Aleksandra Cofta-Broniewska
Dąbrowa Biskupia, woj. bydgoskie.
Stanowisko 21
Informator Archeologiczny : badania 20, 20-21
20
-С H A L A W Y , gm. W o d n ic a kfcteum Archeologiczne
Woj. poznańskie » Poznania
Stanowisko 15
Etadanlt prow adzili; m gr Danuta P rłn k e * dr A n d rz ej P r ln k e , Fltu n · iow ato MA w Poznaniu. D rugi sezon badań* Osada z f a s ; loborteklej k u ltu r ; pochardw lejkow atych, ś la d ; osadnictwa echyłkowon eo litycz nego I z okresu wczeenośredblowiecznego·
Zbadano system atycznie kolejnych 6 arów p o w le n ch n l o siedla ludności k u ltu ry pucharów lejkowatych / K P L / - wykopy / X X V Ш - L I/ założono na oel E * W , kontjm ałjąc badania ubiegłoroczne* W wyniku tych p rac odkryto 23 nowe oblekły /11-33/ - jam y, a których pochodziło ponad 9fl^ m ateriału zabytkowego: ok* 3 tye. Гг* ce ra m ik i K P L , k ilkadziesiąt wyrobów krzem iennych 1 kam iennych / m .in . fr .p ły t s z lifie rs k ic h , ro z cie ra - с ze, te rn o , toporek z »p o czątk ow ym otw orem , 2 s ie k ie ry , motyka, podkładki, k ilk an a ście kam ieni ze ś la dam i gładzenia/ oraz f r , szpuli glin ianej, p rzę śltk , krążek 1 I r , ucha t ornam entem zoom orfleznym . Ponadto w w a rstw )« humusu i stropow ych p a rtia ch obiektów poza f r . ce ra m ik i KPL* w ystąpiła niew ielka ilo ś ć ceram ik i
z późniejszych okresów,
W wyniku wstępnej a n aliz y m ateriału ceram icznego K P L potwierdzono jednofazowy ch ara k ter obiektu Ł jego chronologię, ustaloną w cześniej na sch yłek fa s y lubort sklej /tj* fa ta V B w schem acie с ел tr a ł noku ja w - sklm /. Uzyskany w tym sezonie zbiór c e ra m ik i odznaczał s ię szczególnym syn k re ty zmem styl) stycznym . Po z a typowym i elem entam i lu borta kim ! K P L w ystą p iły tu bowiem ce c h y zdobnictwa wiązane z oddziaływaniam i ku ltu ry ce ram ik i p rom ien istej, czy ku ltu ry am for kulistych*
Obserwowano, podobnie jak w minionym sezonie, w y ra ś o y podział zachowanej cz ę ści osady ns strefę zachodnią - intensyw niej użytkowaną i wschodnią - p e ry fe ry jn ą . Stwierdzono ta k te zróżnicow ania odkrytych obiektów, zarówno г uwagi na typ w yp e łn ia !», ja k 1 rodzaj Inwentarza* Fa k t ten, p rz y braku śladów obiektów m ieszkalnych, pozwala sugerow ać, t e badana część osady posiadała ch ara k ter najbliższego zaplecza gospo darczego, spełniającego w ie lo ra k ie funkcje, zarówno produkcyjne /ią>* wareztat ceram iczny/* ja k te t "w yey- piskow c"*
Do najciekaw szych odkryć lego sezonu z alicz yć n a le ty obiekt 9, którego zaw artość i t a n o w lih i p r z y gotowana do w yklejenla naczynia "b u ła " m asy ce ra m ic z n e j, wykonanej według re ce p tu ry K P L , fr* du tego naczynia I skupisko I® m ieni, wśród któ rych znajdowały Się dw« thik o co z d eracz e.
Badania będą kontynuowane.
