• Nie Znaleziono Wyników

Analiza wyników finansowych przedsiębiorstw w 2004 roku wykazała dalszą po-prawę sytuacji ekonomicznej w województwie opolskim. Obserwuje się korzystne tendencje wzrostowe w zakresie kształtowania się przychodów z całokształtu dzia-łalności oraz kosztów ich uzyskania. Wyniki finansowe opolskich przedsiębiorstw

co-25 Sytuacja społeczno-gospodarcza w roku 2004

raz lepiej przedstawiają się na tle kraju i jest to tendencja bardzo korzystna, zważyw-szy na fakt, iż do końca 2003 roku notowano różnice pomiędzy średnią wojewódzką a średnią krajową na niekorzyść województwa, a notowania opolskich firm nie wy-padały na tle innych regionów dobrze.

W 2004 roku poprawie uległa przede wszystkim relacja przychodów do kosztów ich uzyskania – zanotowano większą dynamikę przychodów niż kosztów. Przycho-dy z całokształtu działalności wzrosły o 26,0% (wyniosły 21,6 mld zł), podczas gPrzycho-dy koszty ich uzyskania – o 14,8% (19,1 mld zł).

Zdecydowany wpływ na wzrost wartości przychodów miał wzrost przychodów netto ze sprzedaży produktów – o 28,8% oraz przychodów ze sprzedaży towarów i materiałów – o 16,2%.

Z ogólnej wartości przychodów z całokształtu działalności 58,9% stanowiły przycho-dy osiągnięte przez podmioty sektora prywatnego, a ich wartość zwiększyła się w po-równaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego o 18,4%. Większą dynamikę wartości przychodów zanotowano także w sektorze publicznym – o 38,6%. Tak korzystne zmia-ny w kształtowaniu się przychodów i kosztów w badazmia-nych przedsiębiorstwach spowo-dowały, że wskaźnik poziomu kosztów osiągnął bardzo korzystną wartość – 88,7%.

W 2004 roku w opolskich przedsiębiorstwach najlepszą sytuację w zakresie warto-ści wskaźnika poziomu kosztów zanotowano w przemyśle – 86,9% (głównie za przy-czyną przetwórstwa przemysłowego, gdzie wskaźnik ten osiągnął najniższy poziom – 85,3%). Wskaźnik wynoszący 100% wystąpił jedynie w budownictwie. Wielkości wskaźnika poziomu kosztów w poszczególnych sekcjach w latach 1999–2004 w wo-jewództwie opolskim przedstawia wykres 8.

Porównanie sytuacji w zakresie poziomu przychodów i kosztów w odniesieniu do średniej krajowej wskazuje na znaczną poprawę stanu w województwie opolskim.

W latach 1999–2003 wskaźnik ten w województwie opolskim był wyższy niż średnia krajowa. W 2004 roku natomiast nastąpiła wyraźna poprawa, a opolskie przedsię-biorstwa wykazały korzystniejsze wskaźniki niż średnio w kraju. W 2004 roku różni-ca ta wyniosła 5,6% na korzyść województwa opolskiego. Kształtowanie się wskaźni-ka poziomu kosztów w województwie opolskim w porównaniu do średniej krajowej przedstawia wykres 9.

Podobnie jak w latach poprzednich ponad połowa kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa to koszty zużycia materiałów i energii. W porównaniu z rokiem 2003 udział tych kosztów zwiększył się (z 51% w 2003 roku do 56% w roku 2004).

W przypadku pozostałych grup kosztów zanotowano zmniejszenie udziału w struk-turze – największe w zakresie wynagrodzeń – o 2 pkt. procentowe (z 15% do 13%).

Strukturę rodzajową kosztów w 2004 roku przedstawia wykres 10.

Korzystna sytuacja w zakresie kształtowania się przychodów i kosztów ma swoje przełożenie na wyniki finansowe zanotowane w badanych przedsiębiorstwach.

Wy-Wykres 8. Wskaźnik poziomu kosztów w wybranych sekcjach PKD w województwie opolskim w latach 2002–2004 (w %)

Wykres 9. Wskaźnik poziomu kosztów w województwie opolskim na tle kraju w latach 2002–2004 (w %)

nik finansowy na sprzedaży produktów, towarów i materiałów zwiększył się ponad trzykrotnie, osiągając wartość 2722,2 mln zł, a wynik finansowy na działalności go-spodarczej wzrósł ponad pięciokrotnie do wysokości 2427,0 mln zł. Spowodowało

27 Sytuacja społeczno-gospodarcza w roku 2004

to, że wyniki finansowe brutto i netto osiągnęły wysokie wartości dodatnie. Wynik finansowy brutto osiągnął wartość 2444,2 mln zł, a wynik finansowy netto – 1945,7 mln zł (wykres 11).

