• Nie Znaleziono Wyników

"Studia włocławskie, t. 1", Wojciech Hanc (red.), Włocławek 1998 : [recenzja]

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share ""Studia włocławskie, t. 1", Wojciech Hanc (red.), Włocławek 1998 : [recenzja]"

Copied!
4
0
0

Pełen tekst

(1)

Waldemar Chrostowski

"Studia włocławskie, t. 1", Wojciech

Hanc (red.), Włocławek 1998 :

[recenzja]

Collectanea Theologica 68/4, 202-204

(2)

K s . W o j c i e c h H A N C i i n . ( r e d . ) , S t u d i a w ł o c ł a w s k i e , t. 1, T e o l o g i c z n e T o w a r z y ­ s t w o N a u k o w e W y ż s z e g o S e m i n a r i u m D u c h o w n e g o w e W ł o c ł a w k u , W ł o c ł a w s k i e W y ­ d a w n i c t w o D i e c e z j a l n e , W ł o c ł a w e k 1 9 9 8 , s s . 3 1 8 . Z m i a n y s p o ł e c z n o - p o l i t y c z n e w P o l s c e , z a p o c z ą t k o w a n e w 1 9 8 9 r., s p o w o d o w a ł y g r u n ­ t o w n i e n o w ą s y t u a c j ę t a k ż e w d z i e d z i n i e p u b l i k a c j i o p r o f i l u r e l i g i j n y m i t e o l o g i c z n y m . S z c z e g ó l n e z n a c z e n i e m i a ł o z w ł a s z c z a z n i e s i e n i e o d g ó r n e j c e n z u r y , n o w e z a s a d y e k o n o ­ m i c z n e o r a z d o k o n a n a w 1 9 9 2 r. r e o r g a n i z a c j a s t r u k t u r k o ś c i e l n y c h . O b o k d a w n y c h p o ­ w s t a ł y n o w e p r ę ż n e o ś r o d k i m y ś l i t e o l o g i c z n e j , k t ó r y c h a m b i c j e i m o ż l i w o ś c i z n a l a z ł y w y r a z m . i n . w w y p u s z c z e n i u n a r y n e k w y d a w n i c z y n o w y c h t y t u ł ó w . N i e u l e g a w ą t p l i w o ­ ś c i , ż e z n o w e j s y t u a c j i s k o r z y s t a ł y t e ż d a w n e i m a j ą c e d o b r e t r a d y c j e o ś r o d k i n a u k o w e , d o k t ó r y c h n a l e ż y W ł o c ł a w e k i t a m t e j s z e W y ż s z e S e m i n a r i u m D u c h o w n e . S p r z y j a ł t e m u f a k t , ż e j u ż w c z e ś n i e j r e a k t y w o w a n o i o ż y w i o n o d z i a ł a l n o ś ć z a w i ą z a n e g o w 1 9 2 8 r. T e o l o g i c z ­ n e g o T o w a r z y s t w a N a u k o w e g o W S D w e W ł o c ł a w k u . Z a s ł u ż o n e w o k r e s i e p r z e d w y b u ­ c h e m I I w o j n y ś w i a t o w e j , w s ł a w i o n e p u b l i k a c j a m i a u t o r ó w te j m i a r y c o k s . S t e f a n W y ­ s z y ń s k i , p ó ź n i e j s z y P r y m a s T y s i ą c l e c i a , z o s t a ł o w s k r z e s z o n e w 1 9 7 9 r. j a k o k l u b n a u k o w o d y s k u s y j n y „ K r ą g ” , z o r g a n i z o w a n y z i n i c j a t y w y k s . S t a n i s ł a w a O l e j n i k a . G d y z p o c z ą t ­ k i e m l a t d z i e w i ę ć d z i e s i ą t y c h n a s t a ł y p o m y ś l n i e j s z e c z a s y , g r o n o w y k ł a d o w c ó w w ł o c ł a w ­ s k i e g o W S D . z a z a c h ę t ą m i e j s c o w e g o b i s