Reidar Bertelsen,Przemysław
Urbańczyk
Trondenes, okręg Troms (Norwegia),
komuna Harstad
Informator Archeologiczny : badania 18, 206
200
-N a t r a f io n o p o n a d to na c m e n ta rz y sk o z o k r e s u p o p r z e d z a ją c e g o budowa k o ś c i o ł a , O d k ry to « l e dern pochówków, na g łę b o k o ś c i 1,05*1*33 m. Są t o w y łą c z n ie g ro b y s z k i e l e t o w e , Z m a rli z w ró c e n i b y l i głowami na z a c h ó d . T ylko w jednym p rzy p ad k u zaobserw ow ano o d s tę p s tw o od t e j r e g u ły (głow a zw róć o - - na na p o ł u d n i e ) . P rzy jednym z pochówków s tw ie rd z o n o p o z o s t a ł o ś c i d r e w n ia n e j tru m n y . S z k i e l e t y v z a s a d z ie n i e p o s ia d a ły w y p o sa ż e n ia , w yjątkow o z n a le z io n o nóż ż e la z n y w raz z brązowym k a b ł ą c z k i e a skroniow ym . Groby w y s tą p i ły w ram ach w arstw y b r u n a t n o - c z a r n e j z ie m i z a w i e r a j ą c e j do m ieszk ę w ęgla drzew nego o ra z l i c z n e fra g m e n ty c e ra m ik i 1 z w ie r z ę c e s z c z ą t k i k o s t n e . Na p o d s ta w ie m a t e r i a ł u c e r a m icznego w arstw ę datow ano na wiek X II.
R e z u lta ty badań n i e p o z w a la ją na je d n o z n a c z n e o k r e ś l e n i e c h r o n o l o g i i o r a z f u n k c j i o d s ł o n i ę t y c h murów ( t r a n s e p t k o ś c i o ła 0 0 . F ra n c is z k a n ó w , e w e n tu a ln ie z a ł o ż e n i e k l a s z t o r n e ) .
M a te r ia ły przechow yw ane s ą w Muzeum P o czątk ó w P ań stw a P o ls k ie g o w G n ie ź n ie . B adania b ęd ą kontynuow ane.
КАСШЖХСЕ» gm. Dąbrowa Z ie lo n a Muzeum R e g io n a ln e w o j. c z ę s to c h o w s k ie w Radomsku S tan o w isk o 3
B a d a n ia p r o w a d z iła mgr Bożena B ła s z c z y k . F in a n so w a ł WX2 w C z ę sto c h o w ie . S z ó s ty s e z o n b a d a ń . C m en tarzy sk o k u l t u r y p r z e w o r s k ie j z o k r e s u wpływów rz y m sk ic h ,
2
p rz e k o p a n o o b s z a r o k o ło 300 m , O d k ry to 18 grobów c i a ł o p a l n y c h , p ł a s k i c h ( ł ą c z n i e 86
na c m e n ta r z y s k u ) . HŚrÓd n i c h b y ło 6 p o p ie ln ic o w y c h . W yróżniającym s i ę b y ł g ró b 7 8 , w k tó ry m z n a le z io n o ' ż e la z n y z g i ę t y m lecz ( I I / I I I w n . e , ) , umbo, g r o t o s z c z e p u , fra g m e n ty z a w ie s z k i z ro g u 1 g r z e b i e n i a k o ś c ia n e g o . B a rd zo cie k a w y b y ł t e ż g ró b 86, w k tó ry m o p ró c z ż e la z n e g o umbą z o s trym k o lcem , n a t r a f i o n o na ż e la z n y g r o t ze s k r z y d e łk a m i, g r o t w łó c z n i, n ó ż , k r z e s iw o , s p r z ą c z k i i ułam ki n aczy ń g l i n i a n y c h , W t r z e c h g ro b a c h z n a jd o w a ło s i ę p o k i l k a ułamków n a c z y ń t e r r a s i g i l l a t a z w y o b rażen iam i f i g u r a l n y m i . K i l k a d z i e s i ą t ułamków ty c h n aczy ń z n a l e z i o n o lu ź n o w o d c in k u g d z ie groby t e w y s tą p i ły .
