Chmielewska, Anna Dąbrowska
Edukacja artystyczna dziecka w
wieku przedszkolnym i
wczesnoszkolnym : zestawienie
bibliograficzne w wyborze
Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce : kwartalnik dla nauczycieli nr 4, 97-103
w okresie zaboru austriackiego służyły one do obrony własnych narodów przed wynarodowieniem. Mimo istniejących różnic ideowych obydwie organizacje położyły ogromne zasługi na niwie zakładania i utrzymania szkół, burs, przed-szkoli, domów ludowych, bibliotek, czytelni, bez których ożywienie i pogłębienie tożsamości narodowych mieszkających na kresach Wschodnich Polaków i Ukra-ińców byłoby niemożliwe.
Wnikliwe studium stanowi cenną pozycję wśród wydawnictw naukowych i za-pewne przyczyni się do poznania oświaty i szkolnictwa w tradycji polsko-ukra-ińskiej, które było inspiracją podjętych badań.
Aleksandra Siedlaczek-Szwed
mgr Izabela Bajor
mgr Agnieszka Chmielewska mgr Anna Dąbrowska
Publiczna Biblioteka Pedagogiczna RODN „WOM” w Częstochowie
E
DUKACJA ARTYSTYCZNA DZIECKA
W WIEKU PRZEDSZKOLNYM
I WCZESNOSZKOLNYM
Z
ESTAWIENIE BIBLIOGRAFICZNE W WYBORZEWydawnictwa zwarte:
1. ABC : materiał szkoleniowy dla nauczycieli : klasa I / oprac. i red. Maria Borzęcka. – Warszawa : Pracownia Pedagogiczna i Wydawnicza, cop. 1999
2. ABC : materiał szkoleniowy dla nauczycieli : klasa III / oprac. i red. Maria Borzęcka. – Warszawa : Pracownia Pedagogiczna i Wydawnicza, cop. 1999 3. Dziecko w świecie muzyki / red. Bronisława Dymara. – Kraków : Oficyna
Wydaw. Impuls, 2000
4. Dziecko w świecie obrazów / Serge Tisseron ; pytania zadaje Brigitte Canuel ; przeł. Elżbieta Burakowska. – Warszawa : Instytut Wydaw. Pax, 2006
5. Dziecko widzem i aktorem : inscenizacje dla klas przedszkolnych, świetlic, domów dziecka / Janina Awgulowa. – Warszawa : Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, 1979 6. Dźwięk i gest : ćwiczenia muzyczno-ruchowe dla dzieci i młodzieży / Ewa Skowrońska-
7. Kalendarz plastyczny w przedszkolu / Anna Misiurska. – Warszawa : Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, 1993
8. Muzyka : szkoła podstawowa : program nauczania / Alicja Twardowska, Ilona Pisarkiewicz // W : REFORMA
9. O dziecięcej wyobraźni plastycznej : czyli jak inspirować dziecko do twórczości / Krystyna Michejda-Kowalska. – Wyd. 2. – Warszawa : Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, 1987
10. Plastyka : klasa I : przewodnik metodyczny / [Wanda Strzelec ; współpraca Stanisława Stanecka, Joanna Gryz]. – Kielce : Kielecka Oficyna Wydaw. MAC, 1996
11. Plastyka : klasa II : przewodnik metodyczny / [Wanda Strzelec ; współprac. Stanisława Stanecka, Joanna Gryz]. – Kielce : Kielecka Oficyna Wydaw. MAC, 1996
12. Plastyka : klasa III : przewodnik metodyczny / [oprac. i red. Stanisława Stanecka, Joanna Gryz]. – Kielce : Kielecka Oficyna Wydaw. MAC, 1995
13. Plastyka w klasach 1–3 : przewodnik metodyczny dla nauczyciela. – Warszawa : Wydaw. JUKA, 1998
