Konkurencyjność polskiego eksportu na rynku rosyjskim w latach 2004-2009

Pełen tekst

(1)Zeszyty Naukowe nr. 845. 2010. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. $GDP0LFKDOLN .DWHGUD+DQGOX=DJUDQLF]QHJR. .RQNXUHQF\MQRŋþSROVNLHJR HNVSRUWXQDU\QNXURV\MVNLP ZODWDFK² :SURZDG]HQLH :ãćF]HQLH3ROVNLZVWUXNWXU\8QLL(XURSHMVNLHMSR]\W\ZQLHZSã\QĕãRQD UR]ZyMSROVNLHJRHNVSRUWX'RQDMZDŧQLHMV]\FKF]\QQLNyZQDOHŧDãRQLHZćWSOLZLH zniesienie barier handlowych w relacjach z innymi partnerami handlowymi Polski ZUDPDFKZFLćŧSRV]HU]DMćFHMVLĕJHRJUDILF]QLH8QLL(XURSHMVNLHMRUD]WRŧH SROVNLHWRZDU\RGPDMDUVćMXŧQDU\QNDFKSDĸVWZWU]HFLFKWUDNWRZDQH jako PDGHLQ(8'RWHJRVWDQXSU]\F]\QLãVLĕZGXŧHMPLHU]HUyZQLHŧQDSã\Z nowych inwestycji zagranicznych, nastawionych nie tylko na zaspokojenie popytu ZHZQĕWU]QHJRDOHWDNŧHQDZ\NRU]\VWDQLHSU]HZDJLNRPSDUDW\ZQHMZKDQGOX 3ROVNLZ\QLNDMćFHM]DUyZQR]F]ãRQNRVWZDQDV]HJRNUDMXZ8(MDNL]NRU]\VWQHJRSRãRŧHQLDJHRJUDILF]QHJREOLVNRFKãRQQ\FKU\QNyZZVFKRGQLFK 6NDODLVWUXNWXUDSROVNLHJRHNVSRUWXGR5RVMLZODWDFK ļ :EUHZREDZRPQLHNWyU\FKSU]\VWćSLHQLH3ROVNLGR8QLL(XURSHMVNLHMQLH ZSã\QĕãRQHJDW\ZQLHQDSROVNRURV\MVNLHVWRVXQNLKDQGORZH:UQDVWćSLãR ZUĕF]]QDF]ćFHSU]\VSLHV]HQLHG\QDPLNLWHPSDZ]URVWXZDUWRŋFLWRZDUyZZ\HNVSRUWRZDQ\FKQDWDPWHMV]\U\QHN:DUWRŋþSROVNLHJRHNVSRUWXQDU\QHNURV\MVNL Z]URVãDZyZF]DVZVWRVXQNXGRUR:ODWDFKQDVWĕSQ\FKQDGDORGQRWRZ\ZDQRVWDELOQ\FKRþZROQLHMV]\Z]URVWZDUWRŋFLSROVNLHJRHNVSRUWXQDWHQ rynek..

(2) 122. Adam Michalik. &]\QQLNQLHZćWSOLZLHVSU]\MDMćF\UR]ZRMRZLSROVNLHJRHNVSRUWXGR5RVML VWDQRZLãDZODWDFK²QLHUyZQRZDJDPLĕG]\V]\ENRZ]UDVWDMćF\P SRS\WHPDQLHQDGćŧDMćFć]DQLPSRGDŧćNUDMRZ\FKGyEULXVãXJ=MDZLVNRWR Z\MDŋQLþPRŧQDRGVWURQ\SRS\WRZHMZ]URVWHPSãDFLGRFKRGyZUHDOQ\FKOXGQRŋFL ZSã\ZDMćF\FKQDSRS\WNRQVXPSF\MQ\NWyUH]ZLĕNV]\ã\VLĕZW\PRNUHVLHRGSRZLHGQLRRLRUD]G\QDPLNćZ]URVWXLQZHVW\FML SRS\WLQZHVW\F\MQ\

(3) NWyUHZW\PVDP\PRNUHVLH]ZLĕNV]\ã\VLĕR:W\PVDP\PF]DVLHSR VWURQLHSRGDŧ\SURGXNFMDSU]HP\VãRZDZ]URVãDMHG\QLHRSURGXNFMDUROQD RDSRGDŧXVãXJGODOXGQRŋFLR1. 5yZQRF]HŋQLHQLHZ\JRGQHSURFHGXU\LUR]OLF]HQLDSãDWQRŋFLQD]DVDGDFK VSU]HGDŧ\JRWyZNRZHMQLHMHGQRNURWQLHSRZLć]DQHM]NRQLHF]QRŋFLćGRNRQ\ZDQLD SU]HGSãDWMDNR]DEH]SLHF]HQLHPU\]\NDQLHZ\SãDFDOQRŋFLNRQWUDKHQWDURV\MVNLHJR ]DVWćSLRQRSUDNW\NDPLSRZV]HFKQLHVWRVRZDQ\PLZKDQGOXPLĕG]\QDURGRZ\P WDNLPLFKRFLDŧE\MDNXEH]SLHF]HQLDNUHG\WXHNVSRUWRZHJRZ.RUSRUDFML8EH]SLHF]Hĸ.UHG\WyZ(NVSRUWRZ\FK .8.(6$

(4) .V]WDãWRZDQLHVLĕZDUWRŋFLSROVNLHJR HNVSRUWXGR5RVMLZODWDFK²SU]HGVWDZLDU\V. . . . . . . . . . . . PLHVLĕF\ . 5\V(NVSRUW3ROVNLGR5RVMLZODWDFK² ZPOQ(85

(5) ŤUyGãRRSUDFRZDQLHZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK*86. 6NXWNLŋZLDWRZHJRNU\]\VXJRVSRGDUF]HJRMHV]F]HQLH]QDF]QLHRGF]XZDOQH ZSROVNLPHNVSRUFLHZUURNSyťQLHMXZLGRF]QLã\VLĕMXŧ]H]GZRMRQćVLãć *ZDãWRZQLH]DãDPDãVLĕURV\MVNLLPSRUWDZŋUyGQDMZDŧQLHMV]\FKSU]\F]\QWHM V\WXDFMLPRŧQDZ\PLHQLþ 1. Na podstawie danych WPHI w Moskwie..

