strat poniesionych w wymianie z USA, na które narazi³yby siê instytucje i pañstwa próbuj¹ce omin¹æ amerykañskie sankcje. Spó³ka specjalnego przeznaczenia, pierwotnie aran-¿owana przez ministrów finansów Francji, Niemiec i Wiel-kiej Brytanii, mia³a obs³ugiwaæ p³atnoœci w transakcjach z Teheranem. Szef MSZ Niemiec Heiko Maas powiedzia³ nawet, ¿e trwaj¹ ju¿ prace modernizacyjne kana³ów p³atni-czych, maj¹ce na celu uniezale¿nienie ich od partnerów amerykañskich. Mia³a to byæ odpowiedŸ na wstrzymanie dostêpu Iranowi do operatora komunikacji bankowej SWIFT. Teheran z kolei informowa³, ¿e w p³atnoœciach za ropê mo¿e odejœæ od dolara na rzecz euro.
Argentyna. W zwi¹zku z sukcesem, jakim jest zwiêk-szenie wydobycia wêglowodorów z formacji ³upkowej, zapowiedziano zamkniêcie terminali do importu gazu ziemnego. Wydobycie z basenu Vaca Muerta pozwoli przejœæ Argentynie na pozycjê eksportera b³êkitnego paliwa. Produkcja gazu z formacji ³upkowej w sierpniu br. wynios³a 205 mln m3dziennie, to ponad trzykrotnie wiêcej ni¿ rok temu. Argentyna rozpoczê³a ju¿ rozmowy z Boliwi¹, z któr¹ ma umowê na dostawy gazu do 2026 r., celem redukcji wolumenu zakontraktowanego surowca. Z kolei umowa na dzier¿awê statku regazyfikacyjnego od amerykañskiej fir-my Excelerate Energy wygasa w paŸdzierniku i nie bêdzie przed³u¿ana. Zarazem argentyñska firma YPF zainwestuje 4–5 mld USD w rozwój terminali do eksportu LNG do roku 2023. Do tego czasu 18 wiertnic wykona 1700 otworów dla YPF. Te plany s¹ wzmacniane przez spadaj¹ce koszty pro-dukcji, rosn¹c¹ efektywnoœæ i krótszy cykl rozwoju projek-tów ³upkowych. YPF planuje podj¹æ ostateczn¹ decyzjê odnoœnie trzech nowych projektów w basenie Vaca Muerta jeszcze w tym roku, by do 2020 r. zwiêkszyæ produkcjê b³êkitnego paliwa. Dyrektor YPF Daniel Gonzalez
powie-dzia³, ¿e firma w ci¹gu trzech do piêciu lat odzyska status eksportera gazu. Doda³, ¿e gaz bêdzie te¿ odgrywa³ coraz wiêksz¹ rolê w polityce dekarbonizacji gospodarki. Pod-kreœli³, ¿e nowe projekty nie borykaj¹ siê z wczeœniej noto-wanymi trudnoœciami w przesy³aniu gazu. Ponadto formacja ³upkowa jest ju¿ lepiej poznana, w zwi¹zku z tym rozpoczynanie kolejnych projektów wydobywczych wymaga coraz mniejszych nak³adów finansowych i krótszego cza-su, podkreœli³ Gonzalez.
Kolumbia. Pañstwowa firma Exopetrol zamierza zwiê-kszyæ wydobycie ropy naftowej z formacji ³upkowych. W tym celu wyst¹pi³a o udzielenie licencji na pilota¿owe wydobycie z zastosowaniem szczelinowania hydrauliczne-go na obszarze Magdalena Medio. Szef Exopetrol Felipe Bayon twierdzi, ¿e ropa z ³upków mog³aby potroiæ krajowe rezerwy. Prezydent Kolumbii Iwan Duque jest zwolenni-kiem wydobycia ropy i gazu z formacji ³upkowych. Lokal-na spo³ecznoœæ jest jedLokal-nak przeciwLokal-na.
Nigeria. Francuska firma Total i w³oska Eni podpisa³y wraz z nigeryjskim Sonatrachem umowê na prace eksplo-racyjne w Nigerii. Eni objê³o 49% udzia³ów w trzech l¹dowych blokach koncesyjnych, których zasoby s¹ szaco-wane na 145 mln bary³ek, pozosta³e udzia³y nale¿¹ do Sonatrachu. Produkcja ma siê rozpocz¹æ pod koniec 2020 r. Z kolei Total, po wyciszeniu sporu z Sonatrachem o zmianê warunków podzia³u zysków z wydobycia ropy i gazu, powraca do wspó³pracy. Wspólnie z Eni i Sonatrachem przeprowadzi prace w trzech blokach morskich.
ród³o: Oil & Gas Journal, Oil and Gas Newsletter, Upst-ream online, Wintershall, DEA Norge, PGNiG, The Guar-dian, The Japan Times, Bloomberg, PR Newswire, London South East
722
