• Nie Znaleziono Wyników

Posiedzenia Rady Naukowej Zakładu Historii Nauki i Techniki PAN

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Posiedzenia Rady Naukowej Zakładu Historii Nauki i Techniki PAN"

Copied!
4
0
0

Pełen tekst

(1)
(2)

A

MIĘDZYNARODOWE SYMPOZJUM HISTOIlII NAUKI I TECHNIKI W JABŁONNIE

Zakład Historii Nauki i Techniki PAN przy współpracy Sekcji Historii Nauki Międzynarodowej Unii Historii i Filozofii Nauki organizuje w dniach 17—21 wrześ­ nia br. w Jabłonnie pod Warszawą międzynarodowe sympozjum poświęcone ogól­ nym probolemom historii nauki i techniki.

Na program sympozjum złożą się dyskusje nad 7 tematami: Idea i przedm iot historii nauki i techniki (zagajenie wygłosi prof. B. Suchodolski), Historia nauki a historia techniki (zagaja prof. M. Daumas, dyrektor Muzeum Sztuk i Rzemiosł w Paryżu), Społeczny charakter rozwoju nauk i techniki (zagajają prof. A. Zwo- rykin i prof. S. Szuchardin z Moskwy), K lasyfikacja nauki z punktu w idzenia historii nauki (zagaja prof. B. Kiedrow, dyrektor Instytutu Historii Przyrodoznaw­ stwa i Techniki AN ZSRR), Periodyzacja historii nauki i techniki (zagaja prof. E. Olszewski), Nauczanie historii nauki i techniki (zagaja prof. V. Ronchi z Florencji, przewodniczący Sekcji Historii Nauki Międzynarodowej Unii Historii i Filozofii Nauki), Organizacja i dokum entacja badań w zakresie historii nauki i techniki (zagaja prof. R. Taton z Paryża, sekretarz generalny wspomnianej Sekcji). Pod­ stawę zagajeń i dyskusji stanowić będą m.in. artykuły ogłoszone w specjalnym obcojęzycznym numerze „Kwartalnika Historii Nauki i Techniki“ z 1962 r.

Udział w sympozjum przyrzekło ok. 30 historyków nauki i techniki z ZSRR, Czechosłowacji, NRD, Francji, Anglii, Włoch, Holandii i Stanów Zjednoczonych.

POSIEDZENIA RADY NAUKOWEJ ZAKŁADU HISTORII NAUKI I TECHNIKI PAN

Posiedzenie Rady Naukowej Zakładu Historii Nauki i Techniki PAN w dn. 1Q V 1962 było poświęcone głównie weryfikacji pomocniczych pracowników nauki Oraz dyskusji nad ogólnymi założeniami planu pracy Zakładu na najbliższe lata. W pierwszym punkcie Rada, po wysłuchaniu opinii opiekunów naukowych, za­ twierdziła wnioski co do weryfikacji poszczególnych pracowników przedstawione przez kierownika Zakładu prof. B. Suchodolskiego.

W drugiej części posiedzenia, w której wziął udział sekretarz naukowy Wy­ działu Nauk Społecznych PAN prof. S. Żółkiewski, prof. Suchodolski przedstawił całość zamierzeń objętych planem prac Zakładu i omówił trudności, na jakie napotyka ich realizacja. Zwrócił również uwagę na dwa kierunki prac history­ ków nauki i techniki: jeden tworzony przez prace z zakresu historii poszczegól­ nych dyscyplin, drugi polegający na traktowaniu historii nauki czy historii tech­ niki jako całości. Rozwój obu kierunków napotyka na w iele trudności w zakre­ sie merytorycznej delimitacji z innymi naukami historycznymi. Np. zagadnienia historii nauki nie łatwo oddzielić od problematyki historii filozofii, a problemy historii techniki często pokrywają się z zakresem historii kultury materialnej.

Materialne trudności Zakładu wypływają z faktu, iż znalazł się on jakby poza systemem budżetowym PAN. Odkąd Zakład znajduje się w Wydziale Nauk Społecznych, jest mu trudniej uzyskiwać dostateczne kredyty, a to dlatego, iż KWARTALNIK HISTORII NATJKI I TECHNIKI, ROK V3H — Nr 2

(3)

316 Kronika

w tym wydziale istnieje naturalna niechęć do finansowania innych prac niż pro­ wadzonych przez Zakład Historii Nauk Społecznych.

Wprowadzenie jednoetatowości i przejścia na emeryturę pozbawiło Zakład połowy samodzielnych pracowników naukowych. Jednocześnie okrojone zostały jego fundusze na prace zlecone. Powstała więc sytuacja, w której Zakład stanął wobec alternatywy: zatrudniać na pracach zleconych pracowników pomocniczych, którzy nie będą mieli kierowników, lub zatrudniać kierowników, którzy będą po­ zbawieni pomocników.

