16. Po z a r y ·ski W. - Tektonika elewacj.i radom-skowskiej. Rocz. Po~. Tow. Geol. 1971 z. 1. 17. Po± a r y ski
w.,
B roc h w i c z- LewinskiW~----.=.:-0 aulakogenie srodik10WOjpolski•m. KwaDt. Geol. 1979 nr 2.
18. S en k ow i c z ow a H., S z y p e r k o -S 1 ·i w-•c z y n s k a A. - .Stratygrafia i paleogeografia
triasu. Biul. Inst. Geol. 1972 nr 252. SUMMARY
On the iba·sis of several hundr·ed :borehole columns (Fig. 1), maps -of mean rate of subsidence in indi-vidual epochs and periods were compiled for the Wielkopolska ar·ea. The analysis showed that the development of sedimentary cover of the epi-Varis-can platform .has been determined by vertica·l move-ments of deep-seated blocks of the basement of the Permian. In this region, :fault system has !been founded in the Late· Variscan epoch or earlier and it was undergoing repeated rejuvenation in all the phas-es of the Alpine synorogeny {Figs. 2, 4-8). The Poznan - Kalisz and .Poznan - Olesnica disloca-tion systems appear to be relat·ed to deep basement as they bear essential influence on distribution of thickness and facies ·of Permo-MesaZJoioc and Ceno-zoic depos-its. The ;Poz:nan - Kalisz dislocation coin-cides in outline w:ith the Poznan - Rzesz6w linea-ment (15), and the Poznan - Olesnica '--- with the Koszalin - Nysa lineament (9).
19. So k o 1 ow s k :i J. - Charaktery.styka geologiczna i strukturalna obszaru przedsudeckiego. Geol.
Sud. 1967 nr 3.
20. Wagner R., Pig, t k ·ow ski T. S., IF e r y t T. M. - Polski basen ·cechsztynski. Prz. Geol. 1978 nr 12.
21. W :i t k ow s k i A. - Regiona,lne badania Insty-tutu Geol•ogicznego na Nizu Polsk'im (1969-1978).
Kwart. Geol. 1979 nr 1. PE310ME
Ha OCHOBaiU1J1 HeCKOJibKMX COT CKBa~MH J13 Tep-pMTOpMM BenMKO:M: ITonhiiiM (pMc. 1) 6hiJIJ1, cocTaBJieHhi KapTbi cpe~He:tf CKOpOCTM cy6CM~eH~J1J1 ~JIR OT,JJ;eJibHbiX 3IIOX J1 rrepMO,ZJ;OB. C rrpe,JJ;CTaBJI€HHOrO aHaJIJ13a BM)l;HO, qTo peiiiaiOll\ee BJIWRHMe Ha pa3BMTMe oca,n;oqnoro rro-KpoBa 9IIJ1BapMC~MMCKOM IIJiaT¢0pMbi OKa3aJIJ1 BepTM-KaJibHbie ,ZJ;BM~eHMR 6JIOKOB ITO)l;IIepMCKOrO OCHOBaHMR. CeTb c6pOCOB Ha 3TOM TeppMTOpMM MMeeT I103,ZJ;HOBapMC-~J1MCKMM B03pacT; OHM 6hiJIJ1 MHOrOKpaTHO OMOJ:ra~M BaHbl BO BCeX CTa,li.MHX aJibiiMMCKO·rO CbiHOpOTeHe3a (pMC. 2, 4-8). ,li;MCJIOKa~MOHHbie CMCTeMbi l103HaHb-KaJIMIII M l1o3HaHb - OnecHvr~a - BBM,ZJ;Y vrx peiiia-IOll\ero BJIMHHMH Ha ,JJ;M¢¢epeH~Ma~MIO MOI.l\HOCTM J1 ¢a~MM rrepMCKO-Me3030MCKO-KaMH030MCKMX OTJIO~e HMH - BbiKa3hiBaiOT CBH3b C rJiy60KJ1M OCHOBaHMeM. ,ll;wcnoKa~MH I1o3HaJ:Ih - Kanvriii coBMell\aeTCR B cBovrx KOHTypax C JIMHeaMeHTOM I103HaHb- 2KeiiiyB (15), a ,ZJ;MCJIOKa~MH I103HaHb-Onecnvr~a - c JIMHeaMeH-TOM KoiiiaJIMH- Hhrca (9).
ZBIGNIEW DECZKOWSKI, IRENA GAJEWSKA
Instytut Geo1ogJiczmy
MEZOZOICZNE I
TRZECIORZ~DOWEROWY
OBSZARU MONOKLINY PRZEDSUDECKIEJ
UK•D 551.243.-12.05:551.242 .. 1] :551.762/.763 (438--114 mo.noiklin.a p~zedSiudecika)
PrZ!epr.owadzane 'Od w:ielu lat na obszarze mono-kliny przedsudeckiej hadani:a geologiczne i .geofi-zyczne doprowadzily do wykrycia oraz okre:§l,eni,a roz-woju ,i przebtegu zaznaczajg,cych si~ tu mez.oz· oicz-nych i trzeciorz~dowych row6w tektonkznych (rye. 1). Og6lne zarysy row6w pokredowy·ch przedstawione
·zostaly przez J. Sok.olowskiego {15, 16) . . wyniki p6i-niejszych bad.an, a gl6wni.e prac wi.ertniczy·ch i s-ej-smicznych zezwolily na do.kladniejsze odzwierciedle-nie ukladu 1przestrZ1ennego row6w, kt6re powst:awaly od konca kajpru g6rneg-o po 1ias wlg,cznie (4-10, 17). Rowy tekto.niczne utwor:wne na prz-eiomi.e kajpru g6rneg.o :i .retyku, •a rozwijajg,ce si~ do konca liasu sg, zwictzane gl6wni·e z Tegi-onalnymi systemami dys-1-oka·cyjnymi Poznan - Kalisz oraz .Poznan - Oles-nka. W ·obr~bi·e omawianych system6w zaznaczyly si~ r6wniez bardzo wyrainie wplywy ruch6w tekto-nkzny·ch przypadajg,cych na .przel.om kredy i trze-ci-orz~du -oraz ruchy trzeciorz~dowe, .kt6re d-opPowa-dzily w efekcie do znacznej ·prz•ebud.owy tych r· o-w6w, a miejscami do nalozenia si~ w strefi.e star-szych row6w, mlodstar-szych 1struktur blokvwych.
