Tematyka aktualnie realizowanych badań obejmuje zagadnienia dotyczące elem entów i system ów m echatronicznych oraz złożonych i niekonwencjonalnych przetworników elektromechanicznych oraz aktuatorów. Prace skupiają się na ich analizie obwodowej
i polow ej, projektowaniu i konstrukcji, komputerowych metodach symulacji oraz realizacji eksperymentów pomiarowych. W szczególn ości można tu w ym ienić takie tematy, jak:
• mikronapędy w sprzęcie elektronicznym, komputerowym i audiowizualnym;
• analizę i komputerowo w spom agane projektowanie system ów mechatronicznych;
• m aszyny elektryczne malej m ocy w sprzęcie pow szechnego użytku oraz elementy w ykonaw cze automatyki;
• pasożytnicze momenty elektromagnetyczne w maszynach elektrycznych (analiza teoretyczna, m etody pomiaru, sposoby ograniczania);
• m etody pomiaru momentu elektrom agnetycznego w stanach dynamicznych przy szczególnym uwzględnieniu składowych o w ysokiej pulsacji;
• skomputeryzowane metody pomiaru rozkładów przestrzenno-czasowych pól magne
tycznych w szczelinach powietrznych maszyn;
• m odelow anie przetworników elektromechanicznych wraz z układami ich zasilania oraz elementami przenoszenia m om entów przy wykorzystaniu standardowych programów komputerowych oraz numerycznych metod polowych;
• analiza w pływu zjawisk pasożytniczych na algorytmy i układy sterowania silników indukcyjnych (wektorowe, skalarne);
• analiza w pływ u zjawisk pasożytniczych na elem enty przenoszenia momentu w złożonych układach mechanicznych;
• badania studialne, dotyczące now ych rozwiązań napędów elektrycznych w robotyce i sprzęcie komputerowym;
• wykorzystanie m etod polow ych do badań wybranych zjawisk elektromagnetycznych;
• m odele maszyn elektrycznych uwzględniające zjawiska pasożytnicze związane z użłobko- waniem rdzeni m agnetycznych stojana i wirnika.
P ow yższa tematyka realizowana jest w ramach corocznie prowadzonych prac statutowych oraz prac w łasnych, a także finansowanych przez KBN grantach badawczych. Pracownicy Zakładu Mechatroniki są autorami i współautorami w ielu artykułów oraz referatów, opubli
kowanych w materiałach konferencji m iędzynarodowych i ogólnopolskich. Najważniejsze z nich:
• Burlikowski W., Spalek D.:
Field evaluation for electromagnetic torque components.
„IEE Proc. Electr. Power Appl.” 1997, V ol. 144, N o .2, p. 85-94• K luszczyński K., M iksiew icz R.:
What is the reason for using additional ring in rotor of squirrel-cage motor? Theoretical and experimental grounds.
„Journal o f Technical Physics” 1998, no. 3-4, p. 483-491.• K luszczyński K., Szymański D.:
Two classes of coupled electric and magnetic circuits.
„Journal o f Technical Physics” 1998, no. 493-5-1.
• K luszczyński K., Spalek D.:
Non-harmonic analysis of asynchronous machine based on model with discrete space distribution of magnetic permeance along periphery of air-gap.
„Archives o f Electrical Engineering” 1999, nr 1-2, p. 31-49
• Szymański D ., K luszczyński K.:
Analiza funkcji zastępczej grubości szczeliny i jej odwrot
ności przy uwzględnieniu użłobkowania.
„Prace Instytutu Elektrotechniki” 1999, z. 201.• Spalek D., Burlikowski W.:
Hysteresis component of electromagnetic torque in permanent magnet machines.
„Archives o f Electrical Engineering” 1999, no 3, p. 245-260.• K luszczyński K., M iksiew icz R.:
Modelowanie trójfazowych maszyn indukcyjnych przy
uwzględnieniu wyższych harmonicznych przestrzennych przepływu.
Zeszyty N aukow e Politechniki Śląskiej „Elektryka” z. 142. Monografia. Wyd. Pol. SI., G liw ice 1995.131
• K luszczyński K., Spalek D.:
Step-by-step analysis of induction machines allowing for slotting.
Zarząd G łów ny PTETiS, patronat Komitetu Elektrotechniki PAN, Warszawa 2003.• Kluszczyński K., M iksiew icz R.:
Synchronous parasitic torques in asymmetrically-fed 3- phase squirrel cage motor.
