Andrzej Margasiński (red.) / Rodzina w ujęciu systemowym. Teoria i badania. Warszawa 2015.

strona 475

œ’­Č”Šȱ™˜ȱ¢žÙŽ–ȱ˜£’—Šȱ ȱž“¿-Œ’žȱœ¢œŽ–˜ ¢–ǯȱŽ˜›’Šȱ’ȱ‹ŠŠ—’Šǰ pod re-Š”Œ“­ȱ —›£Ž“Šȱ Š›Šœ’Úœ”’Ž˜ǰȱ ˜ȱ “Ž—Šȱ œ™˜ï›àȱ —’Ž•’Œ£—¢Œ‘ȱ ™ž‹•’”Š-cji z zakresu diagnozy systemu rodzi-—¢ǯȱ ’ŽïŒ’ȱ œ’¿ȱ  ȱ ˜‹œ£Š›£Žȱ £Š’—Ž›Žœ˜-  ŠÚȱ™œ¢Œ‘˜•˜’’ȱ›˜£’—¢ǰȱÙ­Œ£­Œȱ ȱœ˜-‹’Žȱ£Š›à —˜ȱ™˜Ž“ŽȱŽ˜›Ž¢Œ£—Žǰȱ“Š”ȱ i praktyczne.

ž‹•’”ŠŒ“Šȱ £Š ’Ž›Šȱ £‹’à›ȱ ›àȗ¢Œ‘ȱ prac empirycznych, w których pod-Š—˜ȱ ‹ŠŠ—’žȱ £Š•ŽČ—˜ïŒ’ȱ ›àȗŽ˜ȱ ›˜-dzaju zjawisk od systemów rodziny. œ£¢œ”’Žȱ ‹ŠŠ—’Šȱ £˜œŠÙ¢ȱ  ¢”˜—Š—Žȱ £ȱžČ¢Œ’Ž–ȱ” Žœ’˜—Š›’žœ£Šȱ”Š•ŠȱŒŽ-ny Rodzi£ȱžČ¢Œ’Ž–ȱ” Žœ’˜—Š›’žœ£Šȱ”Š•ŠȱŒŽ-ny (polska adaptacja FACES IV – •Ž¡’‹’•’¢ȱ Š—ȱ ˜‘Žœ’˜—ȱ ŸŠ•ž’˜—ȱ ŒŠ•ŽœȱŠŸ’Šȱǯȱ•œ˜—ŠǼǰȱ”à›¢ȱ£˜œŠÙȱ œ ˜›£˜—¢ȱ —Šȱ ™˜œŠ ’Žȱ Ž˜›’’ȱ ˜Ù˜- Ž˜ȱ ˜Ž•žȱ ¢œŽ–à ȱ ŠÙȎڜ”’Œ‘ȱ i Rodzinnych Davida H. Olsona, gdzie £Šȱ ÙࠗŽȱ £–’Ž——Žȱ Č¢Œ’Šȱ ›˜£’——Ž˜ȱ ž ŠČŠȱœ’¿ȱœ™à“—˜ï°ǰȱŽ•Šœ¢Œ£—˜ï°ȱ’ȱ”˜- –ž—’”ŠŒ“¿ǯȱ™à“—˜ï°ȱǻŒ˜‘Žœ’˜—Ǽȱ“Žœȱ£Ž- ꗒ˜ Š—Šȱ“Š”˜ȱ ’¿ĊȱŽ–˜Œ“˜—Š•—Šȱ–’¿-£¢ȱ Œ£Ù˜—”Š–’ȱ ›˜£’—¢ǯȱ •Šœ¢Œ£—˜ï° ˜ȱ“Š”˜ï°ȱ’ȱœ˜™’ŽÚȱ£–’Š—ȱ£ŠŒ‘˜£­Œ¢Œ‘ȱ  ȱœ¢œŽ–ŠŒ‘ǰȱ£ ’­£Š—¢Œ‘ȱ£ȱ™›£¢ à£- Ž–ǰȱ ™ŽÙ—’˜—¢–’ȱ ›˜•Š–’ǰȱ £ŠœŠŠ–’ȱ  £Š“Ž–—¢Œ‘ȱ›Ž•ŠŒ“’ȱ˜›Š£ȱ ¢—’”Š“­Œ¢Œ‘ȱ £ȱ ™›˜ŒŽœà ȱ —Ž˜Œ“ŠŒ¢“—¢Œ‘ȱ ™˜–’¿£¢ȱ Œ£Ù˜—”Š–’ȱ›˜£’—¢ǯȱ ›£ŽŒ’ȱ ¢–’Š›ȱ˜Ž•žȱ ˜Ù˜ Ž˜ȱ to komunikacja, o”›Žï•Š—Šȱ“Š”˜ȱž–’Ž“¿-—˜ïŒ’ȱ ™˜£¢¢ —Ž˜ȱ ™˜›˜£ž–’Ž Š—’Šȱ œ’¿ǯȱ ˜–ž—’”ŠŒ“Šȱ–˜ČŽȱ Š‘Š°ȱœ’¿ȱ–’¿-£¢ȱœÙŠ‹­ȱŠȱ‹Š›£˜ȱœ”žŽŒ£—­ǯȱ