Przebieg systemu dysl.oka-cyjnego Poznan - Ka-lisz jest w og6lnych zarysach z.godny z wyzn:aczonym przez W. Pozaryskiego (13) 'odcinkiem lineamentu Poznan - Radomsko. Wchodzg,-oe w jeg.o sklad -rowy tekt.onkzne majg, do kilku kHometr6w szerokosd i sg, obramowane dwoma uskokami gl6wnymi. Sta-nowig, one n~ejednoHty cig,g poprzesuwa.nych wzgl~ dem s,iebie .element6w, zachowujqcych na :og6l uklad NW -SE .i oig,gng,-cych .si~ od z:achodnieg.o skraju ro-wu Kl·esZJcz.owa :(rejo:n Be!ch.atowa), w berunku Ka-lisza - Jaroc-ina ._ Kl~ki i Poznania. W rejomie Po-znania lg,czct si~ -one z sy:stemem dyslokacyjnym
Po-znan - Olesnioa, przy ·czym dalej ku NW systemy te p:rz-echodzg, w :str·ef~ tektonkzng, Poz-nan - Szamo-tuly (rye. 1).
Drugi regi-onalny system dyslokacyjny o ,podob-nej budoWtie geologicz,podob-nej ·zaznacza si~ mi~dzy Poz-naniem a Olesnicg,. Na odcinku Poznan - Czemrpin rna on ikiea:-ltliileik NNE-SSW. W ·okolka,ch Czempimia nast~puje zmiana joeg.o btegu na SE wzdluz li.nii Go-styn - Wierzchowioe --,. J·anowo - Olesnica. Na podstawie w)'lnik6w badan sejsmicznych refleksyj-nych mo±na sctdzic, ze system ten cig,gni:e s.i~ az po rej-on Brzegu i w j·ego 'Ok·oUcach lg,czy si~ przy-pusz-czalnie z systemem dyslokacyjnym :§.rodkowej Odry.
Slabiej dotychcz:as zbada:ne :sg, na obszarze mono-kliny p:rzedsudeckiej rowy tekton:iczne o kierunku SW -NE, kt6re w stosunku do regionalnych syste-mow dysl·oka·cyjny·ch zachowujg, uklad s.kosny lub pr.ostJupadly. Sct to rowy: Chrusc:ina - Nawa Wi-es, Chobienia - Raw.icza, SulmieTzy.c, K~pna i Zloczewa. Og6lnie mozna okreslic, ·:he powstaly one na przelo-mie kredy i trzeciorz~du, a kh dalszy rozw6j przy-pa.dal na okres trzeoio-rz~dowy. Dal·ej :idg,oe wnios.ki mozna wycig,gng,c jedyn.ie dla r.ow6w Chruscina -Nowa Wie:§ i Chobienia - Rawicza. 1Wymi.eni·one r-o-wy •znajdujq si~ w SW strefie wypi~tirZJen ciq.gnqcych si~ od .rej.onu Lubin - Sieroszowke po .ok.ol:ic·e Sie-r.adza {ry·c. 1).
Rozwoj rowow mezozoicznych
Wyniki hada!1 geologkznych utwor6w mezoz.oiku dowodzg,, ze strefy row.owe -obszaru monokliny przed.~ sudeckiej tworzyly· si~ ·Od S•chylku soedymentaCJl
''pKostrzyri I \ J / ( I I \ l..._" I < I ot
'
0::: Iz l
I / ("
I \ ) )'
\ I I ( l_"'
\ I ~ ( I \ ) J I 1bzgcnelec 0 10 20 30km 0SwiebodzinRye. 1. Szkic sytuacyjny row6w mezozoicznych i trze-ciorz~dowych na obszarze monokliny przedsudeckiej.
w.arstw g.ips.owych g6rnych kajpru do kof:wa liasu.
Przepr.owadzona kompl·eks·owa analiza ty.ch
utwo-r6w wykazala, z.e z koncem sedymentacj<i g6rnych
warstw ,g,ipsowych kajpru musialy oddzJ.alywac
czyn-niki tensji hmyzontalnej, kt6r.e doprowadzily do
r•oz-luznieni'a i rozerwania w.arstw oraz powstania
gl6w-nych ;p~kni~c s.i~gajg,cy·ch podl.oza permu i p~kni~c
towarzyszg,cych, zbiezny·ch z p~kni~c.iami ,gl6wnymi
w starszy.ch utwomch mez.o·z.oiku lub w .permie (rye.
