Artyku³ przegl¹dowy Review
Tegoroczna Sesja Generalna wiatowej Organiza-cji Zdrowia Zwierz¹t (OIE) odby³a siê w Pary¿u w dniach 23-28 maja 2010 r. pod przewodnictwem jej prezydenta dr. Carlosa A. Correa Messuti (Urugwaj) i przy udziale dr. Bernarda Vallata, dyrektora general-nego OIE (1-4). W Sesji uczestniczy³y delegacje z 157 pañstw cz³onków OIE1); przedstawiciele z 50
miê-dzynarodowych i regionalnych organizacji, instytucji i federacji; dr Mike Robach i dr Frank Alleweldt, refe-renci wyk³adów plenarnych; prezydenci komisji spe-cjalistycznych i grup roboczych oraz grup ad hoc OIE; 14 cz³onków rz¹dów pañstw cz³onkowskich OIE; ho-norowi byli prezydenci OIE. Po rozpoczêciu obrad obecni uczcili pamiêæ zmar³ego w lutym 2010 r. by³e-go dyrektora generalneby³e-go OIE, dr. Luisa Blajana. Na-stêpnie prezydent OIE wrêczy³ Z³oty Medal, najwy¿-sze wyró¿nienie OIE, dr. Emerio Serrano Ramirezowi z Kuby, a Srebrne Medale: dr. Howardowi Batho
(Wiel-78. Sesja Generalna OIE aspekty naukowe
i praktyczne w ochronie zdrowia zwierz¹t i cz³owieka
MARIAN TRUSZCZYÑSKI, TADEUSZ WIJASZKA, JAN F. ¯MUDZIÑSKI, KRZYSZTOF JA¯D¯EWSKI*
Pañstwowy Instytut Weterynaryjny Pañstwowy Instytut Badawczy, Al. Partyzantów 57, 24-100 Pu³awy *G³ówny Inspektorat Weterynarii, ul. Wspólna 30, 00-930 Warszawa
Truszczyñski M., Wijaszka T., ¯mudziñski J. F., Ja¿d¿ewski K.
78th General Session of the OIE scientific and practical aspects in animal and human health protection
Summary
The 78th General Session of the World Organization for Animal Health (OIE) was held in Paris from May
23 to 28, 2010 under the chairmanship of Dr. Carlos A. Correa Messuti (Uruguay), president of the OIE and Dr. Bernard Vallat, Director General of the OIE, who participated in sessions in a consultative capacity. Delegations from 157 member countries and representatives from 50 international or regional organizations, institutions and federations participated in this meeting. Dr. Michael C. Robach and Dr. Frank Alleweldt took part in the General Session as reporters of plenary lectures. Among the present were presidents of inter-national organizations (among others: World Trade Organization, World Bank, FAO, WHO, Codex Alimentarius, World Veterinary Association) and the presidents of OIE specialist commissions as well as chairmen of working groups and ad hoc groups. Other participants included honorary former presidents of the OIE and ministers or deputies of governments of 14 member countries. Dr. Emerio Serrano Ramirez (Cuba) received the Gold Medal of the OIE, and three other experts were awarded Silver Medals. Dr. Bernard Vallat was reelected Director General for the third term, starting from January 1, 2011. The annual report of the Director General on the activities of the OIE in 2009 and partly 2010 referred to the work on a new Strategic Plan for 2011-2015, the up-dating of the documents related to the management of the OIE, and the extension of the OIE Head-Quarters. Dr. Vallat mentioned intensive activities concerning the effectiveness of veterinary services in the member countries in the areas of prophylaxis and control of infectious diseases of animals, zoonotic diseases as well as food and feed safety. Plenary lectures were entitled: Private Sectors Point of View on the Use of Public and Private Standards and Economic Aspects of Veterinary Services Mandate and Activities. According to the presented world status of animal diseases in 2009 and at the beginning of 2010, major developments affecting animals have been: the continued existence and extension of African swine fever in Russia, foot and mouth disease (serotype O) in Asia and glanders in Brazil, Ethiopia, Iran, Afghanistan, India, Myanmar and Mongolia. The next topic was the presentation of reports by inter-national organizations which have signed cooperation agreements with the OIE. Subsequently, the activities of Specialist Commissions and Working Groups were presented. Finally, it was underlined that the OIE is extending its activities focused to a larger extent on chemical poisoning in animals and animal products. This is related to food and feed safety issues, which are becoming increasingly important.
