Komunikacja - Lekcja 2

(1)

(2)

(3)

Aby komunikacja by

ł

ą naprawdę

efektywna

efektywna nauczyciel musi pamiętać

o jej podstawowych cechach i starać

się by by

ł

a:

1/Dwukierunkowa

2/Pozytywna

(4)

1/ Komunikacja dwukierunkowa

Ma charakter dialogu, a nie monologu.

Tylko poprzez

dialog z uczniem

dialog z uczniem można

dialog z uczniem

osiągnąć wzajemne zrozumienie przekazu i

intencji oraz wypracować skuteczne

rozwiązania.

Dialog wymaga zarówno odpowiedniego

formu

ł

owania przekazu, jak też efektywnego

s

(5)

2/ Komunikacja pozytywna

Jest zorientowana

na cele i rozwi

ą

zania

.

Daje uczniom dodatkową motywację do pracy

i podtrzymuje w nich pozytywne uczucia.

Intencją takiej komunikacji jest wspieranie

uczniów w realizacji celów sportowych i

wychowawczych, gdyż tylko taka komunikacja

tworzy i modeluje zaanga

ż

owanie

owanie oraz chęć

owanie

(6)

3/ Komunikacja otwarta

Zakłada, że osoby rozmawiające ze sobą nie

przemilczają ważnych informacji, lecz

dziel

ą

si

ę

ę nimi.

ę

Nauczyciele i uczniowie starają się

m

ó

wi

ć

otwarcie o sprawach trudnych,

otwarcie o sprawach trudnych, o tym, co ich

zdaniem wymaga zmiany. Taka otwartość

wymaga wzajemnego zaufania w relacji, ale też

to zaufanie buduje.

(7)

Jeżeli nauczyciel w sposób otwarty

wsłuchuje się w komunikat dziecka, może

oprócz warstwy tre

warstwy tre

warstwy treś

ś

ściowej

ciowej

ciowej zauważyć także

o wiele ważniejszą warstw

warstw

warstwę

warstw

ę

ę emocjonaln

emocjonaln

emocjonalną

ą

ą.

Jest to możliwe zwłaszcza wtedy, gdy

skupia się nie tylko na przekazie

werbalnym, ale również na

przekazie

niewerbalnym

(8)

W otwartej i pozytywnej komunikacji mowa ciała współgra i uzupełnia przekaz werbalny.

Ludzie odczytują i rozumieją daną wypowiedź na

podstawie interpretacji tylko części usłyszanych

słów oraz części zaobserwowanych komunikatów

niewerbalnych:

7% sygnałów werbalnych

38% cech głosu (ton, wyrazistość)

(9)

Ć Ć Ć

ĆWICZENIE WICZENIE WICZENIE WICZENIE (w parze) ””””

Sprzeczna komunikacja

””””

Proponuję, abyś zrobił/-ła krótki eksperyment

komunikacyjny wraz ze swoim kolegą, koleżanką lub inna bliską osobą.

Dzięki niemu możecie zwrócić uwagę na to, że wraz z każdą informacją werbalną (słowną) wysyłamy również niewerbalną. Czasem ta niewerbalna rzeczywiście jest

sp spsp sp

sp spsp

spóóóóóóóójna jna z werbalną, a czasem jna jna jna jna jna jna sprzecznasprzecznasprzecznasprzeczna.sprzecznasprzecznasprzecznasprzeczna

Mówcie o czymś stając się niewerbalnie zaprzeczać: ruchem, wyrazem twarzy, intonacja głosu, itp. Bądźcie świadomi, jak się przy tym czujecie i sprawdźcie, co dokładnie robicie, kiedy zaprzeczacie waszym słownym informacjom przy pomocy sygnałów niewerbalnych.

5 min. Ka 5 min. Ka5 min. Ka

(10)

Zastan

ó

w si

ę

teraz i odpowiedz sam/-a na następujące pytania związane z Twoim stylem komunikacji niewerbalnej:

1)Jakie sygnały niewerbalne są szczególnie

charakterystyczne dla mojego stylu komunikowania?

2)Jakie sygnały wysyłam, kiedy się cieszę?

Kiedy jestem zdenerwowany/-a ? Kiedy się boję? 3) W jakich sytuacjach moje werbalne i niewerbalne

wiadomości przeczą sobie?

4) Czy znacie osoby stosujące sprzeczne komunikaty (np. mówiące poważne informacji wesołym tonem głosu)?