Prof. Suchodolski zwrócił też uwagę na fakt, iż historia nauki i historia tech­ niki w pełnym znaczeniu terminów uprawiana jest tylko w PAN. W związku z tym jedną z przeszkód w rozwoju Zakładu jest niemożność nadawania dokto­ ratów, wynikająca m.in. z faktu, że Zakład posiada tylko siedmiu samodzielnych pracowników nauki. Tymczasem wydaje się ważne, aby młodzi adepci historii nauki i techniki mogli rozpoczynać i prowadzić prace w Zakładzie.

Prof. Suchodolski przypomniał też sprawę stypendiów doktoranckich, których niedostateczna liczba odbija się niekorzystnie na pracach Zakładu.

W dyskusji zabrał m.in. głos prof. E. Olszewski, który zwrócił uwagę na ko­ rzyści płynące ze współpracy z innymi instytutami historycznymi.

Sekretarz Wydziału I prof. Żółkiewski ustosunkował się do poruszanych spraw. Oświadczył więc, że istnieją szanse przywrócenia do życia Komitetu Historii Nau­ ki. W sprawach finansowych wyjaśnił, że globalny wzrost budżetu Akademii na niewiele przydaje się dziedzinom humanistycznym; stwierdził jednak, iż szczegól­ nie trudna sytuacja Zakładu i wysunięte przez Radę argumenty są tak poważne, iż Sekretariat Naukowy Wydziału przychylił się w miarę możności do wniosków budżetowych wysuwanych przez Zakład. W sprawie planowania badań prof. Żół­ kiewski podkreślił ważność podejmowania prac popularnonaukowych związanych z 20-leciem PRL.

Drugie w 1962 r. posiedzenie Rady Naukowej odbyło się 6X1; poświęcone było ono głównie przyjęciu planu badań naukowych na rok 1963, zaopiniowaniu budżetu na ten sam rok, zatwierdzeniu zmian w planie wydawniczym oraz in­ formacjom o statucie Zakładu i o uchwale Sekretariatu Naukowego PAN w spra­ w ie dokumentacji naukowej o pracach własnych w placówkach PAN.

Plan Zakładu na 1963 r. zreferował prof. Suchodolski, a projekt budżetu - - dr P. Czartoryski. Prof. Suchodolski stwierdził, iż Zakład utrzymuje dotychcza­ sową linię badań, przy czym pomimo tematycznej zbieżności niektórych prac z pracami innych placówek historycznych, prace Zakładu mają własny aspekt, nie występujący w żadnych innych pracach historycznych. Następnie podkreślił, iż mimo zagrożenia działalności Zakładu trudnościami finansowymi oraz odej­ ściem na emeryturę cennych pracowników, prace Zakładu rozwijają się i owo­ cują. I tom Zarysu historii nauki polskiej znajduje się w stadium pracy redak­ cyjnej prowadzonej przez redaktorów rozdziałów (profesorowie: A. Birkenmajer, P. Rybicki, H. Barycz, K. Opałek).

W dyskusji nad tym punktem obrad zabrał głos m.in. prof. Birkenmajer oświadczając, że pomimo przejścia na emeryturę nadal będzie spełniał obowiązki redaktora I rozdziału Zarysu i pracę będzie kontynuować według ustalonego sche­ matu. Oświadczenie prof. Birkenmajera spotkało się z ogólnym aplauzem.

Prof. Suchodolski poruszył sprawę konieczności rozszerzenia zespołu pracow­ ników oraz podziękował prof. Birkenmajerowi za decyzję podjęcia dalszej pracy. Zmiany w planie wydawniczym na rok 1963 zreferowała mgr Z. Skubała. Plan ten obejmuje 186 arkuszy wydawniczych. Z tego 60 ark. przypada na „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki“, 50 ark. -—.na „Studia i Materiały" oraz 76 ark. na mo­

(4)

Kronika 317 nografie. Zmiany dotyczą przesunięć w serii monografii. Praca dr J. Dianni o Pu­ dłowskim zostaje przesunięta na rok 1964, gdyż nie została ukończona jej w ery­ fikacja przez dra Z. Opiala. Na jej miejsce weszła praca prof. Rybickiego o Ary­ stotelesie. Przesunięta na 1964 r. jest również praca dra R. Wajdowicza o Ochoro- wiczu, a na jej miejsce wstawiona praca prof. K. Buczka Dzieje kartografii p o l­ skiej. Przygotowane pozycje znajdują się już w Ossolineum.