2). P~kni~c.ia gl6wne rozwin~ly si~ pr.awdopodobnie
w strefach przebiegu wgl~bny•ch ,wzlam6w podloza
permu. Wynika t.o z por6wnania ukladu 10mawianych
system6w dyslokacyjny·ch z ukladem :struktumlnym
podloza permu, jak r6wni·ez z rozmieszczeniem
mig,z-szose:i utwor6w •C:Zerwoneg.o spg,g.owca. Na podstawie
analizy por6wnawczej mozna sg,dz:ic, z·e systemy te
sg, nal.ozone w obr~bie skl•on6w podloza permu lub
w sg,siedztwie row6w dolnopermskich.
P~kni~da zbi•egajg,ce ·si~ w starszym mezozo.iku, czy
tez permie doprowadzHy do ·Odspojenia .si~ bloku
od swojego otoczenia, a uksztaltowany w formie
kli-na blok zaczg,l si~ pogrg,zac. Pionowe 1prz.emiesz·cz,
a-nia bloku warunkowal stopien nasilenia tensji ho·
-ryzontalnej, przy czym w trakoi.e przemieszczania
bl·ok t.aki m6gl ulec r·ozezl,onow.aniu na mni.ejsze
ele-menty. Tempo ~osiadania poszczeg6lnych blok6w :bylo
nier6wnomierne, nra co wskazuje ich budowa
geolG-giczna. W blokach, kt6re obnizyly si~ wczesniej sg,
zachowane najmlodsze ogniwa kajpru, natomiast w
blolmch .olu,es.owo z,aklinowany.ch ogniwa te nie
wy-st~pujg,. W czasi.e formowa:nia si~ rowu zar6wno p~
kni~c,ia obramowujg,·ce dany bl·ok, jak ·i
rozdzielajg,-ce go na mn.iejsze elementy, z.ostaly przeksztaloone
w usk·oki synsedymentacyjne. Uskoki te byly
czyn-ne od przelomu kajper - retyk do liasu wlg,cznie.
Subsyde:ncj~ ,poszezeg6lnych bl.ok6w
kompensow.a-la wzmozona sedymenta.cja osad6w retyku i liasu,
przy ezym wielkosc pionowego przesuni~cia blok6w
r6wna si~ w przyblizeniu przyrostowi mig,zszosci tych
osad6w w strefie rowu (rye. 2). W stosunku do
roz-kladu ich mig,zszosci w obszarach przyle:.rlych
przy-rost ten wynosi od kilk"udziesi~ciu do kilkuset
me-trow. Gl6wne p~kni~cia (uskoki) stanowig,ce
zako.rze-\
\
\
oWielun
Fig. 1. Location map of Mesozoic and Tertiary troughs in the Fore-Sudetic MonocLine area.
nienie blokowych struktur klinowych, na og6l nie
po-wodujg, w jej podstawie znaczniejszych zaburzen
warstw. Natomiast warstwy znajdujg,ce si~ w obr~bie
Towu, zaleznie od jego budowy, mogg, bye przesun:.~te
w stosunku do oslony od kilkudziesi~ciu do kilkuset
metr6w (rye. 2C). Ponizej rowu zaznacza si~ zwykle w
spg,gu cechsztynu niewielkie, lupkowate podniesienie
warstw. Podniesieni,e to powstalo wskutek napi~c
kompresyjnych, kt6re oddzialywaly na skaly
pod-loza struktury r·owowej. W wyniku tych napi~c
u-legly sp~kaniu i nieznacznemu przemieszczeniu
z.a-r6wno utwory czerwoneg·o spq,gowca, j.ak i skaly
dolny.ch ogniw ·cechsztynskiego cyklotemu Werra.
Przemieszczenia te wyst~pujg, zazwyczaj w
sg,siedz-twie .gl6w.neg1o p~kni~cia, pr'zeks;ztalconego w .ezasie
r·ozwoju struktury w uskok.
P.oszczeg6lne mewz.o:iczne struktury .rowowe z
ob-szaru mono.kliny przedsude·ck,iej byly szczeg6lowo
om6wione we wczesniejszych 1publikacjach (9, 10).
Rozwoj rowow trzeciorz~dowych
Na .obsZJarze monokliny przedsudeckiej bardz1o
wy-raznie zaznaczyly si~ ruchy tektoniczne przy:padajqce
na przelomie jury i kredy. Swiadczy .o tym obecny
uklad kredy, kt6ra w rowie Chobienia -
Rawi-cza lezy na triasie, a w rowie Sulmierzyc J Zl·
ocze-wa - na jurz·e. Z ukladu tego wyn:ika, ze omawi.any
obszar zostal w czasie tych ruch6w wypi~trzony .i
nachylony og6ln.ie ku NE. Ruchy p6zniejsze,
ujawnia-jg,ce si~ z koncem kredy i w starszym trzeciorz~dzie
doprowadzily do znisz·czenia zn:acznej cz~sci utwoc6w
triasu ,i jury ·0raz prawie w oalosci kredy. Na
pod-stawie obecny·ch dany•ch nie mozna wi~c •Okreslic
ja-ki wplyw na .rozw6j row6w mono.kliny przedsudeckiej
wywarly ruchy tektoniczne z przelomu jury i kredy. Nast~pny ·etap ewolucji row6w ~obszaru
monokli-ny przedsudeckiej wig,ze .si~ .z ruchami tektonicznymi
z pogranicza kredy i trzedorzE:Zdu •Oraz z
przejawia-jg,cymi ·si~ ruchami w mlodszym trzeciorz~dzie (12,
14). W czasie tym ulegly znacznej przebudowie
A . 4. > 3 > > > > > > > ----~---~~---> > 8 - 1 - - l - / - ! - 1 - l - 1 - l - 1 - !'-!=1-1 1-~-/-1-/-1-l-!~l-!-l-1-1-- - - I - I -1 _ ; - - -- -- 6 -- - - -4· > 3 > > > > > > > >
7777
7 7 7 7
7)(;-
-/j;r
rr
7r:,
c
r
4' > > 3 > > / c ) - d)~~-e)r
Rye. 2. Schemat rozwoju row6w.