(11)

Ćwiczenie wiczenie wiczenie „„„„ZWIwiczenie ZWIZWIZWIĄZANE RZANE RZANE RĘCEZANE R CE””””CECE umoumoumoumożliwi Ci zrozumienie, jak liwi Ci zrozumienie, jak liwi Ci zrozumienie, jak liwi Ci zrozumienie, jak

wa wa wa

ważna jest mona jest mona jest możliwona jest mo liwoliwoliwość gestykulacji w codziennej gestykulacji w codziennej gestykulacji w codziennej gestykulacji w codziennej komunikacji.

komunikacji. komunikacji. komunikacji.

Poproś bliską osobę, aby związała Ci z tyłu (np. szalikiem, szarfą lub sznurowadłem) obie ręce, tak byś nie mógł/-a ich

używać do gestykulacji.

Następnie opowiedz tej osobie, stojąc prosto naprzeciw niej, o wydarzeniach z ostatnich zawodów sportowych, które wzbudziły Twoje emocje lub o spędzonych ostatnio Świętach.

(dalszy ciąg ćwiczenia na kolejnym slajdzie)

Używanie gestów w komunikacji umożliwia kluczowe uzupełnienie naszej wypowiedzi, gdyż ilustruje nasz stosunek emocjonalny do danej treści.

(12)

Po upływie ok. 2 minut poproś osobę, która

obserwowała i słuchała Twojej wypowiedzi o

odwiązanie rąk i o odpowiedź na pytania:

1)W jaki sposób bariera w postaci związanych rąk wpłynęła na zmianę mojego procesu komunikacji?

2) Czy łatwo było zrozumieć to co mówię, gdy nie mogłem/-łam gestykulować?

Następnie zastanów się sam, w jaki sposób

starałeś/-łaś się pokonać barierę komunikacyjną,

uniemożliwiającą gestykulację?

(13)

Rodzaj i adekwatność przyjmowanej postawy ciała podczas wypowiadania się, ale również podczas słuchania wypowiedzi naszego rozmówcy, przyczynia się nie tylko do lepszego zrozumienia,lepszego zrozumienia,lepszego zrozumienia,lepszego zrozumienia, ale także nawiązania lepszego zrozumienia,lepszego zrozumienia,lepszego zrozumienia,lepszego zrozumienia, lepszego lepszego lepszego lepszego lepszego lepszego lepszego lepszego kontaktu. kontaktu. kontaktu. kontaktu. kontaktu. kontaktu. kontaktu. kontaktu.

Na kolejnych slajdach przedstawimy kilka przykładowych pozycji ciała, które mogą nas otwierać na relację i dialog z naszym rozmówcą, bądź odwrotnie - tworzą niepotrzebne bariery lub nawet uczucie wzajemnej wrogości.

(14)

Źródło: www.mowaciala.net

Postawa zamkni

ę

_ę

ta

jak sama nazwa wskazuje- odgradzamy się od świata zewnętrznego, zamykamy się i tworzymy symboliczną barierę. Podstawowym

sposobem tworzenia bariery (zamykania

postawy ciała) jest założenie rąk i skrzyżowanie nóg.

Skrzyżowane na piersiach ręce oczywiście nie zawsze jednoznacznie wskazują na postawę zamkniętą. Często mogą być objawem tego, że

komuś jest po prostu zimno. Zazwyczaj jednak wiążą się one z potrzebą

odgrodzenia się od świata, z defensywnością, z potrzebą ochrony swojego zdania.

(15)

Zdecydowanie lepiej mówić z rękoma otwartymi i otwartymi i otwartymi i otwartymi i otwartymi i otwartymi i otwartymi i otwartymi i gestykuluj gestykuluj gestykuluj gestykuluj gestykuluj gestykuluj gestykuluj

gestykulująąąąąąąącymi spokojnie cymi spokojnie w stronę rozmówcy. cymi spokojnie cymi spokojnie cymi spokojnie cymi spokojnie cymi spokojnie cymi spokojnie

Czasami możemy delikatnie splatać same dłonie, bez

zakładania ich na ramiona (można to zrobić, ale możliwie jak najrzadziej).

Postawa otwarta to również nieskrzynieskrzynieskrzynieskrzynieskrzynieskrzynieskrzynieskrzyżżżżżżżżowane nogi owane nogi oraz owane nogi owane nogi owane nogi owane nogi owane nogi owane nogi wzrok wzrok wzrok wzrok wzrok wzrok wzrok

wzrok skierowany na rozmówcę.