Po omówieniu przez Radę paru spraw personalnych prof. Birkenmajer poin­ formował o statucie Zakładu, nadanym mu 2 0 I I 1962. W związku z nowym sta­ nowiskiem zastępcy kierownika Zakładu, przewidzianym przez statut, prof. Su­ chodolski zaproponował wystąpienie do Wydziału I z wnioskiem o mianowanie na to stanowisko prof. Olszewskiego.

W dalszym punkcie obrad prof. Birkenmajer omówił uchwałę Sekretariatu Naukowego „w sprawie dokumentacji i informacji naukowej o pracach własnych w placówkach PAN“. W gorącej dyskusji wypowiadano się na ogół nieprzychyl­ nie o tej uchwale jako o akcie o charakterze biurokratycznym.

Ostatnim punktem zebrania było przedstawienie przez prof. Suchodolskiego udziału polskich historyków nauki w X Międzynarodowym Kongresie Historii N auki*. W związku z wnioskiem o zwołanie następnego kongresu w Warszawie i Krakowie prof. Olszewski zaproponował wystosowanie pisma informacyjnego do nieobecnych członków Rady z prośbą o zgłaszanie tematów i sugestii co do tego kongresu.

W wolnych wnioskach prof. B. Olszewicz poddał myśl wzmocnienia w spół­ pracy z ośrodkami geograficznymi i historii nauki w Czechosłowacji.

Obu posiedzeniom Rady przewodniczył prof. A. Birkenmajer.

Aleksander Gella

KRAKOWSKIE POSIEDZENIA ZAKŁADU HISTORII NAUKI I TECHNIKI PAN 1

Dnia 30 X 1962 odbyło się w Krakowie zebranie wszystkich etatowych pra­ cowników Zakładu Historii Nauki i Techniki PAN przy udziale zaproszonych kra­ kowskich współpracowników Zakładu.

Pierwsza część zebrania poświęcona była X Międzynarodowemu Kongresowi Historii Nauki *. Po wygłoszeniu sprawozdania z Kongresu przez prof. B. Sucho­ dolskiego i uwagach uzupełniających prof. E. Olszewskiego rozwinęła się oży­ wiona dyskusja, podczas której postawiono w iele pytań, koncentrujących się głów­ nie wokół kilku zagadnień: profilu tematycznego Kongresu (prof. A. Birkenma­ jer, doc. I. Zarębski, doc. St. Szpilczyński, mgr M. Władyczanka), stosunku Kon­ gresu do najnowszych problemów nauki (prof. A. Birkenmajer, dr P. Czartoryski), jego osiągnięć metodologicznych (doc. St. Szpilczyński, dr A. Gella, mgr J. Skar­ bek), oceny referatów polskich przez uczestników Kongresu (prof. J. Michalski).

Uczestnicy krakowskiego posiedzenia zainteresowali się także sprawą, jak kształtowała się liczba osób z różnych krajów i kultur i czy wywarło to jakiś w pływ na tematykę referatów. W odpowiedzi wyjaśniono, że mniej więcej Vs uczestników stanowili Europejczycy, pewną część — historycy nauki z Ameryki Płd., zaledwie kilkunastu przybyło z innych krajów pozaeuropejskich; nie miało to jednak wpływu na kształtowanie się tematycznego profilu Kongresu. N ie za­

1 Por. sprawozdanie z tego kongresu w nrze 1/1963 „Kwartalnika“. 1 Jak wyżej.

Cytaty

Powiązane dokumenty

h et gron dwater aangeven en h e t andere stel lijnen zijn dan lijnen van gelijken druk. Bij zeer eenvoudigen vorm van de grondmassa kunnen deze lijnen lan gs

W jaki sposób rodzice m ogą wypełnić swoją misję wychowania do życia kapłańskiego i zakonnego? Z nauczania Episkopatu wyłaniają się w tym wzglę- dzie różne

Wiele złego w relacjach rodzice - dzieci spowodowały wyjazdy zarobko­ we rodziców za granicę. Sprawiły one, że jest dość duża grupa dzieci nazywa­ nych eurosierotami.

Doświadczenie inteligibilności bytu, czyli jego racjonalności, pozwala na zrozumienie tego, że byt jest nam dany jako nośnik prawdy, stąd człowiek posługując się

BIJLAGE I WADJEB1INGEN COMMISSIE NORRfALI'SATIE NEDERLANDSCHE VAARPYEGEN 22 SEPTEMBER-4 OCTOBER

Wir halten eine Platte von sehr (unendlich) großer Breite b in die Strömung. Die Platte erfährt dann einen Druck p auf ihre Unterseite. Es war aber nicht möglich, die

MISZKIEWICZ Brunon: Struktura antropologiczna autochto­ nicznej ludności Warmii.. Polska Akade­ mia