Kolejny wymiar to satysfakcja £ȱČ¢Œ’Šȱ›˜£’——Ž˜ǰȱŽę—’˜ Š—Šȱ£Š˜-  ˜•Ž—’Ž–ȱ£ȱČ¢Œ’Šȱ›˜£’——Ž˜ȱ“Š”˜ȱœ˜- ™’ŽÚǰȱ ȱ“Š”’–ȱŒ£Ù˜—”˜ ’Žȱ›˜£’—¢ȱŒ£ž-“­ȱœ’¿ȱ£Žȱœ˜‹­ȱœ£Œ£¿ï•’ ’ȱ’ȱœ™ŽÙ—’Ž—’ǯȱ ŽŒŽ—£˜ Š—Šȱ™ž‹•’”ŠŒ“Šȱœ”ÙŠŠȱœ’¿ȱ £ȱşȱŠ›¢”žÙà ǯȱ’Ž› œ£¢ȱœŠ—˜ ’ȱ œ¿™ȱ teoretyczny, w którym redaktor na- ž”˜ ¢ȱ˜”˜—ŠÙȱ™›£Ž•­žȱŽ˜›’’ȱ’ȱ ¢-‹›Š—¢Œ‘ȱ–˜Ž•’ȱœ¢œŽ–à ȱ›˜£’——¢Œ‘ǯȱ ˜”Š£ž“Žȱ ™˜Œ£­”’ȱ ”˜—ŒŽ™Œ“’ȱ £ ’­£Š-—Žȱ £ȱ à•—­ȱ Ž˜›’­ȱ ¢œŽ–à ȱ Ž›Š-•Š—ě¢ȂŽ˜ȱ ’ȱ Š•œ£Žȱ Š™•’”ŠŒ“Žȱ —Šȱ ›ž—- Œ’Žȱ™œ¢Œ‘˜•˜’’ǯȱٞ–ŠŒ£¢ȱ™˜“¿Œ’Žȱ£ŠœŠ-¢ȱŒŠÙ˜ïŒ’ǰȱ”à›ŽȱÙ˜œ’ǰȱȎȱœ¢œŽ–ȱ˜ȱŒ˜ïȱ  ’¿ŒŽ“ȱ —’Čȱ œž–Šȱ Ž•Ž–Ž—à ǯȱ ˜•Ž“—Žȱ ˜–à ’˜—Žȱ ™˜“¿Œ’Žȱ ˜ȱ œ™›£¿ČŽ—’Žȱ £ ›˜-—Žǰȱ ˜™’œŠ—Žȱ “Š”˜ȱ —Š“‹Š›£’Ž“ȱ Œ‘Š›Š”Ž-rystyczna zasada dla koncepcji syste-–˜ Ž“ǯȱ £—ŠŒ£Šȱ ˜—Šǰȱ Ȏȱ “Š”Š”˜• ’Ž”ȱ £–’Š—Šȱ ˜¢Œ£­Œ­ȱ ”à›Ž˜ïȱ £ȱ Ž•Ž–Ž—- à ȱœ¢œŽ–žȱ ™Ù¢ Šȱ—Šȱ’——ŽȱŽ•Ž–Ž—-¢ȱ ’ȱ ˜ ›˜—’Žǯȱ ¢›àȗ’Šȱ œ’¿ȱ œ™›£¿ČŽ-—’Šȱ £ ›˜—Žȱ ž“Ž–—Žȱ ǻ‘Š–ž“­ŒŽȱ’ȱ ي˜-£­ŒŽǼǰȱ ™›£ŽŒ’ £’ŠÙŠ“­ȱ ˜—Žȱ £–’Š—˜–ǰȱ œ™ŽÙ—’Š“­ȱ›˜•¿ȱœŠ‹’•’£Š˜›à ǰȱ—Š˜–’Šœȱ

œ™›£¿ČŽ—’Šȱ£ ›˜—Žȱ˜Š—’Žȱǻ £–ŠŒ-RECENZJE I SPRAWOZDANIA

[Reviews and reports]