A - P<OIWISitanli·e glownych p~kni~c, .B - ·p:rz,ek~Zit.alce:n>ie
p~k:ni~c w UISkok.i. ISY!IliSJe>dymen,ta,eyjn.e ora,z 'l'O~ICIZ.l)on.ow.a:n:ie
roiWU n.a mniejiSZe ·el€!IIlenty, C - koofJ.oowy eta1p ·I'O>ZW·Oij•u
roJWu re>ty,cko-U.iar.slowego, D - odn.owi.en.ie r.;;rt;ars;z:yJch zaiozen
tekto1niazny:clh rowu i po,ws,tani·e p~kni~c .gl6wnych w ut-\\"'•ra•ch nadil.e.gly·ch, E - :pows•ta.n>i.e IStr:uk.tu.ry typu •
wa-chlalr'ZIOIWe.g·o, F - roz;w6j IHJIWU tr:z,ec>io:r~~dOIWe>go na z.
alo-z,enia,c.h t-e-ktonklz.nych >s>trukitu.Ty typu Wa>chla>rZ•O'WegiO, 1 -podli01z·e pe.rmu, 2 - c.ze,rwony 'S!Pa,gowie,c, 3 - ced1JSIZrtyn, 4
-p~S.try p·iasko1wi-ec, 5 - wapien m.u.SizJ.oiwy, 6 - kaj.per, 7
-retyk, 8 - U<.S., 9 - jUifa s•rodk;o,wa, 10 - ju,ra g6rn.a, 11 -kreda, J.2 - 'trz;eiCionz~d, a - usilcoki, b - •r·e,g1onlaJ.ne
poiWie-rzc.hni·e eDozyjn.e, 'c - :strefa odd:z.ialywania t•enr.s.j'i, d -
!Sitre-;fa oddZ!ia·lYiw.ania km:npr.esji, .e - kie•runek prz.emieiSIZ:c:zania
biJ.o,k61W.
dysl·oka•cyjny·ch Poznan -- Kalisz i Poznan --
Oles-nica, jak r6wniez rowy Chobienia Rawicza
Chruscina - Nowa W1es. Poza tym powstaly r.owy
Sumierzyc, Sieroszewic, K~pna i Zloczewa.
W obn:~bie systemu dys1.okacyjnego Poznan
K:alisz, pokredowe struktury r.owowe Sq najlepiej
0 > > > E 4· > 3 > > "> > > 7" /'/" F > 3 > > > > > > > ' > > ~ ~---
---W/~7/50/J
7
7 / / / /
Fig. 2. Scheme of deveLopment of troughs. A - f,o,nna>tion of m.a.j•o>r fraatures, B - tranls,fo.rma.tion Otf fTa.c.tu.re:s Lnto Syin!S,edimen:tary fa,uUs and dtSimemb-elf:in.g of tr01u.gh 1inlbo IStmaUer elemen,ts., C - ftnal 'i::ltag.e of de:v. elop-men.t o.f Rha-et:ian-Lia.s tt·rough, D - r·ejuv·en>a.tion ·O-f o>ld
f·oundati·on.s of trough and fo.rmation of maj•o>r fra:cture-s in
overlaying Slt1rarta, E - f10r'ma1tlion O•f ,Sitructur-e 01f the fan
type, F - deveJ.:o!Pmerut ·Of T.er!Nary tr,ough <On teoto,nlic f· o-undatio:n:s of ·the fa,n type ISrtif•u:c.ture. 1 - ·Permian bas> e-ment, 2 - Ratli·e:g•enode!S, 3 - 'Ze>ch•SJt-ei:n, 4 - Bundls.and:S1t-ein, 5 - Mu!Sche>lk·aJ..k, 6 - Keuper, 7 - Rhaetian, 8 - Ldas,
9 - Middle Jura,s.~i>c, 10 - Upper Jur.a>Sr.:>lk, 11 - Or€rta.c-eou:s, 12 - Tertiary, a - faul:ts, 'b - roeg'i•onal er.oiSd·ona'l surfa,ceiS, c - ,zon.e a.ffec,ted by t•ension., d - :wne a>ff.e:::>ted by co;m
-p,resr.;;li•on, -e - d1ir•eot1ion1s of movement of -blocks.
rozpozna:ne w ·okoHcach Belchatowa {1, 2). Badania
przeprowadzone w rejonie Rusca 'Oraz r·owu Klesz
-cz.owa swiadczq, ze na .przelomie kredy i trzeci.orz~du
stref.a ta ulegla s'ilnemu zaburze:niu tektonicznemu.
W czasie poprz.edzajg,cym :formowan:ie si~ rowu
00onatowo 1 21,s'(n, 9K 0 D. Rogaczewo ~ Tre2 10J< Swiniec
~
Tre1Rye. 3. Mapa rowu Krzywinia.