14. Plastyka w klasach I–III szkoły podstawowej / red. Andrzej Pełzowski. – Warszawa : Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, 1986
15. Problemy wychowania przez sztukę / red. Andrzej Meissner, Jerzy Tomala. – Rzeszów : Wydaw. Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 1987
16. Program autorski z zakresu kształcenia plastycznego dziecka w młodszym wieku
szkolnym (klasy I–III) : przeznaczony dla I etapu edukacyjnego szkoły podstawowej /
Urszula Szuścik
17. Sto sześćdziesiąt pomysłów na nauczanie zintegrowane w klasach I–III : edukacja
plastyczno-muzyczna : książka pomocnicza dla nauczycieli klas początkowych,
logopedów i pedagogów szkolnych oraz nauczycieli pracujących w świetlicach / Anna Boguszewska, Agnieszka Weiner. – Wyd. 2. – Kraków : Oficyna Wydaw. Impuls, 2004
18. Sztuka dziecka i jej naturalny rozwój / Władysław Lam. – Warszawa : Nasza Księgarnia, 1960
19. Sztuka plastyczna w wychowaniu przedszkolnym / Anna Foltys, Maria Foltys ; red. Zofia Krzysztoszek, S. Lewin. – Wyd. 2. – Warszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1969. – 98, [2] s., [24] k. tabl. : il., fot. ; 19 cm
20. Techniki plastyczne rozwijające wyobraźnię / Mariola Jąder. – Wyd. 3. – Kraków : Oficyna Wydaw. Impuls, 2007
21. Tworzenie i percepcja muzyki w klasach I–VIII : opis doświadczeń z audycji radiowych NURT „Kultura muzyczna” / Wiesława Pychyńska-Kindykiewicz, Maria Stanisławska-Rajewska ; Centrum Doskonalenia Nauczycieli im. Władysława Spasowskiego w Warszawie. – Warszawa : Centrum Doskonalenia Nauczycieli, 1989
22. Wychowanie plastyczne w przedszkolu / Anna Natorff, Krystyna Wasiluk. – Warszawa : Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, 1990
23. Zajęcia muzyczno-rytmiczne w szkole życia : I poziom nauczania / Bożena Janosz. – Warszawa : Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, 1993
24. Zajęcia twórcze w przedszkolu : przedmioty i obrazy / Sylvia Dorance ; tł. Jolanta Zając, Teresa Zielińska. – Warszawa : Wydaw. Cyklady, 1997. – 191, [1] s. : il. ; 22 cm
25. Zanim dziecko zacznie pisać / Maria Dmochowska. – Wyd. 4. – Warszawa : Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, 1991
Wydawnictwa ciągłe:
1. Aktor, czyli człowiek w maskach / Sylwia Jakubiec, Urszula Hadam // Wszystko dla Szkoły. – 2000, nr 3, s. 12–13
2. Aktywność twórcza we współczesnej edukacji / Renata Stawinoga // Nowa Szkoła. – 2002, nr 3, s. 29–32
3. Duże i małe formy przestrzenne / Małgorzata Samsel // Wychowanie w Przed-szkolu. – 1997, nr 5, s. 285–289
4. Dylematy wychowania artystycznego w epoce ponowoczesnej / Tadeusz Szkołut // Przegląd Humanistyczny. – 1994, nr 6, s. 23–33
5. Dzieci a kultura ludowa / Alicja Chmura // Guliwer. – 1996, nr 2, s. 48–50 6. Dziecko twórcą, odbiorcą, krytykiem / Paweł Trzos // Życie Szkoły. – 2006, nr 2,
s. 4–8