KONTAKT WZROKOWY KONTAKT WZROKOWY KONTAKT WZROKOWY KONTAKT WZROKOWY KONTAKT WZROKOWY KONTAKT WZROKOWY KONTAKT WZROKOWY KONTAKT WZROKOWY

Rozmawiając z uczniem lub inną osobą, która nie należy do kręgu naszych bliskich, staramy się przynajmniej przez ok. 60% czasu rozmowy patrzeć w oczy.

W stosunku do osób bliższych wzrok możemy kierować również na usta i przez dłuższy nieco czas.

(16)

Ludzie,

Ludzie, którzy rozmawiają z rrrrę

ę

ękoma za

koma za

koma załłłło

o

oż

ż

żonymi

onymi

na piersiach

na piersiach są odbierani jako bardziej ch

ch

chłłłłodni i

ch

odni i

gorzej nastawieni,

gorzej nastawieni, niż osoby, nie tworzące

barier.

Nauczyciel podczas rozmowy ze swoimi uczniami powinien wystrzegać się takiej postawy. Może ona

stworzyć niepotrzebny dystansniepotrzebny dystans, uniemożliwić szczere i niepotrzebny dystansniepotrzebny dystansniepotrzebny dystansniepotrzebny dystansniepotrzebny dystansniepotrzebny dystans

pozytywne komunikowanie z podopiecznymi, a także swobodną komunikację, opartą na otwartości i zaufaniu.

(17)

Gdy trzymasz założone na piersiach ręce, przyjrzyj si

przyjrzyj siprzyjrzyj si

przyjrzyj sięęę temu, jak mocno sę temu, jak mocno stemu, jak mocno stemu, jak mocno sąąąą śśściściściciśśśnininięnięęętetetete.

Bardzo mocno ściśnięte, tak, że łokcie przylepione są do ciała, mogą oznaczać llllęęęękkkk. Lekko założone, z łokciami na zewnątrz,

połączone dodatkowo z rozstawionymi

szeroko nogami mogą oznaczać chęć

dominacji, agresjagresjagresjagresjęęęę lub arogancjlub arogancjlub arogancjęlub arogancjęęę. Wrogo

WrogoWrogo

Wrogośćśćśćść może także wyrażać się poprzez

dodatkowo zaciśnie pięści.

Osoba, która ma taką postawę wygląda tak, jakby sama siebie powstrzymywała przed rzuceniem się z pięściami na rozmówcę.

(18)

Wie

ż

yczka

Postawę lub gest tworzą połączone ze

sobą palce lewej i prawej ręki, przy

szeroko rozstawionych nadgarstkach,

łokcie mogą być przy tym oparte

podczas siedzenia na stole lub

nogach).

Przyjęcie takiej postawy wiąże się z

poczuciem pewności siebie, dominacji i kontroli sytuacji.

Często przyjmują ja osoby publiczne w celu skupienia uwagi, na tym co mówią. Jeżeli mimika twarzy jest

przyjazna, wieżyczka może sprzyjać koncentracji uwagi rozmówcy i nie być traktowana negatywnie.

(19)

Kolejnym aspektem komunikacji niewerbalnej jest dystans dzielący nas od naszego rozmówcy.

Istnieją umowne odległości, które powinniśmy zachować, aby kontakt był wystarczająco bliski, aby ukazać

zainteresowanie i pozytywny stosunek do drugiej osoby, ale nie za bliski, by kontakt nie stał się uciążliwy i

krępujący.

W naszej kulturze przyjęło się, że osoby takie jak nauczyciel i uczeń powinny rozmawiać ze sobą w

odległości nie większej niż 1metr, ale nie mniejszej niż ok. 55cm.

(20)

Dowiedziałeś/-łaś się, że:

1/ W procesie komunikacji przekazujemy sobie informacje za pomocą słów (komunikacja werbalna), (komunikacja werbalna), (komunikacja werbalna), (komunikacja werbalna), (komunikacja werbalna), (komunikacja werbalna), (komunikacja werbalna), (komunikacja werbalna),

ale także za pomocą gestów, mimiki oraz konkretnej postawy ciała (komunikacja niewerbalna).(komunikacja niewerbalna).(komunikacja niewerbalna).(komunikacja niewerbalna).(komunikacja niewerbalna).(komunikacja niewerbalna).(komunikacja niewerbalna).(komunikacja niewerbalna).

2/ Na czym polega komunikacja otwarta i pozytywna. 3/ Jakie elementy składają się na niewerbalny przekaz.

W pracy nauczyciela z uczniem ważne jest to, by nie koncentrować się tylko na werbalnym przekazie, ale przede wszystkim rozumieć niewerbalne sygnały, gdyż większość