Halina Śledzik-Kamińska
Będkowice, gm. Sobótka, woj.
wrocławskie
Informator Archeologiczny : badania 13, 145-146
- 145 B A B IC E S T A R E p a t r z w o j, w a r s z a w s k ie o k r e s w pływ ów r z y m s k i c h S ta n o w is k o 1 B Ę D K O W IC E , g m . S o b ó tk a W o jew ó d zk i O ś r o d e k w o j. w r o c ła w s k ie A r c h e o lo g ic z n o - K o n s e r w a to r s k i we W ro c ła w iu J
B a d a n ia p r o w a d z iła m g r H a lin a Ś le d z ik - K a m iń s k a , F in a n s o w a ł WOAK we W r o c ła w iu . C z w a r ty s e z o n b a d a ń . G r o d z is k o w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e / I X -X I w . / . C e le m d a ls z y c h b a d a ń g r o d z is k a b y ło p r z e d e w s z y s tk im r o z p o z n a n ie z a b u d o w y je g o w n ę t r z a i k o n s tr u k c ji w ału , W tym c e lu e k s p l o r a c j ę p ro w a d z o n o w o b r ę b ie w ykopu 1 z 1978 r , o r a z w p r z e d łu ż o n e j c z ę ś c i w ykopu / o 10 m / w p o łu d n io w o -w s c h o d n ie j c z ę ś c i m a jd a n u . C h o d z iło g łó w n ie o o d s ło n ię c ie d a l s z e j p a r t i i zab u d o w y o r a z o p o z n a n ie k o n s tr u k c ji u r z ą d z e ń o b ro n n y c h w p o s ta c i w a łu i f o s y . Na m a jd a n ie , pod w a r s tw ą d a r n i , p r ó c h n ic y i w a r s tw ą k u ltu r o w ą , n a t l e c a l c a n a g łę b o k o ś c i 0, 70 m , o d k r y to d a ls z e p a r t i e z a b u d o w y p r z y w a le , w p o s ta c i c z w o r o b o c z n e j ja m y o w y m ia r a c h 3 ,0 x 4 , 0 m , o s i ą d ł u i e z ą d ł u ż s z ą u s y tu o w a n a po l i n i i p o łu d n io w o -w s c h ó d i p ó łn o c n y -z a c h ó d /w c h o d z i c z ę ś c io w o w ś w ia d e k a c z ę ś c io w o z n is z c z o n a w y k o p em z 1 9 6 7 r ./ . W c z ę ś c i p o łu d n io w o -w s c h o d n ie j o b ie k tu z n a jd o w a ło s i ę p a le n is k o o w y m i a r a c h 0, 60 X 1,2 0 m , w y ło ż o n e k a m ie n ia m i, W y p e łn is k o w ie r z c h n ic h w a r s tw o b ie k tu s ta n o w iła p r ó c h n ic a /w y p e łn is k o n ie e k s p lo r o w a n e z e w z g lę du n a n i e s p r z y j a j ą c e w a r u n k i a t m o s f e r y c z n e / . D a ls z e ś la d y zabudow y o d k r y to t a k i e w c z ę ś c i p o łu d n io w o -w e c h o d n ie j m a jd a n u . W c z ę ś c i p o łu d n io w o -w s c h o d n ie j w ykopu p r z y z n iw e lo w a n y m n a ty m o d c in k u w a le o d k r y to s k u p is k o k a m ie n i n r 1, w r z u c i e p o z io m y m , o k s z t a ł c i e p ó łk o lis ty m , d łu g o ś c i 7 m i s z e r o k o ś c i 3 m . N a w ie r z c h n ia w y k o n a n a b y ła z d r o b n y c h k a m ie n i, m . i n . o to c z a k ó w . N a p o w ie r z c h n i te g o s k u p is k a k a m ie n i w y e k d p lo ro w a n o f r a g m e n ty n a c z y ń . O b e c n y s t a n r o z p o z n a n ia te g o o b ie k tu n ie p o z w a la w c h w ili o b e c n e j n a o k r e ś l e n i e je g o fu n k c ji. W c z ę ś c i w e c h o d n ie j g r o d z i s k a o d k ry to f r a g m e n ty b ru k o w a n e g o w ja z d u o p o w ie r z c h n i 5 m ^ . Z b u d o w a n y b y ł w f o r m i e n ie c k o w a te g o ro w u w y ło jo n e g o d r o b n y m i k a m ie n ia m i. W ja z d ten- p r o w a d z ił w k ie ru n k u p ó ł n o c n o -w sc h ó d n ie g o i p o łu d n io w o -w s c h o d n ie g o r a m i e n i a w a łu . W ś r ó d wy e k s p lo r o w a n y c h z a b y tk ó w n a j l i c z n i e j s z ą g r u p ę s ta n o w i c e r a m i k a . W z a s y p is k u ja m y n r 5, w p a r t i a c h w ie r z c h n ic h o d k r y to c e r a m ik ę , g ó r ą o b ta c z a n ą i f r a g m e n ty k o ś c i z w ie r z ę c y c h . N a p o w ie rz c h n i o b ie k tó w b ru k o w a n y c h , m ię d z y k a m ie n ia m i, w y e k s p lo ro w a n o n ie lic z n y m a t e r i a ł c e r a m i c z n y - g ó r ą 1 c a łk o w ic ie ob t a c z a n y o r a z f r a g m e n t s i e r p a z ż e la z a . E k s p lo r o w a n o t a k i e n a w a r s tw ie n ia w a łu , od s tr o n y w e w n ę tr z n e j
146
w w a r s tw ie p o le p y o d k r y to k o le jn e p r z e p a lo n e f r a g m e n ty d re w n ia n y c h b e le k u ło ż o n y c h p o p r z e c z n ie d o b ie g u w a łu i s ta n o w ią c y c h p ra w d o p o d o b n ie p o z o s t a ł o ś c i p o k o n s tr u k c ji p r z e k ła d k o w e j. Od s t r o n y z e w n ę tr z n e j e k s p lo ro w a n o n a w a r s tw ie n ia g lin ia n e g o p ł a s z c z a n a s y c o n e g o k a m ie n ia m i.