7. Dziecko w świecie sztuki : świat sztuki dziecka / Łucja Dawid // Edukacja. – 1998, nr 1, s. 112–114
8. Dzień w teatrze : (wycieczka) / Sylwia Jakubiec, Urszula Hadam // Wszystko dla Szkoły. – 2000, nr 3, s. 12
9. Edukacja dla twórczości / Edward Nęcka // Wychowanie w Przedszkolu. –2001, nr 8, s. 451–454
10. Edukacja kulturalna w nowej szkole : (teoria i praktyka) / Jadwiga Przybylska // Ruch Pedagogiczny. – 2004, nr 1/2, s. 77–86
11. Edukacja muzyczna jako edukacja estetyczna / Andrzej Białkowski // Wychowanie Muzyczne w Szkole. – 2000, nr 1, s. 8–15
12. Ekspresja, jej istota i rodzaje – ze szczególnym uwzględnieniem ekspresji plastycznej / Elżbieta Głowacka // Plastyka i Wychowanie. – 1998, nr 3, s. 30–33
13. Istota i mechanizmy aktywności twórczej / Renata Stawinoga // Życie Szkoły. – 2001, nr 2, s. 73–80
14. Jak powstały zupełnie niezwykłe pocztówki / Joanna Kłusiewicz, Iwonna Zaborowska // Wychowanie w Przedszkolu. – 1997, nr 10, s. 649–651
15. Jak rozwijam twórczą aktywność uczniów / Elżbieta Lachiewicz // Życie Szkoły. – 2001, nr 10, s. 596–598
16. Kształtowanie postawy twórczej / Danuta Czelakowska // Życie Szkoły. – 2002, nr 7, s. 402–406
17. Kształtowanie postawy twórczej uczniów w zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej / Danuta Czelakowska // Edukacja. – 2002, nr 2 dod., s. 23–27
18. Muzyka w wychowaniu rodzinnym / Henryk Grzeszewski // Problemy Rodziny. – 1999, nr 4, s. 52–54
19. O potrzebie edukacji wizualnej / Elżbieta Jankowska // Wszystko dla Szkoły. – 1999, nr 1, s. 3–4
20. Oczami wyobraźni / Barbara Kolejnik // Wychowanie w Przedszkolu. –1997, nr 5, s. 292–294
21. Od edukacji filmowej do edukacji kulturalnej – szkic o roli filmu w edukacji kulturalnej
dzieci i młodzieży / Ewelina Konieczna // Kultura i Edukacja. – 2004, nr 1,
s. 40–47
22. Od ziarna do chleba [Poranki muzealne dla dzieci w Muzeum Etnograficznym w Warszawie] / Iza Kujawska // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 1997, nr 6, s. 26–28
23. Pedagogiczna funkcja muzyki w ujęciu kompozytorów XX wieku / Anna Piotrowska // Ruch Pedagogiczny. – 2000, nr 3/4, s. 123–127
24. Plastyka leczy, uczy, wychowuje [Formy pracy wychowawczej w Zespole Szkół Specjalnych w Instytucie – Pomniku Centrum Zdrowia Dziecka] / Magdalena Chęcińska // Plastyka i Wychowanie. – 1996, nr 3, s. 30–31
25. Pobudzanie dyspozycji twórczych dzieci / Barbara Bilewicz-Kuźnia // Wychowanie w Przedszkolu. –2001, nr 8, s. 455–459
26. Pobudzanie rozwoju dyspozycji twórczych dzieci w wieku przedszkolnym / Barbara Bilewicz-Kuźnia // Wychowanie na co Dzień. – 2001, nr 7/8, s. 23–28
27. Przekraczanie bariery : (analiza indywidualnego przypadku) [Zajęcia artystyczne dzieci z porażeniem mózgowym] / Elżbieta Kukuła // Plastyka i Wy-chowanie. – 1996, nr 3, s. 25–27
28. Przyjaźni sobie : zajęcia stymulujące twórczą aktywność ruchową i plastyczną / Beata Arabska // Wszystko dla Szkoły. – 1999, nr 9, s. 16–18