(6) 123. .RQNXUHQF\MQRŋþSROVNLHJRHNVSRUWX«. ² GHZDOXDFMĕUXEOD ² VSDGHNSãDFLGRFKRGyZUHDOQ\FK ² VSDGHNDNW\ZQRŋFLLQZHVW\F\MQHMSDĸVWZDLSRGPLRWyZJRVSRGDUF]\FK ² ]ZLĕNV]RQćDNW\ZQRŋþSDĸVWZDZ]DNUHVLHRFKURQ\U\QNXZHZQĕWU]QHJR ² EUDNGRVWĕSXSRGPLRWyZJRVSRGDUF]\FKGRNUHG\WyZ :DUWRŋþSROVNLHJRHNVSRUWXZRNUHVLHPLHVLĕF\URVLćJQĕãDSR]LRP QLHVSHãQDPOGHXURFRVWDQRZLQLHVSHãQDZDUWRŋFLX]\VNDQHMZDQDORgicznym okresie roku poprzedniego. Rosja zajmuje obecnie 7. miejsce w rankingu QDMZLĕNV]\FKRGELRUFyZSROVNLFKSURGXNWyZDMHMXG]LDãZHNVSRUFLH3ROVNL RJyãHPZ\QRVL2. :RVWDWQLFKODWDFKXG]LDã3ROVNLZLPSRUFLH)HGHUDFML5RV\MVNLHMXWU]\P\ZDã VLĕQDPQLHMZLĕFHMVWDELOQ\PSR]LRPLHPLHV]F]ćF\PVLĕZSU]HG]LDOH² 6WUXNWXUĕJHRJUDILF]QćURV\MVNLHJRLPSRUWXSU]HGVWDZLDWDEHOD3:DUWR]ZUyFLþ XZDJĕŧHNU\]\VVLOQLHZSã\QćãQDVSDGHNZDUWRŋFLURV\MVNLHJRLPSRUWXRJyãHP :HIHNFLHPLPR]QDF]ćFHJRVSDGNXEH]Z]JOĕGQHMZDUWRŋFLLPSRUWX]3ROVNL XG]LDã3ROVNLZLPSRUFLH5RVMLRJyãHP]ZLĕNV]\ãVLĕRFRVSRZRGRZDãR DZDQV3ROVNLGRSLHUZV]HMG]LHVLćWNLWHJR]HVWDZLHQLD 7DEHOD6WUXNWXUDJHRJUDILF]QDURV\MVNLHJRLPSRUWXZODWDFK² Kraj. 8G]LDã w rosyjskim imporcie Z

(7). 8G]LDã w rosyjskim imporcie Z

(8). Kraj. 2007. Kraj. 2008. 8G]LDã w rosyjskim imporcie Z

(9) 2009. 1. Niemcy. 13,3. 1. Chiny. 13,5. 1. Chiny. 14,0. 2. Chiny. 12,8. 2. Niemcy. 12,7. 2. Niemcy. 12,5. 3. Ukraina. 6,9. 3. Japonia. 7,3. 86$. 5,7. 4. Japonia. 6,7. 4. Ukraina. 6,4. 4. Ukraina. 5,5. 86$. 4,9. 86$. 5,2. )UDQFMD. 5,2. 11. Polska. 2,3. 12. Polska. 2,4. 10. Polska. 2,5. ŤUyGãRRSUDFRZDQLHZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK:3+,Z0RVNZLH. :ODWDFK²LVWRWQ\P]PLDQRPXOHJãDVWUXNWXUDWRZDURZDSROVNLHJR HNVSRUWXGR5RVMLFR]RVWDãR]DSUH]HQWRZDQHQDU\VL. 2. Na podstawie danych Ministerstwa Gospodarki za okres od stycznia do listopada 2009 r.. 3. Na podstawie danych WPHI w Moskwie..

(10) 124. Adam Michalik. :\URE\PHWDOXUJLF]QH. . :\URE\SU]HP\VãX GU]HZQRSDSLHUQLF]HJR. . :\URE\SU]HP\VãX HOHNWURPDV]\QRZHJR. . :\URE\SU]HP\VãX FKHPLF]QHJR. . $UW\NXã\UROQRVSRŧ\ZF]H. . 3R]RVWDãH. . . . . . . Rys. 2. Struktura towarowa polskiego eksportu do Rosji w 1997 roku ŤUyGãRRSUDFRZDQLHZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK*86. :\URE\PHWDOXUJLF]QH. . :\URE\SU]HP\VãX GU]HZQRSDSLHUQLF]HJR. . :\URE\SU]HP\VãX HOHNWURPDV]\QRZHJR. . :\URE\SU]HP\VãX FKHPLF]QHJR. . $UW\NXã\UROQRVSRŧ\ZF]H. . 3R]RVWDãH. . . . . . . Rys. 3. Struktura towarowa polskiego eksportu do Rosji w 2008 roku ŤUyGãRRSUDFRZDQLHZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK0LQLVWHUVWZD*RVSRGDUNL. :RVWDWQLPRNUHVLHQDMZDŧQLHMV]ćJUXSćSURGXNWyZZSROVNLPHNVSRUFLHGR 5RVMLVWDã\VLĕZ\URE\SU]HP\VãXHOHNWURPDV]\QRZHJRRUD]FKHPLF]QHJR RGSRZLHGQLRXG]LDãLZU

(11) 1DWRPLDVWZODWDFK²]QDF]QLH ]PQLHMV]\ãVLĕXG]LDãDUW\NXãyZUROQRVSRŧ\ZF]\FK RGSRZLHGQLR]GR

(12) 6]F]HJyãRZH DQDOL]\ URV\MVNLHJR U\QNX UROQRVSRŧ\ZF]HJR ZVND]XMć QDQLH]QDF]QHSRJRUV]HQLHVLĕNRQNXUHQF\MQRŋFLSROVNLHJRHNVSRUWXZFDã\P.

