142 RECENZJE
temporary integral education. Thus, all the above mentioned authors point out the universality of Christian values in integral catholic education. The author, rightly brings to the attention of society the use of timeless and essential Christian values. The author rightly claims that it is not an alternative system, but it is the Catholic model of nursery education.
In conclusion to my mind, an appropriate understanding of integral education to-gether with its implementation ought to be interdisciplinary, it should be accompan-ied by other sciences. All the above presented numerous articles present the multi-plicity of practical ways of realization integral Catholic education. Therefore, nowa-days it constitutes a chance to preserve genuine values. Currently existing moral relativism leads to praise false values. Thus, integral education is mainly aimed at what is important – to reach personal maturity, self-fulfilment, become a person in all dimensions. All above mentioned educational proposalsimplemented in contempo-rary curriculum and upbringing may rediscover integral catholic education.
Agata Sowin´ska John Paul II Catholic University of Lublin, Poland
Obron´ca prawdy. Materiay z konferencji: „O prawdzie w zyciu publicznym. Bogosawiony ks. Jerzy Popieuszko w 30. rocznice zbrodni”, zorganizowanej przez Fundacje Niepodlegos´ci i Instytut Europeistyki KUL Jana Pawa II 21 listopada 2014 r. oraz „Bogosawiony ks. Jerzy Popieuszko obron´ca prawdy o czowieku”, zorganizowanej przez KU NSZZ „Solidarnos´c´” KUL przy wspóudziale Katedry Pedagogiki Chrzes´cijan´skiej KUL Jana Pawa II 14 kwietnia 2015 r., oprac. E. Rózycka, Lublin: Fundacja Niepodlegos´ci 2015, ss. 248.
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2016.8(44).1-12
Trzydziesta rocznica s´mierci Bogosawionego ks. Jerzego Popieuszki oraz pere-grynacja relikwii stay sie zaczynem wielow atkowej refleksji nad okolicznos´ciami s´mierci Bogosawionego, Jego nauczaniem i dziaalnos´ci a. Oddana do recenzji anto-logia jest owocem zatrzymania sie nad Jego heroicznym zyciem, sensem Jego cier-pienia i meczen´stwa. Caos´c´ publikacji zostaa podzielona na dwie czes´ci, które odpowiadaj a strukturze spotkan´ konferencyjnych.
Czes´c´ pierwsza zostaa zatytuowana „O prawdzie w zyciu publicznym. Bogosa-wiony ks. Jerzy Popieuszko – w 30. rocznice zbrodni”. Teksty zawarte w tej czes´ci zebraa A. Tchórzewska. Czes´c´ pierwsza zawiera sowo wstepne, zatytuowane „Na tropie”, autorstwa A. Witkowskiego, oraz próby odpowiedzi na pytania i w atpliwos´ci zwi azane z okolicznos´ciami s´mierci Bogosawionego. Znajduj a sie w niej: analiza sytuacji spoeczno-politycznej w Polsce po stanie wojennym (M. Ryba), prezentacja kontrowersji wokó sprawy zabójstwa ks. Jerzego Popieuszki (M. Piotrowski), opis ROCZNIKI PEDAGOGICZNE 8(44) 2016 nr 1
143 RECENZJE
niewyjas´nionych okolicznos´ci Jego s´mierci (W. Polak), analiza s´ledztwa w konteks´cie nowych dokumentów i dostepnych informacji (P. Gawryszczak), impresje z procesu torun´skiego (ks. A. Ponin´ski), przedstawienie prowokacji Suzby Bezpieczen´stwa wobec ks. Andrzeja Bardeckiego i ks. Jerzego Popieuszki (P. Litka), spoeczne reperkusje s´ledztwa w sprawie zabójstwa ks. Jerzego (W. Sumlin´ski) oraz podsumo-wanie, którego dokonaa A. Tchórzewska.