29. Rodzinny dom edukacji dziecka przez sztukę [Klub Przyjaciół Bajki założony przez Adama Brzezińskiego w Krakowie] / Zbigniew Baran // Wychowanie w Przedszkolu. – 1998, nr 8, s. 647–649
30. Rozwijam aktywność twórczą / Elżbieta Lachiewicz // Problemy Opiekuńczo- -Wychowawcze. – 2001, nr 9, s. 33–35
31. Rysunek dziecka upośledzonego umysłowo / Marzanna Morozewicz // Plastyka i Wychowanie. – 1996, nr 3, s. 30–33
32. Społeczne uwarunkowania wychowania estetycznego / Elżbieta Illasiewicz // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 1997, nr 2, s. 13–16
33. Spotkania dzieci ze sztuką / Małgorzata Brylska // Życie Szkoły. – 1997, nr 2, s. 108–110
34. Spotkanie dzieci ze światem sztuki / Elżbieta Pawlikowska, Jolanta Sobków, Jadwiga Urbaniak // Wychowanie w Przedszkolu. – 1999, nr 6, s. 429–432 35. Spotkanie ze sztuką w Dordrechts Muzeum / Wychowanie w Przedszkolu. – 1997,
36. Teoretycznie i praktycznie o uczeniu czytania współczesnych tekstów kultury / Barbara Klimczak // Wszystko dla Szkoły. – 2006, nr 7/8, s. 8–10
37. Twórczość literacka dzieci / Joanna Laskowska // Życie Szkoły. – 2001, nr 2, s. 82–84
38. W jaki sposób zachęcać uczniów do aktywności twórczej / Teresa Parczewska // Życie Szkoły. – 1998, nr 9, s. 521–522
39. W poszukiwaniu własnego stylu pracy pedagogicznej / Beata Arabska // Wszystko dla Szkoły. – 1997, nr 7/8, s. 1–4
40. Wychowanie do twórczości / Małgorzata Biegajło // Psychologia Wychowawcza. – 200, nr 1, s. 26–35
41. Wychowanie przez sztukę : nadzieje i rozczarowania / Irena Popiołek // Życie Szkoły. – 2002, nr 9, s. 517–522
42. Wychowanie przez sztukę w przedszkolu / Maria Kubicka-Moskwiak // Wychowanie na co Dzień. – 1996, nr 4/5, s. 30–31
43. Zabawowy teatr dziecięcy w rozwijaniu wyobraźni dziecka / Rafał Kojs // Chowanna. – 1999, t. 1/2, s. 69–85
44. Zachwyciła nas ta wystawa [Wystawa prac dzieci niepełnosprawnych w Warszawie] / Alina Spudowska // Plastyka i Wychowanie. – 1996, nr 3, s. 40–43
45. Zajęcia wspierające twórczą aktywność uczniów / Ewa Groenwald-Luty // Życie Szkoły. – 2001, nr 9, s. 540–541
46. Zajęcia z gliną jako terapia dla dzieci nadpobudliwych / Grażyna Kolber // Wychowanie w Przedszkolu. – 197, nr 5, s. 289–292
Wydawnictwa multimedialne:
1. „...swego nie znacie...” : katalog zabytków. : Historia. Historia i społeczeństwo. Edukacja
regionalna / Maciej Wojtyński ; współpraca Mikołaj Nestorowicz. – Warszawa :
Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, 2004. – 2 kas. VHS (185 i 160 min) : dźw., kolor
2. Bajdobrzenie na szkolnej scenie. – Gdańsk : Wydaw. Harmonia, 2004. – 1 płyta CD ; 12 cm
3. Folkowa zabawa : integracyjne formy polskich tańców ludowych Cz. 2 / aut. Lucyna Bzowska, Mirosław Bzowski. – Lublin : Wydaw. KLANZA, 2005. – 1 płyta CD ; 12 cm
