Gorzów Wielkopolski. Stanowisko 10

Tadeusz Szczurek

Gorzów Wielkopolski. Stanowisko 10

Informator Archeologiczny : badania 13, 29-30

29

-n ie w ą tp liw ie m ia ło z w ią z e k i w pływ -n a c h a r a k t e r o s a d -n ic tw a k u ltu r y c e r a ­ m ik i w s tę g o w e ] i l e n d z ie ls k ie j.

B a d a n ia m i o b ję to p ó łn o c n ą k r a ń c o w ą c z ę ś ć s ta n o w is k a . Z b a d a n o o b s z a r 4 , 5 a r a . . O d k ry to 29 o b ie k tó w o s a d n ic z y c h , w ty m 24 o b ie k ty z w ią z a n e z o s a d n ic tw e m k u ltu r y l e n d z i e l s k i e j / z j e j m ło d s z e j fa z y o r a z 5 z o s a d n ic tw e m k u ltu r y łu ż y c k ie j / I V -V o k r e s e p o k i b r ą z u / , N a b a d a n y m o b s z a r z e n ie s tw ie r d z o n o ś la d ó w o s a d n ic tw a ku ltis· p o z n a n y c h w p o p r z e d ­ n ic h s e z o n a c h b a d a w c z y c h . O b ie k ty k u ltu r y le n d z i e l s k i e j z w ią z a n e s ą z z ie m ia n k o w y m o s a d ­ n ic tw e m m ie s z k a ln y m i g o s p o d a r c z y m . Są to ja m y k s z ta łtu p r o s to k ą tn e g o i o w a ln e g o o p ła s k ic h . d n a c h jw w y p e łn is k a c h ic h w y s tą p iła p o le p a z e ś l a ­ d a m i o d c isk ó w ż e r d z i . L ic z n e , w je d n e j z ja m , f r a g m e n ty p a n c e r z y ż ó łw i i m u e z li m a łż y d o w o d z i o s p e c y fic z n y m j e j p r z e z n a c z e n iu . W s z y s tk ie o b ie k ty w y k o p an e b y ły b e z p o ś r e d n io w m o c n o z b ity m g lin ia s ty m c a lc u . N ie z a u w a ż a s i ę w y s tę p o w a n ia o b ie k tó w le n d z ie ls k ic h n a s to k a c h t e r a s y , g d z ie b e z p o ś r e d n io pod h u m u s e m w y s tę p u je p ia s e k lu b ż w ir . Wy p e łn ie k a ja m s ą J e d n o lite . S ta n o w i je b r u n a t n o - s z a r a z i e m i a o d o ś ć d u ż e j s p o i s t o ś c i . W ś ró d in w e n ta r z a ru c h o m e g o n a j l i c z n i e j r e p r e z e n to w a n a j e s t c e r a m i k a . Są to f r a g m e n ty m i s , n a c z y ń w a z o w a ty c h , n a c z y ń g r u e z k o w a ty c h , c z a r e k o r a z c y lin d r y c z n y p a c io r e k . Z r e g u ły n a c z y n ia p o s ia d a ją k a rb o w a n e k r a w ę ­ d z ie w ylew ów 1 u c h o r a z z a ło m ó w b r z u ś ć c ó w , r z a d z i e j w y s tę p u je o r n a m e n t r z ę d ó w n a k łu ć o r a z p la s ty c z n y c h li s t e w e k . W ś ró d w s p ó ł w y s tę p u ją c y c h k o ­ ś c i z w ie r z ę c y c h z a u w a ż a s i ę d u ż ą i l o ś ć k o ś c i k ro w y , ś w in i 1 o w cy o r a z p o r o ż a j e l e n i a , P o z a ty m z n a le z io n o s z y d ło k o ś c ia n e , s i e k i e r k ę k a m ie n n ą o r a z p ó łf a b r y k a t m o ty k i z p o r o ż a j e l e n i a . O b ie k ty k u ltu r y ł u ż y c k ie j, k t ó r a ja k w y n ik a z p o p r z e d n ic h b a d a ń z lo k a liz o w a n a j e s t n a z a c h o d n im s to k u t e r a s y , s ta n o w ią j e j k ra ń c o w y z a ­ s i ę g , W y s tą p iła w n ic h c h a r a k t e r y s t y c z n a d la te j k u ltu r y c e r a m i k a p r z e ­ w a ż n ie g ru b o ś c ie n n a o s c h ro p o w a c o n e j i o b m a z y w a n e j p o w ie r z c h n i o r a z s z p i l a b r ą z o w a z p ó łk o lis tą g łó w k ą . O s a d a d a to w a n a j e s t n a IV -V o k r e s e p o k i b r ą z u . M a te r ia ły p rz e c h o w y w a n e s ą w M u z e u m Z ie m i K u ja w s k ie j i D o b ­ r z y ń s k i e j w e W ło c ła w k u , 2

,

B a d a n ia m i o b ję to o b s z a r 400 m / ł ą c z n i e p r z e b a d a n a p o w ie r z c h n ia w y n o si 1 . 0 7 0 ,5 m / w p ó łn o c n e j c z ç é c l o s a d y , s ta n o w ią c y p r z e d łu ż e n ie w ykopów z la t u b ie g ły c h w k ie ru n k u p ó łn o c n y m · B a d a n ia n a s ta n o w is k u b ę d ą k o n ty n u o w a n e . G O R ZO W W IE L K O P O L S K I S ta n o w isk o 10 M u z e u m O k rę g o w e w -G o rz o w ie W ie lk o p o ls k im B a d a n ia p ro w a d z ił m g r T a d e u s z S z c z u r e k , F i ­ n a n s o w a ło M u z e u m O k rę g o w e w G o r z o w ie W lkp. P i ą t y s e z o n b a d a ń . P o z o s t a ł o ś c i o s a d y k u ltu ry p u c h a ró w le jk o w a ty c h fa z y m ło d s z e j.

