XVII Miêdzynarodowe Sympozjum Solne Quo Vadis Sal
Kraków–Wieliczka, 11–13.10.2012
Kolejne, XVII Miêdzynarodowe Sym-pozjum Solne z cyklu Quo Vadis Sal odby³o siê w dniach 11–13 paŸdziernika 2012 r. w Krakowie i w Wieliczce. Organizatorem spotkania by³o Polskie Stowarzyszenie Gór-nictwa Solnego we wspó³pracy z Kopalni¹ Soli Wieliczka S.A. i Oœrodkiem Badawczo--Rozwojowym Górnictwa Surowców Chemicznych Chem-kop Sp. z o.o. w Krakowie. Tematem wiod¹cym sympo-zjum by³o „Poeksploatacyjne zagospodarowanie wyrobisk górniczych w z³o¿ach soli”, zaœ drugim, sta³ym na konfe-rencjach solnych zagadnieniem by³y „Aktualne problemy geologiczno-górnicze rozpoznania struktur z³ó¿ soli, ich wykorzystanie i oddzia³ywanie na œrodowisko”. Logistycz-nym przygotowaniem konferencji zajêli siê cz³onkowie Polskiego Stowarzyszenia Górnictwa Solnego, pracownicy Oœrodka Badawczo-Rozwojowego Górnictwa Surowców Chemicznych Chemkop Sp. z o.o. – Waldemar Wojnar, Józef Bieniasz oraz Monika Wiœniewska. W konferencji uczestniczy³o 140 osób, w tym goœcie zagraniczni z Nie-miec, Belgii, Ukrainy oraz Boœni i Hercegowiny, reprezen-tuj¹cy ³¹cznie 44 instytucje i firmy z Polski i zagranicy.
Na czêœæ referatow¹ sympozjum z³o¿y³y siê trzy sesje tematyczne, dotycz¹ce: tematu wiod¹cego (8 referatów), kopalni w Wieliczce, jej funkcji, warunków utrzymania wyrobisk, zagro¿eñ i ich opanowania (10 referatów) oraz badañ i pomiarów geologicznych, geofizycznych i geotech-nicznych oraz ich interpretacji (14 referatów). Streszczenia wyst¹pieñ w jêzyku polskim i angielskim, zawieraj¹ce nie-jednokrotnie istotne rysunki, tabele, spisy literatury itp., udostêpniono uczestnikom sympozjum w formie materia-³ów konferencyjnych.
Treœæ referatów pod wzglêdem merytorycznym by³a zró¿nicowana – jak na ogó³ na takich konferencjach – od wyst¹pieñ o charakterze informacyjno-technicznym do skrótowych przedstawieñ osi¹gniêæ naukowych o walorach poznawczych (17% spoœród wyg³oszonych referatów). Moim zdaniem ta ró¿norodnoœæ powinna byæ w przy-sz³oœci utrzymana. Poniewa¿ materia³y konferencyjne – poprzez uczestników sympozjum – trafiaj¹ do wszystkich kopalñ, firm i instytucji zorientowanych na zagadnienia górnictwa solnego, celowe by³oby nieograniczenie siê auto-rów wyst¹pieñ jedynie do zamieszczania streszczeñ, jako ostatecznej formy upowszechnienia wyników badañ, lecz przygotowanie bardziej obszernych artyku³ów. Dotyczy to w szczególnoœci tzw. referatów technicznych. Istotne dla
odbiorców materia³ów konferencyjnych by³oby te¿ przyta-czanie w streszczeniach wniosków lub ich sygnalizowanie. Referaty wyg³aszane by³y w jêzykach polskim, angiel-skim (6 referatów) i rosyjangiel-skim (1 referat) oraz symultanicznie t³umaczone na jêzyk polski lub angielski przez znakomitego t³umacza – Henryka Zwolskiego. Wyst¹pienia koñczy³a dys-kusja nad przedstawionymi materia³ami, sprawnie stymulo-wana i kontrolostymulo-wana przez prowadz¹cych sesje tematyczne.
