klientów banku.

Źródło: opracowanie własne na podstawie: Raportu bankowość mobilna, M. Smaga, B.

Dwornik, Bank w telefonie - moda czy potrzeba, październik 2013.

Jest to najpowszechniejsza operacja bierna, jakiej dokonują klienci (za interaktywnie.com). Użytkownicy robiący zakupy, pragnąc sprawdzić stan swojego konta, natychmiastowo sięgają po telefon41. Kontrolowanie wydatków to fundament prawidłowego funkcjonowania domowego budżetu i bankowość mobilna poprzez łatwość monitorowania tego procesu zdecydowanie to ułatwia. 7 procent respondentów wykorzystuje menadżera finansów, funkcja ta jest dostępna na stronie www banku i jej przeznaczeniem są nowoczesne konta osobiste. Jednakże zdecydowana większość przebadanych odpowiedziała, że kontrola wydatków jest wykonywana samodzielnie42.

40Trendy w bankowości mobilnej, www.bankier.pl/wiadomosc/Trendy-w-bankowosci-mobilnej-1964220.html,13.04.2016.

41 www.interaktywnie.com/biznes/raporty, 12.04.2016.

42 http://otokonta.pl/tag/zachowania-finansowe-polakow/, 12.04.2016.

67 Dostęp do takich rozwiązań kształtuje zmiany i przyzwyczajenia konsumentów.

Korzystanie z bankowości mobilnej wyraźnie zwiększa komfort i pozwala zaoszczędzić więcej pieniędzy43. Większość banków znajdujących się na rynku, pobiera opłaty za użytkowanie rachunku oszczędnościowo - rozliczeniowego, a rozwiązanie mobilne eliminuje ten czynnik. Poprzez konta oszczędnościowe zbierane środki finansowe są objęte wysoką stopą procentową. Używając urządzenia mobilnego mamy dostęp do oszczędności gdziekolwiek się znajdujemy, o każdej porze dnia i nocy, nie tracąc przy tym wygenerowanych odsetek44.

Popularność telefonów komórkowych zależy w dużym stopniu od wieku, co ma wpływ na to, iż głównymi odbiorcami usług bankowości mobilnej są ludzie młodzi.

Dostęp do podstawowych informacji i możliwość wykonywania nieskomplikowanych operacji bankowych to w dzisiejszych czasach za mało i konsumenci zwracają uwagę na funkcjonalność i użyteczność aplikacji, które mają zastosowanie w codziennym życiu, jak np. widget z możliwością sprawdzenia stanu konta bez logowania.

Bankowość mobilna staje się codziennością w funkcjonowaniu, poprzez bardzo złożony wachlarz, oferowanych usług. Globalizacja, rozwój technologii i coraz większa konkurencja powoduje bardzo szybki rozwój bankowości mobilnej, która wpływa na finanse osobiste45.

Podsumowanie

Szeroki wachlarz oferowanych usług powoduje, iż funkcjonowanie w bankowości mobilnej staje się codziennością. Poszczególne aspekty, takie jak:

globalizacja, rozwój technologii, jak także wzmożona konkurencja na rynku powodują jej rozwój. Szybkie tempo ewolucji rynku finansowego podyktowane jest ciągłym niedosytem klientów w zakresie wygody, jakości, szybkości i ceny oferowanych produktów i usług bankowości mobilnej. Klient, który posiada świadomość zagrożenia wynikającego z korzystania z drogi mobilnej, ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa przeprowadzanych operacji bankowych. Popularność urządzeń mobilnych oraz produktów bankowości mobilnej spowodują dalszy przyrost osób wybierających taką formę usług.

Bibliografia

Goliński M., M. Graczyk, W.Prussak, T. Skawiński, M. Szafrański, Znaczenie urządzeń mobilnych w eksploracji informacji, ''Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Ekonomicznie problemy usług, gospodarka elektroniczna'' Tom II, Szczecin 2012.

Hassa T., Systemy płatności mobilnych - problemy definicyjne, typologia, charakterystyka wybranych rozwiązań, w: Kolegium zarządzania i finansów, Warszawa 2012.

43 T. Koźliński, Zwyczaje płatnicze Polaków, NBP, Departament Systemu Płatniczego, maj, Warszawa 2013, s.

14.

44 http://exrapid.pl/bankowosc-internetowa-przyszlosc-finansow-osobistych/, 13.04.2016.

45Trendy w bankowości mobilnej, http://www.bankier.pl/wiadomosc/Trendy-w-bankowosci-mobilnej-1964220.html,13.04.2016.

68

http://bankowoscinternetowa.republika.pl/html/tel.html, 04.04.2016.

http://exrapid.pl/bankowosc-internetowa-przyszlosc-finansow-osobistych/, 13.04.2016.

http://otokonta.pl/tag/zachowania-finansowe-polakow/, 12.04.2016.

http://www.bankier.pl/wiadomosc/Trendy-w-bankowosci-mobilnej-1964220.html, 13.04.2016.

http://www.czasnafinanse.pl/produkty-finansowe/konta/artykuly/bankowosc-mobilna, 06.04.2016.

http://www.interaktywnie.com/biznes/raporty, 12.04.2016.

http://www.knf.gov.pl/Images/Raport_Bankowosc_elektroniczna_tcm75-24666,04.04.2106.

http://www.knf.gov.pl/Images/Raport_Bankowosc_elektroniczna_tcm75-24666.pdf, 08.04.2016.

http://www.mbank.pl/o-nas/o-mbanku/historia.html, 03.04.2016.

King B., Bank 3.0, Marshall Cavendish Business, Singapore 2013.

Koźliński T., Zwyczaje płatnicze Polaków, NBP, Departament Systemu Płatniczego, maj, Warszawa 2013.

Macierzyński M., Mobilny internet zmieni wiele biznesów, w tym i bankowych. Przegląd Finansowy Bankier 5 (172) z 6 marca 2012.

Polasik M., Bankowość elektroniczna istota-stan-perspektywy, CeDeWu, Warszawa 2007.

Świecka B., Bankowość elektroniczna. CeDeWu, Warszawa 2004.

Technologie informatyczne w bankowości, red. A. Gospodarowicza, Akademia Ekonomiczna in.Oskara Langego, Wrocław 2002.

Tiwari R., S. Buse, The Mobile Commerce Prospects: A Strategic Analysis of Opportunities in the Ba King B., Bank 3.0, Marshall Cavendish Business, Singapore 2013.

Wojciechowska-Filipek S., Technologia informacyjna w usługach bankowości elektronicznej, Difin, Warszawa 2010.

Wroński P., Bankowość elektroniczna dla firm, CeDeWu, Warszawa 2004.

Zalewska- Bochenko A., Bankowość telefoniczna i jej wpływ na rozwój bankowości, Warszawa 2008.