• Nie Znaleziono Wyników

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Aleksandry Siódmok pt. Stabilizacja gruntów spoistych techniką katalityczno-fizyczną

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Aleksandry Siódmok pt. Stabilizacja gruntów spoistych techniką katalityczno-fizyczną"

Copied!
11
0
0

Pełen tekst

(1)

Dr hab. inż. Eugeniusz Z aw isza, prof. UR K raków 8.01.2017

Recenzja

rozpraw y doktorskiej m gr inż. A leksandry Siódm ok pod tytułem „Stabilizacja gruntów spoistych techniką katalityczno-fizyczną” .

Recenzję opracow ano na zlecenie D ziekana W ydziału B udow nictw a Politechniki Śląskiej w G liw icach dr hab. inż. Joanny Bzówki, proł'. nzw. w Pol. Śl., z dnia 23 listopada 2016 r. Prom otorem przew odu doktorskiego jest dr hab. inż. Jerzy Sękow ski, prof. nzw. w Pol. Śl.

1. Problem atyka i cel rozpraw y

R ozpraw a doktorska m gr inż. A leksandry Siódm ok obejm uje zagadnienia dotyczące w zm acniania gruntów spoistych w aspekcie ich w ykorzystania w budow nictw ie ziem nym , w szczególności drogow ym . Zagadnienia te zw iązane s ą z ulepszaniem słabego podłoża gruntow ego, którego efektem je s t jeg o w zm ocnienie, określane przez zw iększenie jeg o w ytrzym ałości na ścinanie, ściskanie i m rozoodporności. O kreślenie efektyw ności w zm ocnienia w ybranych gruntów spoistych m etodą katalityczno-fizyczną było celem recenzow anej rozpraw y doktorskiej. W tym aspekcie D oktorantka przeprow adziła szeroko zakrojone badania laboratoryjne w łaściw ości geotechnicznych w ybranych gruntów m ało, średnio i bardzo spoistych (badania w stępne) oraz średnio spoistego (badania zasadnicze) - w stanie naturalnym oraz stabilizow anego m etodą katalityczno-fizyczną, uzupełnione badaniam i m odelow ym i i terenow ym i. W yniki przeprow adzonych badań i ich analiza pozw oliły Autorce na określenie zakresu i kierunku zmian w łaściw ości geotechnicznych badanych gruntów spoistych stabilizow anych m etodą katalityczno-fizyczną.

Podane w zakończeniu każdego rozdziału podsum ow anie i wnioski ogólne oraz perspektyw y dalszych badań Autorki w skazują, że cel rozpraw y został osiągnięty. W ystępujące na znacznych obszarach Polski, w szczególności południow ej, grunty spoiste nastręczają w ielu problem ów przy projektow aniu i realizacji różnego typu inwestycji zarów no w zakresie budow nictw a ogólnego, ja k i ziem nego. W ynika to stąd, że często stanow ią one

(2)

konstrukcyjnego do form owania n asypów ziem nych. Pod w zględem charakterystyki geotechnicznej m o g ą to być naturalne lub antropogeniczne grunty niespoiste w stanie luźnym albo spoiste w stanie m iękkoplastycznym lub plastycznym . Inną grupę słabych podłoży stan o w ią grunty pochodzenia eolicznego — m akroporow ate lessy w ykazujące zapadow ość w w arunkach naw odnienia oraz grunty organiczne. K olejne grupy podłoży w ym agających specjalnych zabiegów stabilizujących w y stęp u ją n a terenach osuw iskow ych, zw łaszcza w sąsiedztw ie rzek i zbiorników w odnych (pro cesy erozji i abrazji brzegów ) oraz n a obszarach w ystępow ania deform acji górniczych, a w ięc głów nie na G órnym Śląsku. D latego prob lem aty ka dotycząca stosow ania w łaściw ych m etod stabilizacji słabych podłoży gruntow ych m a ogrom ne znaczenie gospodarcze - zarów no z punktu w idzenia technicznego, ekonom icznego, ja k i ekologicznego. P odjęty w recenzow anej rozpraw ie problem je s t w tym aspekcie bardzo istotny, poniew aż stabilizacja słabych gruntów spoistych daje m ożliw ość ich w yko rzy stan ia ja k o podłoża budow lanego lub ja k o m ateriału konstrukcyjnego. Taki sposób ulepszania gruntów słabych przyczynia się ró w nież do znacznego zm n iejszenia eksploatacji złóż gruntów m ineralnych o korzystnych w łaściw ościach geotechnicznych, których zasoby s ą ograniczone i nieodnaw ialne. N a podstaw ie pow yższych rozw ażań m ożna stw ierdzić, że problem atyka badaw cza podjęta przez m gr inż. A leksandrę Siódm ok w rozpraw ie doktorskiej je s t bardzo aktualna i w ażna, a wyniki badań godne upow szechnienia w publikacjach.