C h ro n o lo g ia o b ie k tu n a p o d s ta w ie d o ty c h c z a s u z y s k a n y c h m a t e r i a łó w n ie u le g a z m ia n ie /1Х -Х 1 w, / .
N a o b s z a r z e p r z y le g a ją c y m d o g r o d z i s k a od s t r o n y p ó łn o c n o - z a c h o d n ie j, w z d łu ż f o s y / z a s y p a n e j p o d c z a s b u dow y d r o g i / z lo k a liz o w a n o s i l n i e z n iw e lo w a n y w a l. Z a c h o w a n a je g o w y s o k o ś ć w y n o si 1 - 0 , 6 m , s z e r o k o ś ć 5 ,0 —1 0 ,0 m , P r z e b i e g a o n ró w n o le g le d o w a łu g r o d z i s k a na d łu g o ś c i o k o ło 70 m , a n a s tę p n ie s k r ę c a w k ie r u n k u z a c h o d n im d o k a m ie n n e g o k r ę g u / ? / , n a ty m o d c in k u j e s t b a r d z i e j z n iw e lo w a n y . W al o ta c z a k o lis te z a g łę b ie n ie , Ś r e d n ic y o k o ło 100 m , o g r a n ic z o n e od p o łu d n ia i z a c h o d u n a tu r a ln y m w y n ie s ie n ie m . R o z p o z n a n o c z ę ś c io w o s t r a t y g r a f i ę w a łu n a o d c in k u w z d łu ż g r o d z is k a . W ał p r z e c i ę t o p r o s to p a d ły m w y k o p em / o z n a c z o n y m ja k o А / 7 9 / w m i e j s c u w c z e ś n ie js z e g o w k o p u . P o d k ilk u n a s to c e n ty m e tr o w ą w a r s tw ą h u m u s u w y s tą p iła w a r s tw a b r u n a t n e j g lin y , s ta n o w ią c e j g łów ny b u d u le c w a łu . J e j m i ą ż s z o ś ć s i ę g a ł a 0 , 2 5 - 0 , 60 m , P o s t r o n i e z a c h o d n ie j w ału w w a r s tw ie b r u n a tn e j g lin y w y s tą p iło z w a r te s k u p is k o k a m ie n i, z a le g a ją c e n a c a lc u , o d c e n tr u m w ału n a s z e r o k o ś c i o k o ło 18 m , w k ie ru n k u z a c h o d n im , n a w y s o k o ś c i o k o ło 0, 55 m . P o s t r o n ie w s c h o d n ie j w a łu , n a d c a lc e m , w y s tą p iła w a r s tw a p o le p y i z w ę g lo n e f r a g m e n t y d r e w n ia n y c h k o n s t r u k c j i u ło ż o n y c h w z d łu ż w a łu . S k u p is k o k a m i e n i u z n a ć n a le ż y z a k a m ie n n ą o b lic ó w k ę d la d re w n ia n y c h k o n s tr u k c ji w a łu , z a c h o w a n y c h w p o s ta c i z w ę g lo w n y c h s z c z ą tk ó w , Z n a w a r s tw ie ń w a łu w y e k s p lo ro w a n o n ie lic z n e f r a g m e n ty n a c z y ń g lin ia n y c h z o k r e s u m ło d s z y c h f a z w c z e s n e g o ś r e d n io w ie c z a o r a z ś r e d n io w ie c z a .
Z a ło ż o n e w ykopy n a d a ls z y c h o d c in k a c h w a łu n ie z o s ta ły wy e k s p lo r o w a n e d o c a l c a , s tą d s t r a t y g r a f i a o b ie k tu z o s t a ł a r o z p o z n a n a ty lk o w p a r t i a c h p o w ie rz c h n io w y c h , d la te g o t e ż w c h w ili o b e c n e j b r a k j e s t p o d sta w do o k r e ś l e n i a ic h fu n k c ji i c h r o n o lo g ii. M a t e r i a ł y p r z e c h o w y w a n e s ą w WOAK we W ro c ła w iu . B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . B IA Ł O G O R Z E , g m , Z g o r z e le c W o jew ó d z k i O ś r o d e k w o j, je le n i o g ó r s k i e A r c h e o lo g ic z n o - K o n s e r w a to r s k i w e W ro c ła w iu *
B a d a n ia p r o w a d z iła m g r H a lin a Ś le d z ik - K a m iń s k a . F in a n s o w a ł W K Z w J e l e n i e j G ó r z e . P o r o c z n e j p r z e r w i e - s z ó s t y s e z o n b a d a ń . C m e n t a r z y s k o k u rh a n o w e z o k r e s u w c z e s n e g o ś r e d n io w ie c z a / V i l -Х w . / . K o n ty n u o w an o e k s p l o r a c j ę dw u p r z e c iw le g ły c h ć w ia r te k , t j . p o łu d n io w o - z a c h o d n ie j i p ó łn o c n o -w s c h o d n ie j k u rh a n u 121 i 122. W y e k s p lo ro w a n o