(13) 125. .RQNXUHQF\MQRŋþSROVNLHJRHNVSRUWX«. VHNWRU]H1DVWćSLã]QDF]Q\VSDGHNHNVSRUWXZ\UREyZPLĕVQ\FK REOLVNRPOQ USD w omawianym okresie) oraz wyrobów cukierniczych (o ponad 90 mln USD). 3UREOHP\HNVSRUWHUyZSURGXNWyZSRFKRG]HQLD]ZLHU]ĕFHJRVćSRZV]HFKQLH ]QDQHLZLćŧćVLĕ]UyŧQ\PLUHVWU\NFMDPLXVWDQRZLRQ\PLSU]H]VWURQĕURV\MVNć SRF]ćZV]\QDX]QDQLRZHMLNRV]WRFKãRQQHMFHUW\ILNDFMLDQDZSURZDG]RQ\P HPEDUJXNRĸF]ćF:HGãXJHNVSHUWyZ0LQLVWHUVWZD*RVSRGDUNLVDPR]QDF]HQLH HPEDUJDJãyZQLH]HZ]JOĕGXQD]DLQWHUHVRZDQLHPHGLyZMHVWMHGQDNZ\VRFH SU]HFHQLDQH1DOHŧ\SDPLĕWDþŧHHNVSRUWDUW\NXãyZSRFKRG]HQLD]ZLHU]ĕFHJR GR5RVMLMXŧSU]HGZSURZDG]HQLHPZVSRPQLDQHJRHPEDUJDVWDQRZLãQLHZLHONć LV\VWHPDW\F]QLHPDOHMćFćF]ĕŋþHNVSRUWX3ROVNLZHNVSRUFLHRJyãHP:HGãXJ GDQ\FK0LQLVWHUVWZD*RVSRGDUNLZLHONRŋþEH]SRŋUHGQLFKVWUDWSROVNLFKHNVSRUWHUyZVSRZRGRZDQ\FKZSURZDG]RQ\P]DND]HPLPSRUWXPLĕVD]3ROVNLPRŧQD V]DFRZDþZODWDFK²QDRNPOQ(85JG\W\PF]DVHPHNVSRUWWHM JUXS\WRZDUyZQDSR]RVWDãHU\QNL DZV]F]HJyOQRŋFLQDU\QNLXQLMQH

(14) Z]UyVã o ponad 375 mln EUR46SDGHNZDUWRŋFLHNVSRUWXSURGXNWyZFXNLHUQLF]\FK Z\QLND]UR]ZRMXSURGXNFMLW\FKZ\UREyZZ5RVML]ZLć]DQHJRWDNŧH]QDSã\ZHP SROVNLFKLQZHVW\FMLEH]SRŋUHGQLFKGRWHJRVHNWRUD:QDMEOLŧV]\FKODWDFKQDGDO MHGQDNSURJQR]XMHVLĕZ\VRNćFKãRQQRŋþL]DSRWU]HERZDQLHU\QNXURV\MVNLHJRQD DUW\NXã\UROQRVSRŧ\ZF]H:]ZLć]NXW\PFRUD]ZLĕFHMSROVNLFKILUP]EUDQŧ\ VSRŧ\ZF]HMSODQXMHLQZHVW\FMHZ5RVML PLQZ]DNUHVLHSURGXNFMLSU]\SUDZ napojów, wyrobów cukierniczych). 8G]LDã3ROVNLZURV\MVNLPLPSRUFLHZSR]RVWDã\FKVHNFMDFKWRZDURZ\FK FHFKXMHVLOQH]UyŧQLFRZDQLH2GSRZLHGQLHGDQHSUH]HQWXMHWDEHOD 7DEHOD=QDF]HQLH3ROVNLZLPSRUFLH5RVMLZURNXZHGãXJSRV]F]HJyOQ\FKVHNFML towarowych Sekcja towarowa. :DUWRŋþURV\MVNLHJR 8G]LDã3ROVNL importu z Polski w rosyjskim impor(w mln USD) FLH Z

(15). =ZLHU]ĕWDŧ\ZHSURGXNW\SRFKRG]HQLD]ZLHU]ĕFHJR. 82,4. 0,9. 3URGXNW\SRFKRG]HQLDURŋOLQQHJR. 413,2. 4,8. 7ãXV]F]HLROHMHSRFKRG]HQLD]ZLHU]ĕFHJROXEURŋOLQnego. 0,2. 0,0. *RWRZHDUW\NXã\VSRŧ\ZF]HQDSRMHEH]DONRKRORZH DONRKRORFHWW\WRĸ. 303,3. 3,6. Produkty mineralne. 16,9. 0,4. 3URGXNW\SU]HP\VãXFKHPLF]QHJR. 619,4. 3,3. 4. =PLDQ\ZHNVSRUFLH]3ROVNLSURGXNWyZUROQRVSRŧ\ZF]\FKZNRQWHNŋFLHRJUDQLF]HĸLPSRUWX ]3ROVNLGR5RVML, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2008..

(16) 126. Adam Michalik. cd. tabeli 2 Sekcja towarowa 7ZRU]\ZDV]WXF]QH. :DUWRŋþURV\MVNLHJR 8G]LDã3ROVNL importu z Polski w rosyjskim impor(w mln USD) FLH Z