1 - 10twory Wierlt[l}iclze, 2 - UJSk10ki, 3 - ;priO'f.i!l s.ejiSIIllk:zny. Tlr•et - T·eitYik - •W.al!'sltlwy ZlbqiSIZy;neclkd•e, T,re2 - l!'eltyk
-wa•r:stJwy IWietioh'O'WSk·ie, J1 - lias, I, II - J!.wnie przeikr>OjoW
g·eol,ogtk·z.ny,ch. ·
Fig. 3. Map of the Krzywin trough. 1 - drllilliin,ms, 2 - fa,UilrtJs, 3 - ISie'iJsm.tc .se•crtl1oll1.. T.r.e1
-Rha,ertJian - .Zba,siZynelk Beds, T,re2 - .Rhae<tiaill - W1ieHcih6:w
Boos, J1 - I.Aa:s, I, II - line•s o:f gelaliQgkaiJ. cTIOISIS-se,crtJi.ons.
skl,ad je~o budo'Wy znst:ala wypi~trz.ona, twor.zqc
struktury typu wachlarzowego. Struktury tak:i.e,
za-leznie od SJtopnia pionoweg·o pr:oemieszcz•enia
war-stw, z•a,znacz;ajq :si~ w podlozu trzeC!i•o.rz~du wyst~po
waniem utwor6w kl"'edy, jury .g6rnej, srodkowej lub
dolnej, a niekiedy (otwor D~bina) wai"stw -a nie
u-1SJta1lonylm doikladniej wiekiu, rw iklt6rego 1prof.ilu !
sltwier-dzono skaly s.iarczanowe zaliezane do oechsztynu (1).
Utwory te k·<mtaktujq us:kok,owo z mlodszq oslonq
ota.c.zajq·Cych skal jury ,g6rnej 'i kredy. Nalezy
zazna-czyc, ze w blokach wypi~trz-onych, pierwotnie wyst~
powaly r6wni·ez ml,odsze os.ady mezo·zoiku do kredy
wlqcznie, lecz ulegly one eruzj,i paleogensk,i,ej. Na
przelomie .oHgocenu i mi•ooenu ,o:bszar ten byl juz
spenepleni:wwany, przy czym z poczqtkiem
sedymen-tacji ·miooenu, wskutek oddzialywania tensj.i
hory-zont.alnej zostala odnow,iona siec usk1ok6w
ksztaltu-jqcych .z•arysy twOI"'zqcych si~ r•ow6w, kt6re
przy.pu-sZJczalnie uformowaly si~ osta.t.ecznie z ·~on·cem
plio-cenu. Komplekso•wa analiza utwor6w mezozoiku
stwa-rza przeslanki do wy.suni~cia wniosku, .ze w
polud-niowo-wschodni•ej .cz~sci systemu dyslokacyjnego
Poznan - Kali:Siz, blokowe struktUJTy kli1nowe typu
waoh'larzoweg.o oraz rozwini~te na ich zaloileniach
tektonkzny·ch rowy trze-ciorz~dowe .Sq nalozone w
strefie pr.zelbiegu r.ow6w .rety.cko-l:iJasowy.ch (rye. 2F).
Ruchy tektoni·cz:ne z prz·elomu kredy ,i trzecJorz~
du ~oraz trz·eciorz~dowe dopr.owadzily do ·znacznej
przebudowy r.owow r~etyck·o-liasowych, w systemie
dys1l1oka,cyjnym :Poznan '--- Olesnica. Na zna.czny,ch
od-cinkach tego systemu odtworzenie ipelmej ewolucji
row6w n.ie je·st mozHwe, gdy,Z nakladajqce si~
pro-cesy erozj1i zachodzq•c.elj mi~dzy jurq g6rnq a kredq
oraz w paleo.g·enLe, dopl"'OWadzily do znLsz:ezeni~a pra
-wie w ·calosoi kredy, jak .r6wniez znacznej cz~sci
utwor6w jury i triasu. W poludniowo-ws·chodnim '
od-dnku omawianeg.o systemu {'rejon stru'ktury
Jano-'wa), z kon·cem kredy ulegly odnowieniu pierwoine
zalozenia tektonkzne ll"'owu. Oddz·i,q.lywujqc•e na tyrn
sw
16K SV'
NE
0 L___ _ _ . . _ . L - - J 1 21crn
Rye. 4. Przekr6j geologiczno-sejsmiczny przez r6w Krzywinia (interpretacja geofizyczna wg H. Jankow-skiego i S. M1:ynarJankow-skiego, interpretacja geologiczna
wg Z. Deczkowskiego i I. Gajewskiej). 1 - g;ranlice srtJr.altyg;rafdJCIZ'ne, 2 - po,Zitomy przewoldnie re-fleikrsyjne, 3 - 1S1trefy ni•elc:iqg1mki 'Wig sejiSIIll!ilki, 4 - uSikoiki, 5 - otwo.ry wi·ermiciZe, Q+t - c!ZIWa.Doo.rrz~d + t,y,ze•ci,orzeu, J1 - lia.s, T•ne - lf·etyk, 'Dk - lkajper, Tun - rwap'ieil muslz-l·awy, T·p - ;p:s1try pialslkiQrwie>c, iP2 - ·ce,ch:Siz;ty;n, .P1 - czer• w.o-ny 'SPC1Jgowie1c, Z1 - 'PIOZiiam r.eflek:s.yjny odpowi::J.dajqrcy
iSIP<J,Ig>OIWi iP2•
Fig. 4. Geological-seismic cross-section through the Krzywin trough (geophysical interpretation after H. Jankowski and S. M1:ynarski, geological interpretation
after Z. Deczkowski and I. Gajewska).