Kilka referatów i wyst¹pieñ zas³u¿y³o na wyró¿nienie: – ze wzglêdu na treœci naukowe – referat P. Wilkosza, S. Burligi, £. Grzybowskiego i W. Kasprzyka pt. „Struktu-ra wewnêtrzna cechsztyñskich soli kamiennych w rejonie Kosakowa a ich w³asnoœci geomechaniczne”;
– ze wzglêdu na innowacyjnoœæ rozwi¹zañ technicz-nych – referat M. Ceklarza, P. Wilkosza i H. Mierzejewskie-go pt. „Ocena efektywnoœci mieszania i rozprzestrzeniania siê zrzucanej solanki do wód Zatoki Puckiej w trakcie budowy PMG Kosakowo”;
– ze wzglêdu na walory interdyscyplinarne – referat P. Langera pt. „Poeksploatacyjne zagospodarowanie kopalni soli a rozwój oœrodków górniczych”;
– ze wzglêdu na upowszechnianie zagranicznych osi¹g-niêæ naukowych – referat A. Haegera i Ch. Ostertaga-Hennin-ga pt. „Chemical reactions during the experimental heating of hydrocarbons with salts at elevated temperatures and pressures”.
Specjalne podziêkowania skierowaæ nale¿y do in¿. Al-fonsa Radomskiego, seniora górnictwa solnego, za wyst¹pie-nie z referatem pt. „Hybrydowy uk³ad energetyczny”.
Wyj¹tkow¹ atrakcj¹ dla uczestników sympozjum by³a wycieczka now¹ podziemn¹ tras¹ turystyczn¹ (tzw. trasa górnicza, otwarta we wrzeœniu 2012 r.) w Kopalni Soli Wieliczka S.A., podczas której w starych wyrobiskach sol-nych mo¿na by³o zapoznaæ siê z codzienn¹ prac¹ górnika w kopalni, z metodami i narzêdziami urabiania i transportu soli oraz z ciekawostkami budowy geologicznej i formami zabezpieczania wyrobisk.
Organizatorzy sympozjum dziêkuj¹ sponsorom, a szcze-gólnie prezesowi Zarz¹du Kopalni Soli Wieliczka S.A. dr. in¿. Kajetanowi D’Obyrnowi, za umo¿liwienie przeprowa-dzania czêœci sesji referatowych w kopalni.
Materia³y sympozjalne s¹ dostêpne w formie plików PDF w zak³adce „Konferencje” na stronie internetowej Pol-skiego Stowarzyszenia Górnictwa Solnego (http://www.psgs. agh.edu.pl).
Grzegorz Kortas
Environmental, Structural and Stratigraphical Evolution
of the Western Carpathians – ESSEWECA 2012, Bratys³awa, 6–7.12.2012
W dniach 6–7 grudnia w Bratys³awie odby³a siê, ju¿ ósma z rzêdu, konferencja poœwiêcona geologii Karpat Zachodnich, ich strukturze, stratygrafii i œrodowisku sedy-mentacji – ESSEWECA 2012. Konferencje ESSEWECA w Bratys³awie s¹ organizowane tradycyjnie na pocz¹tku
grudnia, co dwa lata, pocz¹wszy od 1998 r., przez Katedrê Paleontologii i Geologii Wydzia³u Przyrodniczego Uniwer-sytetu im. Komeñskiego. Skupiaj¹ one zainteresowanych problematyk¹ karpack¹ badaczy ze S³owacji, z Austrii, Czech, Polski, Ukrainy i Wêgier. Spotkania s¹ okazj¹ do 106
zaprezentowana najnowszych wyników badañ naukowych, jeszcze przed ich opublikowaniem, a tak¿e przedyskuto-wania ró¿nych zagadnieñ i podjêcia wspólnych planów badawczych. Sprzyjaj¹ temu doskona³a organizacja konfe-rencji i ¿yczliwoœæ oraz goœcinnoœæ s³owackich organizato-rów, a tak¿e niepowtarzalna przedœwi¹teczna atmosfera Bratys³awy.
Tegoroczne spotkanie poœwiêcono tak¿e uczczeniu 200. rocznicy urodzin pierwszego s³owackiego profesora geologii – Jána Pettki (1812–1890). Z tej okazji na pocz¹tku konferencji prof. Jozef Michalík wyg³osi³ referat poœwiêco-ny temu znamienitemu geologowi. Spotkanie uœwietni³y tak¿e obchody jubileuszu prof. Michala Kováèa, wybitnego badacza karpackich basenów neogeñskich.