(17) 386,8. 5,6. Skóry i wyroby z nich. 2,6. 0,4. Drewno i wyroby z drewna. 47,9. 7,3. ŊFLHUGU]HZQ\LSDSLHU. 383,4. 9,6. :\URE\ZãyNLHQQLF]H. 82,8. 1,4. 2EXZLHQDNU\FLDJãRZ\SDUDVROHODVNL. 26,2. 1,2. Wyroby z kamieni, gipsu, cementu i podobnych PDWHULDãRZ. 89,2. 5,6. 3HUã\NDPLHQLHV]ODFKHWQHOXESyãV]ODFKHWQH. 14,7. 10,5. Wyroby z metali nieszlachetnych. 218,7. 2,3. 0DV]\Q\LXU]ćG]HQLD. 741,3. 1,7. 3RMD]G\VWDWNLSRZLHWU]QHLMHGQRVWNLSã\ZDMćFH. 191,8. 1,0. 3U]\U]ćG\QDU]ĕG]LDLDSDUDW\RSW\F]QHIRWRJUDILF]QHLSRPLDURZH. 23,2. 0,5. %URĸLDPXQLFMD. 0,0. 0,0. 106,1. 3,5. 0,0. 0,0. :\URE\UyŧQH ']LHãDV]WXNLSU]HGPLRW\NROHNFMRQHUVNLHLDQW\NL. ŤUyGãRRSUDFRZDQLHZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK:3+,Z0RVNZLH. -DN Z\QLND ] SRZ\ŧV]HJR ]HVWDZLHQLD QDMZLĕNV]\ MHVW XG]LDã SROVNLHJR HNVSRUWX Z URV\MVNLP LPSRUFLH NDPLHQL V]ODFKHWQ\FK Z\UREyZ SU]HP\VãX drzewno-papierniczego, tworzyw sztucznych oraz wyrobów z kamieni i gipsu. :DUWRZW\PPLHMVFXZVSRPQLHþWDNŧHRUR]ZRMXHNVSRUWXXVãXJEXGRZODQ\FKQDWHU\WRULXP)HGHUDFML5RV\MVNLHM:ODWDFK²E\ãWRU\QHN X]QDZDQ\]DMHGHQ]QDMEDUG]LHMDWUDNF\MQ\FKRGXŧ\PSRWHQFMDOHUR]ZRMRZ\P :UD]]HZ]URVWHPJRVSRGDUF]\PZ)HGHUDFML5RV\MVNLHMQDVWĕSRZDãUR]ZyM EXGRZQLFWZDNRPXQDOQRPLHV]NDQLRZHJRNRPHUF\MQHJRRUD]XVãXJRZRUHNUHDF\MQHJR=MDZLVNRWRZ\ZRãDãRZ]URVWSRS\WXQDPDWHULDã\EXGRZODQHPDV]\Q\ LXU]ćG]HQLDQDSRWU]HE\EXGRZQLFWZDDWDNŧHQDXVãXJLEXGRZODQRPRQWDŧRZH 6WZRU]\ãRWRGXŧHPRŧOLZRŋFLGODSROVNLFKILUPRIHUXMćF\FKZVSRPQLDQHXVãXJL DWDNŧHGRVWDUF]DMćF\FKQLH]EĕGQHPDV]\Q\LXU]ćG]HQLDRUD]PDWHULDã\EXGRZODQHLZ\NRĸF]HQLRZH.U\]\VNWyU\GRWNQćãWĕEUDQŧĕQDFDã\PŋZLHFLHRVãDELã ]DDQJDŧRZDQLHLQZHVW\F\MQHSU]HGVLĕELRUFyZQDGDOMHGQDNURV\MVNLU\QHNEXGRZODQ\PRŧHE\þX]QDZDQ\]DDWUDNF\MQ\LSURUR]ZRMRZ\:U]DDQJDŧRZDQLH SROVNLFKILUPQDW\PU\QNXZ5RVMLRFHQLDQRQDRNPOQ86']SURJQR]ć.

(18) .RQNXUHQF\MQRŋþSROVNLHJRHNVSRUWX«. 127. XWU]\PXMćFHJRVLĕZ]URVWXFRVWDQRZLãREOLVNRVNXPXORZDQHMZDUWRŋFL ZV]\VWNLFKSROVNLFKLQZHVW\FMLQDWHU\WRULXP)HGHUDFML5RV\MVNLHM %DULHU\UR]ZRMXNRQNXUHQF\MQRĂFLSROVNLHJRHNVSRUWX QDbU\QNXURV\MVNLP 8WUXGQLHQLDZGRVWĕSLHGRU\QNXURV\MVNLHJRZLćŧćVLĕ]Z\VWĕSRZDQLHP EDULHUWDU\IRZ\FKLSR]DWDU\IRZ\FKMDNL]QLHVSU]\MDMćF\PNOLPDWHPVSRãHF]QR SROLW\F]Q\PZSã\ZDMćF\PQDNV]WDãWZVSyãSUDF\KDQGORZHMPLĕG]\5]HF]SRVSROLWć3ROVNćD)HGHUDFMć5RV\MVNć&KRFLDŧREHFQLHFKDUDNWHUZVSyãSUDF\ JRVSRGDUF]HMPLĕG]\QDV]\PLSDĸVWZDPLZ\]QDF]DMćUHODFMHQDIRUXP8(²5RVMD QLHQDOHŧ\OHNFHZDŧ\þ]QDF]HQLDGZXVWURQQ\FKNRQWDNWyZG\SORPDW\F]Q\FKQD QDMZ\ŧV]\FKV]F]HEODFKZãDG]\V]F]HJyOQLH]HZ]JOĕGXQDVSHF\ILNĕVWRVXQNyZ SROLW\F]QRJRVSRGDUF]\FKPLĕG]\3ROVNćD)HGHUDFMć5RV\MVNćRUD]LFK]ãRŧRQRŋþ:V\WXDFMLJG\XG]LDãSDĸVWZD]DUyZQRIRUPDOQ\OHJLW\PL]RZDQ\SUDZQLH MDNLQLHIRUPDOQ\²SU]H]V\VWHPZ]DMHPQ\FKSRZLć]DĸŋZLDWDSROLW\NLLEL]QHVX ZJRVSRGDUFHURV\MVNLHMMHVWQDGDOGRŋþ]QDF]Q\QHJDW\ZQH]MDZLVNDZUHODFMDFK SROLW\F]Q\FKPLHG]\)HGHUDFMć5RV\MVNćD3ROVNćZSã\ZDMćQDNV]WDãWZ]DMHPQ\FKSRZLć]DĸJRVSRGDUF]\FK1LHVWHW\PLPRRNUHVyZFKZLORZHMSRSUDZ\WHJR stanu, problem ten pozostaje nadal aktualny. Wina jest tu obustronna. Kreml Z\GDMHVLĕQLHWUDNWRZDþVWURQ\SROVNLHMMDNRUyZQRU]ĕGQHJRSDUWQHUDLZ\NRU]\VWXMHX]DOHŧQLHQLH3ROVNLRGURV\MVNLFKGRVWDZVXURZFyZHQHUJHW\F]Q\FK =NROHLSROVF\GHF\GHQFLQLH]DOHŧQLHRG]PLHQLDMćF\FKVLĕRSFMLSROLW\F]Q\FKQLH SRWUDILćZ\SUDFRZDþLZGURŧ\þVNXWHF]QHMSROLW\NLZVFKRGQLHM1LHMHGQRNURWQLH JG\GRFKRG]LGRRJUDQLF]HQLDGRVWĕSXGRU\QNXURV\MVNLHJRGODSROVNLFKHNVSRUWHUyZSUREOHPE\ZDQDGPLHUQLHXSROLW\F]QLRQ\3HZQćSR]\W\ZQćUROĕPRŧH RGJU\ZDþLVWQLHMćFDSROVNRURV\MVNDU]ćGRZDNRPLVMDGVGZXVWURQQHMZVSyãSUDF\ JRVSRGDUF]HM-HGQ\P]MHM]DGDĸSRZLQQDE\þPLQSRSUDZDV\WXDFMLZ]DNUHVLH ZVSyãSUDF\PLĕG]\UHJLRQDOQHMLWUDQVJUDQLF]QHMPLĕG]\RE\GZRPDNUDMDPL5. 1LH]DOHŧQLHRGSROLW\F]QHJRNRQWHNVWXGXŧćSU]HV]NRGćZHNVSDQVMLSROVNLFK SURGXFHQWyZQDU\QHNURV\MVNLMHVWELXURNUDW\F]Q\DSDUDWSDĸVWZDURV\MVNLHJR ZUD]]UR]EXGRZDQ\PV\VWHPHPSR]ZROHĸLFHUW\ILNDFML0LPR]QDF]QHJRSU]\spieszenia procesu stanowienia rosyjskiego prawa gospodarczego, nadal wiele UR]ZLć]DĸPDFKDUDNWHUGRUDťQ\Z\FLQNRZ\DQLHV\VWHPRZ\:VND]XMHVLĕQD EUDNDNWyZZ\NRQDZF]\FKLSUHF\]\MQ\FKSU]HSLVyZFRVNXWNXMHX]QDQLRZRŋFLć GHF\]MLDGPLQLVWUDF\MQ\FK=DUHVWU\NF\MQHX]QDMHVLĕWDNŧHSU]HSLV\R]DWUXGQLDQLXREFRNUDMRZFyZQDWHU\WRULXP5RVMLXWUXGQLDMćFHG]LDãDOQRŋþLQZHVW\F\MQć SROVNLFKILUP 5. $%URQLNRZVND5RVMD²SDUWQHUVSHFMDOQ\Å1RZHŦ\FLH*RVSRGDUF]HµQUV.