4. Folkowa zabawa : integracyjne formy polskich tańców ludowych. [Cz. 1] / aut. Lucyna Bzowska, Mirosław Bzowski. – Lublin : Wydaw. KLANZA, 2002. – 1 płyta CD ; 12 cm
5. Gitarowe ABC / aut. programów Leszek Cichoński ; teksty poradnika Henryk Jóźwiak ; koncepcja i oprac. graf. Barbara Puszczewicz ; recenzenci Edward Bogusławski, Antoni Grochowalski. – Warszawa : Telewizja Polska S.A. ; Min. Edukacji Nar., 1998. – 1 kas. VHS (100 min) : kolor. + poradnik
6. Gitarowe ABC : telewizyjne programy dla szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. / autor programu Leszek Cichoński. – Warszawa : Telewizja Polska S.A. MEN, 1998. – 1 kas. VHS (100 min) : dźw., kolor 7. Inna szkoła / scen. i reż. Elżbieta Nekanda-Trepka, Michał Nekanda-Trepka ;
teksty poradnika Jadwiga Bogucka ; recenzenci Małgorzata Kościelska, Krystyna Ostrowska. – Warszawa : Telewizja Polska S.A. ; Min. Edukacji Nar., 1998. – 1 kas. VHS (125 min) : kolor. + poradnik
8. Inscenizacje w nauczaniu zintegrowanym / aut. Elwira Drzał, Iwonna Skibińska- -Czechowicz. – Gdańsk : Wydaw. Harmonia, 2004. – 1 płyta CD ; 12 cm 9. Kinezjologiczne nutki : [piosenki ułatwiające i uprzyjemniające ćwiczenia
kinezjologii edukacyjnej] / piosenki Anna Zwoleńska, Joanna Zwoleńska, Katarzyna Zwoleńska, Lech Zwoleński; śpiew Katarzyna Zwoleńska ; muz. Jerzy Łącki. – Warszawa : KINED, [2002]. – 1 płyta CD
10. Kolędy polskie / [wyk. Bernard Ładysz, Wiesław Ochman, Teresa Żylis-Gara]. – Warszawa : Saund-Pol, 1998. – 1 płyta CD ; 12 cm
11. Lulajże Jezuniu : Poznańskie Słowiki. – Warszawa : GM Music, 2003. – 1 płyta CD ; 12 cm
12. Metoda dobrego startu. Cz. 1 : od piosenki do literki. – Gdańsk : Wydaw. Harmonia, [2005]. – 3 płyty CD ; 12 cm + dodatek tekstowy ; podręcznik ; ćwiczenia 13. Muzyka relaksacyjna : odpoczynek z muzyką i brzmieniem natury. – Warszawa : Point
Music, 2001. – 18 płyt CD ; 12 cm
14. Muzyka w kształceniu zintegrowanym. – Rybnik : Empira, 2000. – 1 płyta CD (67 min) ; 12 cm
15. Nasze literki. Cz. 1 : domowe przedszkole / scen. Irena Dudzińska ; reż. Joanna Koenig ; teksty poradnika Ewa Barańska, Hanna Usielska-Ptaszek. – Warszawa : Telewizja Polska S.A. ; Min. Edukacji Nar., 1997. – 1 kas. VHS (90 min) : kolor. + poradnik
16. Nasze literki. Cz. 2 : domowe przedszkole / reż. Joanna Koenig ; teksty poradnika Ewa Barańska, Hanna Usielska-Ptaszek. – Warszawa : Telewizja Polska S.A. ; Min. Edukacji Nar., 1997. – 1 kas. VHS (90 min) : kolor. + poradnik
17. Nowe rytmy / aut. Regina Przyborowska-Wynimko ; muz. Andrzej Filar. – Gdańsk : Wydaw. Harmonia, 2004. – 1 płyta CD (ok. 70 min) : digital, stereo + podręcznik ; 12 cm
18. Opowieści Dziwnoluda. Cz. 1 / scen. Barbara Hanna Kuligowska ; reż. Cezary Morawski, Marcin Sławiński ; scenogr. Tatiana Kwiatkowska ; aut. antologii Barbara Hanna Kuligowska, Irena Sosin ; oprac. red. Barbara Puszczewicz. – Warszawa : Telewizja Polska S.A.–Telewizja Edukacyjna ; Min. Edukacji Nar., 1995. – 2 kas. VHS (140 min) : kolor. + antologia
