Zbigniew Jarosiński,Barbara
Winklowa,Jerzy Łojek
Sprawozdania z podróży naukowych
Biuletyn Polonistyczny 20/4 (66), 56-58
56
SPRAWOZDANIA Z PODRÓŻY NAUKOWYCH
Sprawozdanie z pobytu stypendialnego w Paryżu 1 III - 30 VI 1976
Od 1 m a rc a do 30 c z e r w c a 1976 r . p rz e b y w a łe m w P a r y ż u jako s t y p e n d y s ta r z ą d u F ra n c u sk ie g o , p o d le g a ją c y C e n tr e N a tio n a l d e s O e u v re s U n iv e r s it a ir e s e t S c o l a i r e s . C e n tru m zap ew n iło m i te ż o p ie k ę k o n s u lta c y jn ą , k tó r a z r e s z t ą w w ięk szy m z a k r e s ie n ie b y ła p o tr z e b n a : n ie b r a łem u d z ia łu w z a ję c ia c h u n iw e r s y te c k ic h , p r z y je c h a w s z y zb y t p ó ź n o , a b y w łą c z y ć s i ę w p r a c ę k tó r e g o ś z i n te r e s u ją c y c h m nie s e m in a rió w , a p o nad to b y ł to o k r e s p r z e w le k ły c h s tr a jk ó w s tu d e n c k ic h , k tó r e z d e z o r g a n i zo w a ły ży c ie u c z e ln i.
P o b y t mój w y p e łn ia ła in d y w id u aln a p r a c a w b ib li o te c e , k tó r e j p r o g ra m o bejm o w ał p r z e d e w sz y stk im z a g a d n ie n ia k u ltu r y l i t e r a c k i e j XX w ie k u .
Z ap o zn aw ałem s i ę z p r a c a m i tr a k tu ją c y m i o s p r a w a c h w aru n k ó w tw ó r c z o ś c i a r ty s t y c z n e j i m echanizm ów o b ie g u lit e r a c k i e g o ; o c h a r a k t e r z e i r o l i in s ty tu c ji k u ltu r a ln y c h , s p o łe c z n e j p o z y c ji p i s a r z a i s p o łe c z n y c h fu n k c ja c h k s ią ż k i ; o r e l a c j a c h : l i t e r a t u r a a id e o lo g ia , p o lity k a ; w r e s z c ie o głów nych n u r ta c h sty lo w y c h (na t e r e n i e F r a n c j i ) w l i t e r a t u r z e p o w o je n n e j. In te re s o w a łe m s i ę p o n ad to p ro b le m a ty k ą m e to d o lo g ic z n ą i t e o r e ty c z n ą i n t e r p r e t a c j i d z ie ła lite r a c k ie g o i z a z n a jo m iłe m w tym z a k r e s ie z n ie d o stę p n y m i w P o ls c e (bo d ru k o w an y m i w r z a d k ic h c z a s o p is m a c h i k s ią ż k a c h z b io ro w y c h ) stu d ia m i w y r a s ta ją c y m i, z je d n e j s tr o n y - z in s p i r a c j i s tr u k tu r a l is ty c z n y c h , z d r u g ie j - z p ro g ra m ó w s o c jo lo g ii l i t e r a t u r y .
P ro g r a m mój n ie p rz e w id y w a ł p o sz u k iw a ń ź ró d ło w y c h , k o r z y s ta ją c je d n a k z o k a z ji, o d n alaz łem pew ne m a te r ia ły w n o s z ą c e u z u p e łn ie n ia do p r a c , k tó r e p o p rz e d n io p ro w a d z iłe m , d o ty c z ą c e , po p ie r w s z e - a w a n g a rd y a r ty s t y c z n e j la t d w u d z ie sty c h , po d ru g ie - m y ś li k u ltu r a ln e j f ra n c u s k ie j le w ic y p o lity c z n e j (z w ła s z c z a F ro n tu L udow ego) w o k r e s i e m ięd zy w o jen n y m .
Sprawozdanie z podróży naukowej do Pragi 16 V - 30 V 1977
C elem m ego p o b y tu w P r a d z e w o k r e s ie od 16 V do 30 V 1977 r . b yły p o s z u k iw a n ia b ib lio te c z n e i a r c h iw a ln e . W B ib lio te c e U n iw e rs y te c k ie j p r z e p ro w a d z iła m a u t o p s ją c z a s o p is m ( m .i n .: "V enkov" 1 9 3 5 -1 9 3 8 ,
" M o r a v s k o - s le z s k y d e m k " 1 9 2 0 -1 9 2 6 , "Z v o n " 1 9 1 5 /1 9 1 6 -1 9 1 8 /1 9 1 9 , 1 9 2 9 /1 9 3 0 - 1 9 3 7 /1 9 3 8 , " £ e r v e n ÿ k v e t" 1957, w k tó ry m o d n alaz łam p r z e d r u k i o r y g in a ln y c h u tw o ró w K a ro la Irz y k o w sk ie g o o r a z a rty k u ły p o ś w ię c o n e je g o tw ó r c z o ś c i) . W A rch iw u m M ia s ta P r a g i s ta r a ła m s i ę o d n a le ź ć d o k u m e n ta c ję p o b y tu I rz y k o w s k ie g o w P r a d z e , g d zie w r . 1894 le c z y ł w a d ę wymowy u A lb e r ta N eum ana w S c h p r a c h h e ilin s titu t.
P o n a d to w In s ty tu c ie C z e s k ie j i Ś w iato w ej L i t e r a t u r y (U sta v p r o
v .