k u p a , p o s t a n o w i ł o n a w i ą z a ć d o p r z e s z ł o ś c i i j e s z c z e b a r d z i e j j ą o ż y w i ć . P l o n e m te j d o n i o s ł e j i n i c j a t y w y j e s t p i e r w s z y t o m S t u d i ó w w ł o c ł a w ­ s k i c h , z a p o c z ą t k o w u j ą c y s e r i ę w y d a w n i c z ą p o d t y m t y t u ł e m . P o S ł o w i e w s t ę p n y m b p a B r o n i s ł a w a D e m b o w s k i e g o , o d 1 9 9 2 r. p a s t e r z a d i e c e ­ z j i w ł o c ł a w s k i e j ( s . 5 - 6 ) , n a s t ę p u j e b a r d z o i n t e r e s u j ą c y a r t y k u ł n a p i s a n y p r z e z b p a R o ­ m a n a A n d r z e j e w s k i e g o , b i s k u p a p o m o c n i c z e g o , z a t y t u ł o w a n y O t r a d y c j a c h i m o ż ­ l i w o ś c i a c h n a u k o w y c h w ł o c ł a w s k i e g o ś r o d o w i s k a k o ś c i e l n e g o ( s . 7 - 2 0 ) . J e s t t o e f e k ­ t o w n a p r e z e n t a c j a m o ż l i w o ś c i ś r o d o w i s k a , w k t ó r y m z a s a d n i c z ą r o l ę o d s t r o n y n a u k o w e j o d g r y w a s e m i n a r i u m d u c h o w n e , j e g o p r a c o w n i c y i a l u m n i . P r o f e s o r o w i e s e m i n a r y j n i , w y k s z t a ł c e n i w k r a j u i z a g r a n i c ą , w y k ł a d a j ą n i e t y l k o n a m i e j s c u , l e c z i w i n n y c h o ś r o d ­ k a c h , z w ł a s z c z a w A k a d e m i i T e o l o g i i K a t o l i c k i e j i K a t o l i c k i m U n i w e r s y t e c i e L u b e l s k i m . M o ż n a m i e ć n a d z i e j ą , ż e o ż y w i e n i e d z i a ł a l n o ś c i T e o l o g i c z n e g o T o w a r z y s t w a N a u k o w e ­ g o z d o p i n g u j e i c h d o d a l s z y c h w y s i ł k ó w n a r z e c z p u b l i k o w a n i a s w o i c h o s i ą g n i ę ć n a ­ u k o w y c h , u z u p e ł n i a j ą c y c h i s t y m u l u j ą c y c h p r a c ę d y d a k t y c z n ą . D a l e j n a s t ę p u j e p r e z e n t a c j a T T N W S D w c W ł o c ł a w k u ( s . 2 1 - 5 8 ) : k s . K a z i m i e r z R u 1 к a p i s z e o j e g o g e n e z i e i d z i e j a c h , p o c z y m o t r z y m u j e m y w y k a z r e f e r a t ó w w y g ł o ­ s z o n y c h w l a t a c h 1 9 7 9 - 1 9 9 8 o r a z s p r a w o z d a n i e z d z i a ł a l n o ś c i z a r o k 1 9 9 7 / 9 8 . B a r d z o p r z y d a t n e j e s t d o ł ą c z e n i e t e k s t u s t a t u t u T o w a r z y s t w a , z a t w i e r d z o n e g o 1 9 l u t e g o 1 9 9 3 r. p r z e z b p a B . D e m b o w s k i e g o , a t a k ż e w y s z c z e g ó l n i e n i e j e g o c z ł o n k ó w i s k ł a d u z a r z ą d u . S t u d i a w ł o c ł a w s k i e d z i e l ą s i ę n a t r z y c z ę ś c i : t e o l o g i c z n ą , f i l o z o f i c z n o - p s y c h o l o - g i c z n ą o r a z „ v l a d i s l a v i e n s i a ” . N i e m a p o t r z e b y w y l i c z a n i a w s z y s t k i c h z a w a r t y c h w t o