P o z o s t a łe w yposażone z o s t a ł y ró w n ie ż w g r o ty o sz c z e p ó w , f i b u l a , p r z ę ś l i k i , i g ł y , n o ż e , g r z e b i e n i e , p a c i o r k i s z k la n e , o d c i n k i p o ło ż o n e w p ó łn o c n e j c z ę ś c i s ta n o w is k a n i e d o s t a r c z y ł y żad n y ch o b ie k tó w a rc h e o lo g ic z n y c h * N i e lic z n y b y ł tom t e ż m a t e r i a ł lu f n y w p o s t a c i ułamków n a czy ń i k o ś c i .
B a d a n ia b ę d ą kontynuow ane.
TRON DEJ ES, o k rę g Troms /N o r w e g ia // P o lsk a Akademia Nauk
komuna K a r s ta d I n s t y t u t H i s t o r i i k u l t u r y M a t e r i a l n e j v H a rsz a w ie Troms U n i v e r s i t e t e t I n s t i t u t f o r Samf u rrn v ite n « k a p B a d an iam i k ie r o w a ł ze s t r o n y n o r w e s k ie j d r R e id a r B e r t e l s e n , ze s t r o n y p o l s k i e j d r P rz em y sław U rb ań c z y k . c z w a rty se z o n b ad ań - po w y k o p a lis k a c h z 1s t 1 9 6 2 -6 4 . F in a n so w a ł okręgow y u r z ą d k o n s e r w a t o r s k i . W ielofazow e s ta n o w is k o o s a d n ic z e - od w czesnego Ś re d n io w ie c z a d o czasów n o w o ży tn y ch .
S ta n o w isk o p o ło ż o n e j e s t w p ó łn o c n o - w s c h o d n ie j» c z ę ś c i wyspy н in n y a w a r c h i p e l a g u L o fo - tći»« J e s t t o je d e n z 14 kopców ferm owych z lo k a liz o w a n y c h w t e j c z ę ś c i w yspy. T ro o d e n e s zn an e , z s a g ja k o s i e d z i b a je d n e g o z n a j s ł y n n i e j s z y c h ' wodzów w i k i ń s k i c h b y ło n i e p r z e r w a n i e z a s i e d l o ne od XI w. aż d o d z i s i a j . Od X X I w, z n a j d u j e s i ę pod ju r y s d y k c j ą k o ś c i e l n ą . C elem w y k o p a lis k b y ło p r z e b a d a n ie o b s z a ru o k o ło 12 m2 p r i e z n acz o n eg o pod rozbudow ę je d n e g o z budynków k o ś c i e l nych o r a z u z y s k a n ie i n f o r m a c j i o p r z e s tr z e n n y m ro z w o ju o b i e k t u .
Po o tw o rz e n iu głów nego wykopu s tw ie rd z o n o , i e w k o ń ca X V III w, t e r e n t e n z o s t a ł z n iw e lowany pod budowę s ie d z i b y p a s t o r a , w w yniku c z e g o z o s t a ł a z n is z c z o n a w ię k s z o ś ć p ie r w o tn e g o u k ła d u s t r a t y f i k a c y j n e g o . Z achow ały s i ę t y l k o c z t e r y w arstw y z n a j s t a r s z e j f a z y u ż y tk o w a n ia o b ie k tu o r a z kam ienny fu n d am en t d u ż e j b u d o w li p o sadow iony b e z p o ś r e d n io n a c a I d u . Sł^om na z a w a r to ś ć zabytkow a ( s z y d ło k o ś c i a n e , nóż ż e la z n y ) - i p o z o s t a ł o ś c i p a l e n i s k a p o z w a la ją j ą o k r e ś l i ć ja k o budynek m ie s z k a ln y z XI w*
D rugi c e l b ad ań z re a liz o w a n o o t w i e r a j ą c w ró ż n y c h p u n k ta c h s ta n o w is k a , k t ó r e ma wymia ry o k o ło 50 x 70 m, d z i e s i ę ć wykopów sondażow ych 1 x 1 m. D e c y z je o i c h l o k a l i z a c j i o p a r t o na w ynikach p rzep ro w ad zo n eg o u p r z e d n io so n d o w an ia c a ł e g o s ta n o w is k a p r z y pomocy 1 ,5 -m e tro w e j s z t y c y m e ta lo w e j. U zyskane z ty c h wykopów in f o rm a c je c h r o n o lo g ic z n e po zw o lą o k r e ś l i ć k i e r u n k i i tetgx> p r z e s t r z e n n e g o ro z w o ju o b i e k t u .