W 2004 roku dodatnie wyniki finansowe ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów zanotowano w przemyśle, budownictwie, handlu i naprawach, obsłu-dze nieruchomości i firm, nauce; ujemne natomiast w transporcie, gospodarce ma-gazynowej i łączności. Ujemny wynik finansowy netto wypracowały tylko przedsię-biorstwa budowlane.

Wartości wyników finansowych netto wzrosły w porównaniu z 2003 rokiem, naj-bardziej w przemyśle (o 593,6%) oraz handlu i naprawach (o 429,2%).

Wykres 10. Struktura rodzajowa kosztów w przedsiębiorstwach województwa opolskiego w 2004 roku (w %)

Wykres 11. Wynik finansowy brutto i netto w województwie opolskim w latach 2002–2004 (w mln zł)

Z wynikami finansowymi zmianom uległy również wskaźniki rentowności obro-tu brutto oraz netto, które w 2004 roku wyniosły odpowiednio: 11,3% i 9,0%.

Analiza wartości wskaźników rentowności brutto oraz netto zanotowanych w województwie opolskim w porównaniu ze średnią krajową, wskazuje na dalszą poprawę sytuacji województwa. Obok wzrostu wartości obu wskaźników, jaki wy-stąpił od 2003 roku, należy zauważyć, że od roku 2004 w województwie opolskim wzrost był znacznie szybszy niż średnio w kraju. Powyższe zjawiska obrazują wy-kresy 12 i 13.

Wśród analizowanych sekcji PKD najwyższym poziomem rentowności sprzedaży charakteryzowały się przedsiębiorstwa przemysłowe – wskaźnik rentowności obrotu

Tabela 3. Wyniki finansowe przedsiębiorstw według sekcji w okresie I–XII 2004 roku

Ogółem Przemysł Budownictwo Handel

brutto 2 444,2 2 309,4 0,4 106,1 6,8 18,1

Wynik finansowy

netto 1 945,7 1 834,8 -2,7 91,0 4,4 15,4

Ź r ó d ł o: Opracowano na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Opolu.

Wykres 12. Wynik rentowności obrotu brutto w województwie opolskim na tle kraju w latach 2000–2004 (w %)

29 Sytuacja społeczno-gospodarcza w roku 2004

ze sprzedaży wyniósł tam 15,4%. Przedsiębiorstwa sekcji handel i naprawy zanoto-wały również dodatni poziom rentowności ze sprzedaży równy 4,1%, obsługa nieru-chomości i firm; nauka – 2,4%, a budownictwo 1,4%. Najtrudniejsza sytuacja w za-kresie omawianego wskaźnika wystąpiła w sekcji transport, gospodarka magazynowa i łączność – rentowność sprzedaży ukształtowała się na poziomie minus 2,4%.

Najwyższe wartości wskaźników rentowności obrotu brutto i netto w 2004 roku zanotowano również w przemyśle, najniższe zaś w budownictwie.

Wartości wskaźników rentowności obrotu brutto i netto dla poszczególnych sek-cji przedstawia wykres 14.

W badanej grupie opolskich przedsiębiorstw 73,1% wykazało w 2004 roku zysk netto. Najwięcej przedsiębiorstw, które zakończyły 2004 rok zyskiem netto

odno-Wykres 13. Wynik rentowności obrotu netto w województwie opolskim na tle kraju w latach 2000–2004 (w %)

Wykres 14. Wynik rentowności obrotu brutto i netto w wybranych sekcjach PKD w województwie opolskim w 2004 roku (w %)

towano w przemyśle (76%). Natomiast najmniej w budownictwie – jedynie 59,4%.

Udział jednostek rentownych i deficytowych w poszczególnych sekcjach pod wzglę-dem wskaźnika rentowności przedstawia wykres 15.

Opolski wskaźnik udziału liczby podmiotów wykazujących zysk netto w ogól-nej liczbie przedsiębiorstw w porównaniu do średniego wyniku w kraju kształtował się na zbliżonym poziomie, za wyjątkiem budownictwa. Udział jednostek rentow-nych w budownictwie w województwie opolskim wyniósł 59,4%, natomiast średnio w kraju – 77,9% (wykres 16).

Wykres 15. Udział jednostek rentownych i deficytowych województwa opolskiego w poszczególnych sekcjach PKD pod względem wskaźnika rentowności netto w 2004 roku (w %)

Wykres 16. Udział jednostek rentownych w poszczególnych sekcjach PKD w województwie opolskim na tle kraju w 2004 roku (w %).

31 Sytuacja społeczno-gospodarcza w roku 2004

Wartość majątku obrotowego opolskich przedsiębiorstw, według stanu na koniec 2004 roku, wyniosła 7424,5 mln zł i było to o 43% więcej niż w analogicznym okre-sie roku poprzedniego. Blisko połowę (42%) wartości aktywów obrotowych stanowi-ły należności krótkoterminowe, a ich wartość wyniosła 3146,2 mln zł.

W 2004 roku, w porównaniu z rokiem 2003, zmniejszyła się wartość zobowiązań długoterminowych o 7% i wyniosła 4441,7 mln zł.