(3)

-m i e a r t y k u ł ó w , c z a s o p i s -m o j e s t b o w i e -m ł a t w o d o s t ę p n e . W a r t o j e d n a k z w r ó c i ć u w a g ę n a n i e k t ó r e p o d j ę t e t e m a t y . C z ę ś ć t e o l o g i c z n ą ( s . 5 9 - 1 5 4 ) o t w i e r a t e k s t k s . T o m a s z a K a c z m a r k a Ś w . J ó z e f w n a u c z a n i u O j c ó w K o ś c i o ł a . Z a m i ł o w a n i e d o p r o b l e m a t y k i j ó - z e f o l o g i c z n e j i z n a c z ą c e d o k o n a n i a w te j d z i e d z i n i e ś r o d o w i s k a w ł o c ł a w s k i e g o m a j ą z w i ą z e k z p o ś w i ę c o n y m c z c i św . J ó z e f a s a n k t u a r i u m w K a l i s z u , k t ó r e d o 1 9 9 2 r. n a l e ż a ł o d o d i e c e ­ z j i w ł o c ł a w s k i e j . T r z e b a t e ż z a s y g n a l i z o w a ć d w a a r t y k u ł y b i b l i j n e : „ N o w y c z ł o w i e k " n a p o d s t a w i e L i s t u d o K o l o s a n ( 3 , 1 0 - 1 5 ) , n a p i s a n y p r z e z k s . T o m a s z a M i c h a l s k i e g o , o r a z T e o r i a o p o w i a d a n i a P . R i c o e u r a i j e j z a s t o s o w a n i e w i n s t r u k c j i „ O i n t e r p r e t a c j i P i s m a Ś w i ę t e g o w K o ś c i e l e " , p i ó r a k s . Z . P a w ł o w s k i e g o . Z p o z o s t a ł y c h a r t y k u ­ ł ó w o d n o t u j m y j e s z c z e t r z y : N a t u r a L i t u r g i i G o d z i n ( k s . K r z y s z t o f K o n e c k i ) , O b r o ­ n a c h r z e ś c i j a ń s k i c h w a r t o ś c i e t y c z n y c h w d o b i e o b e c n e j ( k s . S t a n i s ł a w 0 1 e j n i k ) o r a z D u s z p a s t e r s t w o m ł o d z i e ż y i n o w a e w a n g e l i z a c j a ( k s . J a n P r z y b y ł o w s k i ) . N a c z ę ś ć d r u g ą ( s . 1 5 5 - 2 0 4 ) s k ł a d a j ą s i ę c z t e r y t e k s t y : P r o b l e m w o l n o ś c i w e w s p ó ł ­ c z e s n e j k u l t u r z e . R e f l e k s j e f i l o z o f i c z n e ( k s . Z d z i s ł a w P a w l a k ) , R e l i g i j n o ś ć a o s o b o ­ w o ś ć . T y p y p o s t a w r e l i g i j n y c h a o b r a z s i e b i e ( k s . M a r e k К a s i k ) , P s y c h i c z n e u w a ­ r u n k o w a n i a k a n d y d a t ó w d o k a p ł a ń s t w a i ż y c i a z a k o n n e g o ( k s . H e n r y k P o s ł u s z n y ) o r a z R e h a b i l i t a c j a o s ó b n i e p e ł n o s p r a w n y c h a i n t e g r a c j a s p o ł e c z n a ( A n n a T u r o w ­ s k a ) . W s z y s t k i e w y n i k a j ą z d o ś w i a d c z e ń d u s z p a s t e r s k i c h i w y c h o w a w c z y c h . Z e s z c z e ­ g ó l n y m z a i n t e r e s o w a n i e m p r z e c z y t a ł e m t r z e c i , ś w i a d c z ą c y o t y m , ż e w z a k r e s i e f o r ­ m a c j i o r a z p r z y g o t o w a n i a d o k a p ł a ń s t w a i ż y c i a z a k o n n e g o d o k o n u j e s i ę w o s t a t n i c h l a t a c h w i e l e d o b r e g o . N a j b a r d z i e j i n t e r e s u j ą c a j e s t c z ę ś ć t r z e c i a ( s . 