—›£Ž“ȱŠ›Šœ’Úœ”’ȱǻ›ŽǯǼȱǻŘŖŗśǼǯ ˜£’—Šȱ ȱž“¿Œ’žȱœ¢œŽ–˜ ¢–ǯ

Ž˜›’Šȱ’ȱ‹ŠŠ—’Šȱ

Š›œ£Š ŠDZȱ›ŠŒ˜ —’ŠȱŽœà ȱœ¢Œ‘˜•˜’Œ£—¢Œ‘ȱȱǻœœǯȱŘŖŖǼȱ

Polskie Forum Psychologiczne, 2016, tom 21, numer 3, s. 475-478

strona 476

—’Š“­ŒŽǼȱ™˜ ˜ž“­ȱ£–’Š—¢ȱ ȱœ¢œŽ–’Žǰȱ Šœ¢–’•ŠŒ“¿ȱ—˜ ¢Œ‘ȱ’—˜›–ŠŒ“’ȱ’ȱŠŠ™Š-Œ“¿ȱ ˜ȱ —’Œ‘ǰȱ –˜¢ę”ŠŠœ¢–’•ŠŒ“¿ȱ—˜ ¢Œ‘ȱ’—˜›–ŠŒ“’ȱ’ȱŠŠ™Š-Œ“¿ȱ ˜¢Œ‘Œ£Šœ˜-wych ról. Optymalna dla systemu ro-dzinnego jest równowaga funkcjono- Š—’Šȱœ™›£¿ČŽÚȱ˜Š—’Œ‘ȱ’ȱž“Ž–—¢Œ‘ǯȱ Š™Ž —’Šȱ ˜—Šȱ  ÙŠïŒ’ ­ȱ ‘˜–Ž˜œŠ£¿ –’¿£¢ȱ ›˜£’—­ȱ Šȱ ˜ ’œ”’Ž–ǯȱ ž-˜›Ž–ȱ™˜“¿Œ’Šȱ‘˜–Ž˜œŠ£¢ȱœ¢œŽ–žȱ“Žœȱ Š——˜—ǰȱ “Ž—Š”ČŽȱ —Šȱ ›ž—ȱ ™œ¢Œ‘˜•˜-’’ȱ£˜œŠÙ˜ȱŠŠ™˜ Š—Žȱ™›£Ž£ȱŠŒ”˜œ—Šǯȱ ž˜›ȱ£Š˜‹œŽ› ˜ ŠÙȱœ”Ù˜——˜ïŒ’ȱ›˜£’—ȱ ˜ȱ£ŠŒ‘˜ ¢ Š—’Šȱœ’¿ȱŠ”ǰȱ“Š”‹¢ȱ–’ŠÙ¢ȱ ˜—Žȱ  ‹ž˜ Š—Žȱ –ŽŒ‘Š—’£–¢ȱ £ŠŒ‘˜- Š—’Šǰȱ ”à›Žȱ ž›žŒ‘Š–’Š“­ȱ œ’¿ȱ  ȱ Œ‘ ’-•ŠŒ‘ǰȱ ¢ȱ ™˜›£­Ž”ȱ Č¢Œ’Šȱ ›˜£’—¢ȱ £˜-œŠ“Žȱ—Š›žœ£˜—¢ȱ™›£Ž£ȱœ’Ù¢ȱ Ž —¿›£—Žȱ ’ȱ£Ž —¿›£—ŽǯȱŠŒ‘˜ Š—’ŠȱŽȱ™›£¢ ›Š-ŒŠ“­ȱ›˜£’—¿ȱ˜ȱ“Ž“ȱ™˜™›£Ž—’Ž˜ȱœŠ—žȱ równowagi. ˜£Šȱ —Š“ ŠČ—’Ž“œ£¢–’ȱ ™˜“¿Œ’Š–’ȱ Šž˜›ȱŒ‘Š›Š”Ž›¢£ž“ŽȱŠ”ČŽȱ–˜Ž•Žȱ›˜-dziny Steinglassa, Bowena, Beaversa, McMastera i Olsona.

W drugim rozdziale monogra-ę’ȱ ŠŠ›£¢—Šȱ Š›˜ œ”Šȱ ™˜›à —ŠÙŠȱ cechy rodziny pochodzenia do przy-œ˜œ˜ Š—’Šȱ œ™˜ÙŽŒ£—˜ȬŽ–˜Œ“˜—Š•—Ž-˜ȱ –Ù˜¢Œ‘ȱ ”˜‹’Žǯȱ ›£Ž™›˜ Š£˜-—Žȱ ‹ŠŠ—’Šȱ  ¢”Š£ŠÙ¢ȱ £ ’­£”’ȱ –’¿£¢ȱ  ÙŠïŒ’ ˜ïŒ’Š–’ȱ œ¢œŽ–žȱ ›˜£’——Ž˜ȱ Šȱ ›àȗ¢–’ȱ  œ”ŠĊ—’”Š–’ȱ ™›£¢œ˜œ˜ Š-—’Šȱ œ™˜ÙŽŒ£—˜ȬŽ–˜Œ“˜—Š•—Ž˜ȱ “Ž—˜œ-ki. Ujawniono korzystne znaczenie ela-œ¢Œ£—˜ïŒ’ȱ •Šȱ ™›£¢œ˜œ˜ Š—’Šȱ ǻ‹ŠŠ-—Ž˜ȱ ŽœŽ–ȱ ŠÚȱ ’Ž˜”˜ÚŒ£˜—¢Œ‘ȱ ˜ĴŽ›ŠǼǯȱ¢”Š£Š—˜ǰȱ’Čȱ£›à —˜ ŠČ˜—Šȱ Ž•Šœ¢Œ£—˜ï°ǰȱ‹¿­ŒŠȱ œ”ŠĊ—’”’Ž–ȱœ¢-lu demokratycznego pozwala dzieciom na efektywne funkcjonowanie (emocjo-—Š•—Žȱ’ȱœ™˜ÙŽŒ£—ŽǼȱ ï›àȱ•ž£’ǯȱ