C e sk o u a S v e to v o u L i t e r a t u r u J zap o zn ałam s i ę z p ro w a d zo n y m i tam p r a cam i d o k u m e n tac y jn y m i. M .in . z k a r to te k b ib lio g r a f ii re tr o s p e k ty w n e j w y b ra ła m o koło 500 p o z y c ji d o ty c z ą c y c h p i s a r z y p o ls k ic h (A. Ś w ię to c h o w s k ie g o , L . K ru c z k o w sk ie g o i M . K u n ce w icz o w e j), o p rac o w y w a n y ch w P r a c o w n i D ok u m en tacji L i t e r a t u r y W s p ó łc z e s n e j IB L P A N .
Dr B a rb a r a W inklow a
Wyjazd naukowo-badawczy do Francji i Anglii 3 VIII - 17 IX 1976
W yjazd do F r a n c j i i A n g lii (n o tab e n e z o rg a n iz o w a n y w e w łasnym z a k r e s i e i n a w ła s n y k o s z t) w y k o rz y s ta łe m na k o n ta k ty naukow e z ta m te j sz y m i in s ty tu c ja m i, w k tó r y c h p ro w a d z o n e s ą p r a c e na in te r e s u ją c e m nie te m a ty .
Z e s p ó ł b a d a w c z y u n iw e r s y te tu G re n o b le w e F r a n c j i od d łu ż s z e g o c z a s u k o n c e n tr u je s i ę w okół p ro b lem ó w h i s t o r i i c z a s o p iś m ie n n ic tw a f r a n c u s k ie g o p r z e d R e w o lu c ją 1789 r o k u . W ydany o s ta tn io " D ic tio n n a ire d e s J o u r n a li s te s (1 6 0 0 —17 8 9 ) " p o d r e d . p r o f . Je a n S g a r d a j e s t wybitnym o s ią g n ię c ie m naukow ym te g o z e s p o łu w z a k r e s ie b io g r a f is ty k i d z ie n n ik a r s k ie j o k r e s u A n c ie n R é g im e 'u .
O b ec n ie z e s p ó ł p r z y s tę p u je do p r a c y n ad b ib lio g ra fią o p iso w ą w s z y s t k ic h g a z e t i c z a s o p is m w ję z y k u fra n c u sk im s p r z e d r . 1789. Z o sta łe m
58
z a p ro s z o n y do p rz y g o to w a n ia n o t d o ty c z ą c y c h g a z e t fra n c u sK ic h w y d a w a n y ch w P o ls c e w e p o c e r o z b io r ó w . Z p rz y je m n o ś c ią m ogę s tw ie r d z ić , że te g o ro c z n e m oje k o n ta k ty z h is to ry k a m i fra n c u s k im i w y sp e c ja liz o w a n y m i w tym z a k r e s ie (Mme M a d ele in e F a b r e , p r o f . L o u is T r e n a r d , M . F r a n ç o is M o u re a u ) w ie lc e s i ę p r z y c z y n iły do w ła ś c iw e g o u k ie ru n k o w a n ia m oich b a d a ń w tym z a k r e s i e .
J e d n o c z e śn ie w A rc h iv e s N a tio n a le s p ro w a d z iłe m in te n sy w n e s tu d ia n ad nowym i dokum entam i złożonym i do z b io ró w p u b lic z n y c h p r z e z r o d z i n ę P o n ia to w s k ic h . D zię k i życzliw em u sto s u n k o w i P h ilip p e ’ a P o n ia to w s k ie go i m in is tr a M ic h e la P o n ia to w sk ie g o u z y sk a łe m d o stę p do cie k a w y c h d o kum entów , k tó r e d o p ie ro o s ta tn io z o s ta ły p r z e k a z a n e do A rc h iv e s . W ś ró d ty c h p a p ie ró w z n a jd u je s i ę n ie c o in te r e s u ją c y c h dokum entów p o c h o d z ą c y c h z daw nego arc h iw u m S ta n is ła w a A u g u sta . W yniki m oich p o p r z e d n ic h b a d a ń n ad arc h iw u m ro d z in y P o n ia to w s k ic h z o s ta ły o g ło sz o n e na ła m a c h " P r z e g lą d u H u m an isty c z n e g o " 1976, n r y 1 i 2 . T e g o ro c z n e b a d a n ia b ę d ą p o d sta w ą r o z p r a w y u z u p e łn ia ją c e j w spom niane s tu d ia .
O s ta tn i e ta p m oich k w e re n d w ią ż e s i ę z A n g lią : w P u b lic R e c o rd O ffice p r z e s z u k a łe m s ta r a n n ie tz w . C hatham P a p e r s , z e s p ó ł a k t p o z o s ta ły c h po n a jw y b itn ie js z y c h p o lity k a c h b r y ty js k ic h XVIII w ie k u : obu P i t t a c h , s ta r s z y m i m ło d szy m . T en o s ta tn i, s z e f r z ą d u b r y ty js k ie g o w o k r e s i e , k tó r y w h i s t o r i i P o ls k i w ią ż e s i ę z d z ie ja m i p o w s ta n ia i u p ad k u K o n sty tu c ji 3 M a ja , o d e g r a ł w h i s t o r i i s p r a w y p o ls k ie j r o l ę z n a c z n ie w a ż n ie j s z ą , n iż d o ty c h cz as- p r z y p u s z c z a n o . O d k ry te dokum enty, d o ty c z ą c e p ró b w łą c z e n ia P o ls k i (p rz e ło m ro k u 1 7 9 0 /1 7 9 1 ) do tz w . P o tró jn e j K o a lic ji, r z u c ą zapew ne z u p e łn ie nowe ś w ia tło n a s z a n s e R z e c z y p o s p o lite j w o k r e s ie b e z p o ś r e d n io p o p rz e d z a ją c y m je j c a łk o w ity r o z b i ó r .