2. A n aliza i ocena rozpraw y

M ateriał do badań stanow iły grunty spoiste pochodzące z różnych rejo n ó w G órnego Śląska. D o badań w stępnych w ybrano cztery rodzaje gruntów pochodzących z Ć w iklic k. P szczy n y - z w ykopu przy m odernizow anym zabytkow ym kościele, W ieszow ej k. T arno w skich G ór - przy budow ie autostrady A - l, Sierakowic k. Gliwic - ze złoża surow ców ilastych i K atow ic - z w ykopu przy rozbudow ie Silesia Biznes C entrum przy ul. C horzow skiej. D la opracow ania charakterystyki geotechnicznej przedm iotow ych gruntów p rzeprow adzono badania laboratoryjne ich w łaściw ości fizycznych i m echanicznych w edług procedur standardow ych. Zakres badań charakteryzujących właściwości fizyczne gruntów obejm o w ał oznaczenie ich składu granułom etrycznego, gęstości właściwej szkieletu, w ilgotności naturalnej, konsystencji (granic plastyczności i płynności), zagęszczalności (w ilgotności optym alnej i m aksym alnej gęstości objętościowej szkieletu). Z akres badań charakteryzujących w łaściw ości m echaniczne gruntów obejm ow ał oznaczenie ich ściśliw ości

(3)

i w ytrzym ałości n a ścinanie. D la przeprow adzenia analizy efektyw ności w zm ocnienia badanych gruntów w ykonano oznaczenia ich składu granulom etrycznego, ściśliw ości i w ytrzym ałości n a ścinanie po w ym ieszaniu z syntetycznym i kom ponentam i w edług technologii katalityczno-fizycznej.

P o dstaw ą analizy efektyw ności w zm ocnienia b yła ocena zm ian strukturalnych oraz ściśliw ości i w ytrzym ałości na ścinanie gruntów m odyfikow anych w odniesieniu do tych sam ych param etrów grim tów w stanie naturalnym - nie m odyfikow anych. Stw ierdzono agregację drobnych frakcji w w iększe pakiety, pro w ad zącą do zw iększen ia zaw artości frakcji piaskow ej i pyłow ej o raz do ubytku, a naw et zaniku frakcji iłow ej. Skutkiem tej pozornej zm iany uziam ienia gru n tu było zm niejszenie ściśliw ości (zw iększenie w artości m odułu ściśliw ości pierw otnej i w tórnej) oraz zw iększenie w ytrzym ałości na ścinanie (zw iększenie w artości kąta tarcia w ew nętrznego i spójności) po różnym czasie dojrzew ania próbek w w arunkach pow ietrzno-suchych (bezpośrednio po uform ow aniu oraz po 10 i 30 dobach). N ajw iększą efektyw ność w zm ocnienia zastosow aną m etodą stw ierdzono w przypadku gliny ilastej, co w ynika z jej składu granulom etrycznego, najbardziej zbliżonego do optym alnego podanego w odnośnych zaleceniach do stosow ania techniki katalityczno-fizycznej (^Specyfikacja ... ). W zw iązku z pow yższym do dalszych - zasadniczych badań laboratoryjnych w ytypow ano grunt spoisty o uziam ieniu gliny ilastej, pochodzący z budow y odcinka Drogowej T rasy Średnicow ej w Zabrzu. Zakres badań obejm ow ał oznaczenie:

• podstaw ow ych param etró w geotechnicznych gruntu (w ilgotność naturalna, gęstość w łaściw a szkieletu, granice konsystencji, zaw artość części organicznych, w ilgotność optym alna i m aksym alna gęstość objętościow a szkieletu),

• sk ład u m ineralnego i granulom etrycznego gruntu w stanie naturalnym oraz po m odyfikacji tech n ik ą k atality czn o -fizy czną w tym rów nież składu m ineralnego kom ponentów 1 i 2 system u,

• ściśliw ości i w ytrzym ałości na ścinanie gruntu jw ., po różnym czasie dojrzew ania próbek (form ow anych przy w ilgotności zbliżonej do optym alnej i zagęszczanych przy energii standardow ej w g m etody I Proctora) w w arunkach pow ietrzno-suchych (bezpośrednio po uform ow aniu oraz po 10, 30 i 100 dobach),

• nasiąkliw ości (rozm akania) i m rozoodporności (próbki poddaw ano cyklicznem u zam rażaniu w tem peraturze -2 5 ° C przez 8 godzin i rozm rażaniu w tem peraturze pokojow ej przez 16 godzin) gruntu jw . naturalnego oraz po m odyfikacji jw .