Keywords: 78th General Session, OIE
1) Sk³ad delegacji polskiej: dr Krzysztof Ja¿d¿ewski, z-ca g³. lekarza wet.
kraju, przewodnicz¹cy delegacji i delegat akredytowany, cz³onkowie: prof. dr hab. Tadeusz Wijaszka, dyrektor PIWet-PIB, prof. dr hab. Henryk Lis, lek. wet. Pawe³ Makowski, dr Jan Prandota, prof. dr hab. Marian Truszczyñski i prof. dr hab. Jan F. ¯mudziñski.
ka Brytania), dr. Davidowi Bayvelowi (Nowa Zelan-dia) i dr. Mikeowi Woodfordowi (Wielka Brytania).
W sprawozdaniu rocznym z dzia³alnoci OIE dr Vallat przekaza³ informacje o pracach zwi¹zanych z przygotowaniem Planu Strategicznego na lata 2011--2015. Przedstawi³ udoskonalone teksty dotycz¹ce zarz¹dzania dzia³alnoci¹ OIE. W okresie sprawo-zdawczym odby³y siê w 2009 r. 3 konferencje Komi-sji Regionalnych dla: Afryki; rodkowego Wschodu; Azji, Dalekiego Wschodu i Oceanii. Poszerzone zo-sta³y, w tym dziêki dobrowolnym dotacjom szeregu pañstw, mo¿liwoci lokalowe centrali OIE w Pary¿u. Przy koñcu 2009 r. wzros³a liczba pañstw cz³onkow-skich OIE do 175. W Tunisie (Tunezja) utworzona zosta³a siedziba Podkomisji Regionalnej dla Afryki Pó³nocnej. W roku 2009 zorganizowane zosta³y kon-ferencje o zasiêgu globalnym dotycz¹ce: wykrywal-noci traceability (Argentyna), pryszczycy (Para-gwaj), edukacji weterynaryjnej (Francja). Planowane s¹ nastêpne spotkania na temat: laboratoriów referen-cyjnych i centrów wspó³pracuj¹cych (Pary¿, 2010); legislacji weterynaryjnej (Djerba, Tunezja, 2010); zwierz¹t nieudomowionych (Pary¿, 2011). Oko³o 100 krajów, zw³aszcza rozwijaj¹cych siê, poddanych zo-sta³o na ich probê zorganizowanej przez OIE ocenie dotycz¹cej jakoci standardów, stosowanych w dzia-³alnoci pañstwowej s³u¿by weterynaryjnej. W szere-gu regionów wiata przeprowadzono szkolenia na te-mat dzia³alnoci administracyjnej i laboratoryjnej. OIE we wspó³pracy z wiatow¹ Organizacj¹ Handlu (World Trade Organisation, WTO) kontynuowa³a rozmowy dotycz¹ce stanowiska tych organizacji do tzw. prywat-nych standardów, mog¹cych ewentualnie znaleæ za-stosowanie w handlu i obrocie miêdzynarodowym zwierz¹t i ich produktów. Intensyfikowano wspó³pra-cê z organizacjami miêdzynarodowymi, zw³aszcza z tymi, z którymi OIE zawar³o wczeniej okrelone umowy. W sprawozdaniu wymienione zosta³o wspó³-dzia³anie miêdzy OIE i FAO, zmierzaj¹ce do uznania w 2011 r. ca³ego obszaru kuli ziemskiej jako wolnego od ksiêgosuszu.