Czes´c´ druga recenzowanej antologii, zebrana przez A. Rynio, zatytuowana „Bogosawiony ks. Jerzy Popieuszko – obron´ca prawdy o czowieku”, skada sie z dwóch bloków tematycznych. Pierwszy z nich „Bo po to jest pamiec´, by zya obecnos´c´” otwiera wstep, którego autork a jest A. Rynio. Blok ten zawiera artykuy, które ukazuj a postac´ Bogosawionego jako meczennika systemu komunistycznego (ks. T. Guz), podejmuj a problem prawdy o s´mierci ks. Jerzego (P. Litka), zawieraj a s´wiadectwo lekarza wspóuczestnicz acego w sekcji zwok b. ks. Jerzego (Z. Grabow-ska), przesanie b. ks. Jerzego dla etosu Solidarnos´ci (A. Rynio) oraz s´wiadectwo o b. Jerzym s asiada i brata w kapan´stwie (ks. Cz. Banaszkiewicz). Kolejne zagad-nienia zostay ujete w bloku pt. „Bogosawiony ks. Jerzy Popieuszko – s´wiadek i patron «Solidarnos´ci»”. Zawiera on wstep autorstwa A. Jurosa oraz artykuy uka-zuj ace postac´ Bogosawionego w konteks´cie pytania „Dlaczego dzis´ potrzebne jest s´wiadectwo b. ks. Jerzego Popieuszki” (ks. Z. Kuzia), Bogosawionego jako patro-na jednos´ci ruchu „Solidarnos´c´” (ks. J. Szymczyk), Jego obecnos´ci w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (W. Matwiejczyk) oraz lubelskiego wymiaru pamieci o Bo-gosawionym ks. Jerzym Popieuszce (H. Miturska).
W Aneksie recenzowanej publikacji umieszczono okolicznos´ciowe homilie goszo-ne w Kos´ciele Akademickim KUL w dniach 12-19 kwietnia 2015 r., a wiec w czasie obecnos´ci relikwii Bogosawionego ks. Jerzego Popieuszki. S a ws´ród nich homilie wygoszone przez: bp. K. Ryczana, ks. Z. Kuzia, ks. A. Maryniarczyka, ks. M. Tka-czyka, P. Twardeckiego SJ, ks. M. Sztabe, ks. A. Pietrzaka oraz ks. T. Pajurka. Homilie te ukazuj a kontekst teologiczny nauczania ks. Jerzego, a szczególnie Jego geboko osadzony w nauce Kos´cioa personalizm antropologiczny.
Caos´c´ publikacji dopenia dodatek zatytuowany „Modzi w «Solidarnos´ci»”, za-wieraj acy nagrodzony w konkursie literackim esej Zyc´ w zgodzie z Bogiem i samym
sob a, którego autorka jest uczennica B. Romaniuk, oraz dokumentacje prac
plastycz-nych wyróznioplastycz-nych w konkursach.
Recenzowana antologia jest cenna poznawczo i egzystencjalnie, daje bowiem wszechstronny wgl ad w postac´ i dzieo b. ks. Jerzego Popieuszki. Ukazuje Go jako gebokiego mys´liciela i zarazem gorliwego kapana. Jego mys´l ujmuje w wymiarze teologicznym oraz filozoficznym, zakotwiczonym w personalizmie, a tym samym wskazuje na doniosos´c´ Jego nauki dla zrozumienia czowieka i sensu jego zycia. Z kolei w atek solidarnos´ciowy ukazuje Bogosawionego jako mentora i duchowego przewodnika solidarnos´ci, co ma wymiar ponadczasowy, bo przypomina, ze pos´wie-canie sie dla drugich jest zarazem us´wiepos´wie-caniem samego siebie, co w perspektywie Bozej jest suzb a Boz a.