• Specyfikacja techniczna Cs-St:2011 „Podbudowa i wzmocnienie podłoża z gruntu zmodyfikowanego katalitycznie komponentami Consolid 444 i Solidry”. Nascon. Tychy 2011.

(4)

Stw ierdzono, że m odyfikacja gruntu spoistego techniką katalityczno-fizyczną pow oduje tw orzenie konglom eratów złożonych z ziaren gruntu p ołączonych lepiszczem z przereagow anej m ieszanki kom pozytów system u. W w yniku procesu następuje zm iana cech strukturalno-teksturalnych stabilizow anego gruntu, zw iązana z redukcją zaw artości frakcji iłow ej i w zrostem zaw artości frakcji piaskow ej. Efektem tych zm ian je s t polepszenie p aram etrów w ytrzym ałościow o-odkształceniow ych stabilizow anego gruntu, to je st zw iększenie w ytrzym ałości na ścinanie oraz zm niejszenie ściśliw ości. B ad ania nasiąkliw ości w ykazały, że grunt stabilizow any nabierał z czasem cech hydrofobow ości, co ujaw niło się po 10 i 30 dobach dojrzew ania próbek, które nie uległy rozm oknięciu w w odzie. N atom iast próbki gruntu naturalnego oraz stabilizow anego lecz poddane działaniu w ody bezpośrednio p o ich uform ow aniu uległy rozm oknięciu. Podobne efekty uzyskano w w yniku badań m rozoodporności - próbki nie stabilizow ane oraz stabilizow ane lecz poddane działaniu w ody i m rożeniu bezpośrednio po ich uform ow aniu uległy rozpadow i ju ż po pierw szym cyklu, nato m iast próbki po 10, 30 i 100 dobach dojrzew ania w ykazały p e w n ą m rozoodporność, ulegając je d n a k rozpadow i po 4 cyklach.

W kolejnym etapie D oktorantka przeprow adziła badania m odelow e w ykonane na dw uw arstw ow ym podłożu uform ow anym w skrzyni o długości 250 cm oraz szerokości i w ysokości po 62,5 cm. Skrzynię podzielono na dw ie części: w jednej uform ow ano podłoże z gliny ilastej niestabilizow anej o grubości w arstw y 12,5 cm, a w drugiej - stabilizow anej, w obydw u częściach n a podsypce piaskow ej o grubości w arstw y 43 cm. Podłoże z gruntu gliniastego form ow ano przy w ilgotności optym alnej i zagęszczano w dw óch w arstw ach przy energii rów nej 0,096 J em"3. Dla oceny skuteczności w zm ocnienia w ykonano badania nośności podłoża niestabilizow anego i stabilizow anego płytą VSS o średnicy 16 cm, bezpośrednio po jeg o przygotow aniu oraz po 5, 50, 70 i 100 dobach dojrzew ania w w arunkach pow ietrzno-suchych przy tem peraturze pow ietrza 18,5°C i w ilgotności 30% . D odatkow e badania nośności podłoża p ły tą VSS wykonano po 60 dobach dojrzew ania na w ydzielonych pasach o szerokości 20 cm, dogęszczonych w alcem o m asie około 51 kg i szerokości 12,5 cm po 50, 100 i 200 przejazdach po jednym śladzie. Po zakończeniu pom iarów p ły tą VSS (po 100 dobach) w ykonano kontrolne oznaczenia dynam icznego m odułu odkształcenia. B adania nośności p ły tą VSS w ykonano rów nież po 110 dobach dojrzew ania p o d ło ża, naw odnionego następnie im itow anym opadem deszczu o w ielkości 3 m m poprzez zraszanie na 5 dób przed badaniam i nośności. W yniki badań m odelow ych potw ierdziły o g ó ln ie korzystny w pływ stabilizacji techn iką katalityczno-fizyczną badanego gruntu spoistego na zw iększenie jeg o nośności zarów no przy zagęszczeniu uzyskanym w w arunkach