D g B R O W A B IS K U P IA U n iw e rsyte t ln u Adam a M ickiew icza
woj* bydgoskie w Poznaniu
Stanowisko 21 Z ak ład P r a h is t o r ii P o ls ld
Instytut p r a h is to rii
Badania p row adził zespół pod k ierunkiem d o c .d r hab. A leksand ry C ofU-Brofttew eldeJ* Fin a iie o w ał U J. Szó sty sezon badań* Siad osadnictwa społeczeństw schyifcowopaleolUycznych /ku ltu ra ś w i d ersk a/, m esoll tycznych /ku ltu ra jard ula wieka/ от к с osady ludnoś c i k u ltu ry pucharów lejkow atych / z faz y Ι Π Β 1 1IIC /,
Kontynuowano badania w re jo n ach zw a rtych p rzestrzennie układów podomowych o sied li ku ltu ry pucha ró w lejkowatych / K P L / datowanych na; w czeeny odcinek fazy Ш В /osied le "s ta r s z e "> D B I/ oraz późny odcinek faz y Ш С / osiedle "m ło d s z e "-D BD /, O b ję ły one p a rtię zachodnią I północno-wscbotfcilą kraw ędzi k ulm inacji w zniesienia Identyfikowanego z tsw , " s t r e fą m ie sz k aln ą" osiedla /рог* eprswozdanla z badart w latach 1983· 1985/,
2 3
Ogółem badano p ow ierzchnię 135 m , kończąc p ra ce w obrębie 150 m * Pozyskano bogaty zespół in fo r m a c ji Źródłow ych, które um oż liw iają wezeebstronną.analizę szerokiego zestawu cech k ulturow ych każdej ze wzmiankowanych osad.
O siedlę " s t a r s z e " . Zakończono e k sp lo rację zachodniej o raz północnej cz ę ści ant kątowego obiektu w ziemnego 81/90, T r e ś ć kulturową Jego wypełni βία stanowił bardzo lic z n y zespół zabytków* w tym : ceram ik i naczyniowej* wytworów krzem iennych, kam iennych o raz pozostałoś cl po konsum pcyjnych /szczątków kostnych i psieobotanlctnych/· Bogaty Inw entarz w n ętrsa obiektu, skupiającego zdecydowaną w iększość substancji Źródłowej D B I, sugeruje silne skoncentrowanie "czynn ości ż yciow ych" ludności badanego o sied la w jego o b rę bie* W ew nątrz obiektu 61/90 oraz w jego bezpośrednim sąsiedztw ie odkryto szereg " ja m " gospodarczych. Zbadane "ja m y " ró ż n ią się m iędzy sobą kształtem /trepeto w ate, nieckow ate/, rodzajem konsystencji wypel- o iek /jetfaollte, złożone s traty g raficz n ie / , ro z m ia ra m i /pojem nością/ o raz zaw artością, Ja k l frekw encją t r e ś c i przyro dn iczej c z y kulturowej* Ogół cech kulturow ych in w en tarz y DBL uzewnętrznia s iln ą re c e p c ję cz y n ników kulturow ych z rejonu staró w yso czyza, ś c iś le j z ich m ałopolskiego członu. Identyfikacja kulturowa da nego zjawiska dozwolona Jest w dziedzinie: budownictwa, g arn carstw a, w ytw órczości narzędzi z k o ści t p oro ża o raz w aferze u s p o k a ja n ie - rosnących ówcześnie - potrzeb surowcowych gospodarki ro ślin n e j warunkują·
a i
-W p a ro l p rzyd atn e j o tte lao S I /90, I c l f l e ] na poziom ie p rz e c ię c ia kopalnej w a rs tw y prócbjlczn ej ba- donej w yn io sło ści p rzez spągową stre fę użytkowania ob. 81/90, odkryto klasyczny dl* inw entarzy scbylkowo- paleolitycznych Uéclok św id ersk i.
O aiedlę "m łod sze*. Badan Ja skoncentrowano w rejo n ie intensywnego zagospodarowania * trwałego" o siedla g ru p y mątew akie j K P L . O dkryto tu fragm ent kolejnej / 5 ?/ naziem nej budowli słupowej w re* z lic z n y mi elem entam i zabudowy przydom owej. Rekonstrukcja p lan ig rafll zagospodarowania oaledla * mątew eki ego* ujaw nia układ zabudowy w fo rm ie pojedynczych "zag ró d*, tj. zwartych kompleksów, zróżnicowanych pod względem przeznaczenia, konstrukcji osadowych. Zespół Inw entarzy D B II uzewnętrznia p roces wyjątkowo trw a le j oraz wszechstronnej re ce p cji rólnofunkcjoosinych czynników kulturowych łączonych genetycznie % k r ę glem w schodnioeuropejskich ku ltu r, głownie ze s tre fy laaostepo nadczarnom orskiego. Id a ity ü k a cja kulturowa tego z jaw isk * w oparciu o "raątew skl komponent kulturow y" D B Il, dozwolona jest na płaszczyźnie gospodarki su row cow ej, technologii budownictwa o raz reguł techno logiczno-styli stycznych garncarstw a.
