Ewa Warzenica-Zalewska
Sprawozdanie z działalności w
kadencji 1975-1977
Biuletyn Polonistyczny 22/1 (71), 129-135
- 129
-KOMITET NAUK
O LITERATURZE POLSKIEJ PAN
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI
W KADENCJI 1975-1977
1. O rg a n iz a c ja ży c ia naukowego
W k ad en c ji 1975 -1 9 7 7 u trzy m an y z o s ta ł dotychczasow y s z e ro k i z a k re s d z ia ła ln o śc i KNoLP i jego doty ch czaso w a o rg a n iz a c ja p r a c y , o p ie ra ją c a się głów nie n a s ta le p ra c u ją c y c h k o m isjach problem ow ych.
1. Kom isja d / s a n a liz y stan u p o lo n isty czn ej k a d ry naukow o-dydak ty czn ej (p rzew o d n iczący : p ro f. J e rz y Ziomek)
-Na po dstaw ie an k iety p rzep ro w ad zo n e j w śro d o w isk u p o lo n istyczn ej k a d ry n au k o w o -d y d ak ty czn ej, obejm ującej 500 n azw isk (90% p o p u lacji), K om isja o p raco w ała dane po zw alające n a uchw ycenie p raw id ło w o ści d ecy dujących o je j obecnym s ta n ie , z a in te re so w a n ia s p e c ja lis ty c z n e i r o z m ie sz c z e n ie w te r e n ie , z uw zględnieniem stopni naukow ych i stan o w isk , o ra z przew idyw anych zmian zw iązanych z przech o d zen iem na em ery tu rę
χ w ciągu n a jb liż sz y c h la t .
Wyniki a n a liz y , p rzed sta w io n e w 10 ta b lic a c h sta ty sty c z n y c h i o b ec nie opraco w an e jako m em oriał d la r e s o r t u , pokazały n iep o k o jącą sy tu ację kadro w ą zarów no od stro n y liczbow ej ro zw ijan y ch s p e c ja ln o ś c i, jak c z a su p o trzeb n eg o n a o sią g n ię c ie stopni naukow ych i stan o w isk p ro f e s o r a nad- . zw yczajnego i zw yczajnego. KNoLP u z n ał dokonanie te j kom pleksowej a n a liz y k a d ry p o lo n isty czn ej za pierw szo p lano w e zadanie b ie ż ą c e j k ad en c ji.
2. K om isja p ro g ram o w o-dydaktyczna (p rzew o d n iczący : do r . 1976 p ro f. W incenty Danek·, od r . 1976 do końca k ad en cji p . o . d o c. d r hab. A ndrzej Lam)
-Komisja p rz y ję ła za podstaw ę d z ia ła n ia kom pleksowy p ro g ram opieki nad naukowym poziomem po lonisty k i w szk o ln ictw ie wyższym o ra z nad k ształcen iem p olonistów .
i-wej p o lo n isty k i k ra jo w e j z p o lo n isty k ą z a g ra n ic z n ą wym agała p rz e d e w szystkim dokładnego pozn ania z a k re s u i kierunków w sp ó łp ra c y .
K om isja dokonała w stępnego ro zp o zn a n ia p o trz e b w d zied zin ie p olo n is ty k i z a g ra n ic z n e j i k o m p a ra ty sty k i p o ls k ie j, i w yniki sw ych p ra c p rz e d s ta w iła na dwóch kolejn y ch z e b ra n ia c h p le n arn y ch w fo rm ie: a) in fo rm acji o sta n ie po lo n isty k i z a g ra n ic ą (3 ХП 1976)
b) in fo rm acji o stan ie k o m p araty sty k i p o lsk ie j (17 111 1977).
Komisja o p rac o w ała 20 postulatów w s p ra w ie p o lo n isty k i z a g r a n ic z n e j, k tó re p rzedy sku to w an o n a plenarnym zeb ra n iu K N oLP, a n astęp n ie p rz e k a z a n o PAN , M in iste rstw u K u ltury o ra z M in iste rstw u S praw Z a g ra n ic z n y c h .
K om isja p o d jęła p ra c e zw iązane z przygotow aniem m iędzynarodow ego tom u, lic z ą c e g o ok. 40 a r k . wyd. , pośw ięconego "N aturalizm ow i" — d la s e r i i H is to r ia L i te r a tu r w Języ kach E u ro p e jsk ic h , wydawanej p rz e z A1LC (A sso c ia tio n In te rn a tio n a le de la L itté ra tu r e C om parée).