1 - sltrartJtg;r•aphiiJc bo1UJI1Kl.a1rii€s, 2 - •relfl,eclt:iJOil1. gUitde
hOII'i-IZOns, 3 - d~sco:111.tinru:ilttes fJOund by -the se•is.rniJciS, 4 - faults, 5 - drliilOJin,gs, Q
+
t - QuaJtern.aii'y+
Te•rltiary, J1 - Lia•s,T.r•e - Rh>a,ert!ian, Tik - Ke,upel!', Tun - M·uscih.e\lkrail.k, T1p
-Bundlsanld.slte•in:, iP2 - Ze.chSitel lin, ,p1 RIOitld.·erg.ende•s, Z1 -refi!:ec.t!~on :horr•~z•on ·C>O,frr·e~pond~ng •to •the base IO·f P2 •
odcinku czynn:iki k.ompr.esj.i ho:ryz,ontalnej do,
prowa-dzily do wydsni~da wielu ibloik6w ·w formie sl
t,ruk-tur typu wachlarz·oweg·o. W podlozu trz·edorz~du
stwierdza si~ w poszczeg6lnych bloka·ch wyst~powa
ni·e utwor6w kajpru do1nego, wapienia muszlowe:go
i pstre~o piaskowca, ktore k·ontaktujq uskokowo z
oslOIIlq ·z!budowanq ze ·skal :retyckich lub
g6rnokaj-pr·owych. W·chodzqoe uprzedni•o w sklad budowy tych
blok6w mlodsze warstwy mezoz•oiku ul.e:gly
znisz-czeniu w cza1sie er·ozj,i pa1eogen.skiej.
Z przepr.o·w.adz.onych badan wy:nika, z,e na
obsza-rze poloz.onym na wsch6d od systemu dysloka·
cyj-nego Poznan - Olesnica f.ormowanie si~ row6w
przy-pada na przelom oHgocenu i miocenu, natomi,a•st
ro-wy wchodzq,ce w skl·ad systemu dys!l·okacyjneg·o
Po-Zinan - Olesnka oraz, znajdujqce si~ po jego
polud-ni·owej stronie r•owy Ch:rusdna - Nowa Wies i
Cho-bienia - Rawkza tworzyly s·i~ :pmwdopodobnie juz
z koncem eo•cenu. E. Ciuk (3) podaje, ze w
otwo-rach Globice 1 .i Miech6w {stre.fa r·owu Chrusoina
-Nowa Wi~es), stwierdz.ono pod oli:gocenem do·ln.ym o
-sady eocenu g6rnego. Przypuszczalnie z koncem
eooenu ,g6rneg.o zacz~ly si~ zaznaezac w systemie
dyslokacyjnym Poznan - Olesnica wplywy tensji
horyz·ontalnej. Doprowadzily one do rozluinienia s'
ie-ci ·istni·ejq·cych usk•ok6w i stopni·owego po:grqzania si~
wypi~trz•ony•ch poprzednio ·element6w. W efekde, na
tyd1 starszych zralozeniach tektonicznych powstal
r6w, kt6ry naj,intelllsywniej .rozwij~a,l si~ w czasie
mioeenu. Miej.s·cami j•ednak, ruchy tektoniczlile z
prze-lomu kredy i trz~eoiorz~du uraz trzeoiorz~dowe, Sq w
sySitemie dyslokacyjnym Poznan-Olesnica slabo
wyrailone lub s·i~ nie zaznaczajq. Pr•zykladem ·teg.o jest
poloZ.ony na SE •od struktury Janowa g6rnotriaso-wy r6w Wierzchowic, w kt6rego budowie :nie
stwier-dz.a si~ prz,ejaiW6w ruch6w mlodszy·ch. Ruchy te
na-tomitast ·zostaly hardzo .silinLe wyrailone w p6lno•cnooo:
-zachodnim i p6lnocnym odcinku omaw.ianego
syste-mu dyslokacyjnego. Odcinek ten je.st polozony mi~rdzy
Poznaniem a Gostyniem i zaznacza si~ w podlozu
trzedorz~du jako row tektoniczny, w kt6rego obr~bie
•sq zachowane utwory mlods·ze od wy:st~pujqcych poza
·jego granicami. W p6lnocnej cz~sci tego r-owu .
stwier-<dzono obecnosc kredy .i jury, a w
poludrriowo-wschod-nLej os·ad6w retyku.
Obecny .Obraz budowy geolog.kznej podloz•a
trze-dorz~du omawianego obszaru Z!Ostral uksztaHowany
sedymen-SW NE 1
1
..
~zyw~r1~:Dw6r31+i58 :~NowyDw6r36/60 Nowy0w0r33/62 NJ:owyDwOr40/54so'-~-
-j
___
L _ _ _ PI ---r~ --~ II
-
-
-
---J__
I~~L~'
M I 2CXl 26!\7 '--....___±
zo
l
Tre 1 ----nJ_----;-;-
-
-1 Trez
3:39,2\
m,o----J1 346,5 nJ \ 376,0 otRye. 5. Przekr6j przez row Krzywinia.
Q - CIZJ\o\ra.rrto,r:z~d, Pl - plioemen; M - mioocoen, 01 -
oligo-•Cietll, (P'OZ10Stla1e oOibj.aiSn.1ellld,a j.aik lll•a il'Y•C. 3 1i 4,
Fig. 5. Cross-section through the Krzywin trough.