W kolejnoci dr Michael C. Robach przedstawi³ pierwszy techniczny wyk³ad plenarny pt.: Pogl¹d sek-tora prywatnego na wykorzystywanie standardów publicznych i prywatnych. Stwierdzi³, ¿e standardy maj¹ podstawowe znaczenie w odniesieniu do funk-cjonuj¹cych w skali wiatowej ³añcuchów dostarcza-nia ¿ywnoci (food supply chains). S¹ one zwi¹zane, jako obowi¹zuj¹ce, z ca³oci¹ procesu wytwarzania ¿ywnoci, jej obrotu miêdzynarodowego i transakcji handlowych w tym obszarze, odbywaj¹cych siê miê-dzy firmami prywatnymi. Standardy stanowi¹ce treæ publicznego nadzoru ¿ywnoci to te, które uznawane s¹ przez Komisjê Kodeksu ¯ywnociowego (Codex Alimentarius Commission, CAC), Miêdzynarodow¹ Konwencjê Ochrony Rolin (International Plant Pro-tection Convention, IPPC) i OIE. Powinne one te¿ byæ zgodne z Umow¹ Aplikacji Sanitarnych i
Fitosanitar-nych Procedur (Agreement on the Application of Sa-nitary and PhytosaSa-nitary Measures, SPS) wiatowej Organizacji Handlu (WTO), zapewniaj¹c¹ bezpiecz-ny handel. Do³¹czaj¹ do nich wymagania dotycz¹ce dobrostanu zwierz¹t, uwzglêdnione w Umowie o Ba-rierach Technicznych w Handlu (Agreement on Tech-nical Barriers to Trade, TBT). OIE jest uznana w tym kontekcie jako jedyna organizacja miêdzynarodowa rozwijaj¹ca standardy dobrostanu zwierz¹t, zwi¹zane z handlem miêdzynarodowym.
Na podstawie danych z minionych kilku lat, bior¹c pod uwagê zasadnoæ i znaczenie sanitarne standar-dów publicznych zgodnie z wy¿ej przedstawion¹ pod-stawa prawn¹, referent wyrazi³ obawy dotycz¹ce wzra-staj¹cej roli standardów prywatnych, odnosz¹cych siê do handlu miêdzynarodowego zwierz¹t i produktów zwierzêcych. Chodzi³o zw³aszcza o sytuacje konflik-towe wynikaj¹ce z ró¿nic miêdzy standardami publicz-nymi i prywatpublicz-nymi, tworzopublicz-nymi przez szereg organi-zacji innych ni¿ wymienione wy¿ej. Podkrelaj¹c wy¿-szoæ i koniecznoæ utrzymania zapewniaj¹cych zdro-wie konsumentów standardów publicznych, czego nie gwarantuj¹ w szeregu przypadków standardy prywat-ne, referent doda³, ¿e prowadzone s¹ ze strony OIE pertraktacje zmierzaj¹ce do usuwania nieuzasadnio-nych restrykcji w celu sprzyjania wszêdzie tam, gdzie to jest mo¿liwe, sprawnoci w miêdzynarodowym ob-rocie zwierzêtami i ich produktami. Po ustosunkowa-niu siê dr. Robacha do licznych g³osów w dyskusji jego wyst¹pienie zosta³o przez delegatów do OIE zaak-ceptowane jako wa¿ne wskazanie dla rozstrzygania w przysz³oci problemów dyskusyjnych w obszarze handlu i obrotu zwierzêtami i ¿ywnoci¹.
W zwi¹zku z koñcz¹c¹ siê 31 grudnia 2010 r. ka-dencj¹ dyrektora generalnego OIE odby³y siê 25 maja 2010 r. w czasie 78. Sesji, wybory na to stanowisko. Rz¹d francuski na now¹, 5-letni¹ kadencjê, zapropo-nowa³ dr. Bernarda Vallata. By³ on jedynym kandyda-tem na wymienion¹ funkcjê. Nale¿y dodaæ, ¿e w dwóch poprzednich kadencjach pe³nienia tego urzêdu w istot-nym stopniu przyczyni³ siê do poszerzenia zakresu czynnoci i zwiêkszenia aktywnoci oraz presti¿u OIE. W tajnym g³osowaniu wziê³o udzia³ 143 delegatów do OIE, co zapewnia³o quorum. Kandydat uzyska³ 136 g³osów pozytywnych. Na tej podstawie zosta³ wybra-ny, licz¹c od 1 stycznia 2011, na kolejn¹ 5-letni¹ ka-dencjê, na stanowisko dyrektora generalnego OIE. Dr Vallat, wzruszony wynikiem, w s³owach nacechowa-nych emocj¹ podziêkowa³ wyborcom, równoczenie zapewniaj¹c, ¿e w przysz³oci do³o¿y wszelkich sta-rañ na rzecz doskonalenia OIE tak w skutecznym zwal-czaniu i eradykacji w skali globalnej chorób zaka-nych i odzwierzêcych zoonoz, jak te¿ zapewniania bezpieczeñstwa ¿ywnoci i pasz.