›£ŽŒ’Šȱ Œ£¿ï°ȱ ™ž‹•’”ŠŒ“’ȱ “Žœȱ ™˜-¿Œ˜—Šȱ ›Ž•ŠŒ“’ȱ  ȱ ›˜£’—’Žȱ  ȱ ˜—’Ž-sieniu do psychologicznych aspektów

ž—”Œ“˜—˜ Š—’Šȱ  ȱ ™›ŠŒ¢ǯȱ Ž•Ž–ȱ ‹Š-ŠÚȱ‹¢ÙŠȱŠ—Š•’£Šȱ£ ’­£”à ȱ™˜–’¿£¢ȱ relacjami w rodzinie a funkcjonowa-niem zawodowym opisywanym przez œŠ¢œŠ”Œ“¿ȱ £ȱ ™›ŠŒ¢ǰȱ £ŠŠ—ŠČ˜ Š—’Žȱ  ȱ™›ŠŒ¿ȱ˜›Š£ȱ™›ŠŒ¿ȱŽ–˜Œ“˜—Š•—­ǯȱŠŠ-—’Šȱ™˜”Š£ŠÙ¢ȱ£ ’­£Ž”ȱ–’¿£¢ȱ›Ž•ŠŒ“Š–’ȱ ›˜£’——¢–’ȱ Šȱ  ¢‹›Š—¢–’ȱ Šœ™Ž”Š–’ȱ funkcjonowania w pracy. Zrównowa-Ȏ—’Žȱ  ȱ £Š”›Žœ’Žȱ œ™à“—˜ïŒ’ȱ ’ȱ Ž•Šœ¢Œ£- —˜ïŒ’ȱ ’­£ŠÙ˜ȱœ’¿ȱ˜Š—’˜ȱ£ȱœŠ¢œŠ”-Œ“­ȱ £ȱ ™›ŠŒ¢ȱ ’ȱ £ŠŠ—ŠČ˜ Š—’Ž–ȱ  ȱ ™›Š-Œ¿ǰȱ Šȱ ž“Ž–—’Žȱ £ȱ ™›ŠŒ­ȱ Ž–˜Œ“˜—Š•—­ȱ —Šȱ ™˜£’˜–’Žȱ ™Ù¢”’–ǯȱ ¢–’Š›¢ȱ ˜™’œž“­-ŒŽȱ —’Ž£›à —˜ ŠČŽ—’Žȱ  ȱ ›Ž•ŠŒ“ŠŒ‘ȱ ›˜-£’——¢Œ‘ȱ ¢”Š£ŠÙ¢ȱ—Š˜–’Šœȱ£ ’­£”’ȱ ž“Ž–—Žȱ£ȱœŠ¢œŠ”Œ“­ȱ£ȱ™›ŠŒ¢ȱŠȱ˜Š—’Žȱ £ȱ™›ŠŒ­ȱŽ–˜Œ“˜—Š•—­ǯȱŽ”¢ —Šȱ”˜–ž- —’”ŠŒ“Šȱ Ž —­›£›˜£’——Šȱ‹¢ÙŠȱ˜Š-—’˜ȱ £ ’­£Š—Šȱ £ȱ  ’˜›Ž–ȱ ’ȱ œŠ¢œŠ”Œ“­ȱ £ȱ™›ŠŒ¢ǰȱŠȱ£Š˜ ˜•Ž—’Žȱ£ȱČ¢Œ’Šȱ›˜£’—-—Ž˜ȱ”˜›Ž•˜ ŠÙ˜ȱ˜Š—’˜ȱ£ȱœŠ¢œŠ”Œ“­ȱ £ȱ™›ŠŒ¢ȱ’ȱž“Ž–—’Žȱ£ȱ™Ù¢”­ȱ™›ŠŒ­ȱŽ–˜-Œ“˜—Š•—­ǯ

Kolejne zagadnienie opisane przez ›£¢œ£˜Šȱ ›ŽŒȱ ˜›Š£ȱ Š–’•Šȱ žĊ—’Š-ra to podmiotowe i rodzinne determi-nanty postaw rodziców dzieci z pier- ˜—¢–’ȱ —’Ž˜‹˜›Š–’ȱ ˜™˜›—˜ïŒ’ǰȱ •Ž-Œ£˜—¢Œ‘ȱ œž‹œ¢žŒ“­ȱ ’––ž—˜•˜‹ž•’-—˜ ­ǯȱ›¢”žÙȱ Ž—ȱ ™›£ŽœŠ ’Šȱ  ¢—’-”’ȱ” Žœ’˜—Š›’žœ£˜ ¢Œ‘ȱ‹ŠŠÚȱ™˜œŠ ȱ rodzicielskich 47 rodziców dzieci cho- ›¢Œ‘ȱ—Šȱ™’Ž› ˜—¢ȱ—’Ž˜‹à›ȱ˜™˜›—˜-ȱ ǻǼǰȱ ‘˜œ™’Š•’£˜ Š—¢Œ‘ȱ ’ȱ •ŽŒ£˜-—¢Œ‘ȱ œž‹œ¢žŒ“­ȱ ’––ž—˜•˜‹ž•’—˜- ­ǰȱ ˜Č¢•—­ǯȱ ŠŠ—’Šȱ  ¢”Š£ŠÙ¢ȱ ’œ˜-—­ȱ ›àȗ’Œ¿ȱ  ¢—’”à ȱ ž£¢œ”’ Š—¢Œ‘ȱ ™›£Ž£ȱ ›ž™¿ȱ ›˜£’Œà ȱ £’ŽŒ’ȱ £ȱ ȱ w porównaniu z grupami normaliza-Œ¢“—¢–’ǯȱ ȱ ‹ŠŠ—Ž“ȱ ›ž™’Žȱ ›˜£’Œà ȱ £’ŽŒ’ȱ Œ‘˜›¢Œ‘ȱ —Šȱ ™’Ž› ˜—Žȱ —’Ž˜‹˜-›¢ȱ ˜™˜›—˜ïŒ’ȱ ™˜ ’Ž›£˜—˜ȱ ’œ—’Ž—’Žȱ £ ’­£”žȱ ™˜–’¿£¢ȱ  ¢–’Š›Š–’ȱ