Q - Qua,ter,nary, .Bl - Pld.ocene, M - MiiO:c•ene, 01 -
O!li-gocetne; o:thoer .explanatJLoniS a:s given 'in F.igs.. 3 and 4.
tacj,i g6rnego •eocenu lub w oli'go.ceni•e istnial juz sy-stem usk•ok6w .ksztaltujqcych zarysy rowu. Wyniki badan zezwalajq na wydg,gni~cie wniosku, ze r· oz-wini~te byly r6wniez w tym czasie uskoki uklada-jqce si~ poprzecznie lub skosni·e do og6lneg·o kierun-ku przebiegu rowu. Wykonane badani•a sejsmiezne i praeoe woie.rtnicze zezwolily m.in. na szcz·eg6lowe od
-zwierciedle.nie budowy rowu na odci:nku mi~dzy Czempiniem a \K.mywi:niem {ry,c. 3). Na podiSitawie wy-nik6w tych tbadm'l ustalo1no, ze szerokose rowu ·O-gran:kzooneg.o gl6wnymi usk·okami obramowujq•cymi wynosi okolo 2 km. Z analizy przekroju sejsmiczne-go wynika, ze usko.ki te zhiegajq s.i~ w utwora·ch pstrego pia:skowc:a w jednq stref~ naruszenia warstw (rye. 4).
Zaw9.rte rni~dzy tymi uskokami bloki ulegaly juz pogrqzaniu z k·oncem sedymentac}i kajpru g6rnego, przy czym zazna•czajqcy si~ w stroefie r.owu wzrost miqZS'ZOSCi ·OSad6w retyku swiadczy, ze TOW trzedo-rz~dowy rozwinql si~ na odnowi•o:nych zalozeniach tektonicznych rowu retycko-lias.owego. Wewn~trzna budowa geol·ogiczna r1owu jest uwarunkowana · zr6z-nicowanym ukladem :posz;rczeg6lnych blok6w, kt6re sg, oddzielone •od .s:iebie uskokami przebiegajqcymi r6w:nolegl.e i poprzecznie do uskok6w .gl6wnych. Przekr·oje ,geologiczne •(rye_ 5) oraz uklad wychodni podl·oza trzeciorz~du wskazujq, ze pionowe przemie-szczan.ie si~ blook6w bylo nier6wnomierne.
Z reguly, podloz·e trz,ed.orz~du w strefi.e rowu jest reprez·entow:ane przez .osady mlodsze od wystEipujg,-cych poza jego gra'l1!icami. Najwyrazniejsze odzwier-ciedlenie tego zjawisk'a ·obserwujem~ w SE cz~sci omawianego obszaru (rye. 3)_ Utwory liasu uraz warstw wieJ,ichowskkh retyku kontaktujg, tu usko-kowo z lezq·Cymi poza strefq rowu :starszymi utwo-rami retyku - warstwami zbq·szyneckimi. W obr~ bi.e a:owu z:najdow:ae si~ mogq r6wniez bloki, kt6re we wez.esniejszym prz.edol.igocenskim okres·ie byly wypi~trzone w stosunku do ·obsz:aru sqs,i•adujg,cego z rowem.
W :omawianym rejonie poczq tek formowan~a si~
rowu trzeciorz~dowego przypada n.a oligocen, a bye moze nawet na koniec eocenu. Rozklad miqzszosci o~
sad6w g6rnej ·cz~sci paleogenu wykazuje scisly zwiq·zek z uksztaltoowaniem morf,olo.gioi powierzchni podloza trz.edorz~du. W srodkowej cz~sci zhadanego odcinka r·owu powierz.chnita podloza trzeeoi·orz~du jest wyniesi.o:n:a i otbniila si~ stopni•owo za:r6wno w .kie-runku NNW, jak i SE.
Wyraznymi kr,aw~dz·iami morfO'logkznymi
podkre-slone Sq ta'kze pOlUdnJiOWO-Za•chodnie i
p6lnoono--WSChodnie granice T'OWU. W pierwszym etapi·e badan
podano (11), ze dno rowu obniza si~ w kierunku SE, co jest zgodne tylk.o dla oddnka rowu 6wczesnie rozpoznanego. Bi·OTqC pod uwag~ wyniki nowszych badan, obejmujq·cych dalsze ·cz~sci rowu trz,eba pa:zy-jg,e, ze powierzchnia morf.olog•i·c•zna podloza trzecio-rz~du w jeg·o obr~b:ie jest dose znra·cz:nie zr6micowa-na. Badania te wy.kazaly, ze najw.i~ksze miqzswsci osad6w g6r.nej cz~sd paleo:genu Sq zw.iqzane z.e strefg, tv.rorzCj,cego si~ ,r,owu. Wyrai:na reduk·cja ich miqzsz, os-ci nast~puje w kierun.ku SW o.raz NE jego kraw~ dzi, przy czym kr:aw~dzie te majg, 'Z.godny prz•ehi,eg z gl6wnymi usk,okami ·obramowujq•cyml. Rozluzn: io-na wskutek oddzialywania tensji horyzontalnoej s,iee uskok6w spowodOIWala subsydencj~ bl·ok6w znajdujq-cych S·i~ w podstaw:ie TOWU trz·ed.orz~dowego. Z od -nowionej w ·cza•sie formowani1a si~ rowu sieci uskoo-k6w, kons·edyment:acyjne byly zar6wno uskoki gl6w-ne, jak i znaczJ1a cz~se uskok6w rozdzielajg,cych po-szczeg6lne bl·O:koi. Subsydencj~ ·ty·ch blok6w kompen-sowala wzmozona sedymentacja .osad6w g6r,nej cz~ sci paleogenu, miocenu i pl.ioce:nu.