„Electric Machines and Power System s” 1996, vol. 24, N o 1,p. 9-20.
• Burlikowski W ., Kluszczyński K.:
Approximate analytical solution of Helmholtz’ s equation in an inhomogenous conducting region employing hybrid synthesis method.
Conference on the Computation o f Electromagnetic Fields COM PUM AG, Sapporo, Japan, 1999, p. 348-349.
• Kluszczyński K.:
Multi-speed polyphase induction motors.
10th International Symposium on Applied Electromagnetics and M echanics, Tokyo, Japan 13-16 May 2001.• Kluszczyński K.:
Elektrotechnika w pierwszych latach nowego Milenium.
„Śląskie W iadomości Elektryczne” 2001, nr 4, s. 4-7• Cioska A ., Rymarski Z.:
Rozkłady przestrzenno-czasowe indukcji magnetycznej w maszynach indukcyjnych.
W ydawnictwo Pracowni Komputerowej Jacka Skalmierskiego, G liwice 2000.• Burlikowski W., Kluszczyński K., Pilch Z.:
Experimental verification of an analytical field model of a squirrel cage motor.
„Przegląd Elektrotechniczny” 2002, nr 11, s. 301-304.
• Trawiński T., Kluszczyński K.:
Symbolic calculations
—tool for fast analyzing poliharmonic model of squirrel-cage motor.
„Prace Instytutu Elektrotechniki” 2003,vol. 49, nr 216, p. 117-129.
• Burlikowski W., Kluszczyński K., Szymański D.:
Determination of pidsating parasitic torques in a squirrel cage induction motor employing anisotropic machine model.
Proceedings o f International Conference on Electrical Machines ICEM’2000, Helsinki, Finland, August 2000, p. 299-303.
• Burlikowski W., Spalek D.:
Calculation for pm-torque by means of hysteresis component.
Proceedings o f International Conference on Electrical Machines ICEM ’2000, H elsinki, Finland, August 2000, 1232-1236.
W ykonano prace badawcze dla przemysłu na następujące tematy:
• Przesunięcie obszaru pracy stabilnej charakterystyki mechanicznej silnika SEMKG71- 4 b 2 /P 0 1 , przeznaczonego do zasilania z sieci jednofazow ej. 1999, Fabryka Silników
Elektrycznych BESEL.
• Optymalizacja konstrukcji elektromagnesu w napędzie zwrotnicy tramwajowej. 1999, A BB Adtrans - ZW US.
• Przeprowadzenie analizy rozkładu pola magnetycznego oraz badań głowicy EFM -24 w czujniku przejazdu pociągu, 2000,Chrysler Benz Adtrans - ZW US.
Zakład Mechatroniki utrzymuje współpracę naukowo-badawczą oraz prowadzi regularnie w ym ianę informacji z następującymi uczelniami:
• D oshisha University, Kioto, Japonia,
• Monash University, Melbourne, Australia,
• Edith Crown University, Perth, Australia,
• University o f Sydney, Australia,
• Missouri State University, U SA,
• University o f Southampton, W ielka Brytania,
• EPFL Lozanna, Szwajcaria,
• K ong M ongkut’s University, Bangkok, Tajlandia,
• University o f Aalborg, Dania,
• University o f Bochum, N iem cy,
• University o f Wismar, N iem cy,
• University o f Kilonia, N iem cy,
• University o f Zilina, Słowacja,
• University o f Ostrawa, C zechy,
• University o f Maribor, Słowenia.
W ramach programu m iędzynarodowego CEEPUS m łodzi pracownicy i doktoranci Zakładu w yjeżdżali na 3-tygodniow e staże naukowe połączone z w ygłoszeniem referatów naukowych. W ostatnim okresie staże odbyli:
• W ojciech Burlikowski oraz Damian Krawczyk w Technical University o f Budapest, Faculty o f Electrical Engineering and Informatics,
• Tom asz Trawiński oraz Marcin S zczygieł w Technical University o f K osice, Faculty o f Electrical Engineering and Informatics, Department o f Electrical Drives and Mechatronics,
• Paweł Kow ol oraz Grzegorz Kłapyta w Budapest University o f Technology and Econom ics, Department o f Electrical Engineering and Drives.
5. D z ia ła ln o ś ć d y d a k t y c z n a