(19) 128. Adam Michalik. 3RZDŧQ\PSUREOHPHPZGRVWĕSLHGRU\QNXURV\MVNLHJRMHVWWDNŧHF]DVRFKãRQQ\ L NRV]WRZQ\ SURFHV FHUW\ILNDFML SURGXNWyZ &HUW\ILNDW ]JRGQRŋFL MDNRŋFL

(20) MHVWGRNXPHQWHPSRWZLHUG]DMćF\P]JRGQRŋþSURGXNFML]Z\PRJDPL MDNRŋFLLEH]SLHF]HĸVWZDUHJXORZDQ\PLXVWDZRGDZVWZHP)HGHUDFML5RV\MVNLHM QRUP\*267*2675*26750(.LLQQH

(21) 6:LĕNV]RŋþWRZDUyZVSU]HGDZDQ\FKQDWHUHQLH)HGHUDFML5RV\MVNLHMPXVLE\þ]JRGQD]URV\MVNLPLVWDQGDUGDPL QDZHWMHŋOLQLHMHVWZ\PDJDQDFHUW\ILNDFMDRERZLć]NRZD7RZDUSRGOHJDMćF\ FHUW\ILNDFMLGREURZROQHMPRŧQDZZLHťþGR5RVMLEH]X]\VNDQLDZVSRPQLDQHJR FHUW\ILNDWXZZLĕNV]RŋFLSU]\SDGNyZQLHPRŧQDJRMHGQDNVSU]HGDþ:SUDNW\FH R]QDF]DWRNRQLHF]QRŋþGRNRQDQLDSU]H]HNVSRUWHUDWDNLHMFHUW\ILNDFML1DWRPLDVW ZSU]\SDGNXZ\VWćSLHQLDFHUW\ILNDFMLRERZLć]NRZHMQDGDQ\SURGXNWEH]SU]HGVWDZLHQLDURV\MVNLPVãXŧERPFHOQ\PFHUW\ILNDWX]JRGQRŋFLWRZDUQLH]RVWDQLH ZSXV]F]RQ\QDREV]DUFHOQ\)HGHUDFML5RV\MVNLHM.RV]WFHUW\ILNDFMLGODMHGQHJR NRGXWDU\I\FHOQHMVLĕJDW\V86'=QLHFKĕFDWRPDãHLŋUHGQLHSU]HGVLĕELRUVWZD GRSRGHMPRZDQLDG]LDãDOQRŋFLHNVSRUWRZHMDNW\ZQHSR]RVWDMćGXŧHNRQFHUQ\ GODNWyU\FKNRV]WWHQMHVWGXŧRãDWZLHMV]\GR]DDNFHSWRZDQLD6NRPSOLNRZDQH LPDãRSU]HMU]\VWHVćUyZQLHŧSURFHGXU\UHMHVWUDF\MQHGRW\F]\WRFKRFLDŧE\U\QNX IDUPDFHXW\F]QHJRZ5RVML ŊZLDWRZ\NU\]\VJRVSRGDUF]\VSRZRGRZDãŧHNRQWUDKHQFLURV\MVF\PLHOLGXŧH WUXGQRŋFLZX]\VNLZDQLXNUHG\WyZFRVNXWNRZDãRRJUDQLF]HQLHPGZXVWURQQHM Z\PLDQ\JRVSRGDUF]HM=QDF]QLHZLĕNV]ćDNW\ZQRŋþZLQQDSU]HMDZLDþ.8.( .RUSRUDFMD8EH]SLHF]Hĸ.UHG\WyZ(NVSRUWRZ\FK

(22) PLQSRZLQQDSRGMćþG]LDãDQLDQDU]HF]]ZLĕNV]HQLDVNDOLXG]LHODQ\FKNUHG\WyZNXSLHFNLFKRUD]F]DVRZHJR Z\GãXŧHQLDRNUHVXLFKVSãDW\ 'RLQQ\FKEDULHUSR]DWDU\IRZ\FKJãyZQLHDGPLQLVWUDF\MQ\FKQDU\QNXURV\MVNLPQDOHŧ\]DOLF]\þ7: ² LVWQLHQLHNRQW\QJHQWyZLORŋFLRZ\FK3U]\NãDGRZRNRQW\QJHQWLORŋFLRZ\QD PLĕVRZLHSU]RZH]RVWDãXVWDORQ\QDODWD²ZZ\VRNRŋFLW\VWRQ ZW\P8(²W\VWRQ