2 0 5 - 2 8 5 ) , w y r a s t a j ą c a z e s w o i s t e g o „ p a t r i o t y z m u l o k a l n e g o ” a u t o r ó w i r e d a k t o r ó w . P o ś w i ę c o n o j ą z n a n y m i c e n i o n y m p o s t a c i o m ś c i ś l e z W ł o c ł a w k i e m z w i ą z a n y m , j a k b p F r a n c i s z e k K o r s z y ń s k i , b p M i ­ c h a ł K o z a l i k s . J a n O ś w i e c i ń s k i . K o l e j n e t e k s t y s t a n o w i ą m a t e r i a ł y s y m p o z j u m z o r ­ g a n i z o w a n e g o d l a u c z c z e n i a d z i e s i ę c i o l e c i a ś m i e r c i k s . F r a n c i s z k a J ó ź w i a k a ( z m . 2 8 111 1 9 8 8 ) , r e d a k t o r a „ A t e n e u m K a p ł a ń s k i e g o ” o r a z p r o f e s o r a i r e k t o r a m i e j s c o w e g o s e m i n a r i u m d u c h o w n e g o . J e g o k o l e d z y i p r z y j a c i e l e , k s i ę ż a : W o j c i e c h H a n c , J e r z y B a g r o w i c z , S t a n i s ł a w J a n k o w s k i S D B , I r e n e u s z W e r b i ń s k i i K a z i m i e r z R u l - k a , p r z y b l i ż a j ą s y l w e t k ę Z m a r ł e g o j a k o r e k t o r a , r e d a k t o r a , b i b l i s t y i w y c h o w a w c y . T o b a r d z o c i e k a w y i p r a w d z i w i e w z r u s z a j ą c y m a t e r i a ł , a t a k ż e c e n n y p r z y c z y n e k d o d z i e ­ j ó w w s p ó ł c z e s n e j m y ś l i t e o l o g i c z n e j w P o l s c e . D o b r z e , ż e p r z e d w c z e ś n i e z m a r ł y b i - b l i s t a , m o d e r a t o r i w y c h o w a w c a z o s t a ł w t e n s p o s ó b u c z c z o n y i u p a m i ę t n i o n y . C a ł o ś ć z a m y k a j ą S z k i c e - s p r a w o z d a n i a - r e c e n z j e ( s . 2 8 7 - 3 1 2 ) . O b o k s z c z e g ó ł o ­ w e g o p r z y c z y n k a d o t y c z ą c e g o p r ó b y i n t e r p r e t a c j i e p i f a n i c z n e j j e d n e g o z w i e r s z y B o g ­ d a n a O s t r o m ę c k i e g o ( M i r o s ł a w G ł a z i k ) , z n a j d u j e m y tu t a j o m ó w i e n i e p r a c h a b i l i t a c y j ­ n y c h c z ł o n k ó w T T N W S D w e W ł o c ł a w k u ( k s . J a n P r z y b y ł o w s k i ) o r a z n i e c o p r z e ­ k o r n y t e k s t W ł o c ł a w s k i e a k c e n t y w „ E n c y k l o p e d i i k a t o l i c k i e j ” ( k s . A n t o n i P o n i ń s к i). J e g o a u t o r , r e d a k t o r n a c z e l n y z a s ł u ż o n e g o t y g o d n i k a „ Ł a d B o ż y ” , z n a d o s k o n a l e h i ­