Zachowuje ona pamiec´ i wzbogaca nasz a wiedze o Bogosawionym, wiedze, która z upywem czasu pokrywa sie patyn a zapomnienia. Jest to szczególnie wazne dla osób modych, które znajd a w postaci Bogosawionego Jerzego Popieuszki Wzór Osobowy do nas´ladowania i Autorytet w sprawach najwazniejszych w ludzkim zyciu. Ukazany w niej kontekst spoeczno-polityczny oraz – w dalszym ci agu pene
kontro-144 RECENZJE
wersji, niewyjas´nione okolicznos´ci Jego meczen´skiej s´mierci to przypomnienie historii, która nigdy nie moze ulec przedawnieniu, poniewaz dla kazdego pokolenia ma ona byc´ „nauczycielk a zycia” i tym samym ma stac´ na strazy godnos´ci kazdego z nas.
Barbara Kieres´ Instytut Pedagogiki KUL
Barbara BOROWSKA, Uczestnictwo licealistów polskich i francuskich w kultu-rze. Studium empiryczne, Lublin: Wydawnictwo KUL 2013, ss. 214.
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2016.8(44).1-13
Recenzowana monografia Barbary Borowskiej, zatytuowana Uczestnictwo
licea-listów polskich i francuskich w kulturze. Studium empiryczne, stanowi studium
po-równawcze, które dotyczy problematyki czytelnictwa i korzystania z oferty instytucji kultury przez modziez licealn a w Polsce i we Francji w dynamicznie zmieniaj acej sie rzeczywistos´ci. Stanowi ona wartos´ciowe spojrzenie na to zagadnienie z punktu widzenia badacza, praktyka i teoretyka kulturoznawstwa. Publikacja jest interesuj a-cym i inspiruj acym wydarzeniem w przestrzeni wspóczesnych rozwazan´ na temat uczestnictwa modych Europejczyków w kulturze. Ksi azka jest adresowana ze wzgledu na rozlegos´c´ tematyczno-problemow a, charakter badan´ i ich ukierunkowanie na ewentualn a zmiane praktyki czytelniczej do nauczycieli praktyków, pedagogów, socjologów, naukowców-badaczy, a takze do menadzerów i animatorów kultury zarówno w Polsce, jak i we Francji. Publikacja jest z pewnos´ci a ciekawym punktem odniesienia dla refleksji i przemys´len´ nauczycieli, szczególnie nauk humanistycznych, animatorów kultury, nad stanem czytelnictwa i zainteresowan´ czytelniczych ws´ród licealistów polskich i francuskich. Interesuj aca lektura prowokuje czytelnika do po-szukiwania odpowiedzi na wiele pytan´ zwi azanych z kondycj a polskiej szkoy, sta-nem instytucji bibliotek publicznych i szkolnych w naszym kraju, ze spadkiem zami-owania do ksi azki ws´ród starszych licealistów, przygod a z teatrem, z którym mo-dziez polska ma w przeciwien´stwie do francuskiej incydentalny kontakt.
Recenzowana praca skada sie z dziewieciu rozdziaów. W pierwszym, nosz acym tytu „Stan badan´ nad uczestnictwem modziezy w kulturze”, autorka ukazuje sytua-cje dzisiejszej modziezy w Polsce i we Francji jako tej, która podlega globalizacji konfrontowanej z lokalnos´ci a, unifikacji i standaryzacji, z któr a zwi azana jest indywi-dualizacja oraz wzajemne przenikanie sie elementów kultury masowej i elitarnej. Wskazuje równiez na czynniki, które odgrywaj a znacz ac a role w procesie wchodzenia modego czowieka w s´wiat kultury i nabywania odpowiednich nawyków. Zaintereso-wania badawcze autorki skupiaj a sie gównie na tych formach aktywnos´ci kulturalnej modziezy, które maj a charakter zinstytucjonalizowany i w róznym stopniu podlegaj a kontroli spoecznej. Dlatego autorka zajmuje sie czytelnictwem ksi azek i prasy, ROCZNIKI PEDAGOGICZNE 8(44) 2016 nr 1