ž—”-strona 477

cjonowania rodziny a deklarowany-mi postawadeklarowany-mi rodzicielskideklarowany-mi. Potwier- £˜—˜ȱ™˜—Š˜ȱ’œ—’Ž—’Žȱ£ ’­£”žȱ–’¿-dzy wymiarami funkcjonowania rodzi-ny a preferowarodzi-nymi stylami radzenia œ˜‹’Žȱ ȱœ¢žŠŒ“ŠŒ‘ȱœ›Žœ˜ ¢Œ‘ǯȱ¢”Š- £Š—˜ǰȱȎȱ’œ˜—¢–ȱ™›Ž¢”˜›Ž–ȱ™˜œŠ-wy akceptacji – odrzucenia jest poszu-kiwanie kontaktów towarzyskich, na-tomiast postawy autonomii – zrówno-  ŠČ˜—ŠȱŽ•Šœ¢Œ£—˜ï°ǰȱ™˜œŠ ¢ȱ—’Ž”˜—-œŽ” Ž——Ž“ȱ Ȯȱ œ£¢ —˜ï°ǯȱ ȱ ™›£¢™Š-”žȱ ™˜œŠ ¢ȱ —Š–’Ž›—’Žȱ ˜Œ‘›Š—’Š“­ŒŽ“ȱ ’ȱ—Š–’Ž›—’Žȱ ¢–ŠŠ“­ŒŽ“ȱȊŽ—ȱ£ȱŠ—Š-lizowanych potencjalnych predykto-›à ȱ—’Žȱ˜”Š£ŠÙȱœ’¿ȱ’œ˜—¢ǯȱ

’­ŠȱŒ£¿ï°ȱ”œ’­Č”’ȱ™˜ï ’¿Œ˜—Šȱ“Žœȱ analizie zmian rozwojowych w syste-–’Žȱ ›˜£’——¢–ȱ Ȯȱ ˜ȱ –ŠÙȎڜ Šȱ ˜ȱ ›˜£’Œ’Ž•œ Šǯȱž˜›”Šȱ Š›˜•’—Šȱ ž›¢ïȬ -Szyncel poddaje analizie zmiany za- Œ‘˜£­ŒŽȱ ȱœ¢œŽ–’Žȱ›˜£’——¢–ȱ ȱ˜‹-•’Œ£žȱ ™›£¢“Šȱ —Šȱ Šȱ ™’Ž› œ£Ž˜ȱ £’ŽŒ”Šǯȱ Š›˜£’—¢ȱ £’ŽŒ”Šȱ  ȱ ‹ŠŠ-—’ŠŒ‘ȱ£˜œŠÙ¢ȱž£—Š—Žȱ“Š”˜ȱ ¢Š›£Ž—’Žȱ normatywne i nadano mu rozwojowe £—ŠŒ£Ž—’Žȱ•Šȱ’Š¢ȱ›˜£’——Ž“ǯȱŠÙ˜Č˜-—˜ǰȱ Ȏȱ ™›£Ž“Žȱ  ˜“Šȱ •ž£’ȱ ˜ȱ Š£¢ȱ ™›Ž™Š›Ž—Š•—Ž“ȱ ˜ȱ ™Š›Ž—Š•—Ž“ȱ  ’­ČŽȱ œ’¿ȱ £ȱ ”˜—’ŽŒ£—˜ïŒ’­ȱ ˜”˜—Š—’Šȱ  ’Ž•žȱ £–’Š—ȱ  ȱ ›àȗ¢Œ‘ȱ  ¢–’Š›ŠŒ‘ȱ œ¢œŽ-–žǯȱ ŠŠ—’Šȱ  ¢”Š£ŠÙ¢ǰȱ Ȏȱ  ȱ £Š”›Žœ’Žȱ œ™à“—˜ïŒ’ȱ ›˜£’——Ž“ȱ £ŠŒ‘˜£­ȱ •’Œ£—Žȱ £–’Š—¢ǯȱŠ˜‹œŽ› ˜ Š—˜ȱŽ—Ž—Œ“¿ȱ˜ȱ  £›˜œžȱœ™à“—˜ïŒ’ȱ™˜ȱž›˜£Ž—’žȱ™’Ž› -szego dziecka z jednoczesnym zacie-Ž—’Ž–ȱ ›Š—’Œȱ œ¢œŽ–žǯȱ –’Š—˜–ȱ tym nadano charakter rozwojowego ŽŠ™žȱ™›£Ž“˜ Ž˜ǯȱ