(5)

jego przygotow ania, ja k i po dogęszczeniu. N aw odnienie pod łoża spow odow ało zw iększenie w ilgotności i w efekcie zm niejszenie nośności w obydw u przypadkach, przy czym niniejszą w rażliw ość na ten czynnik w ykazało podłoże stabilizow ane. Z uw agi n a pew ne ograniczenia w ynikające z w arunków prow adzenia badań m odelow ych (m ała grubość w arstw y gruntu spoistego, tem peratura i w ilgotność pow ietrza w laboratorium ) ich w yniki nie m og ą stanow ić odniesienia do w arunków rzeczyw istych, tym niem niej potw ierdziły ogólne w yniki badań laboratoryjnych i były pom ocne do opracow ania program u badań polow ych.

B adania połow ę przeprow adzono na drodze leśnej w gm inie C zudec, w w ojew ództw ie podkarpackim . N a trzykilom etrow ym odcinku drogi oraz na usytuow anych w zdłuż niej placach składow ych w ykonano naw ierzchnię z gruntu rodzim ego (rów nież nasypow ego) ulepszonego przez stabilizację techniką katalityczno-fizyczną. B adan ia prow adzone były od rozpoczęcia budow y drogi w listopadzie 2012 r. do jej zakończenia w czerw cu 2015 r. (2,5 roku) i m iały n a celu ocenę efektyw ności zastosow anej m etody ulepszenia podłoża gruntow ego. K onstrukcję naw ierzchni drogowej stanow iły dw ie w arstw y: podbudow a zasadnicza o grubości 0 ,4 0 -0 ,8 0 m z rozdrobnionego m ateriału skalnego i zw ietrzeliny gliniastej, pow ierzchniow o ulep szo n a do głębokości 30 cm tech nik ą katalityczno-fizyczną o raz w arstw a o grubości 5 cm z niezw iązanej m ieszanki m ineralnej o granulacji 0 -1 6 m m . N a stanow iskach pom iarow ych (9 punktów na drodze i 12 na p lacu składow ym w tym 6 na podłożu bez stabilizacji) przeprow adzono badania nośności podło ża lek k ą pły tą dynam iczną. B adania rozpoczęto po 3 tygodniach od w zm ocnienia pod łoża (na drodze) oraz w dniu w ykonania w zm ocnienia (na placu składow ym ), a następnie po p ó ł roku, 9 m iesiącach, ro ku i 2 latach i 7 m iesiącach. B adan ia w ykazały skuteczność stabilizacji rodzim ego podło ża spoistego tech n ik ą katalityczno-fizyczną; stw ierdzono istotne zw iększenie odporności na w arunki atm osferyczne oraz nośności podłoża stabilizow anego w stosunku do podłoża niestabiiizow anego (od ok. 1,4- do 4,3-krotne zw iększenie w artości m odułu odkształcenia dynam icznego n a placu składow ym . Po około 3 latach eksploatacji nośność stabilizow anego p o d ło ża drogi (stosunkow o intensyw ne użytkow anie) zm niejszyła się bardzo dużo (średnia w artość dynam icznego m o d ułu odkształceń zm niejszyła się ponad 2, 3-krotnie) przy czym w artość dynam icznego m odułu odkształcenia - około 40 M P a - była stosunkow o duża i w ystarczająca dla podatn ych konstrukcji dróg gruntow ych. N atom iast na placu składow ym nośność pod ło ża pozostała w przybliżeniu na tym sam ym poziom ie. Przeprow adzona ocena w izu aln a drogi i p lacu składow ego w ykazała ich bardzo dobry stan techniczny.

(6)

R ecenzow ana rozpraw a jest stosunkow o obszerna, zaw iera 153 strony, w tym ilustracje graficzne, zestaw ienia tabelaryczne, spis literatury składający się ze 110 pozycji (w ty m artykuły i podręczniki - 70 pozycji, n o n n y - 10 pozycji, aprobaty techniczne, katalogi i inne - 21 pozycji i witryny internetow e - 9 pozycji), załącznik oraz streszczenie w język u polskim i angielskim . Praca została w ykonana bardzo starannie, tekst napisany dobrym języ k iem , ilustracje s ą przejrzyste, tabele czytelne.

Praca m a charakter dośw iadczalny z elem entam i kom pilacyjnym i. R ozdziały 3 -7 zaw ierają w łasne badania, analizy w yników i w nioski, które stanow ią głó w n ą w artość pracy i s ą oryginalnym dorobkiem A utorki.