4 . Komisja e d y to rs k o -te k sto lo g ic z n a (p rzew o d n icz ący : p ro f. C zesław Z g o rz e ls k i)
-a) Komisja o p rac o w a ła lis tę n a jp iln ie js z y c h p o trz e b w z a k r e s ie edy to rs tw a naukow ego, k tó ra b yła dyskutow ana i p rz y ję ta - z małymi tylko popraw kam i - n a plenarnym zeb ra n iu Komitetu w dniu 6 V 1976 r . , a n a stę p n ie p rz e k a z a n a w p a ź d z ie rn ik u 1977 r. n astęp ujący m instytucjom : M in iste rstw u K u ltury i S z tu k i, IBL PAN , B iuru Wydawnictw i B ibliotek PAN o ra z wydawnictwom (O ssolineu m , P aństw ow e Wydawnictwo N aukow e, P aństw ow y In s ty tu t W ydaw niczy, W ydawnictwo L ite r a c k ie , " C z y te ln ik " , Ludowa S p ó łd z ie ln ia W ydaw nicza).
b) P rzy g o to w ała m em oriał w sp ra w ie k s z ta łc e n ia k a d r e d y to rsk ic h (s ta n w o p a rc iu o wyniki an k iety ro z p is a n e j w listo p a d z ie 1975 r . p rz e z Komisję i sk iero w an ej do w sz y stk ich u n iw ersy tetó w k rajo w y ch ). W s p r a wie d a lsz y c h d z ia ła ń w tym z a k re s ie Kom isja naw iąże k ontakt z d y re k c ją In sty tu tu B adań L ite ra c k ic h .
5 . K om isja w ydaw nicza (p rzew o d n icz ący : p ro f. M ichał G łow iński) - W k ad en cji 1975-1977 u k a z a ły się w s e r i i Rozpraw L ite ra c k ic h KNoLP n a s tę p u ją c e k s ią ż k i:
1. J. Lew andow ski, C e z a ry Je lle n ta - e ste ty k i k ry ty k (1975). 2. J. Dudek, L iry k a K azim ierza W ierzyń skiego z la t 1 95 1-19 69 (1975)
-
130-n is te r s tw a N auki, S zk o l-n ictw a W yższego i T ec h -n ik i o ra z M i-n is te rstw a O św iaty i W ychow ania. P ie r w s z y , d o ty czący problem ów dydaktyki stu d e n tów u n iw e rs y te c k ic h , był wynikiem K o n feren cji D ydaktycznej U n iw e rs y tetów i W S P , zo rgan izo w an ej w P oznaniu w g ru dniu 1975 r . Członkow ie K om isji w zię li u d z ia ł w zred ago w an iu dokumentu końcow ego, z a w ie r a ją c e go p o stu la ty sk iero w an e do r e s o r t u .
D rugi m em oriał sp re c y z o w a ł stano w isko KNoLP wobec w stęp n ej w e r s ji p ro g ram u n a u c z a n ia ję zy k a p o lsk ie g o w szk o le d z ie s ię c io le tn ie j. S ta now ił on zam knięcie d łu ż sz e g o cyklu p ra c K om isji, zapoczątkow anych u d ziałem je j członków w sty cz n iu 1976 r . w Sejm iku P o lo nistycznym w P io trk o w ie T ry b u n alsk im . Wyniki S ejm iku , p rzed y sk u to w an e n a p le narnym ze b ra n iu Komitetu 6 m aja 1976 r . , zn a la z ły n a s tę p n ie ro z w in ię cie we w n io sk ach , ja k ie do p rzew o d n ic ząceg o K om isji n a d e sła n e z o s ta ły w p o s ta c i postulatów z d y sk u sji w p o szczeg ó ln y ch o śro d k a c h naukow ych lub uw ag indyw idualnych. Końcowy m em oriał opraco w an y z o s ta ł w cze rw cu i p rz e k a z a n y M in is te rstw u O św iaty i W ychow ania.