£àœ­ȱ œ”ÙŠ˜ ­ȱ ™ž‹•’”ŠŒ“’ȱ “Žœȱ psychologiczna analiza systemów ro-£’——¢Œ‘ȱ –Ù˜¢Œ‘ȱ –¿ČŒ£¢£—ȱ £ŠŠ—Š-Ș Š—¢Œ‘ȱ ›Ž•’’“—’Žǯȱ ž˜›ȱ ™ž‹•’”ŠŒ“’ȱ Ȯȱ —›£Ž“ȱ Š”˜ ’Œ£ȱ ™›£Ž™›˜ Š£’Ùȱ ‹ŠŠ—’Šȱ  ȱ ›ž™’Žȱ ŜŖȱ ›˜£’—ǰȱ £ȱ Œ£Ž˜ȱ ™’Ž› œ£­ȱ ™˜Ù˜ ¿ȱ œŠ—˜ ’Ù¢ȱ ›˜£’—¢ȱ –Ù˜¢Œ‘ȱ–¿ČŒ£¢£—ȱŠ”¢ —’ŽȱžŒ£Žœ—’- Œ£­Œ¢Œ‘ȱ ȱžŒ‘žȱg ’ŠÙ˜Ȭ…¢Œ’ŽǰȱŠȱ›ž- ­ȱ›˜£’—¢ȱ–¿ČŒ£¢£—ȱ—’Ž£ŠŠ—ŠČ˜ Š-nych w jakiekolwiek ruchy religijne,  ¢£—Š“­Œ¢Œ‘ȱ  ’Š›¿ȱ  ȱ œ™˜œà‹ȱ ›Š¢-cyjny. Analiza wyników wskazuje na ’œ˜—Žȱ ›àȗ’ŒŽȱ ™˜–’¿£¢ȱ œ¢œŽ–Š–’ȱ ›˜£’——¢–’ȱ ‹ŠŠ—¢Œ‘ȱ –¿ČŒ£¢£—ǯȱ Š-˜ ˜•Ž—’Žȱ £ȱ –ŠÙȎڜ Šȱ ›˜£’Œà ȱ –Ù˜¢Œ‘ȱ –¿ČŒ£¢£—ȱ £ŠŠ—ŠČ˜ Š—¢Œ‘ȱ ›Ž•’’“—’Žȱ“Žœȱ ’¿”œ£ŽǰȱŠȱ“Š”˜ï°ȱ”˜—Š”-tów interpersonalnych w tych rodzi-—ŠŒ‘ȱ Ȯȱ  ¢Čœ£Šȱ —’Čȱ  ȱ ›˜£’rodzi-—ŠŒ‘ȱ –Ù˜-¢Œ‘ȱ –¿ČŒ£¢£—ȱ —’Ž£ŠŠ—ŠČ˜ Š—¢Œ‘ȱ religijnie.

Iwona Sikorska oraz Maria Dwo-›Š”ȱ ˜™’œŠÙ¢ȱ ™Ž›ŒŽ™Œ“¿ȱ ›˜£’—¢ȱ ™˜Œ‘˜-£Ž—’Šȱ žȱ Š˜•ŽœŒŽ—à ȱ ž£Š•ŽČ—’˜—¢Œ‘ȱ ˜ȱœž‹œŠ—Œ“’ȱ™œ¢Œ‘˜Š”¢ —¢Œ‘ǯȱ¢—’-”’ȱ¢Œ‘ȱ‹ŠŠÚȱ™›Ž£Ž—ž“­ȱœ™˜œ›£ŽŠ—’Žȱ ›àȗ¢Œ‘ȱŠœ™Ž”à ȱ˜ ’œ”Šȱ›˜£’—-—Ž˜ȱ ™›£Ž£ȱ Š˜•ŽœŒŽ—à ȱ ž£Š•ŽČ—’˜-—¢Œ‘ȱ ˜ȱ œž‹œŠ—Œ“’ȱ ™œ¢Œ‘˜Š”¢ —¢Œ‘ǯȱ ŠŠ—’Šȱ  ¢”Š£ŠÙ¢ǰȱ Ȏȱ ™˜œ›£ŽŠ—Žȱ przez adolescentów wsparcie rodzin-ne otrzymywarodzin-ne w okresie preadole- œŒŽ—Œ¢“—¢–ȱ‹¢Ù˜ȱ ’¿”œ£Žȱ˜ȱ˜›£¢–¢- Š—Ž˜ȱ  ȱ ™àĊ—’Ž“œ£¢–ȱ ˜”›Žœ’Žȱ Č¢Œ’Šǯȱ ¢”Š£Š—˜ȱ™˜—Š˜ȱ›àȗ’ŒŽȱ ȱ™Ž›ŒŽ™-cji postawy rodzicielskiej matki i ojca w zakresie akceptacji – odrzucenia oraz —Š–’Ž›—Ž˜ȱ ˜Œ‘›Š—’Š—’Šǯȱ Š”’ȱ ‹¢Ù¢ȱ œ™˜œ›£ŽŠ—Žȱ “Š”˜ȱ ‹Š›£’Ž“ȱ Š”ŒŽ™ž“­-ŒŽȱ ’ȱ ˜Œ‘›Š—’Š“­ŒŽǯȱ ˜”Š£Š—˜ȱ Š”ČŽǰȱ Ȏȱ –Ù˜£’ŽČȱ ž£Š•ŽČ—’˜—Šȱ ˜ȱ ĵ ǯȱ  Š›-¢Œ‘ȱ —Š›”˜¢”à ȱ ˜”Š£ŠÙŠȱ œ’¿ȱ –—’Ž“ȱ £ ’­£Š—Šȱ£ȱ›˜£’—­ȱ—’Čȱ–Ù˜£’ŽČȱž£Š-•ŽČ—’˜—Šȱ ˜ȱ –’¿””’Œ‘ȱ ”à ȱ ™œ¢-Œ‘˜Š”¢ —¢Œ‘ǯȱ ٘£’ŽČȱ žČ¢ Š“­ŒŠȱ  Š›¢Œ‘ȱœž‹œŠ—Œ“’ȱ™œ¢Œ‘˜Š”¢ —¢Œ‘ȱ Œ£¿ïŒ’Ž“ȱ œ™˜œ›£ŽŠÙŠȱ œ Žȱ –Š”’ȱ “Š”˜ȱ ˜œ˜‹¢ȱ —’Ž”˜—œŽ” Ž——Žǯȱ ¢—’”’ȱ