19. Opowieści Dziwnoluda. Cz. 2 / aut. adaptacji Barbara Hanna Kuligowska; red. Marcin Sławiński; scenogr. Tatiana Kwiatkowska; realiz. Marek Bieńkowski; aut. tekstów poradnika Ewa Lewandowska-Tarasiuk, Anna Kąkolewska. – Warszawa : Telewizja Polska S.A. – Telewizja Edukacyjna ; Min. Edukacji Nar., 1995. – 2 kas. VHS (90 min) : kolor. + poradnik
20. PACE : muzyka dla rytmizacji / konsultacja Swietłana Masgutowa Międzynarodowy Instytut NeuroKinezjologii Rozwoju Ruchowego i Integracji Odruchów, 2003. – 1 płyta CD
21. Piosenki przedszkolaka / realiz. Nagrań Zbigniew Fal, Halina Stańczyk ; aran-żacja utworów M. Choińska, Zbigniew Fal ; vokal Martyna Jenny, Beata Gajek, Rafał Maliszewski. – Kraków : Nevada Music NMCD, 2003. – 1 płyta CD
22. Piosenki przedszkolaka. [Cz.] 1, 2 / Warszawa : Mediaway, 2005. – 2 płyty CD ; 12 cm
23. Plastyka. Cz. 1 / Warszawa : Przedsiębiorstwo Uspołecznione „NAUKA” S.A., 1992. – 1 kas. VHS (190 min) : kolor
24. Rozumieć sztukę / reż. Irena Wollen ; scen. Jerzy Madeyski ; teksty poradnika Grażyna Banaszkiewicz. – Warszawa : Telewizja Polska S.A. – Telewizja Edukacyjna : Min. Edukacji Nar., 1995. – 2 kas. VHS (2 x 125 min) : dźw., kolor. + poradnik
25. Rysuj z nami. / scen. i realiz. Małgorzata Uberna ; aut. rysunków Ludomir Słupeczański ; aut. tekstów poradnika Małgorzata Uberna, Ludomir Słupeczański. – Warszawa : Telewizja Polska S.A. – Telewizja Edukacyjna : Min. Edukacji Nar., 1995. – 3 kas. VHS (3 x 180 min) : dźw., kolor. + poradnik
26. Szkoły integracyjne / realizacja Monika Dyląg, Grzegorz Sojór, Anna Waśniewska ; recenzenci Małgorzata Kościelska, Krystyna Ostrowska ; teksty poradnika Jadwiga Bogucka. – Warszawa : Telewizja Polska S.A. ; Min. Edukacji Nar., 1998. – 1 kas. VHS (125 min) : dźw., kolor.+ poradnik 27. Tańce dla grupy. – Lublin : Wydaw. KLANZA, 1995. – 1 płyta CD
28. Tańce integracyjne w pracy z grupą. Cz. 1 / aut. Leszek Gęca. – Lublin : Wydaw. KLANZA, 2002. – 1 płyta CD ; 12 cm
29. Tańce integracyjne w pracy z grupą. Cz. 2 / praca zbiorowa pod red. Leszek Gęca. – Lublin : Wydaw. KLANZA, 2002. – 1 płyta CD ; 12 cm
30. Tradycyjne kolędy polskie / wyk. Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego. – Warszawa : GM Records, 2004. – 1 płyta CD
31. Zabawy przy muzyce i pląsy / Robert Domań. – Lublin : Wydawnictwo PRZEDSZKOLAK, 2003. – 1 płyta CD ; 12 cm [stanowi całość z publikacją „Metody pedagogiki zabawy w pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym”] 32. Zbieram, poszukuję, badam. Cz. 1 : program nauczania klas I–III : kinezjologia
edukacyjna : muzyka do ćwiczeń / Dorota Dziamska ; [wyk.]
CARRANTUOHILL CELTIC MUSIC GROUP. – [2005]. – 1 płyta CD (ok. 61) ; 12 cm Kasety magnetofonowe: z wierszykami, z piosenkami w wersji instrumentalnej i wokalnej, z muzyką w wersji instrumentalnej
Izabela Bajor Agnieszka Chmielewska