30

W b ie ż ą c y m r o k u n ie u c h w y c o n o p o z o s ta ło ś c i ja m o s a d n ic z y c h lub p o d o b n y c h o b ie k tó w . E k s p l o r a c j ę w c a ły m w y k o p ie d o p ro w a d z o n o d o g ł ę ­ b o k o ś c i 90 c m , s t w i e r d z a j ą c n a c a łe j m i ą ż s z o ś c i w y s tę p o w a n ie m a t e r i a ł u k u ltu ro w e g o . Z a ło ż o n e p r z y p r o f ila c h p ó łn o cn y m i w s c h o d n im ro w y s o n ­ d a ż o w e o s z e r o k o ś c i 1 m i d łu g o ś c i 10 m k a ż d y , u ja w n iły o b e c n o ś ć z a b y t­ ków d o p r z e c i ę t n e j g łę b o k o ś c i 210 c m . M n ie j o b fity m a t e r i a ł k u ltu ro w y w r o k u b ie ż ą c y m s k ła d a ł s i ę g łó w n ie z d ro b n y c h fra g m e n tó w n a c z y ń * i m a t e r i a ł u k r z e m ie n n e g o o c h a r a k t e r z e o d p a d k o w y m ; n a u w a g ę z a s łu g u ją t r z y la u r o w a te g r o c i k i k r z e m ie n n e d o k ła d n ie łu s k a n e n a c a ł e j p o w ie rz c h n i, K o n ty n u o w an e w ro k u p r z y s z ły m b a d a n ia w in n y z m i e r z a ć d o u k o ń ­ c z e n i a e k s p l o r a c j i w ykopu z r o k u b ie ż ą c e g o i w y ja ś n ie n ia p ie r w o tn e j f u n ­ k c ji z a g łę b ie n ia /r o w u ? / w p ó łn o c n e j c z ę ś c i s ta n o w is k a . Z a b y tk i s ta n o w ią w ła s n o ś ć M u z e u m O k rę g o w e g o w G o rz o w ie W lkp. G RZY BO W A G O R A , g m . M ir z e c p a t r z w o j. k ie le c k ie p a le o lit i m e z o l i t Z e s p ó ł s ta n o w is k " R y d n o " U n iw e r s y te t im . A d a m a M ic k ie w ic z a w P o z n a n iu K a te d r a A rc h e o lo g ii Z e s p ó ł B a d a li K ujaw B a d a n ia p ro w a d z ił z e s p ó ł pod k ie r u n k ie m d o c . d r h a b . A le k s a n d r y C o f ta - B r o n ię w s k ie j. F in a n s o ­ w a ła K a te d r a A r c h e o lo g ii U A M w P o z n a n iu . D ru g i s e z o n b a d a ń . O s a d y k u ltu r y p ó ź n e j c e r a m ik i w s tę g o w e j / l e n d z i e l s k i e j / z fa z y l a i l lb , o s a d a k u ltu r y a m f o r k u lis ty c h i k u ltu r y p r z e w o r s k i e j . S ta n o w isk o b y ło o d k r y te i b a d a n e w y k o p a lie k o w o w 1969 r , p r z e z P . P . P K Z w P o z n a n iu w z w ią z k u z a k c ją b a d a A r a to w n ic z y c h p o d ję ty c h n a t e r e n a c h z a le w o w y c h z b io r n ik a w o d n eg o " P a k o ś ć " . W z n o w ie n ie b a d a ń m ia ło n a c e lu d o k o ń c z e n ie e k s p l o r a c j i je d y n e g o , z n a n e g o d o ty c h c z a s z t e r e n u N iż u o b ie k tu / n r 1 5 / r e p r e z e n t u j ą c e g o f a z ę l a / " s a m b o r z e c k ą " / k u ltu r y p ó ź n e j c e r a m i k i w s tę g o w e j o r a z u z y s k a n ie e w e n tu a ln y c h d a ls z y c h te g o ty p u z e s p o łó w . 2 S o n d a ż e w l i c z b ie 7 /o g ó łe m 9 8 ,0 m / z a ło ż o n o w p a r t i i p r z y l e g a ­ j ą c e j d o w ykopu z 1969 r . , w k tó r y m z lo k a liz o w a n y b y ł o b ie k t 15. P o z a k o ń c o w y m f r a g m e n te m te g o o b ie k tu , d a ls z y c h a n a lo g ic z n y c h z e s p o łó w n ie o d k r y to . N a le ż y w n o s ić , ż e o s a d a z fa z y la u lo k o w a n a b y ła w n i ż s z e j , o b e c n ie z n is z c z o n e j, p a r t i i sto k u d o lin y . P o z a w y m ie n io n y m o b ie k te m o d k r y to : s z c z y to w y f r a g m e n t c h a ty ty p u b i s k u p i ń s k i e g o ,/ f a z a llb / ? / k u ltu r y p ó ź n e j c e r a m i k i w s tę g o w e j/; je d n ą j a m ę k u ltu r y a m f o r k u lis ty c h o r a z d w ie ja m y k u ltu r y p r z e w o r s k i e j .

N ie p r z e w id u je s i ę k o n ty n u a c ji b a d a ń . JA N K O W O , g m . P a k o ś ć

w o j. b y d g o s k ie S ta n o w isk o 4