POLITECHNIKA ŚLĄSKA
Wydział Chemiczny
Katedra Chemii Analitycznej
ROZPRAWA DOKTORSKA
BARTOSZ KOWALSKI
Oznaczanie wybranych leków z różnych grup
terapeutycznych w wodach powierzchniowych
z zastosowaniem technik chromatograficznych
Promotor pracy:
Prof. dr hab. Irena Staneczko-Baranow ska
A
Opracowano metody chromatograficzne do rozdzielania różnych mieszanin leków technikami HPLC i Ultra HPLC w połączeniu z detektorami spektrofotometrycznymi (UV, DAD) oraz fluorescencyjnym (FL). Uzyskano rozdzielenia leków w czasach 20-25 minuty w przypadku techniki HPLC oraz 2-3,2 minuty w przypadku techniki Ultra HPLC. Badaniom poddano następujące grupy leków: niesteroidowe leki przeciwzapalne: paracetamol, metamizol sodowy, kwas acetylosalicylowy (kwas salicylowy), ketoprofen, naproksen, diklofenak i ibuprofen; (3-blokery: sotalol, metoprolol, propranolol oraz lek a- i P-adrenolityczny - karwedylol; kortykosteroidy: prednizolon i deksametazon oraz lek przeciwdrgawkowy - karbamazepina. W celu wydzielenia leków z próbek wód przeprowadzono ekstrakcję do fazy stałej (SPE) z zastosowaniem kolumn ekstrakcyjnych Oasis H LB, N EX U S i Bond Elut ENV. Najlepsze wartości odzysków uzyskano przy zastosowaniu kolumny Oasis HLB - powyżej 90% dla większości związków. Dla każdej z opracowanych metod wyznaczono, na podstawie opracowanych krzywych kalibracyjnych, podstawowe parametry walidacyjne - LOD i LOQ. Uzyskane wartości LOD i LOQ były rzędu dziesiątych i setnych części pg/L. Opracowane metody zastosowano do analizy kilkunastu próbek wód powierzchniowych, głównie pochodzących z różnych rzek polskich i różnych miejscowości. W większości próbek wód oznaczono od jednego do kilku leków, jednakże w większości w stężeniach nie przekraczających 0,3 pg/L.
