Stefan Woyda,Dorota Rudnicka
Biskupice, gm. Brwinów, woj.
warszawskie
Informator Archeologiczny : badania 13, 118-119
118
p ó łn o c i p o łu d n ie w c e lu u c h w y c e n ia z a s ię g u w y s tę p o w a n ia g ro b ó w o r a z k o n s tr u k c ji k a m ie n n e j w ty c h k ie r u n k a c h . O d s ło n ię to p o w ie r z c h n ię 450 m /w s u m ie 1 100 m 2 / , o d k ry w a ją c 49 g ro b ó w o r a z d a l s z e f r a g m e n ty b ru k ó w k a m ie n n y c h .
P r z y k o n s tr u k c ja c h k a m ie n n y c h sk u p io n o s i ę n a b a d a n ia c h b ru k u n r 3, p o ło ż o n e g o n a j b a r d z i e j n a p ó łn o c . U ch w y c o n o go n a o d c in k u d łu g o ś c i 34 m , u s t a l a j ą c z a r a z e m , że je g o s z e r o k o ś ć w y n o s iła o k o ło 6 m . J e d n o c z e ś n i e z a o b s e r w o w a n o , że w c z ę ś c i z a c h o d n ie j, w o d r ó ż n ie n iu od c z ę ś c i w s c h o d n ie j, k a m ie n ie b ru k u u k ła d a n o n a p o z io m ie c a l c a , a n ie na w a r s tw ie p o d s y p k o w e j. S ta r a n o s i ę w ię c w y r a ź n ie , ab y k a m ie n ie b r u k u tw o r z y ły u k ła d p o z io m y . B ru k b y ł s i l n i e z n is z c z o n y p r z e z w s p ó łc z e s n ą o r k ę . S p r z y j a j ą c e u k ła d y s t r a t y g r a f i c z n e / g r o b y pod b r u k ie m , w k o p an e w b r u k 1 p o ło
żo n e n a b r u k u / p o z w o liły n a s t w i e r d z e n i e , że k o n s tr u k c je k a m ie n n e w z n ie sio n o u s c h y łk u s ta d iu m lu b w p o c z ą tk a c h s ta d iu m B 2 o k r e s u r z y m s k i e g o . W o d n ie s ie n iu d o p o z o s ta ły c h b ru k ó w n r 1 i 2 n ie s tw ie r d z o n o n ow ych e le m e n tó w , g d y ż b a d a n ia s k u p iły s i ę w p a r t i i , g d z ie z o s ta ły one n ie m a l c a łk o w ic ie z n is z c z o n e p r z e z e k s p lo a ta c ję p ia s k u . P o n ie w a ż n ie o d k ry to no w y ch b ru k ó w p o ło ż o n y c h na p ó łn o c lu b p o łu d n ie od z n a n y c h d o ty c h c z a s , m o ż n a s ą d z ić , ż e z n a n e d o ty c h c z a s 3 p o d łu ż n e u k ła d y k a m ie n n e , s ą f r a g m e n te m m o n u m e n ta ln e g o z a ło ż e n ia w k s z t a ł c i e w y r a ź n ie lin io w y m . M ożna je d n o c z e ś n ie z a o b s e r w o w a ć , że g r o b y k u ltu r y p r z e w o r s k i e j k o n c e n tr u ją s i ę w y r a ź n ie w okół b ru k ó w , a n ie lic z n e o d k r y te d o ty c h c z a s g ro b y z e s t a d iu m B 1 s ą w k o p a n e w b r u k . S ą d z ić w ię c m o ż n a , ż e b a d a n e k o n s tr u k c je k a m ie n n e b y ły w id o c z n e n a p o w ie r z c h n i i o d g ry w a ły i s t o t n ą r o l ę w o b r z ą d k a c h p o g rz e b o w y c h m ie js c o w e j lu d n o ś c i k u ltu r y p r z e w o r s k i e j . Z a s ię g c m e n t a r z y s k a k u ltu r y łu ż y c k ie j j e s t z n a c z n ie s z e r s z y , p r z y c z y m je g o c e n tr u m le ż y z d e c y d o w a n ie na p o łu d n ie od b ru k ó w k a m ie n n y c h .