W ramach kolejnej sesji plenarnej mia³y miejsce prezentacje nastêpuj¹cych organizacji miêdzynarodo-wych: wiatowej Organizacji Handlu (WTO), Banku wiatowego, Organizacji Wy¿ywienia i Rolnictwa
(FAO), wiatowej Organizacji Zdrowia (WHO), Ko-misji Kodeksu ¯ywnociowego, wiatowego Stowa-rzyszenia Weterynaryjnego, wiatowego Stowarzysze-nia Ochrony Zwierz¹t, Federacji Miêdzynarodowej dotycz¹cej Koni, Miêdzynarodowej Komisji Jaj.
W tych ramach dr Robson De M. Fernandes, eko-nomista z WTO, informowa³ o dzia³alnoci Komitetu ds. Sanitarnych i Fitosanitarnych Postêpowañ (Sani-tary and Phytosani(Sani-tary Measures, SPS). Okaza³o siê, w 2009 r. Komitetowi zosta³o przedstawionych 1018 pism, sporód których 268 dotyczy³o zdrowia zwie-rz¹t. G³ównym tematem by³y wczeniej wymieniane standardy prywatne.
Reprezentuj¹cy wiatowy Bank dr Stéphane For-man deklarowa³ kolejne wsparcie finansowe na rzecz OIE oraz zaznaczy³, i¿ z tego ród³a zosta³y przekaza-ne w 2009 r. fundusze zwi¹zaprzekaza-ne z epizooti¹ grypy pta-ków, wywo³an¹ przez HPAIV i pandemi¹, której przy-czyn¹ by³ A H1N1V.
Dr Juan Lubroth, kierownik Serwisu Zdrowia Zwie-rz¹t FAO, przedstawi³ wyniki wspó³pracy FAO i OIE, która mia³a miejsce w ci¹gu 5 minionych lat, podkre-laj¹c osi¹gniêty postêp w zwalczaniu chorób prze-kraczaj¹cych granice pañstw (Transboundry Animal Diseases, TADs). Wspó³praca dotyczy³a grypy ptaków, pandemii grypy A H1N1, ksiêgosuszu, brucelozy, pryszczycy, ksiêgosuszu ma³ych prze¿uwaczy. Refe-rent podkreli³ te¿ wspólne z OIE i WHO propagowa-nie zasady Jeden wiat jedno zdrowie.
wiatow¹ Organizacjê Zdrowia reprezentowa³ dr Jørgen Schlundt, dyrektor Departamentu Bezpieczeñ-stwa ¯ywnoci, Zoonoz i Chorób Od¿ywnociowych (Foodborn Diseases). Wymieni³ zorganizowane w 2009 i 2010 r. konferencje, które odbyte w ró¿nych czêciach wiata dotyczy³y ptasiej i pandemicznej grypy oraz bezpieczeñstwa ¿ywnoci.
Komisjê Kodeksu ¯ywnociowego z uwagi na nie-obecnoæ przedstawiciela tej organizacji równie¿ re-prezentowa³ dr Schlundt. Wskaza³, ¿e w jej sk³ad wchodzi obecnie 183 pañstw cz³onkowskich. Podkre-laj¹c owocn¹ wspó³pracê z OIE, w szczególnoci wy-mieni³ osi¹gniêcia w dziedzinie oceny ryzyka dotycz¹-cego antybiotykoopornoci bakterii, stwierdzanych w ¿ywnoci zwierzêcego pochodzenia.
Wyst¹pienie prezydenta wiatowego Stowarzysze-nia Weterynaryjnego dr. Tjéerda Jorna dotyczy³o pro-gramu dzia³alnoci g³ównie w aspekcie rosn¹cego pres-ti¿u zawodu lekarza weterynarii. W zwi¹zku z tym wymieni³ m.in. jakoæ edukacji uniwersyteckiej i po-dyplomowej oraz efektywn¹ wspó³pracê sektora pub-licznego i prywatnego.