(4)

s t o r y c z n e i o b e c n e r e a l i a s w o j e j d i e c e z j i . Z e r u d y c j ą i z n a w s t w e m w s k a z u j e n a t o , c o u m k n ę ł o u w a g i l u b e l s k i c h r e d a k t o r ó w s i ó d m e g o t o m u „ E K ” , p o k a z u j ą c j a k n i e z w y k l e p o t r z e b n e s ą k o n s u l t a c j e z l u d ź m i n a p r a w d ę k o m p e t e n t n y m i i z n a j ą c y m i s w ó j r e g i o n , d z i ę k i k t ó r y m m o ż n a u n i k n ą ć r o z m a i t y c h „ w p a d e k ” , p o m y ł e k i b r a k ó w . B a r d z o i n t e r e s u j ą c y n u m e r ! J e ż e l i c o r o k u b ę d z i e m y o t r z y m y w a l i p o d o b n ą s y n t e ­ z ę , z n a j o m o ś ć W ł o c ł a w k a i j e g o d o k o n a ń s t a n i c s i ę n a p e w n o p o w s z e c h n i e j s z a . S t a ­ r a n n a i d o b r z e p o m y ś l a n a s z a t a g r a f i c z n a , z z a r y s e m p a n o r a m y m i a s t a w r a z z j e g o k a t e d r ą , d o b r z e o d z w i e r c i e d l a n i e z w y k ł y k l i m a t d u c h o w y t e g o m i e j s c a . W y p a d a j e d y ­ n i e ż y c z y ć , a b y r e d a k t o r o m i a u t o r o m s t a r c z y ł o s i ł i ś r o ' k ó w n a w i e l e l a t , t a k b y S t u ­ d i a w ł o c ł a w s k i e t r w a l e w p i s a ł y s i ę w d o r o b e k p o l s k i e j m y ś l i n a u k o w e j . K s . W a l d e m a r C h r o s t o w s k i , W a r s z a w a S u s a n F r a n k P A R S O N S , F e m i n i s m a n d C h r i s t i a n E t h i c s . C a m b r i d g e U n i v e r s i t y P r e s s 1 9 9 6 , s s . X V I I + 2 7 9 . F e m i n i z m i e t y k a c h r z e ś c i j a ń s k a t o d w i e s f e r y , k t ó r e w b r e w o p i n i o m w i e l u , m o g ą z e s o b ą w s p ó ł e g z y s t o w a ć . D o w o d e m n a t o j e s t p r e z e n t o w a n y t o m z s e r i i N o w e S t u d i a n a d E t y k ą C h r z e ś c i j a ń s k ą ( N e w S t u d i e s i n C h r i s t i a n E t h i c s ) . S u s a n P a r s o n s s t a r a s i ę t u d o k o n a ć r z e t e l n e j a n a l i z y p o r ó w n a w c z e j f e m i n i z m u z e t y k ą c h r z e ś c i j ń s k ą , p o s z u k u j ą c i c h w s p ó l n y c h c e c h . A u t o r k a , z p o c h o d z e n i a A m e ­ r y k a n k a , c z ł o n e k m . i n . E u r o p e a n S o c i e t y f o r W o m e n i n T h e o l o g i c a l R e s e a r c h ( e u r o ­ p e j s k i e g o s t o w a r z y s z e n i a , z a j m u j ą c e g o s i ę u d z i a ł e m k o b i e t w b a d a n i a c h t e o l o g i c z ­ n y c h ) , o b e c n i e R e k t o r E a s t M i d l a n d s M i n i s t r y T r a i n i n g C o u r s e w N o t t i n g h a m , p o d ą ­ ż a s z l a k i e m o d k r y ć , k t ó r y d o p e w n e g o s t o p n i a j e s t j e j o s o b i s t y m s z l a k i e m z g ł ę b i a n i a f e m i n i z m u . Z d a r z a s i ę n i e r a z , ż e w t e g o t y p u l i t e r a t u r z e , a u t o r z y p o z a p r a w d ą o b i e k ­ t y w n ą i n a u k o w ą p r ó b u j ą w y r a z i ć s w o j e w ł a s n e p r z e ś w i a d c z e n i a ś w i a t o p o g l ą d o w o - - a k s j o l o g i c z n e . N i e r z a d k o m a t o m i e j s c e w l i t e r a t u r z e f e m i n i s t y c z n e j , p r z e d e w s z y s t ­ k i m w t e d y , k i e d y w g r ę w c h o d z ą o s o b i s t e ( n a j c z ę ś c i e j n e g a t y w n e ) d o ś w i a d c z e n i a a u ­ t o r e k . T o z j a w i s k o j e d n a k n i e w y s t ę p u j e w p r e z e n t o w a n e j t u p o z y c j i . P a r s o n s o p i e r a s w o j e s t w i e r d z e n i a n a u c z c i w i e i d o k ł a d n i e p r o w a d z o n y c h b a d a n i a c h o r a z w s p ó ł c z e ­ s n y c h t e o r i a c h f i l o z o f i c z n y c h . C z y n i t o w s p o s ó b k o m p e t e n t n y i w s z e c h s t r o n n y , w s k a ­ z u j ą c n a w i e l o r a k o ś ć p o g l ą d ó w , w y s t ę p u j ą c y c h w s a m y m f e m i n i z m i e . K s i ą ż k a , p o m i ­ m o s k o m p l i k o w a n e j t e m a t y k i , j e s t n a p i s a n a w p r z e j r z y s t y m i c i e k a w y m s t y l u . C z y t e l ­ n i k j e d n a k p o w i n i e n b y ć n a s t a w i o n y n a p e w n e i n t e l e k t u a l n e n i e s p o d z i a n k i , b o w i e m a u t o r k a p r a w d o p o d o b n i e z a k ł a d a p o d s t a w o w ą o r i e n t a c j ę f e m i n i s t y c z n ą o d b i o r c y . G ł ó w ­ n y m z a i n t e r e s o w a n i e m P a r s o n s s ą t y p y r o z u m o w a n i a m o r a l n e g o , k t ó r e w y s t ę p u j ą z a ­ r ó w n o w e t y c e f e m i n i s t y c z n e j , j a k i e t y c e c h r z e ś c i j a ń s k i e j . P i e r w s z y r o z d z i a ł O r ó ż n o ­