T r z e c i m em oriał sp re c y z o w a ł w 1977 r . stan o w isk o KNoLP w s p r a wie sk u te c z n o śc i c z te ro le tn ie g o p ro g ram u studiów p o lo n isty czn y ch , ś r o dow isko p o lo n isty czn e u z n a ło , że w prow adzony w 1973 r . c z te ro le tn i p ro g ram studiów p o lo n isty c zn y ch n ie sp e łn ił o czek iw ań . Jego r e a liz a c ja w ywołuje w iele ujem nych zjaw isk i budzi niepokój o poziom p rzy g o to w a n ia absolw entów do p r a c y zawodowej i ic h ogólną k u ltu rę h u m an isty czn ą. W m em oriale zw rócono uw agę na s z e r e g w ad p ro g ra m u , z k tó ry c h w tym sp raw o zd an iu w yliczę p rzykładow o: n ie k o rz y stn y u kład w ew n ątrz p r o g r a mu - d y s p ro p o rc je m iędzy zajęciam i kierunkow ym i a o g ó ln o k ształcący m i, tru d n o ś c i w re a liz o w a n iu t r e ś c i n a u c z a n ia przedm iotów ogóln o kieru nk o - w ych, o g ra n ic z e n ie — w wyniku is tn ie ją c e g o p ro g ram u — c z a su sem in a rium m a g is te rs k ie g o , p rz e c ią ż e n ie egzam inam i ro k u 111 itp . P ró b a w p ro w ad zenia tego p ro g ram u n a stu d ia c h d la p ra c u ją c y c h powoduje n ad m ierny od siew X.
3 . K om isja d / s k o m p araty sty k i i p o lo n isty k i z a g ra n ic ą (p rzew o d n i c z ą c a : p ro f. Janina K u lc z y c k a S alo n i)
-P ow ołana w te j k ad en cji K om isja p o d jęła w ażne zad an ia naukowe i p o lity czn o -p ro p a g an d o w e . R e a liz a c ja z a sa d p o lity k i w sp ó łp ra c y nau ko
3 . С . R ow iński, S ta n isla w B rz o z o w sk i, "L eg end a M łodej P o ls k i" na tle epoki (1975)
4·. J. B a rc z y ń sk i, N a r r a c ja i te n d e n c ja (1976)
5 . Z . S ta je w sk a , O "W acław a d z ie ja c h " S te fa n a G arc z y ń sk ie g o (1976) 6 . M. S zp ak o w sk a, św iato p o g ląd S ta n isła w a Ign aceg o W itk iew icza (1976) 7 . A. F iu t, Dowód n ie to ż s a m o ś c i. P r o z a W ilhelm a M acha (1976)
8. A. M a rtu s z e w s k a , P o ety k a p o w ieśc i re a lis ty c z n e j (1977)
9 . K. Jakow ska, O p o w ieści e k s p re s jo n is ty c z n e j - n a p rz y k ła d z ie " S o li ziem i" j . W ittlin a (1977)
10. S . W ysłouch, P ro z a M . C horom ańskiego (1977) 11. E . R zew usk a, O d ra m a tu rg ii T . M icińskiego (1977).
6 . K om isja d / s o rg a n iz a c ji s e s ji ro czn ico w ej A. F r e d r y (p rzew o d n i c z ą c y : p ro f. Bogdan Z a k rz e w sk i) —
K om isja w sp ó łd z ia ła ła w op racow an iu m e ry to ry c z n e j s tro n y s e s ji n a u kowej po św ięco n ej tw ó rc z o ś c i F r e d r y , k tó ra odbyła się w d niach 15 i 16 listo p a d a 1976 r . , i n a tym zak o ń czy ła d z ia ła ln o ś ć .
R easum ując p rz e d sta w io n y p rz e g lą d d z ia ła ln o ś c i Komitetu N auk o L i te r a tu r z e P o ls k ie j, można s tw ie rd z ić , że je s t on in s ty tu c ją b a rd z o p o -, trz e b n ą w planow aniu, koordynow aniu badań naukow ych i poczynań p o dejm ow anych w ró żn y ch o śro d k a c h p o lo n isty c zn y ch , k tó re odczuw ane są jako w ażn e, a k tó ry c h ro z w ią z a n ie wymaga kolektyw nej p r a c y .