Po w prow adzeniu do problem atyki rozpraw y przedstaw iono klasyfikację i w arunki stosow ania różnych m etod stabilizacji słabego podłoża gnm tow ego, a następnie podano szczeg óło w ą charakterystykę m etody katalityczno-fizycznej, która została w ybrana do badań w łasnych A utorki ze w zględu n a skuteczność ulepszania gruntów i aspekt proekologiczny - cytow ane badania nie w ykazały negatyw nego oddziaływ ania chem icznych kom ponentów stabilizujących wyżej w ym ienionych technologii na środow isko przyrodnicze.

Przeprow adzone w podanym pow yżej zakresie rozw ażania s ą rzeczow e i logiczne i na ich podstaw ie A utorka stw ierdziła, że w ażnym problem em je s t określenie efektyw ności w zm ocnien ia w ybranych gruntów spoistych w technologii katalityczno-fizycznej na po dstaw ie oceny zm ian ich składu m ineralnego i granulom etrycznego, param etrów odkształceniow o-w ytrzym ałościow ych i nośności oraz nasiąkłiw ości i m rozoodporności w funkcji czasu. Tak zarysow ana problem atyka stanowi zasadniczy tem at recenzow anej ro zp raw y doktorskiej, do realizacji którego A utorka zastosow ała m etodę dośw iadczalną.

Zakres badań geotechnicznych, obejm ujących badania laboratoryjne, m odelow e i terenow e, był bardzo obszerny i kom pleksow y, przeprow adzone analizy w yników w łaściw e i w yczerpujące, a w yprow adzone w nioski d a ją odpow iedź na postaw iony cel rozpraw y. N a tej pod staw ie m ożna stw ierdzić, że recenzow ana rozpraw a zaw iera w artościow e elem enty pozn aw cze i aplikacyjne i stanow i oryginalne osiągnięcie Autorki.

3. U w agi krytyczne

1) O dn ośnie tytułu pracy: „Stabilizacja gruntów spoistych techniką katalityczno-fizyczną”. M oim zdaniem bardziej odpow iedni byłby tytuł: „Stabilizacja gruntów spoistych m e to d ą katalityczno-fizyczną” . T akiego określenia użyła zresztą A utorka w tytule rozdziału

(7)

2: M etoda k atalityczno-fizyczna (przy czym n a stronie 23 ty tu ł tego rozdziału jest zm ieniony - chyba przez p om yłkę - na: Technologia katalityczno-fizyczna). U żyte w tytule określenie: Stabilizacja gruntów spoistych techniką katalityczno -fizy czną je s t w ielokrotnie pow tarzane w tytułach podrozdziałów (np. p. 1.3. M etoda stabilizacji tech nik ą k atalityczno-fizyczną i w p. 2.3, 4.2.5) o raz w tekście pracy. U żyw anie zam iennie słow a: ... tech n ik ą ... i ... technologią ... w ydaje się m ało precyzyjne, poniew aż nie m o żn a stabilizow ać gruntu „techniką” tylko w edług określonej m etody, której zastosow anie w ym aga z kolei stosow ania określonej technologii robót, ja k to popraw nie użyto w tytule p. 6.1.3. T echnologia robót stabilizujących ..., dotyczącego stabilizacji naw ierzchni drogi. W ydaje się, że najbardziej w łaściw e s ą tcnniny, które bezpośrednio określają m etodę stabilizacji, ja k ic h użyła A utorka w p. 1.2.1 Stabilizacja cem entem i dalej do p. 1.2.7. W tytułach niektórych cytow anych w pracy pozycji literatury w id n ieją określenia, które w ydają się w łaściw e np. poz. [89]: „K atalog typow ych konstrukcji. K atalog konstrukcji naw ierzchni z p od budow ą stabilizow ana katalitycznie . . . ”, poz. [95]: Specyfikacja techniczna Cs-St: 2011 „P odbudow a i w zm ocnienie podłoża z gruntu zm odyfikow anego katalitycznie . . . ” Proponow ana przeze m nie term inologia je s t adekw atna do tej użytej w w yżej w ym ienionych pozycjach literatury.

2) O dnośnie po ch o d zen ia gruntów do badań laboratoryjnych oraz param etrów początkow ych próbek i w arunków badań.