Cytaty

Powiązane dokumenty

Jestem ogromnie zadowolony, że twórcze poglądy dotyczące działania człowieka w różnych warunkah nawet tych skrajnie ekstremalnych, rozwijają się. Dobrze, że

Badacze spierali się zarówno o wpływ Stanisława Zakrzewskiego na wybory życiowe i zawodowe jego bratanka, dyskutowali o ewolucji myśli politycznej Kazimierza

Ha samym skraju obiektu, w częś- oi północno-wsohodniej wldoozn* jest skupisko kamieni.. Połud­ niową ozęóć obiektu przeolna droga prowadząoa do zabudować

Celem poznania teohnikl i konstrukcji umoonieć oraz ewentualnego wy­ jaśnienia ioh ohronologli przeprowadzono badania sondażowa nad wschodnim brzegiem Małej Iny. W trakcie

Unter den substan- tivischen Derivaten sind die folgenden zu verzeichnen: Starlet (AngW3 1996, S. Das erstere gehört semantisch gesehen ebenfalls Perso- nenbezeichnungen an

W warstwie tej znaleziono bogaty materiał zabytkowy, częściowo wtórnie przepalony« fragmenty płytek poeadzkowyeh, ce­ gieł palcówek, drobne detale architektoniozne,

In response to the third question the CJ indicated that by that question the national court asked, in essence, whether Article 53 of the Charter must be interpreted as allowing

Siódmy tom Studiów z historii społeczno-gospodarczej XIX i XX w., tak jak wcześniej wspomniano, zamyka dział Recenzje i omówienia, w którym zamiesz- czono pięć recenzji.