W konferencji ESSEWECA 2012 uczestniczy³o oko³o 70 osób ze S³owacji, z Austrii, Czech, Polski i Wêgier. Wyg³oszono 25 referatów oraz zaprezentowano 30 poste-rów. Prezentacje obejmowa³y szeroki zakres tematów doty-cz¹cych Karpat Zachodnich. Najliczniej reprezentowane by³y zagadnienia zwi¹zane ze stratygrafi¹, sedymentologi¹ paleontologi¹, paleoekologi¹ oraz paleogeografi¹ i tekto-nik¹ zarówno Karpat wewnêtrznych, jak i zewnêtrznych. Du¿¹ czêœæ stanowi³y prezentacje poœwiêcone problematy-ce karpackich basenów neogeñskich, w kilku wyst¹pie-niach omówiono te¿ wyniki badañ pieniñskiego pasa ska³-kowego, chocia¿ przedstawiono równie¿ badania z innych obszarów karpackich – w tym dotycz¹ce pokrywy masywów krystalicznych. Niektóre prezentacje mia³y szeroki zasiêg regionalny, jak np. referat E. Márton o paleomagnetycz-nych badaniach rotacji centralpaleomagnetycz-nych i zewnêtrzpaleomagnetycz-nych Karpat, referat D. Plašienki i wspó³autorów o jurajsko-kredowej ewolucji pó³nocnej strefy jednostek tatrzañskich – dolnych jednostek austroalpejskich, referat A. Beidingera i wspó³-autorów o stylu strukturalnym i architekturze strefy fa³dowo--nasuwczej Karpat zewnêtrznych – superjednostki magur-skiej, a tak¿e referat I. Broski i wspó³autorów o dewoñ-skich i karboñdewoñ-skich granitach w Karpatach Zachodnich, których powstanie zwi¹zane by³o z mieszaniem magm w strefie nadsubdukcyjnej. Niektóre wyniki badañ prezen-towano tak¿e przy u¿yciu najnowszych technik, w tym modelowania 3D.
W konferencji ESSEWECA 2012 licznie uczestniczyli geolodzy z Polski – z Pañstwowego Instytutu Geologicz-nego – Pañstwowego Instytutu Badawczego, z Instytutu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk, z Instytu-tu Nauk Geologicznych UniwersyteInstytu-tu Jagielloñskiego, z Wydzia³u Geologii, Geofizyki i Ochrony Œrodowiska Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanis³awa Staszica w Krakowie oraz z Wydzia³u Geologii Uniwersytetu War-szawskiego. Pracownicy PIG-PIB przedstawili wyniki swo-ich badañ jako autorzy lub wspó³autorzy kilku referatów:
– „Lower Jurassic to lowermost Middle Jurassic suc-cession at Kopy So³tysie in the High Tatra Mts., Poland: stratigraphy, facies and ammonites” (J. Iwañczuk, A. Iwa-now i A. Wierzbowski);
– „Tuffite layer in the Niedzica Limestone Formation (Late Bathonian–Callovian), Pieniny Klippen Belt, Poland: preliminary results of petrographic analyses” (H. Wierz-bowski, A. Wierzbowski i M. Pañczyk);
– „Volcanic-sedimentary complex of the Kaminnyi Potik Unit on the Chyvchyn Mount (Ukrainian Carpa-thians)” (O. Hnylko, M. Krobicki, A. Feldman-Olszewska i J. Iwañczuk);
– „Early stages of the Crimean Mountains development (Ukraine) a new approach” (N. Oszczypko, A. Œl¹czka, I. Bubnyak i B. Olszewska);
– „Oldest deposits of Silesian Nappe (Outer Carpa-thians) – formal lithostratigraphy approach” (J. Golonka, A. Waœkowska, P. Skupien, Z. Vašíèek, D. Reháková, B. Olszewska, T. S³omka i M. Krobicki).
Materia³y konferencyjne w postaci rozszerzonych abs-traktów wydano w formie elektronicznej publikacji „Envi-ronmental, Structural and Stratigraphical Evolution of the Western Carpathians. 8thConference. Abstract book. 6th– 7th
December 2012, Bratislava” (Comenius University Bra-tislava, Geo Club BraBra-tislava, ISBN 978-80-223-3335-1, str. 1–62), dostêpnej na stronie internetowej http://geopaleo. fns.uniba.sk/images/stories/esseweca2012/esseweca_2012_ abstract_book.pdf, a jej wydruk przekazano do Biblioteki Pañstwowego Instytutu Geologicznego – Pañstwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.
Jolanta Iwañczuk & Andrzej Wierzbowski
107