W rozdziale 3. B adania w stępne p.3.1 pt: „C harakterystyka badanych gruntów ” podano lokalizację p o b o ru prób do badań laboratoryjnych, przy czym tylko w przypadku iłu określono m iejsce poboru próby: Sierakow ice - złoże surow ców ilastych. W przypadku pozostałych gru ntów podano w praw dzie m iejscow ości i obiekty, gdzie pobierano próby, ale nie określono, który grunt pochodzi z danego obiektu. W tym sam ym punkcie w opisie badań laboratoryjnych pow ołano się na norm ę PN -88/B -04481, jed n ak w przypadku granicy płynności w norm ie podano trzy m etody jej oznaczenia, a A utorka nie zaznaczyła, k tó rą m eto d ą w ykonała to oznaczenie (uw aga ta dotyczy rów nież p .4 .1 w rozdziale 4. Badanie zasadnicze). W tym sam y m rozdziale w p. 3.2 M etodyka w stępnych badań, w przypadku badań ściśliw ości i w ytrzym ałości na ścinanie nie podano sposobu przygotow ania próbek i ich param etrów początkow ych, to je s t w ilgotności, gęstości objętościow ej i w skaźnika zagęszczenia, a w p rzy p adk u badań ścinania nie podano rów n ież wym iaru skrzynki aparatu bezpośredniego ścinania, w artości naprężeń pionow ych, przy których próbki były konsolidow ane, czasu konsolidacji przed ścinaniem oraz przyjętego kryterium w edług którego określono w artość m aksym alnego naprężenia ścinającego, dla którego obliczono

(8)

param etry charakteryzujące w ytrzym ałość na ścinanie, to je s t k ąt tarcia w ew nętrznego i spójności (uw aga ta dotyczy rów nież p. 4.3.1 w rozdziale 4. Badanie zasadnicze, przy czym w tym przypadku podano w ym iary skrzynki aparatu bezpośredniego ścinania i w ym iary p ierścienia - edom etru oraz sposób przygotow ania próbek, lecz nie podano ich param etrów początkow ych - w, p, Is i innych danych, które powyżej w ym ieniłem ). S ą to istotne inform acje, poniew aż wyniki badań z a le ż ą od param etrów początkow ych próbek i w arunków badania. Proszę D oktorantkę o ustosunkow anie się do wyżej w ym ienionych uwag.

3) W rozdziale 4 p. 4.4.1 M etodyka badań (w tekście pracy na str. 83 m ylnie podano num er - 4.3.3 zam iast 4.4.1), badania m rozoodporności prow adzono na próbkach prostopadłościennych - po badaniu nasiąkłiw ości - określając u bytek m asy próbek po każdym cyklu zam rażania i rozm rażania. W edług cytowanej norm y PN -S~96012:1997 [poz. 79] badanie m rozoodporności prow adzić należy na próbkach w alcow ych (d = h = 8 cm), określając w ytrzym ałość na ściskanie po 7 i 28 dobach pielęgnacji (w tym po 14 cyklach zam rażania-odm rażania) oraz w skaźnik m rozoodporności jak o stosunek w ytrzym ałości na ściskanie po 28 dobach (i cyklach z-o) do w ytrzym ałości na ściskanie po 28 dobach (bez cykli z-o). W yniki badań m rozoodporności A utorki w skazują n a rozpad w w odzie próbek n iestabilizow anych oraz rozpad w pierw szym cyklu zam rażania-odm rażania próbek stabilizow anych i badanych bezpośrednio po przygotow aniu. Próbki stabilizow ane i poddane badan iu po 10, 30 i 100 dobach od przygotow ania, rozpadały się w w iększości przypadków po 4 cyklach zam rażania-odm rażania. W yniki te w skazują, że w badanym przypadku nie m o żn a było określić w ytrzym ałości na ściskanie wg PN -S-96012:1997, to je s t po 7 i 28 d o b ach pielęgnacji z cyklam i zam rażania-odm rażania i w skaźnika m rozoodporności ze w zg lęd u n a w cześniejszy rozpad próbek. Tym niem niej m ożna było oczekiw ać odniesienia się D oktorantki do tego problem u i proszę o ustosunkow anie się do niego.

4) O dnośnie rozdziału 5. B adania m odelow e p. 5.1 M etodyka badań, pro szę o w yjaśnienie ja k ie były param etry początkow e w arstw tw orzących m odel podłoża gruntow ego, to je st w ilgotność, gęstość objętościow a i w skaźnik zagęszczenia oraz po jeg o dogęszczeniu i n aw ilżen iu (określone jak o dodatkow e badania m odelowe), w jaki sposób obliczono wartość energii zagęszczenie oraz czy i w jak i sposób dokonano kalibracji lekkiej płyty dynam icznej - p y tanie to dotyczy też badań potow ych przy użyciu tej płyty - p. 6.3.2.