(23) RUD]W\VWRQ ZW\P8(²W\VWRQ

(24) &ãR LPSRUWRZHZUDPDFKNRQW\QJHQWXZ\QRVLQLHPQLHMMHGQDNQLŧ(85NJ 6WDZNDGODGRVWDZSRZ\ŧHMNRQW\QJHQWXZODWDFK²SRF]ćWNRZRPLDãD E\þ]PQLHMV]DQDU]ćGURV\MVNLZ\FRIDãVLĕMHGQDN]W\FKRELHWQLFLVLĕJDRQDQDZHW ZDUWRŋFLWRZDUXQLHPQLHMQLŧ(85NJ ² EUDNRERZLć]XMćFHMXPRZ\GZXVWURQQHMRSRSLHUDQLXLZ]DMHPQHMRFKURQLH LQZHVW\FML XPRZDSRGSLVDQDZUQLJG\QLHGRF]HNDãDVLĕUDW\ILNDFMLSU]H] 'XPĕ5RV\MVNćLZHMŋFLDZŧ\FLH

(25) %UDNGZXVWURQQ\FKUHJXODFMLZ]DNUHVLH. 6. 3URZDG]HQLHG]LDãDOQRŋFLJRVSRGDUF]HMZ5RVML, WPHI, Moskwa 2007.. 7. :\EUDQHEDULHU\ZKDQGOX]5RVMć, WPHI, Moskwa 2008..

(26) .RQNXUHQF\MQRŋþSROVNLHJRHNVSRUWX«. 129. RFKURQ\ LQZHVW\FML SRZRGXMH WDNŧH Z\ŧV]\ NRV]W XEH]SLHF]DQLD LQZHVW\FML Z)HGHUDFML5RV\MVNLHMSU]H].8.( ² V\VWHPUDFKXQNRZRŋFLQLHRGSRZLDGDZSHãQLQRUPRPHXURSHMVNLPFR XWUXGQLDSRUyZQ\ZDQLHNRV]WyZLZ\QLNyZG]LDãDOQRŋFLSU]HGVLĕELRUVWZ ² UHJXODFMHGRW\F]ćFHRFKURQ\ZãDVQRŋFLLQWHOHNWXDOQHMQLH]DEH]SLHF]DMć SHãQHM HJ]HNXFML QRUP SUDZQ\FK SU]H] RUJDQ\ SDĸVWZRZH EUDN VNXWHF]QHM ochrony znaków towarowych, ² NRQLHF]QRŋþRGSUDZ\FHOQHMQLHMHGQRNURWQLHZ\ãćF]QLHZRNUHŋORQ\FKSXQNtach celnych, ² V]HURNLHOLFHQFMRQRZDQLHG]LDãDOQRŋFLJRVSRGDUF]HMQDWHU\WRULXP)HGHUDFML Rosyjskiej, ² Z\VRNLHFãRQDFXNLHUELDã\WãXV]F]HROHMHF]ĕŋFLRZRSU]HWZRU]RQHLPDUJDU\Qĕ ,VWRWQćGODSROVNLFKHNVSRUWHUyZEDULHUĕWDU\IRZćVWDQRZLQLHW\ONRZ\VRNRŋþ VWDZHNFHOQ\FKDOHWDNŧHVSRVyEEXGRZ\WDU\I\FHOQHM)HGHUDFML5RV\MVNLHM &]ĕVWRNURþ]DZLHUDRQDW]Z]PLHQQćVNãDGRZćVSHF\ILF]QćOLF]RQćZHXURQD MHGQRVWNĕWRZDUX QSZVSRPQLDQHZF]HŋQLHMFãRLPSRUWRZHQDPLĕVRZLHSU]RZH ZUDPDFKNRQW\QJHQWXZ\QRVLQLHPQLHMMHGQDNQLŧ(85NJ

(27) 7DNLH LORŋFLRZHXMĕFLHVSRVREXQDOLF]DQLDZDUWRŋFLFãDSRZRGXMHŧHZ]QDF]QLHZLĕNV]\PVWRSQLXZ]UDVWDFHQDSURGXNWyZUHODW\ZQLHWDĸV]\FKQLŧGyEUOXNVXVRZ\FK 3U]\NãDGRZRZ\VRNDVSHF\ILF]QDVNãDGRZDVWDZNLNRPELQRZDQHMQDPHEOH ZZ\VRNRŋFL²(85NJVWDQRZLEDULHUĕGODWUDG\F\MQ\FKSROVNLFKGRVWDZ SRSXODUQ\FKVWRVXQNRZRFLĕŧNLFKPHEOLZSURGXNFMLNWyU\FKZ\NRU]\VWXMHVLĕ Sã\W\ZLyURZH =MDZLVNLHP QLHNRU]\VWQLH ZSã\ZDMćF\P QD NRQNXUHQF\MQRŋþ SROVNLHJR HNVSRUWXMHVWUR]ZDUVWZLHQLHGRFKRGyZVSRãHF]HĸVWZDURV\MVNLHJRRUD]VWHUHRW\SRZHSRVWU]HJDQLHSROVNLFKSURGXNWyZ]JRGQLH]URV\MVNLPSU]\VãRZLHP.XULFD QLHSWLFD3ROV]DQLH]DJUDQLFD3ROVNLPILUPRPQLHMHGQRNURWQLHWUXGQRNRQNXURZDþPDUNć]DELHJDMćFRZ]JOĕG\ERJDWV]HMEDUG]LHMZ\PDJDMćFHMF]ĕŋFLVSRãHF]HĸVWZDURV\MVNLHJRQDWRPLDVWRZ]JOĕG\ELHGQLHMV]\FK5RVMDQPXV]ćZDOF]\þ FKRFLDŧE\]SURGXNFMćNUDMRZćRUD]WDQLPLPSRUWHP]&KLQ3ROVNLHF]ãRQNRVWZR Z8QLL(XURSHMVNLHMSRSUDZLDQLHZćWSOLZLHV\WXDFMĕDOHMHVWQLHZ\VWDUF]DMćFHEH] RGSRZLHGQLHMSURPRFMLSROVNLFKILUPLPDUHN7\PF]DVHPF]ĕŋþSROVNLFKSU]HGVLĕELRUFyZ]DLQWHUHVRZDQ\FKHNVSDQVMćQDU\QNLZVFKRGQLHQLHSRVLDGDVWURQ LQWHUQHWRZ\FKZMĕ]\NXURV\MVNLPDQLWHŧQLHSRVãXJXMHVLĕW\PMĕ]\NLHPWZRU]ćF RIHUW\RUD]SURZDG]ćFQHJRFMDFMHKDQGORZH.