‹Š-strona 478 ŠÚȱ  ¢”Š£ŠÙ¢ǰȱ Ȏȱ ›˜£’—¢ȱ ž£Š•ŽČ—’˜- —¢Œ‘ȱ£’ŽŒ’ȱ’ȱ–Ù˜£’ŽČ¢ȱ—’Žȱž—”Œ“˜—ž-“­ȱ™›Š ’Ù˜ ˜ǯȱ ȱ ™›£Ž˜œŠ—’Ž“ȱ Œ£¿ïŒ’ȱ ”œ’­Č”’ȱ —›£Ž“ȱ Š›Šœ’Úœ”’ȱ ˜™’œŠÙȱ ›˜£’—¢ȱ Š•”˜‘˜•˜ Žȱ ȱ•ŽŒ£Ž—’žȱ ȱŽ•Žȱ˜-Ž•žȱ ˜Ù˜ Ž˜ȱ ¢œŽ–à ȱ ŠÙȎÚ-skich i Rodzinnych. Przeprowadzono ‹ŠŠ—’Šȱ ›ž™¢ȱ ŗŘŚȱ ›˜£’—ȱ Š•”˜‘˜•˜-wych i grupy 150 rodzin kontrolnych. ˜–’Š›ȱ £˜œŠÙȱ  ¢”˜—Š—¢ȱ —Šȱ ™˜Œ£­”žȱ Ž›Š™’’ȱ ™˜“¿Ž“ȱ ™›£Ž£ȱ ž£Š•ŽČ—’˜—Ž˜ȱ –¿ČŠȱ’ȱ™˜ȱ”˜—’ŽŒȱ œ¿™—Ž“ȱŠ£¢ȱ•ŽŒ£Ž-nia, po 8-10 tygodniach. Pomiar pierw-œ£¢ȱ ¢”Š£ŠÙȱ’œ˜—Žȱ›àȗ’ŒŽȱ™˜–’¿£¢ȱ ‹ŠŠ—¢–’ȱ ›ž™Š–’ȱ  Žȱ  œ£¢œ”’Œ‘ȱ œ”Š•ŠŒ‘ȱ ȱ Ȭǰȱ £Šȱ  ¢“­”’Ž–ȱ œ£¢ —˜ïŒ’ǯȱ ˜–’Š›ȱ ›ž’ȱ  ¢”Š£ŠÙȱ zmiany w rodzinach alkoholowych ’ȱ £—ŠŒ£—Žȱ ™˜˜‹’ŽÚœ ˜ȱ ž£¢œ”Š—¢Œ‘ȱ  ¢—’”à ȱ˜ȱ™›˜ę•’ȱ ȱ›ž™’Žȱ”˜—›˜•-—Ž“ǯȱ £¢œ”Š—Žȱ Š—Žȱ ™˜ ’Ž›£’Ù¢ȱ œ”ž-ŽŒ£—˜ï°ȱŽ›Š™’’ǰȱžČ¢ȱ™˜Ž—Œ“ŠÙȱ›˜£’—ȱ Š•”˜‘˜•˜ ¢Œ‘ǰȱŠȱŠ”ČŽȱ£ŠÙ˜ČŽ—’ŠȱŽ˜›’’ȱ œ¢œŽ–˜ Ž“ȱ˜ȱ£–’Š—ŠŒ‘ȱ£ŠŒ‘˜£­Œ¢Œ‘ȱ w rodzinie na skutek istotnych zmian jednego jej elementu.