Za n a jw a ż n ie jsz e zad a n ia w ykonane w te j k ad en c ji Komitetu u zn ać n a le ż y :
1. p rz e p ro w a d z e n ie a n a liz y stan u p o lo n isty czn ej k a d ry n au k o w o -dy d ak ty cz nej i o p raco w an ie wniosków d la r e s o r tu ,
2. red ag o w an ie w łasn ej s e r i i w ydaw n iczej, k tó ra do końca 1977 r . o b ję ła 21 k s ią ż e k ,
3 . kom pleksow y p ro g ra m opieki nad naukowym poziomem p o lo n isty k i w szk o ln ictw ie w yższym o ra z nad k sz tałcen iem polon istó w ,
4 . r e a liz a c ja z a sa d p olity k i w sp ó łp ra c y naukow ej z z a g ra n ic ą .
P rz e d s ta w ia ją c z a k re s d z ia ła ln o śc i Komitetu w całym o k r e s ie jego is tn ie n ia , jak rów n ież o sią g n ię te e fek ty , n a le ż y ró w n o c z e śn ie p am ięta ć, ż e były one możliwe d zięk i dużemu w kładow i p ra c y członków K om itetu, zw ła sz c z a zespołów kom isji problem ow ych.
- 133
-U zysk an e efek ty d a ją rów n ież podstaw ę do kontynuow ania zaczęty ch już p ra c i p o s z e r z e n ia z a k re s u d z ia ła ln o ś c i K om itetu, w p r z e ś w ia d c z e n iu , że o b ran y k ie ru n e k i metody p ra c y w p ełn i odpow iadają potrzebom nauk o li te r a t u r z e p o lsk ie j i założeniom przy jęty m p rz e z P rezy diu m P o l sk iej Akademii N a u k .
II. O rg a n iz a c ja d z ia ła ln o śc i KNoLP S k ład osobowy
W k ad e n c ji 1975 — 1977 KNoLP lic z y ł — w chw ili pow oływ ania go — 65 członków . W ciągu trw a n ia k ad en cji zm arło 5 członków (p ro f, d r ] . K rzy żan o w sk i, p ro f, d r Z . Szm ydtow a, p ro f, d r W. D anek, p ro f, d r J. Z . Jakubow ski, p ro f. d r J. C ie ślik o w sk i), zaś d o c. d r W. S tan k iew icz p r o s ił o p r z e n ie s ie n ie do Komitetu Nauk H isto ry czn y c h .
Z a k re s y p ra c P lenum , P rezy d iu m i K om isji P roblem ow ych
KNoLP p rz y ją ł jako s ta łą za sa d ę k o n c e n tra c ję p ra c y w p o sz c z e g ó l nych k om isjach problem ow ych, zarów no s ta ły c h , p ra c u ją c y c h p rz e z cały o k re s k a d e n c ji, ja k czaso w y ch ;
K om isje, m ające duży z a k r e s sam o d zieln o ści i inicjatyw o rg a n iz a c y j n y ch , p raco w a ły według p rzygotow anych p r z e z sieb ie trz y le tn ic h planów d z ia ła n ia , k tó re z o sta ły zatw ierd zo n e p r z e z P lenum , i n a z e b ra n ia c h p le n arn y ch sk ład ały c o ro c z n ie sp ra w o z d a n ia . W sk ład kom isji p ro b lem o wych powoływani byli zarów no członkow ie K NoLP, jak p o lo n iśc i spoza K om itetu.
Do z a k re s u p ra c Plenum Komitetu n a le ż a ły d ecy zje d o ty czące głów nych problem ów o rg a n iz a c ji ży c ia naukowego po lo n istó w , głów nych k ie runków d z ia ła ln o śc i K om itetu, z atw ie rd z a n ie planów p ra c y kom isji p ro b le mowych i k o n tro la ich d z ia ła ln o śc i.
Do z a k re s u p ra c P rezydium n a le ż a ły in icjatyw y m e ry to ry c z n o -o rg a n iz a c y jn e . W obecnej k ad en cji p rz y ję ta z o s ta ła z a s a d a , aby o g ra n ic z a ją c lic z b ę z e b ra ń p le n a rn y c h , P rezyd ium i kom isji problem ow ych (z uw agi n a duże o b ciążen ie członków Komitetu obowiązkam i zawodowymi i tru d n o ś c i
z zakw aterow aniem w W arszaw ie) do sp otkań rz e c z y w iśc ie k o n ieczn y ch , rozbudow ać m e ry to ry czn ie p ro g ram każdego sp o tk an ia.
w obecnej k ad en c ji i w inien z o sta ć p rz e k a z a n y w p o s tu la ta c h d la Komi te tu n a stę p n e j k a d e n c ji.