O dnośnie w yników badań m odelow ych i ich interpretacji nasuw ają się następujące uwagi: B adan ia m odelow e zostały w ykonane na m odelu fizycznym . Zasadnicze znaczenie przy

(9)

interpretacji ilościow ej w yników badań m odelow y ch m a efekt skali. C hodzi tu o zachow anie w arunków podobieństw a w ym iarow ego pom iędzy m odelem a obiektem rzeczyw istym . Przy braku zach o w an ia tych w arunków wyniki badań m odelow ych m ają znaczenie jedynie jakościow e. Z tego pow odu uzyskane przez A utorkę zależności p o m iędzy w artością obciążenia a w arto ścią osiadania i określone na tej podstaw ie charakterystyki odkształceniow e gruntu, w tym przypadku m o du ły odkształcenia, m ają tutaj znaczenie tylko jakościow e. N a ich podstaw ie m ożna dokonać porów nania w yników uzyskanych dla gruntu bez i po m odyfikacji, co zresztą A utorka uczyniła. Proszę D oktorantkę o odniesienie się do tego problem u.

5) U w agi do redakcji pracy.

U kład pracy je s t ogólnie dobrze skonstruow any, n a su w a ją się tu jed n a k następujące uw agi: • R ozdział ł . W stęp, jest bardzo o bszerny (22 strony m aszynopisu) i zaw iera

charakterystykę w ybranych m etod stabilizacji gruntów , op racow aną na podstaw ie p rzeg lądu dostępnej literatury. M oim zadaniem w stęp pow inien być krótkim , zw artym w prow ad zeniem do tem atyki pracy i kończyć się określeniem celu pracy lub cel, zakres i m etodykę pracy w ydzielić w rozdziale drugim . Charakterystyka m etod w zm acniania g ru n tów pow inna być w oddzielnym rozdziale (pod tytułem np. M etody ulepszania/ w zm o cn ienia słabego podłoża gruntow ego), łącznie z m eto dą k atality czno -fizyczn ą bez w y dzielania jej w osobnym rozdziale. W aktualnej form ie opis tej m etody podano w dw óch rozdziałach: w rozdziale 1. W stęp, je s t p. 1.3 M etoda stabilizacji tech nik ą k atalityczno-fizyczną, a następnie w rozdziale 2. M etoda katalityczno-iizyczna (uw agi odnośnie nazew nictw a - w tym przypadku ww. m etody - podałem w p. 1 recenzji).

• T ytu ły ro zd ziałó w 3 -6 nie określają rodzaju badań, których dotyczą. M oim zdaniem rozd ział 3 i 4 m ożna było połączyć w jed e n pod tytułem : „3. Badania w łaściw ości geotechnicznych gruntów spoistych w stanie naturalnym i po ulepszeniu m eto d ą katalityczno-fizyczną” z w ydzieleniem p. 3.1. Badania w stępnie i 3.2. Badania zasadnicze. K olejny rozdział m ógłby m ieć tytuł: „4. Badania m odelow e nośności podłoża z g runtó w spoistych w stanie naturalnym i po ulepszeniu m etodą katalityczno-fizyczną” . O dno śn ie tego rozdziału (w aktualnej form ie - nr 5) nasuw a się jeszcze uw aga do p. 5.1.3. P rzebieg do datkow ych badań m odelow ych. Taki tytuł sugeruje, że oprócz badań opisan ych w cześniej w p. 5.1.1 i 5.1.2 w ykonano rów nież dodatkow e badania m odelow e, tym czasem w ykonano dodatkow e oznaczenia na tym samym m odelu podłoża dla oceny w p ły w u d ogęszczania i naw ilżania na jeg o nośność, co zresztą A utorka napisała w

(10)

pierw szym zdaniu w p. 5.1.3 (s. 98). D latego w y dzielanie tych oznaczeń jak o dodatkow ych badań m odelow ych było m oim zdaniem niepotrzebne, w ym agało tylko opisu przebiegu kolejnych oznaczeń na m odelu podłoża, zarów no w m etodzie, ja k i w ynikach badań.

