A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S
FOLIA OECONOMICA 246, 2010
[3]
WSTĉP
Do czynników wpływających na zróĪnicowanie poziomu i dynamiki rozwoju społeczno-gospodarczego w przestrzeni zalicza siĊ m.in. takie cechy, jak stopieĔ urbanizacji, wystĊpowanie metropolii oraz kapitał społeczny, charakteryzujące okreĞlone terytorium. Budowanie przewagi konkurencyjnej przez regiony pozostaje w Ğcisłym związku nie tylko z zasobami zewnĊtrznymi, ale takĪe z uwarunkowaniami wewnĊtrznymi, do których zalicza siĊ teĪ wystĊpowanie duĪych oĞrodków miejskich. Metropolie, niezaleĪnie od ich statusu – metropolii europejskich, krajowych czy regionalnych – są postrzegane jako obszary przy-spieszonego wzrostu gospodarczego, kumulujące na swoim obszarze kapitał, innowacje i wiedzĊ. OkreĞla siĊ je czĊsto jako Ĩródła dynamizującego oddziały-wania na bliĪsze i dalsze otoczenie zewnĊtrzne. Jednak nie tylko metropolia wywiera wpływ na otoczenie regionalne, jej funkcjonowanie i rozwój są bowiem duĪej mierze uzaleĪnione od umiejĊtnoĞci budowania współpracy i powiązaĔ z otoczeniem regionalnym.
Autorzy artykułów prezentowanych w niniejszej publikacji poprzez badania prowadzone na okreĞlonych studiach przypadków podejmują rozwaĪania, które z jednej strony koncentrują siĊ na analizie wpływu okreĞlonych czynników na wykształcanie siĊ funkcji metropolitalnych, z drugiej zaĞ strony podejmują próby wyjaĞnienia, czy i w jakim stopniu metropolia jest impulsem aktywizu-jącym rozwój gospodarek regionalnych. Przedmiotem analiz autorów prezento-wanych opracowaĔ są m.in. kwestie związane z budowaniem zdolnoĞci inno-wacyjnych polskich metropolii, procesami ich integracji i dezintegracji, czy teĪ rolą metropolii w umiĊdzynaradawianiu regionów.
PublikacjĊ otwiera praca M.W. Gaczek poĞwiĊcona teoretycznym rozwaĪa-niom dotyczącym roli, jaką w budowie przewagi konkurencyjnej regionu od-grywa metropolia. RozwaĪania dotyczące oddziaływania metropolii na region podejmuje takĪe, w kolejnym artykule, M. PiĊta-Kanurska.
NastĊpne opracowania zawarte w publikacji skupiają siĊ na zagadnieniach związanych z rozwojem innowacyjnoĞci w regionie. A. Nowakowska podejmuje rozwaĪania nad ewolucją i wyzwaniami stojącymi przed regionalną polityką innowacyjną w kontekĞcie realizacji Strategii Europa 2020. A.W. Tomaszewska w swoim artykule pyta o wpływ technologii informacyjno-komunikacyjnych na kreacje innowacji w relacjach metropolia-region, natomiast A. Rutkowska- -Gurak podejmuje rozwaĪania dotyczące poszukiwania miar innowacyjnoĞci regionu.
WstĊp
4
Kolejną grupĊ artykułów stanowią opracowania (czĊĞü z nich stanowią wni-kliwe studia przypadku), na przykładzie których autorzy próbują wyjaĞniü eko-nomiczne związki pomiĊdzy metropolią i regionem.
T. Pasterz na podstawie analizy studium przypadku – Rzeszowa – próbuje zbadaü wpływ kapitału ludzkiego, wiedzy i innowacji na wzmacnianie funkcji metropolitalnych miast wojewódzkich. Ł. Olipra w swoim artykule analizuje inwestycje w infrastrukturĊ lotniczą jako czynnik rozwoju gospodarczego miast i regionów, natomiast D. Rynio podejmuje rozwaĪania nad atrakcyjnoĞcią dla lokalizacji inwestycji zagranicznych stwarzaną przez metropolie. W kolejnym artykule młodzi badacze, J. KwaĞny i A. Mroczek dokonują analizy porównaw-czej Krakowa z wybranymi duĪymi oĞrodkami miejskimi w Polsce.
Dalsze trzy artykuły prezentują wyniki badaĔ prowadzone w Łodzi i woje-wództwie łódzkim. M.E. Sokołowicz podejmuje rozwaĪania nad koordynacją polityki proinwestycyjnej w procesach umiĊdzynarodowienia metropolii (przy-kład ŁOM), M. SłupiĔska dokonuje oceny wykorzystania funduszy aloko-wanych do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego w relacjach metropolia-region, a E. Kusideł bada wpływ metropolii łódzkiej na rozwój społeczno-gospodarczy regionu.
W koĔcowej czĊĞci opracowania znalazły siĊ prezentacje zawierające wyniki badaĔ prowadzonych w zachodnich regionach Polski. E. Szostak prezentuje badania dotyczące oddziaływania obszaru metropolitalnego Wrocławia na two-rzenie klastrów w regionie, T. Norek prezentuje narzĊdzie realizacji benchmar-kingu innowacyjnoĞci przedsiĊbiorstw – platformĊ audytową funkcjonującą w województwie zachodniopomorskim, natomiast B. Maükiewicz przedstawia pogłĊbioną analizĊ obrotu gruntami w aglomeracji poznaĔskiej.
JesteĞmy przekonani, Īe opracowania prezentowane w niniejszym zbiorze mają powaĪne walory naukowe i mogą zainteresowaü wszystkich, zajmujących siĊ problematyką rozwoju miast i regionów
