WSPOMNIENIA PACHNĄCE FIOŁKAMI

Krystyna Siesicka (1928-2015)zajmuje w moim „czytelniczym życiu" bardzo waż­ nemiejsce. To dzięki jej książkom poczu­ łam, żemojenastoletnie problemysąważ­ nei nie powinnam się ich wstydzić. Brak porozumienia z rodzicami, kłopoty w szko­

le, różnywpływ rówieśników, pierwszami­ łość -która nastolatka nie doświadczyła ta­ kichwrażeń.

Zlekkim drżeniem serca i rąk sięgałam po książki:Zapałka na zakręcie(1966),Jezio­ roosobliwości (1966), Fotoplastykon (1969), Beethoven idżinsy (1968). Poznałam Katarzy­

nę (1972), Agnieszkę (1971), Łukasza (1972) i wielu innych młodych ludzi. Byli bardzo po­ dobnidomnie.Mieli tyle samo lat, żyli w tych samych czasach, mielitakie same problemy i nie zawsze potrafili sobiepomóc. Pozna­ łamich dobrze, a ich życie było moim ży­

ciem iczułam się z tym dobrze.

Kiedy byłam już nieco starsza, sięgnę­ łampoopowiadania, amoże raczej po zbio­

ryfelietonów: Sabat czarown/c (1971) iPara­ da fiołków (1998). Czarujący, pełen humoru

miszmasz. Poważne potraktowanie swoich bohaterów i ich problemów sprawiły, że ja też poczułam się jak czarownica. Wpraw­

dzie współczesna, ale jédnak czarownica (teraz już wiem skąd moja słabość do istot magicznych). Z pewnym dystansemspoj­

rzałam na codziennesprawy, poczułam za­ pach fiołków, bardzo lubię fiołki. A prze­ cież sątotylko, a możeaż, krótkie felietony

Fot. Maria Czernik

o dzieciach autorki, czylitakie sobie rodzin­ ne książeczki.

Dzisiaj jestem jużstateczną starszą pa­

nią (oczywiście w oczachnastolatek), cho- ciażja wolę w średnimwieku inadal wracam do książek Krystyny Siesickiej.Tym razem

KSlĄŻtCm DL* NAJMŁODSZYCH CZYTELNIKÓW

sięgam po dwie książki dla najmłodszych:

Idzie Jaś (2002) i A ja Ciebiezjem\ (2003).

Utwory te autorka napisała dla swego wnu­ kaJasia. Dwa urocze zbiorki opowiadań, któ­

re poruszają problemy znane każdejmamie ikażdejbabci. Jaś spokojnie idzieulicą iudo­

je, że idzie zupełniesam. Czasami ogląda się, żeby sprawdzić, czy mamusia idzie za nim, bo za nic niechciałby się zgubić znowu, tak jak jużkiedyś zgubił się na tej ulicy'. Idzie ten

rezolutnyJaś, któryjest już wdrugiej gru­

pie przedszkolnej, i poznaje świat, wiedząc o tym, żemama jest zawszegdzieś niedale­

ko, odpowienawetna trudne pytaniai nie pozwoli mu sięzgubić. Szczerze rozbawiły mnie słowachłopca:Nie będę uczyłsię pisa­

nialiter. Po co? Usiądę przykomputerze i go­

towelitery będę pisałnamonitorze, apotem:

ciach!Wydrukuję i mamzgłowy! Nie będęteż uczyłsię dodawania iodejmowania, jak mój starszy brat, ani dzielenia i mnożenia, jakmo­

jasiostra, bo też niby po co? Usiądę sobie przy komputerze i ciach! Mam policzone. Aczytać mogę wInternecie, poco mi książki?2 i nie dzi­ wię się,że jego sławna babcia pisarkaza­ mieniła się w słup soli, kiedyusłyszała ta­ kie rozważania.

Czasami bardzo trudno uporać się z ilo­

ścią dziwnych pytań naszychmilusińskich, zwłaszcza jeśli zadająjetakie dociekliwe ma­

luchy jak Muka:

Chciałbym [...] zadaćmamiekilkapytań.

Odpowie mama?

- Jeślito będą mądre pytania.

-Mamie to łatwiejodpowiadać na mą-dhe pytanianiż naniemądhe, a ze mną jest odwhotnie.Ciekawe, phawda? Na głupiepy­ tanie to ja zahaz mamodpowiedź, a na mą-dhemi trudno znaleźćcoś odpowiedniego.

Czasami to szukam iszukam, i wogóle nie mo­ gę znaleźćodpowiedzi2. Podobnie jakMuka ja też niezawsze potrafię znaleźć odpowie­ dzi na mądre pytania,ale czy zawsze trze­ baje znać?

Fot. Aneta Satlawa

Utwory KrystynySiesickiej przełamy­

wałypewną granicę, boktóżośmielał się kie­ dyś pisaćo sprawach trudnych ztak dużą

wnikliwościąpsychologiczną. Autorka pro­

wadziła z nami -czytelnikami pewną grę -pisała i zapraszała dowspółpracy, zmusza­

ła doprzeżywania, ale również do rozwiązy­

wania problemów i do pomocy. Czy dzisiaj książki pani KrystynySiesickiej dla nastola­ tekzrobiłyby namnie tak silnewrażenie -nie wiem inie zamierzam sprawdzać.Nie chcę odbieraćsobie miłych wspomnień.