Badania będą kontynuowane.
D Ç BC ZYN O patrz
woj, koszaliń skie wczesne średniow iecze
Stanowisko 53
D O B R Z E J O W IC E , gm, Ż ukow ice Muzeum w Głogowie
woj. legnickie O środek Archeologiczno-Konserwatorski
Stanowisko 3
Badania prow adził m gr Zenon Hendel. Finanso w ało Muzeum w G ło gowie, O środek A r d i eologl с zno- Ko n serw ato rski. P ie rw s z y sezon badań pod kierunkiem autora /cz w arty na stanowisku/. Oeada kul* tu ry pucharów lejkowatych. Ślad osadnictwa k u ltu ry łużyckiej, с ment a r ry z kd szkieletowe z okresu wczesnego średniowiecza.
Stanowisko znajduje się około 190 m na wschód od małego Cieku wodnego, w pobliżu jego ujścia do Odry, Południowo-zachodnia część stanowiska obecnie Jest zajęta zabudowaniami północno-wschodniej p a rtii w si D obrzejow ice, Stanowisko jest w znacznym stopniu już zniszczone w wynika eksploatacji znajdującej s ię tutaj piaskow ni. P r a c e wykopali et kowe skoncentrowano p rz y krawędzi w ybterzyska, w m iejscach gdzie zostały na- ' ruszone obiekty archeologiczne,
g
Założono t r z y wykopy o łączn ej powierzchni 893,3 m . Przebadano 133 jam y, wśród których domino w a ły ślad y po slupach oraz obiekty gospodarcze / ja m y zasobowe, odpadkowe/. P o śró d nielicznych obiektów m ieszkalnych do wyjątkowych z a lic z y ć należ y jam ę n r 32, stanowiącą naziem ną konstrukcję m ieszkalną, s k ła dającą się z dookolnego rowu o ra z znajdującej s ię w środku Jam y. M a te ria ł archeologiczny p ozyslany z w ię k szo ści badanych jam wskazuje, d e pochodzą one z okresu funkcjonowania osady k u ltu ry pucharów lejkowatych. N atom iast w w a rstw ie o rnej natrafiono rów nież na fragm enty naczyń ku ltu ry łu ż yck ie j z ΠΙ okresu epoki brązuT Ponadto w północnej cz ę ś c i stanowiska odkryto kilk a szkieletowych grobów z cm entarzyska wczesnośrednio wiecznego.
Ctdutut będą kontynuowane.
D U B E C Z K O , gm, Hańsk? p atrs
woj. ch ałm stoe epoka brązu
Stanowisko 1
D U D K A , gm. W ydm iny P o la k a Akadem ia Nauk
w oj, su w alsk ie Instytut B is t o m K u ltu ry M a terialn ej
Stanowisko 1 Z akład E p o k i K am ienia
w W arsz aw ie
Badania p row adził dr W itold G ta m iński p rz y w spó bid ilaie m gr. Jo n a F ie d o r с zuka. Fin a n so w ał W K Z w Suwałkach. D ru ;,i sezon badań* Osadnictwo od wczesnego do schyłkowego пеоЬш . Głównie kultura n i m b / typ Zedmor / ·
Wykop objął b r te in ą część właściwego torfow iska oraz górny załom brzegu wyepy o łącznej pow ierzch ni 19 m . Układ w arstw w brzeżnej p s r t ll właściw ego torfowiska p rzed staw iał się następująco. Pod jałową w a rstw ą c ta m e g o to rfu zalegał to rf czarno brunatny z jednolitą cera m ik ą o dom ieszce kamiennego tłucznia i ro ś lin n e j o raz z zabytkam i krzem iennym i / m .ln . rdzeń w iórow y Jednopłftowy, w alcow aty o półkolistej od- łupnl, w ió ro w i ec lewoboczny z pół tyle ero skośnym z niesym etrycznego m akrolitycznego za tęp ca, odhipkowy skro ba с z lukowy/.