T em atyka z e b ra ń p le n a rn y c h 1975
27 V - 1. Omówienie ram ow ego planu p ra c y KNoLP - r e f . p ro f. H . M ark iew icz
2. S p ra w a k o m p a ra ty sty k i w KNoLP - r e f . p ro f. ] . Ku 1 с zy с ka - S a l oni
29 X - 1. Omówienie reg u lam inu KNoLP — r e f . p ro f. H . M a r kiew icz
2. D y sk u sja nad p ro jek tem an k iety d o ty c zącej stanu k a d ry naukow ej polonistów _ r e f . p ro f. J. Ziomek 1976
б V — 1. L ite r a tu r a w p la n ach tem atu w ęzłow ego n r 11 ( P o l sk a k u ltu ra n arodow a) — r e f . p ro f. C z. H ern as 2. S ta n p ra c nad program em ję z y k a p o lsk ieg o w szkole
d z ie się c io le tn ie j - r e f . p ro f. W. Danek
3 . W yniki an k iety o n a jp iln ie js z y c h p o trz e b a c h e d y to r stw a naukow ego — r e f . p ro f. C z. Z g o rz e ls k i
Д. S ta n i p o trz e b y w z a k r e s ie k s z ta łc e n ia k a d ry e d y to rów - r e f . p ro f. E . Jankow ski
3 XII - In fo rm acja o sta n ie p o lo n isty k i z a g ra n ic ą
a) w k r a ja c h z ac h o d n io eu ro p ejsk ich - r e f . p ro f. M. S tra s z e w s k a
b) w k ra ja c h połu dn io w o słow iań skich - r e f . p ro f.’ J. M agnuszew ski
c) w Zw iązku R adzieckim — r e f . p ro f. A. Sem czuk 1977
17 Ul - A naliza stan u p o lo n isty czn ej k a d ry n au k o w o -d y d ak ty cz nej — r e f . p ro f. J. Ziomek
26 X - O cena sk u te c z n o śc i pro gram u c z te ro le tn ic h studiów po lo n isty czn y ch — r e f . p ro f. Z . L ib e ra
6 VI - K ieru nk i badań nad li te r a t u r ą w sp ó łc z e sn ą (p le n a rn e ze b ra n ie zesp o łu p arty jn eg o ) - r e f . p ro f. M . S tę p ie ń
- 135
-25 1 — D yskusja nad program em n a u c z a n ia ję zy k a p o lskiego w p o w szech nej sz k o le d z ie s ię c io le tn ie j - r e f . do c. d r S . F ry c ie 1978 X Zob. B P , z . 65, s . 1 - 2 8 ; z . 62, s . 1 - 1 3 ; z . 69, s . 1 9 1 -1 9 5 . O pracow ała d o c. d r h ab . Ewa W a rz e n ic a -Z a le w sk a S e k r e ta r z KNoLP PAN
SKŁAD OSOBOWY W KADENCJI 1978-1980
P r e z y d i u m
1. p ro f, d r K onrad G ó rsk i - p rz ew o d n ic zący honorow y 2. p ro f, d r H enryk M ark iew ic z - p rzew o d n iczący 3 . p ro f, d r C zesław H ern a s - z - c a p rzew o d n icząceg o 4 . p ro f, d r M ieczysław Klimowicz - z - c a przew o d n icząceg o 5 . p ro f, d r Janina K u lc zy c k a -S alo n i - z - c a p rzew o d n icząceg o 6. p ro f, d r A rtu r H utnikiew icz
7. d o c. d r h ab . A n d rzej Lam 8. p ro f, d r T e r e s a S k u balanka 9. do c. d r h a b . S tefan T re u g u tt 10. p ro f, d r J e rz y Ziomek 11. d o c . d r h ab . Ewa W a rz e n ic a -Z a le w sk a - s e k r e ta r z naukow y C z ł o n k o w i e 12. d r Janusz Albin 13. p ro f, d r H enryk B ary cz 14. do c. d r h ab . Jan B łoński 15. p ro f, d r M ieczysław B rahm er 1 6 . doc. d r hab. Alina B rodzka 17. p ro f, d r T ad e u sz Bujnicki 18. p ro f, d r T e r e s a C ieślik ow sk a