Zauw ażone błędy stylistyczne oraz w tytułach tabel i rysu nk ów i na osiach rysunków zaznaczyłem bezpośrednio w tekście pracy, na niektóre z nich chciałbym zw rócić uwagę: • Jednostki m iar, tytuły tabel i rysunków . Zapis jed n o stek p aram etrów geotechnicznych -

jest: g/dm 3, g/l (np. tab. 2.1, rys 3.2 i inne tabele i rysunki oraz w tekście) - pow inno być: g-cm '3, g-1'1, uw aga ta dotyczy zapisu rów nież innych jedn ostek . Zapis jednostki czasu - jest: dni (np. s. 79), pow inno być: doby. B łędna num eracja tabeli: je s t Tabela 3-1, pow inno być: T abela 3-3. Szereg p opraw ek zaznaczyłem w tytułach tabel i rysunków oraz na osiach rysunków : np. Rys. 3.2 - niepotrzebne słow o „d la”, Rys. 3.3 - brak jedn o stek na osiach pionow ych, T abela 3-4. Procentow y skład poszczególnych frakcji w badanych gruntach przed i po m odyfikacji - zam iast słow a „skład” pow inno być „udział”, Rys. 3.14, 3.15 - brak opisu osi poziom ej: w tytule jest: Z m iany ..., ale brak określenia - „w funkcji czasu”, ja k to je s t n a rys. 4.24.

• W spisie treści po num erach rozdziałów i punktów w rozdziałach brak kropki, podobnie ja k w tekście pracy.

4. Podsum ow anie i w niosek końcow y

W w yniku analizy treści rozpraw y doktorskiej m gr inż. A leksandry Siódm ok stw ierdzam , że dotyczy ona w ażnego problem u naukow o-badaw czego, obejm ującego określenie zakresu i k ierunku zm ian param etrów geotechnicznych gruntów spoistych będących efektem u lepszenia m eto d ą katalityczno-fizyczną. W ybór problem u jest trafny i aktualny, zakres badań bardzo obszerny i kom pleksow y, sposób opracow ania w yników i ich an aliza s ą praw idłow e, w yczerpujące i logiczne i zaw ierają w ażne elem enty poznaw cze i aplikacyjne zw iązane z m o żliw o ścią ulepszenia słabych gruntów i ich w ykorzystania jak o pod łoża budow lanego.

Zaw arte w recenzji uw agi krytyczne nie um niejszają w artości m erytorycznej rozpraw y i jej pozytyw nej oceny. R ozpraw a ta zawiera sam odzielnie w ykonane oryginalne badania, stanow iące w łasne osiągnięcie naukow e Autorki.

(11)

U w ażam , że rozpraw a spełnia w ym agania określone w U staw ie z d nia 14 m arca 2003 r. o stopniach naukow ych i tytule naukow ym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz ustaw y z d n ia 18 m arca 2011 r. o zm ianie ww. ustaw y oraz niektórych innych ustaw . Staw iam w niosek o przyjęcie rozpraw y doktorskiej przez Radę W ydziału B udow nictw a Politechniki Śląskiej w G liw icach i dopuszczenie m gr inż. A leksandry Siódm ok do publicznej obrony.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Joanny Herczakowskiej p.t.: „Warunki rozwoju polskiego rynku węgla oraz utrzymania jego konkurencyjnej pozycji w świetle zmian zachodzących na międzynarodowych

Based on input-output analysis for the Polish econom y, and foreseen changes in the fuels consum ption structure, the energy structure sim ulations and assess the

Sformułowany cel pracy – praktyczne wykorzystanie symulacji ruchu drogowego do oceny przewidywanego wpływu modyfikacji infrastruktury drogowej na poziom emisji zanieczyszczeń

Ten temat jest przedmiotem rozdziału piątego, w którym autor wymienia podzespoły, które spowodowały co najmniej 80% awarii maszyn odstawczych.. Jest to cenna informacja dla

Przyjęto, że ogólny algorytm doboru tłumienia będzie się składał z czterech algorytmów cząstkowych: szacowania masy nadwozia, szacowania typu nawierzchni drogi, algorytmu

Mariusza Grajka uważam, że postawiony przez Autora rozprawy problem badawczy ma charakter dysertabilny i w pełni nawiązuje do współczesnych osiągnięć oraz

Ze względu na usankcjonowanie, już obecnie, emisji cząstek stałych (masy i liczby) w przepisach dotyczących badań homologacyjnych, a w przyszłości także podczas badań

Podobieństwo problemu identyfikacji mówcy do problemu identyfikacji języka określonego fragmentu tekstu sprawiło, że stosowanie i-wektorów w rozpoznawaniu języka stało się obok