1 K. Siesicka, Idzie Jaś, Warszawa 2002, s. 6.

2 Tamże, s.50.

3 K. Siesicka, Parada fiołków, Łódź 1998, s. 92.

ABSTRACT

Thethirdissueof „Guliwer" in2015 hasbeenopenedwiththe article by Dagmara Czarnota devoted to RozaliaBernstein -the authorof the first Polish translationof „Anne ofGreen Gables", published in 1911.

In the section Inscribed in Culture, next tothe article there are alsotexts by other authors: Ewelina Rąbkowska (on the literary output of GrahamGreen), Alina Zielińska-

„About Vampires Once Again",Magdalena Smyczek„Literary Work of AlinaPiątkowska", aswell as Małgorzata Kucharska's recollection ofKrystyna Siesicka -„Krystyna Siesicka the Winner of the Plebiscite ORLE PIÓRO - 1972". In the next section Joy of Reading Alina Zielińska reminds Hanna Januszewskainthe110th birth anniversaryofthe author of „Pyza onPolish paths". Krystyna Heska-Kwaśniewicz presents a selectionofpoemsfor children written by the greatPolish romantic poetsand Ewa Goczałdiscusses Erna Rosenstein's

„ Fairy Tales". Anna Zielińska made an attempt ofcharacteristics of the Casters from the book „Beautiful Creatures", while Alicja Baluchrecollects Christmas fable for children by Josef Capek „Christmas that didn't Want to Come". Magdalena Laszczyńska recollects the book series „Nicholas" and Alina Zielińska presents books by JulieKagawa „Iron King"and

„Iron Daughter".

Inthesection Guliwer'sInterview you can find the interviewof Kamila Hausman--Wiśniewska with the eminentPolish illustrator ofchildren's books - Jona Jung. The section BetweenaChild anda Bookcomposes of several texts - Renata Sikora presents the activity for theyoung readers conducted by the library inPłockandIzabelaMikrut writesaboutthe initiative GardenTheatre inChorzów.In the same section there are also presented winners of theLiterary Prizenamedafter Kornel Makuszyński.

The section From the professional literaturecontains reviewof Antoni Smuszkiewicz's book „Literature forChildren"byJadwiga Ruszała. Traditionally we alsopresent thenew releases ofchildren's book which haveappeared recently on the book market. Amongthem the newest books ofPolish writers: Emilia Waśniowska, Natalia Usenko, Beata Krupska, Andrzej Zak, Magdalena and Sergiusz Pinkwart, Agnieszka Tyszka,Joanna Krzyżanek, Małgorzata Warda, Aleksandra Polewska, Grzegorz Kasdepke, Weronika Kurosz, Elżbieta Kidacka, Paweł Beręsewicz, Kalina Jerzykowska. You can find there also some reviews of books by foreignwriters: Kiera Cass, Eva-Lena Larsson,Suzane Selfors,Jory John and Mac Barnett, Christian Dreller, Yves Grevet, Jean-Philippe Arrou-Vignoda, Carol Rifka Brunt, Jeff Kinney, Sir SteveStevenson, Angelo Petrosino.

Thisissue of our magazine is closed withtext by AlinaZielińska,devoted to memory of recently deceased writer Krystyna Siesicka- „Memory with the Scent of Violets".

Transí.Wisława Bertman

Wydawca:

„Śląsk” Sp.z o.o.Wydawnictwo Naukowe ul. J. Ligonia 7, 40-036 Katowice tel.: 32 258 07 56, faks: 32 2583229

e-mail: biuro@slaskwn.com.pl,handel@slaskwn.com.pl www.slaskwn.com.pl

Radanaukowa:

prof. Joanna Papuzińska - Przewodnicząca (Warszawa) prof.AlicjaBaluch (Kraków)

prof. KrystynaHeska-Kwaśniewicz(Katowice) dr Grażyna Lewandowicz-Nosal (Warszawa) prof. Irena Socha (Katowice)

Zespół redakcyjny:

prof,dr hab. JanMalicki - redaktor naczelny (tel. 32208 3875) mgr Magdalena Skóra-zastępca redaktoranaczelnego mgr Aneta Satława - sekretarz redakcji (tel. 32 20837 61)

Projekt okładki: Marek J. Piwko (mjp) Skład iłamanie:JolantaMierzwa Korekta: BarbaraMeisner

Na okładce wykorzystano pracę SandrySzubert, uczennicy Szkoły Podstawowej nr 1 im.Marszałka Józefa Piłsudskiegow Katowicach.

Publikacjadofinansowana przez Ministra Naukii SzkolnictwaWyższego.

Publikacjadofinansowana ze środków Ministra KulturyiDziedzictwaNarodowego.

Zrealizowano w ramach programu „Promocjaliteratury i czytelnictwa", ogłoszonegoprzez Ministra Kulturyi Dziedzictwa Narodowego.

Ministerstwo ifh narodowy

Kultury /.) program

i Dziedzictwa rozwoju

Narodowego» czytelnictwa

ISSN 0867-7115

Adres redakcji:

Biblioteka Śląska, Redakcja „Guliwera” Plac Rady Europy 1,40-021 Katowice tel./faks: 32 2083875

e-mail: guliwer@bs.katowice.pl

Redakcja zastrzegasobie prawodo adiustacji tekstów i skrótównadesłanychmateriałów orazdo nadawaniawłasnych tytułów. Za skutki ogłoszeń redakcja nie odpowiada.

Wpłatynaprenumeratę„Guliwera"

na

przyjmuje:

„Śląsk"Sp.

z

Wydawnictwo

Ligonia

e-mail:

tel.

07 56

Cenaprenumeraty:

80

za rok

Konto: Bank Śląski

SA

Katowicach, oddział

Katowicach