(28) 130. Adam Michalik. 3RGVXPRZDQLH :V]F]HJyãRZ\FKDQDOL]DFKSROVNLFKHNVSHUWyZ]:\G]LDãyZ3URPRFML+DQGOX i Inwestycji w Moskwie i Sankt Petersburgu jako sektory polskiego eksportu, NWyUHEĕGćRGJU\ZDþZDŧQćUROĕZSU]\V]ãRŋFLQDU\QNXURV\MVNLPZ\PLHQLDVLĕ m.in.8PDV]\Q\LXU]ćG]HQLDZ\URE\PHWDOXUJLF]QHSURGXNW\IDUPDFHXW\F]QH Z\URE\ KLJLHQLF]QH L NRVPHW\NL VSU]ĕW JRVSRGDUVWZD GRPRZHJR DUW\NXã\ UROQRVSRŧ\ZF]HZ\URE\SU]HP\VãXOHNNLHJRRUD]XVãXJLEXGRZODQH3ROVNLH ILUP\EXGRZODQHZLćŧćSHZQHQDG]LHMH]GRVWĕSHPGR]ZLĕNV]RQ\FK]DPyZLHĸ SXEOLF]Q\FK]ZLć]DQ\FK]NRQLHF]QRŋFLćEXGRZ\RGSRZLHGQLHMLQIUDVWUXNWXU\ SU]HGRGE\ZDMćF\PLVLĕZU,JU]\VNDPL2OLPSLMVNLPLZ6RF]L $QDOL]XMćF RSW\PLVW\F]QH GDQH GRW\F]ćFH Z]URVWX ZDUWRŋFL SROVNLHJR HNVSRUWXGR5RVMLQDOHŧ\MHGQDN]ZUyFLþXZDJĕQDWRŧHXG]LDã3ROVNLZURV\MVNLPLPSRUFLHFKRþE\]HZ]JOĕGXQDQDV]ćSR]\FMĕJHRSROLW\F]QćRUD]SRWHQFMDãU\QNRZ\SRZLQLHQE\þ]QDF]QLHZLĕNV]\$E\WDNVLĕVWDãRNRQLHF]QDMHVW GDOV]DSRSUDZDNRQNXUHQF\MQRŋFLSROVNLFKSURGXNWyZ5\QHNURV\MVNLFKDUDNWHU\]XMHVLĕROEU]\PLPSRWHQFMDãHPJRVSRGDUF]\PDOHQLHMHVWU\QNLHPãDWZ\P =MHGQHMVWURQ\SROVF\SURGXFHQFLPXV]ćVLĕ]PDJDþ]NRQNXUHQFMćQDMZLĕNV]\FK NRQFHUQyZPLĕG]\QDURGRZ\FKG\VSRQXMćF\FKQLHEDJDWHOQLHZLĕNV]\PL]DVREDPL RUJDQL]DF\MQRILQDQVRZ\PL]GUXJLHMVWURQ\SUyE\SRGHMPRZDQLDNRQNXUHQFML FHQRZHMQDWUDILDMćQDWUXGQRŋFL]ZLć]DQH]SURWHNFMRQLVW\F]QćSROLW\NćKDQGORZć 5RVMLRUD]VLOQćNRQNXUHQFMć]HVWURQ\&KLQLQQ\FKSDĸVWZD]MDW\FNLFKRUD] SDĸVWZGDZQHJR=6551DNRU]\ŋþSROVNLFKHNVSRUWHUyZSU]HPDZLDQLHZćWSOLZLHVWDOHSRSUDZLDMćFDVLĕMDNRŋþGyEULXVãXJVSU]HGDZDQ\FKSU]H]SROVNLH ILUP\ SU]\ XWU]\PXMćFHM VLĕ NRQNXUHQF\MQRŋFL FHQRZHM 3ODQRZDQH ZHMŋFLH 3ROVNLGRVWUHI\HXURWDNŧHSRZLQQRRND]DþVLĕSR]\W\ZQ\PLPSXOVHPSREXG]DMćF\PSROVNćSU]HGVLĕELRUF]RŋþLZ\PLDQĕKDQGORZćGDMćF\PZ\PLHUQH HIHNW\QLHW\ONRZUHODFMDFKKDQGORZ\FK]LQQ\PLF]ãRQNDPLWHMVWUHI\DOHWDNŧH ]SR]RVWDã\PLU\QNDPLZW\P]U\QNLHPURV\MVNLP1LH]EĕGQHMHVWRF]\ZLŋFLHZVSDUFLHSDĸVWZD]DUyZQRMHŋOLFKRG]LRILQDQVRZHMDNLSR]DILQDQVRZH instrumenty wspierania polskiego eksportu na rynku rosyjskim. Wyniki ankiety SU]HSURZDG]RQHMZŋUyGW\VLĕF\SROVNLFKSU]HGVLĕELRUFyZSU]H]3ROVNR/LWHZVNć ,]Eĕ*RVSRGDUF]ć5\QNyZ:VFKRGQLFKZVND]XMćŧHOLF]ćRQLQDSRPRFSDĸVWZD JãyZQLH Z ]DNUHVLH RUJDQL]DF\MQHJR L ILQDQVRZHJR ZVSDUFLD XF]HVWQLFWZD ZWDUJDFKLZ\VWDZDFKRGE\ZDMćF\FKVLĕQDWHU\WRULXP)HGHUDFML5RV\MVNLHM SRSUDZ\IXQNFMRQRZDQLDV\VWHPXJZDUDQFMLU]ćGRZ\FKLXEH]SLHF]HĸNUHG\WyZ HNVSRUWRZ\FKXOJILQDQVRZ\FKGODHNVSRUWHUyZRUD]RUJDQL]DFMLV]NROHĸQDWDPDW SURZDG]HQLDG]LDãDOQRŋFLHNVSRUWRZHM 8. 3URZDG]HQLHG]LDãDOQRŋFL….