Wypowied dr. Mike Bakera, dyrektora wiatowe-go Stowarzyszenia Ochrony Zwierz¹t, powiêcone by³o w szczególnoci dobrostanowi (welfare). Refe-rent wysoko oceni³ osi¹gniêcia OIE w tym zakresie.
W drugim wyk³adzie plenarnym dotycz¹cym aspek-tów ekonomicznych i mandatu oraz dzia³alnoci s³u¿b weterynaryjnych dr Frank Alleweldt omówi³ koszty
prewencji i profilaktyki na tle kosztów wynikaj¹cych z wystêpowania chorób zwierz¹t w krajach rozwijaj¹-cych siê i krajach znajduj¹rozwijaj¹-cych siê w fazie przejcia do wy¿szych form dzia³alnoci (in-transition coun-tries), bêd¹cych cz³onkami OIE, koncentruj¹c siê na chorobach zwierz¹t przekraczaj¹cych granice (TAD). Wykaza³, ¿e realizacja prewencji i profilaktyki zgod-nie z obecnym stanem nauki jest czynnoci¹ wysoce op³acaln¹.
Kontynuuj¹c wymienion¹ tematykê, dr Alleweldt skoncentrowa³ siê na skutecznoci Funduszu Global-nego wobec Nowo Pojawiaj¹cych siê Klêsk Zwi¹za-nych z Epizootiami i Zoonozami (Global Emergency Response Fund for Animal Epizooties and Zoonoses). Fundusz ten, z przeznaczeniem dla wymienionej wy-¿ej grupy pañstw, ma wspomagaæ pokrycie kosztów zwi¹zanych ze zwalczaniem chorób zwierz¹t i kom-pensacj¹ strat. Doda³ jednak, ¿e w celu prawid³owego funkcjonowania tej pomocy ka¿de pañstwo korzysta-j¹ce powinno dodatkowo zorganizowaæ w³asny me-chanizm kompensacyjny. Oprócz tego decyzja o przy-dziale rodków finansowych z Funduszu uzale¿niona by³aby od dysponowania przez beneficjenta odpo-wiednimi standardami bioasekuracji. Kolejnym tema-tem wyst¹pienia by³y prywatne ubezpieczenia ze stro-ny farmerów i hodowców zwierz¹t przed gro¿¹cymi epizootiami. Referent widzia³ je jako mo¿liwoæ za-st¹pienia nimi lub uzupe³nienia przez nie kompensa-cji rz¹dowej w zwi¹zku z zaistnia³ym stratami i pponowa³ uruchamianie zachêt do poszerzania tego ro-dzaju rozwi¹zañ. W dzia³aniach tych rolê znacz¹c¹ przypisywa³ pañstwowym s³u¿bom weterynaryjnym, podnosz¹cym potrzebê respektowania standardów OIE.
Reasumuj¹c, dr Alleweldt wnioskowa³, ¿e nie mo¿e funkcjonowaæ uniwersalny program ubezpieczeñ ze wzglêdu na du¿ego stopnia zró¿nicowanie w obsza-rze produkcji zwierzêcej miêdzy wchodz¹cymi w grê pañstwami. Jednak doda³, ¿e istnieje synergia miêdzy rynkiem ubezpieczeniowym a potencja³em pañstwo-wych s³u¿b weterynaryjnych poszczególnych pañstw. Uwa¿a³ te¿, ¿e nale¿y ³¹czyæ kompensacjê ze strony rz¹du z prywatnymi ubezpieczeniami pog³owia zwie-rz¹t. Pierwsze dzia³anie nie mo¿e zast¹piæ drugiego i na odwrót. Przedstawi³ nastêpnie swego rodzaju kosz-torys i bud¿et ³¹cz¹cy siê z ubezpieczaniem zwierz¹t w kontekcie ponoszenia kosztów zwi¹zanych z pre-wencj¹ chorób oraz ich zwalczaniem, czyli z Narodo-wym Systemem Prewencji (National Prevention Sys-tem, NPS).
Po wypowiedziach licznych dyskutantów dyrektor generalny OIE stwierdzi³, ¿e przedstawiona tematyka stanowi w OIE jeden z wa¿nych priorytetów i bêdzie kontynuowana.