œŠ—’­ȱ Œ£¿ï°ȱ ™ž‹•’”ŠŒ“’ȱ œŠ—˜- ’ȱ ™›£Ž•­ȱ •’Ž›Šž›¢ȱ —Šȱ Ž–Šȱ –ŠÙ-Ȏڜ ȱ ”˜‹’Žȱ ž£Š•ŽČ—’˜—¢Œ‘ȱ ˜ȱ Š•-”˜‘˜•žǯȱ ž˜›ȱ  œ”Š£ž“Žǰȱ Ȏȱ ™›Š ’Žȱ “Ž—Šȱ Œ£ Š›Šȱ ˜œà‹ȱ ž£Š•ŽČ—’˜—¢Œ‘ȱ ˜ȱ ”˜‹’Ž¢ǯȱ ›¢”žÙȱ ™›£ŽœŠ ’Šȱ  ¢—’”’ȱ ™›£Ž™›˜ Š£˜—¢Œ‘ȱ˜¢Œ‘Œ£Šœȱ‹ŠŠÚǰȱ ”à›Žȱ”˜—ŒŽ—›˜ ŠÙ¢ȱœ’¿ȱ—Šȱž—”Œ“˜—˜-  Š—’žȱ”˜‹’Žȱž£Š•ŽČ—’˜—¢Œ‘ȱ ȱ£ ’­£-”ŠŒ‘ǰȱ Šȱ  ȱ œ£Œ£Žà•—˜ïŒ’ȱ —Šȱ œŠ¢œŠ”Œ“’ȱ £Žȱ £ ’­£”žǰȱ ”˜–ž—’”ŠŒ“’ȱ ’ȱ ™›£Ž–˜Œ¢ǯȱ œ”Š£ž“ŽǰȱȎȱ£Š›¢œ˜ ž“­Œ¢ȱœ’¿ȱ ȱ•’Ž›Š-ž›£Žȱ ˜‹›Š£ȱ –ŠÙȎڜ ȱ ž£Š•ŽČ—’˜—¢Œ‘ȱ ”˜‹’Žȱ“Žœȱ—’Žȱ˜ȱ”˜ÚŒŠȱœ™à“—¢ȱ’ȱ“Ž—˜-znaczny, lecz raczej fragmentaryczny. Jako powód takiego stanu rzeczy autor ž™Š›ž“Žȱ£‹¢ȱ–ŠÙ­ȱ’•˜ï°ȱ‹ŠŠÚȱ—Šȱ¢–ȱ zagadnieniem oraz ograniczenia meto-dologiczne.

™’œŠ—Šȱ ™ž‹•’”ŠŒ“Šȱ “Žœȱ ŒŽ——¢–ȱ Ċ›àÙŽ–ȱ  ’Ž£¢ȱ ¢Š”¢Œ£—Ž“ȱ ’ȱ ™›Š”-tycznej. Czytelnik znajdzie w niej pod-œŠ ¢ȱ Ž˜›Ž¢Œ£—Žȱ ˜—˜œ£­ŒŽȱ œ’¿ȱ ˜ȱ œ¢œŽ–žȱ ›˜£’—¢ȱ ˜›Š£ȱ œ£Ž›Žȱ ‹ŠŠÚǰȱ ”à›Žȱ –’–˜ȱ žČŽ“ȱ ›˜£™’¿˜ïŒ’ȱ Ž–Š-¢Œ£—Ž“ȱ –Š“­ȱ  œ™à•—¢ȱ –’Š—˜ —’”ǰȱ “Š-”’–ȱ“Žœȱœ¢œŽ–ȱ›˜£’——¢ǯȱ œ’­Č”Šȱ“Žœȱ przeznaczona dla szerokiego grona ˜‹’˜›Œà ǯȱ ¿£’Žȱ ŒŽ——Šȱ •Šȱ ™œ¢Œ‘˜-logów-praktyków oraz naukowców, Ž›Š™Žžà ȱ£Š“–ž“­Œ¢Œ‘ȱœ’¿ȱ—’Žœ’Ž—’Ž–ȱ ™˜–˜Œ¢ȱ –ŠÙȎڜ ˜–ȱ ’ȱ ›˜£’—˜–ǰȱ pracowników socjalnych, doradców zawodowych i reprezentantów innych ›ž™ǰȱ”à›Žȱ–Š“­ȱ£Šȱ£ŠŠ—’Žȱ œ™˜–Š-Š°ȱ £Š›˜Č˜—Žȱ  œ™àٌ£Žœ—Žȱ ›˜£’—¢ǯȱ Žœȱ Š”ČŽȱ ’—œ™’›ŠŒ“­ȱ ˜ȱ £Ù¿‹’Š—’Šȱ Ž-matu funkcjonowania rodziny i eksplo-›˜ Š—’Šȱ ’——¢Œ‘ȱ ˜‹œ£Š›à ȱ £Š•ŽČ—¢Œ‘ȱ od systemów rodzinnych, w których funkcjonujemy.