(29) .RQNXUHQF\MQRŋþSROVNLHJRHNVSRUWX«. 131. -HŋOL]DãRŧ\P\ŧHJRVSRGDUNDURV\MVNDEĕG]LHZVWDQLHUHODW\ZQLHV]\ENR XSRUDþVLĕ]HVNXWNDPLŋZLDWRZHJRNU\]\VXJRVSRGDUF]HJRLZUyFLþQDŋFLHŧNĕ G\QDPLF]QHJRUR]ZRMXWRZDU]\V]ćF\WHPX]MDZLVNXZ]URVWSRS\WXZHZQĕWU]QHJRZGXŧ\PVWRSQLXEĕG]LHPXVLDãE\þVNRQVXPRZDQ\SU]H]]ZLĕNV]RQ\ LPSRUWMDNWRREVHUZRZDQRZODWDFK²:Z\SDGNXGDOV]HJRZ\VWĕSRZDQLD]MDZLVNNU\]\VRZ\FKPRŧHMHGQDNGRMŋþGR]QDF]ćFHJRLGãXJRWUZDãHJR]DFKZLDQLDJRVSRGDUNLURV\MVNLHMZGXŧ\PVWRSQLXX]DOHŧQLRQHMQLHW\ONR RGZSã\ZyZ]HNVSRUWXVXURZFyZHQHUJHW\F]Q\FKDOHWDNŧHRGQDSã\ZDMćF\FK inwestycji zagranicznych. Literatura Å%LXOHW\Q:\G]LDãX3URPRFML+DQGOXL,QZHVW\FML$PEDVDG\53Z0RVNZLHµ0RVNZD ² %URQLNRZVND$5RVMD²SDUWQHUVSHFMDOQ\Å1RZHŦ\FLH*RVSRGDUF]HµQU 3URZDG]HQLHG]LDãDOQRŋFLJRVSRGDUF]HMZ5RVML, WPHI, Moskwa 2007. :\EUDQHEDULHU\ZKDQGOX]5RVMć, WPHI, Moskwa 2008. =PLDQ\ZHNVSRUFLH]3ROVNLSURGXNWyZUROQRVSRŧ\ZF]\FKZNRQWHNŋFLHRJUDQLF]Hĸ LPSRUWX]3ROVNLGR5RVML, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2008. 7KH&RPSHWLWLYHQHVVRI3ROLVK([SRUWVRQWKH5XVVLDQ0DUNHW LQWKH<HDUVļ 7KHSDSHUSUHVHQWVDQDQDO\VLVRIWKHFRPSHWLWLYHQHVVRI3ROLVKH[SRUWVRQWKH5XVVLDQ PDUNHWLQWKH\HDUV²,WLQGLFDWHVWKDWG\QDPLFJURZWKRFFXUUHGZKLFK FRQWUDU\WRWKHIHDUVRIVRPHZDVIDFLOLWDWHGE\3RODQG·VDFFHVVWRWKH(XURSHDQ8QLRQ $QDO\VLVVKRZVWKDWWKHVWUXFWXUHRI3ROLVKH[SRUWVWR5XVVLDKDVFKDQJHGLQUHODWLRQWRWKH SHULRGSUHFHGLQJWKH5XVVLDQFULVLV&XUUHQWO\WKHPRVWLPSRUWDQWJURXSVRISURGXFWV ILQGLQJEX\HUVDPRQJ5XVVLDQFRQVXPHUVDUHLQGXVWULDOPDFKLQHU\JRRGVDFFRXQWLQJIRU QHDUO\RQHWKLUGRIWKHYDOXHRI3RODQG·VH[SRUWVWR5XVVLDDQGLQGXVWULDOFKHPLFDOSURGXFWVDWRYHURQHILIWKRIWKHWRWDO$JULFXOWXUDOIRRGVSURGXFWVFRPHLQWKLUGWKRXJKWKHLU VKDUHRIWRWDO3ROLVKH[SRUWVKDVIDOOHQRYHUWKHSDVW\HDUVIURPWR ,QWHUPVRISDUWLFXODUVHFWRUVRIJRRGVVWDWLVWLFVVKRZWKDW3ROLVKH[SRUWHUVKDYH DVLJQLILFDQWVKDUHLQ5XVVLD·VLPSRUWRISODVWLFVZRRGDQGVWRQHSURGXFWVJODVVFHUDPLFVDQGIXUQLWXUH7KHFRPSHWLWLYHQHVVRI3ROLVKFRQVWUXFWLRQVHUYLFHVLVDOVRVHHQLQ DSRVLWLYHOLJKW+RZHYHUWKHUHDUHDQXPEHURIEDUULHUVKROGLQJEDFNWKHFRPSHWLWLYHQHVVRI3ROLVKH[SRUWVWRWKH5XVVLDQPDUNHWWKHPRVWLPSRUWDQWEHLQJWKHSURWHFWLRQLVWWUDGHSROLF\WKHFRXQWU\HPSOR\VWKURXJKWDULIIDQGOHJDODGPLQLVWUDWLYHLQVWUXPHQWV WROLPLWDFFHVVWRLWVPDUNHW7KHXQVWDEOHVRFLRSROLWLFDOFOLPDWHZHDNLPDJHRI3ROLVK EUDQGVWKHUHDQGWKHSUHVHQFHRIVWURQJFRPSHWLWLRQIURPLQWHUQDWLRQDOILUPVDVZHOODV LPSRUWVIURP&KLQDDOOZRUNDJDLQVW3RODQGZLGHQLQJLWVSUHVHQFHRQWKH5XVVLDQPDUNHW 7KHFKDQFHIRUJURZWKLQH[SRUWWR5XVVLDLVVHHQWRUHVLGHLQJURZLQJLQWHUQDOGHPDQG LPSURYHGFRPSHWLWLYHTXDOLW\RI3ROLVKSURGXFWVDQGWKHLQWHQVLILFDWLRQRISURH[SRUW PHDVXUHVRQWKHSDUWRIWKH3ROLVKJRYHUQPHQW.

(30)