Nastêpny blok tematyczny obejmowa³ sprawozda-nia z dzia³alnoci komisji specjalistycznych i grup roboczych: Naukowej Komisji Zdrowia Zwierz¹t; Grupy Roboczej Chorób Zwierz¹t Nieudomowionych;
Komisji Standardów Zdrowia Zwierz¹t L¹dowych; Grupy Roboczej Produkcji Zwierzêcej w aspekcie Bezpieczeñstwa ¯ywnoci; Grupy Roboczej Dobro-stanu Zwierz¹t; Komisji Standardów Zdrowia Zwie-rz¹t Wodnych; Komisji Standardów Biologicznych.
Dr Gideon Brückner, prezydent Naukowej Komisji Chorób Zwierz¹t, przedstawiaj¹c sprawozdanie rocz-ne, uwzglêdni³ udzia³ w jej pracach szeregu grup ad hoc, oceniaj¹cych rozwój sytuacji w odniesieniu do pryszczycy, ksiêgosuszu i g¹bczastej encefalopatii byd-³a (BSE) w relacji do wytycznych Kodeksu Zdrowia Zwierz¹t L¹dowych. Wymieni³ te¿ dane dotycz¹ce grup ad hoc do spraw epidemiologii, brucelozy byd³a, choroby pêcherzykowej wiñ, wcieklizny i chorób pszczó³. Przedstawi³ równie¿ sytuacje zgodnie z gru-pami ad hoc do spraw afrykañskiego pomoru koni, pod-rêcznika pt.: Nadzór Zdrowia Zwierz¹t L¹dowych oraz grupy ad hoc choroby zwierz¹t nieudomowionych. W obszernej dyskusji sprawozdanie dr. Brückmera uzyska³o szczególnie wysok¹ ocenê.
Nastêpnie przewodnicz¹cy Grupy Roboczej Chorób Zwierz¹t Nieudomowionych (Working Group on Wild-life Diseases, WGWD) dr William Karesh zreferowa³ jej dzia³alnoæ w 2009 r. Na szczególn¹ uwagê zas³u-guje informacja o wyst¹pieniu w 2007 r. w Armenii afrykañskiego pomoru wiñ, a zw³aszcza jego utrzy-mywanie siê przez ostatnie 3 lata w regionie Kaukazu. Aktualnie dane o jego wystêpowaniu, zw³aszcza do-tycz¹ce wiñ domowych, przekazuje do OIE wy³¹cz-nie Rosja. Wirus zasiedli³ siê te¿ wród dzików, na co wskazuj¹ zidentyfikowane przypadki zachorowañ i padniêæ. Wród zwierz¹t nieudomowionych w Par-ku Krugera wykazano w¹glik. Wród dzikich ptaków wystêpowa³a na obszarze Eurazji wysoce chorobo-twórcza grypa ptaków (H5N1). Nie stwierdzono jej na terenie obu Ameryk. W USA wykazano przewlek-³¹ chorobê wyniszczaj¹c¹ (chronic wasting disease) u jeleniowatych. Krwotoczna Ebola, ze ród³em zwie-rz¹t nieudomowionych, stwierdzona zosta³a w Kassai (Kongo Demokratyczne). Infekcja spowodowa³a zej-cia miertelne 13 osób. W szeregu krajów identyfi-kowano wród zwierzyny ³ownej wciekliznê.
W przerwie miêdzy sprawozdaniami kolejnych ko-misji lub grup roboczych mia³o miejsce wyst¹pienie delegata do OIE z Haiti dr. Maxa Milliena, który w gor¹cych s³owach podziêkowa³ przedstawicielom s³u¿b weterynaryjnych szeregu pañstw i OIE za udzie-lan¹ pomoc, zwi¹zan¹ z trzêsieniem ziemi, które w tym roku nawiedzi³o ten kraj.