W t r a k c i e b a d a ń o d s ło n ię to 49 g ro b ó w , w ty m 21 g ro b ó w k u ltu ry p r z e w o r s k i e j . G ro b y k u ltu r y łu ż y c k ie j s ą w w ię k s z o ś c i p o p ie ln ic o w e , a c z k o lw ie k s tw ie r d z o n o ta k ż e g ro b y b e z p o p ie ln ic o w e . Z c ie k a w s z y c h z a b y tk ó w n a w y m ie n ie n ie z a s łu g u je s i e r p b r ą z o w y , n o ż y k ż e la z n y , f r a g m e n t n a s z y jn ik a b r ą z o w e g o i 2 s z p i l e b r ą z o w e . W ś ró d g ro b ó w k u ltu r y p r z e w o r s k i e j t r z y m o ż n a d a to w a ć n a s ta d iu m B j , p r z y c z y m w y r ó ż n ia ją s i ę one b o g a ts z y m i n w e n ta r z e m . W ię k s z o ś ć g ro b ó w b y ła ja m o w a , a ty lk o dw a p o p ie ln ic o w e . G r o b y w s ta d iu m B 1 s ą w y r a ź n ie u b o ż e j w y p o s a ż o n e i z a w i e r a j ą ty lk o p o je d y ilc z e z a b y tk i. N a s p e c ja l n ą u w a g ę z a s łu g u je o d k r y c ie ż e la z n e j z a p in k i c e lty c k ie j, k u lk a m i n a k a b ią k u , ty p o w e j d la s ta d iu m L T wg P . R e in e c k e g o ; z n a le z io n o Ją w k o b ie c y m g r o b ie ja m o w y m z e s ta d iu m d a to w a n y m d w o m a z a p in k a m i z p ły t- k o w a ty m i g łó w k a m i. P o z a ty m w y m ie n ić r ó w n ie ż n a le ż y 4 g r o ty ż e la z n e , u m b o ż e la z n e / J . 5 lu b J . 6 / o r a z z a p in k ę A 45. M a te r ia ły z n a jd u ją s i ę w K a te d r z e A r c h e o lo g ii U A M . B a d a n ia c m e n t a r z y s k a b ę d ą k o n ty n u o w a n e . B IS K U P IC E , g m . B rw in ó w w oj. w a r s z a w s k ie M uzeum S t a r o ż y t n e g o H u tn ic tw a M az ow ie с k ie g o w P r u s z k o w ie
119 B a d a n ia p r o w a d z ili m g r S te fa n W o y d a i m g r D o r o ta R u d n ic k a . F in a n s o w a ło m u z e u m w P r u s z k o w ie i S to łe c z n a P r a c o w n ia D o k u m e n ta c ji D ó b r K u ltu r y . C z w a r ty s e z o n b a d a ń . O s a d a k u ltu r y łu ż y c k ie j, o s a d a p ro d u k c y jn a p ó ź n o la t e ń s k o - r z y m s k a , ś la d y o s a d n ic tw a w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e g o . N a o b s z a r z e z b a d a n y c h 42 a ró w o d k r y to ł ą c z n ie 929 o b ie k tó w , w ty m 5 z ie m ia n e k , 3 s tu d n ie , 1 p a le n is k o , 124 p ie c e h u tn ic z e i 796 ja m . O s a d ę k u ltu r y łu ż y c k ie j r e p r e z e n t u j e ok. 500 ja m . Z a w ie r a ły o n e w y łą c z n ie c e r a m ik ę n a j c z ę ś c i e j w n ie w ie lk ie j i l o ś c i . J e d n a j a m a d a to w a n a j e s t n a w iek X I n. e . Z a w ie r a ła o n a 2 c a łe n a c z y n ia i p a r ę o b ro to w y c h k a m ie n i S a r n o
wy c h .
P o z o s t a ł e o b ie k ty w ią ż e s i ę z o s a d ą p ro d u k c y jn ą i s t n i e j ą c ą m ię d z y 1 w ie k ie m p. n. e . , a Π Ι w ie k ie m n. e . W m a t e r i a l e ru c h o m y m z w r a c a ją u w a g ę z a b y tk i w ią ż ą c e s i ę z k u ltu r ą c e lty c k ą / c e r a m i k a g r a f ito w a , p a c io r e k , b r a n s o l e t a s z k l a n a / . B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . B O G U C IN , g m . K o ło b rz e g S ta n o w is k o 6 C H W A B ZN O , g m . S t a r a K is z e w a w o j, g d a ń s k ie p a t r z o k r e s l a t e ń s k i p a t r z o k r e s la te ń s k i С ŻARNOW A SY, g m , D o b r z e ń W ie lk i K o n s e r w a to r Z a b y tk ó w S ta n o w is k o Б A rc h e o lo g ic z n y c h w O polu B a d a n ia p r o w a d z ili m g r K le m e n s M a c e w ic z , m g r K a z im ie r z S p y c h a ła , m g r S y lw ia W u e zk an , F in a n s o w a ł W K Z w O p o lu . T r z e c i s e z o n b a d a ń . O s a d a k u ltu r y p r z e w o r s k i e j z p ó ź n e g o o k r e s u w pływ ów r z y m s k ic h . K o n ty n u u ją c p r a c e r a to w n ic z e , p r z e b a d a n o n a j b a r d z i e j n a r a ż o n y n a z n is z c z e n ie o d c in e k o p o w ie r z c h n i o k o ło 0 , 5 a r a .
O d s ło n ię to 1 d u ż y o b ie k t m ie s z k a ln y o r a z k ilk a ja m p o słu p o w y c h . O d k ry ty o b ie k t z a le g a ł n a g łę b o k o ś c i 30 c m , b y ł w ię k s z y z p r z e b a d a n y c h d o t e j p o r y n a s ta n o w is k u . J e g o w y m ia r y w r z u c i e p o z io m y m w y n o siły : ok, 5, S m x ok. 3 m , g łę b o k o ś ć w y p e łn is k a 0 , 5 m . J a m y p o słu p o w e o d k ry te z o s ta ły w o b r ę b ie wy p e łn i s k a o b ie k tu / 6 p r z y o b r z e ż a c h i 2 w p a r tii ś r o d k o w e j/. P o d c z a s e k s p l o r a c j i b u d y n k u m ie s z k a ln e g o w y d o b y to d u ż ą i l o ś ć c e r a m i k i , p o le p y i ż u ż la d y m a rk o w e g o .