Wracaj¹c do sprawozdañ, dr Stuart Slorach, prze-wodnicz¹cy Grupy Roboczej ds. Produkcji Zwierzê-cej Zapewniaj¹Zwierzê-cej Bezpieczeñstwo ¯ywnoci poinfor-mowa³ delegatów o postêpie dotycz¹cym formu³owa-nia wspólnych z Komisj¹ Kodeksu ¯ywnociowego standardów oraz o planowanych seminariach na temat bezpieczeñstwa ¿ywnoci. Wymieni³ m.in. antybiotyko-opornoæ, ¿ywnoæ dla psów i kotów, zwi¹zek miêdzy dobrostanem zwierz¹t a bezpieczeñstwem ¿ywnoci.
Sprawozdanie Grupy Roboczej ds. Dobrostanu Zwierz¹t dr. Davida Bayvela obejmowa³o rewizjê stan-dardów w transporcie zwierz¹t, w uboju, w ekspery-mentach ze zwierzêtami.
Bardzo obszerny by³ udzia³ w 78. Sesji Generalnej prowadzonej przez dr. Alejandro Thiermanna Komi-sji Standardów Zdrowia Zwierz¹t L¹dowych. Polega³ on na uzgadnianiu z delegatami OIE licznych korekt tekstów dotycz¹cych chorób, zawartych w Kodeksie Zdrowia Zwierz¹t. Efektem bêdzie wprowadzenie sze-regu zmian do kolejnego wydania Kodeksu Zdrowia Zwierz¹t L¹dowych.
Prezydent Komisji Standardów Zdrowia Zwierz¹t Wodnych dr Barry Hill wymieni³ kierunki dzia³alno-ci komisji w latach 2009 i 2010. Dotyczy³y one oceny warunków dla bezpiecznego chowu ryb i innych zwie-rz¹t wodnych, odpowiedzialnego stosowania antybio-tyków, unieszkodliwiania odpadów zwierz¹t wodnych oraz przegl¹dów weterynaryjnych oceniaj¹cych sytu-acjê zdrowotn¹. W okresie sprawozdawczym formu-³owano kolejne standardy zdrowia do Kodeksu Zdro-wia Zwierz¹t Wodnych i wprowadzano kolejne testy diagnostyczne do Manualu Testów Diagnostycznych Zwierz¹t Wodnych. Referent wymieni³ zorganizowa-ne przy udziale Komisji spotkania i konferencje w Azji, Po³udniowej Afryce i Ameryce rodkowej.
Nastêpne sprawozdanie dotyczy³o dzia³alnoci Ko-misji Standardów Biologicznych, której prezydentem od roku jest prof. Vincenzo Caporale. Komisja reko-mendowa³a ustanowienie Centrum Wspó³pracuj¹ce-go ds. Rozpoznawania i Zwalczania Chorób Zwierz¹t i Pokrewnych Problemów Weterynaryjnych w Azji z lokalizacj¹ w Pañstwowym Instytucie Zdrowia Zwie-rz¹t w Tokio. Analogiczne Centrum Wspó³pracuj¹ce, znajduj¹ce siê w Fort Collins, Colorado, USA, ubie-ga³o siê o poszerzenie nazwy o epidemiologiczne modelowanie, co popiera³a Komisja Standardów. Wystêpowa³a ona równie¿ do OIE o ustanowienie no-wych laboratoriów referencyjnych do spraw: wciek-lizny, Atlanta, Georgia, USA; rzekomego pomoru drobiu, Gyeonggi, Republika Korei; gor¹czki zachod-niego Nilu, Instituto Zooprofilattico Sperimentale dellAbruzzo e del Molise G. Caporale W³ochy.
Kontynuowane przez Komisjê Standardów Biolo-gicznych prace nad kolejnym wydaniem OIE Manual of Diagnostic Tests and Vaccines for Terrestrial Ani-mals (mamAni-mals, birds and bees) dotyczy³y rewizji na-stêpuj¹cych rozdzia³ów: zastosowanie biotechnologii w rozwoju szczepionek weterynaryjnych, japoñskie zapalenie mózgu, gor¹czka Q, zaka¿enie wywo³ane przez Trypanosoma evansi (surra), pêcherzykowe za-palenie jamy gêbowej, wirusowe zaza-palenie w¹troby u kaczek, choroba Mareka, babesioza byd³a, g¹bcza-sta encefalopatia byd³a, zakane zapalenie nosa i tcha-wicy oraz sromu u byd³a, guzowata choroba skóry byd³a, krwotoczna choroba królików, ospa owiec i kóz, zespó³ rozrodczo-oddechowy wiñ, grypa wiñ, cho-roba wywo³ana przez wirus Hendra i Nipah oraz sal-monelloza.
We wspó³pracy z Komisj¹ Standardów Biologicz-nych uczestniczy³y: Naukowa Komisja Chorób Zwie-rz¹t i Komisja Standardów Zdrowia ZwieZwie-rz¹t L¹do-wych.
W kolejnoci dr Karim Ben Jebara, kierownik De-partamentu Zdrowia Zwierz¹t, omówi³ najwa¿niejsze choroby zakane zwierz¹t, które wystêpowa³y na wie-cie w 2009 i pocz¹tku 2010 r. Bli¿sze dane na ten temat zostan¹ przedstawione w osobnej publikacji.
Z uwagi jednak na nie wystêpowanie na wiecie przez d³ugi czas nosacizny równie¿ w tym miejscu podanych zostanie na ten temat kilka szczegó³ów. Chorobê wywo³uje bakteria obecnie nazywana Burk-holderia mallei. Jest chorobotwórcza dla koni, cz³o-wieka i kotowatych oraz wielb³¹dów, niedwiedzi, wilków i psów. Zaka¿enia ludzi i zwierz¹t zazwyczaj koñcz¹ siê zejciem miertelnym. W 2009 r., wzglêd-nie w 2010 r. zosta³a stwierdzona w Brazylii, Etiopii, Iranie i Afganistanie oraz w Indiach, Myanmarze i Mongolii. Referent uwa¿a³, ¿e zw³aszcza w zwi¹zku z zoonotycznym charakterem infekcji nale¿y zaostrzyæ kontrolê i diagnostykê w tym kierunku znajduj¹cych siê w miêdzynarodowym obrocie koni. Zaleca siê te¿ korzystanie z danych, zawartych w 6. wydaniu Manual of Diagnostic Tests and Vaccines for Terrestial Ani-mals, 2008 r.
Na zakoñczenie charakterystyki 78. Sesji General-nej nale¿y dodaæ, ¿e OIE zwiêksza obecnie
zaintere-sowanie zatruciami chemicznymi, w zwi¹zku z posze-rzaniem tematyki dotycz¹cej bezpieczeñstwa ¿ywno-ci zwierzêcego pochodzenia. Liczne substancje tok-syczne dostaj¹ siê do rodowiska domowych zwierz¹t rzenych i zwierz¹t nieudomowionych. Przedstawio-ne daPrzedstawio-ne, odnosz¹ce siê do 2009 r. pochodzi³y z Fran-cji, W³och, Wêgier, Norwegii, Finlandii, Szwecji i Wielkiej Brytanii. Dotyczy³y one zw³aszcza gatun-ków Cervidae, Suide, Carnivora, Canidae, Musteli-dae i ViverriMusteli-dae. W klasie Aves najczêciej zatrucia stwierdzano w rzêdzie Ciconiiformes i Anseriformes. Jako termin 79. Sesji Generalnej OIE ustalono 22--27 maja 2011 r. Podano nastêpuj¹cy tytu³ wyk³adu plenarnego: Udzia³ dzia³añ weterynaryjnych na rzecz globalnego zabezpieczenia ¿ywnoci pochodzenia zwierz¹t l¹dowych i wodnych. Decyzja co do tytu³u drugiego wyk³adu plenarnego zostanie podjêta w lu-tym 2011 r.
Pimiennictwo
1.Anon.: 78 General Session. Working Documents. Paris, France 23-28 May, 2010.
2.Anon.: 78 Session, Draft Final Report, Administrative Sessions, World Orga-nisation for Animal Health. Paris, France, May 2010, 3, 1-15.
3.Anon.: 78 Session, Draft Final Report, Technical Resolutions, World Organi-sation for Animal Health. Paris, France, May 2010, 2, 1-26.
4.Anon.: 78 Session, Draft Final Report, Technical Sessions, World Organisa-tion for Animal Health. Paris, France, May 2010, 1, 1-125.
Adres autora: prof. dr hab. Marian Truszczyñski, Al. Partyzantów 57, 24-100 Pu³awy; e-mail: mtruszcz@piwet.pulawy.pl