Z analizy :roz.kladu .miqzsz,osci ty~ch ogniw wyni-ka, ze podstawa Y:OWU trzeCtitOTZ~doweg•O, dbnizyla Si~ w stosunku do j.ego kraw~dzi od ki1kudziesi~ciu do okolo 150 m. 'W wyrniku tego ·obrrize:Illi:a warstwy g6r-nej cz~sei paleogenu •i dolnej ,cz~sd mioc•enu zostaly zerwane wzdluz lini.i gl6wny.ch usk·ok6w • O!bramowu-jqcych, natomiast mlodsze ogniwa miooenu oraz o-sady pliocenu .odks•ztaloily •si~ fleksuralnie (ry·c. 5).
LITERATURA
1. B las z k i e w i c z A., C i e s 1 ins k i S. et all. -Zarys stratygra:fii ·i tektoniki poludniowej cz~sci
niecki l6dzkiej. Kwart. Ge:oL 1968 nr 2. '
~. B i e r n a t S. - Problemy tektoniki ·i morfologii stropu mezoz.oiku mi~dzy Belcha towem a Dzia-loszynem. Ibidem.
3. C i u k E. - Nowe stanowisko eocenu g6rnego i olie-ocenu dolnego w rejonie Gltobic, Sza,szowic
i JVI:iechowa (woj. leszczy1'l.skie) w SW cz~sci
mo-nokliny przedsudeckiej. Prz. Geol. 1977 nr 1.
4. Dad 1 e z R. ' - Jura dolna [W:] Budowa
geolo-gkzna Polski, t. I, cz. 2, Wyd. Geol. 1973.
5. Dad 1 e z R., K o pi k J. - Stratygrafia i pa-leogeog,rafia jucr:-y. BiuL Inst. Geo1l. 1972 nr 252. 6. Dad 1 e z H., Franc z y k, M. - Znaczenie
pa-leogeogra·fkzne i paleotektoniczne garibu
wielko-polsk•iego w czasie jury dolnej. Biul. Inst. Geol.
1976 nr 295.
7. Dec z k ow ski Z. - Charakterystyka osad6w jury dol:nej i srodkowej obszaru kalisk·o-cz~sto
r.howskiego. Ibidem.
8. D e c z k ow s k i Z. - Budowa geolog:iczna po-krywy permsk•o-mezozoicznej i jej podloza we wschodniej cz~sci monokliny przedsudeckiej (ob-szar kalisk·o-cz~.stochowski). Pr. Inst. Geol. 1977
t. 82.
9. D e c z k o w s k i Z., G a j e w s k a I. - Charak-terystyka ·starokimeryjskich i larami}ski,ch struk-tur blokowych mono'k·liny przedsudeckiej. Kwart. Geol. 1977 nr 3.
10. D e c z k ow s k i Z., G a j e w s k a I. --- Budowa geologkzna .podltoza retyku obszaru monokliny przedsudeckiej. Ibidem. 1979 nr 1.
11. 0 s i j u k •D. - W~glonusnose trzedorz~du w ro-wie Krzywina (woj. poznanskie). Biul. Inst. Geol.
1968 nr 208.
12. P ·o z a r y ski W. - Rowy tektoniczne kimeryj-skde na tle ewolucji strukturalnej Nizu Pol,ski. Kwart. Geol. 1970 nr 2.
13. Poza,ry,ski W. - Tektonika ·elewa.cji a:adom-sk•owskiej. Roczn. Pol. Tow. Ge·ol. 1971 z. 1.
14. P .a z a r y ski W. Obszar
swi~tokrzysko-lu-belski; Elewa·cja radomszczanska [W:] Budowa
geologiczn.a Po·Lski :t. IV - Tekton~ka, cz. 1. Niz
P·olSiki. Wyrd. Geo'l. 1974.
15. S o k o low s k i J. - Charakterystyka g·
eologicz-rna i strukturalna obszaru .przedsudeckiego. Geol.
Sudet. 1966 t. 3.
SUMMARY
The paper presents an outline of g-eological
stru-cture of n~gi,onal dislocation systems ·of the F.
ore--Sudetic Monocline (Poznan - Kalisz and Poznan
-Ol·esni:ca .system1s), wi<thin whkh
Keuper-Rhaetian--Lias and Tertiary troughs have developed. Other
major trough ,sltrruotures of this ,region are also
dis-cussed. The bor,ehol·e and geophyskal, especially
re-flection seismics data made it rpossible t·o reconstruct
\Sipa,tial :r·elartio'llls between ~the ·troughs and their
evolution. It was f.ound that Mesozoic troughs were
forming rin the area of the Fore-Sudetic Monocline
from the end o:f sedimentation of the Gypsum Beds
(Upper Keuper) till the end o:f the Lias.
The next phase of !formation of troughs followed
tectonic .movements from the turn of the Cretaceous
and Tertiary. The movements resulted in urplift of this area and its suibsequent erosio:n in the Pa<leo-gene. The studies showed that the troughs occurring
east ·of the .Poznan - Olesnica dislocation system
began to originate at the beginin,g of the Miocene
whereas those ibelongi.ng to the .Poznan - Olesnica
system as well as Chrusdan - Nowa Wies and
ChrOibnien - Raw:i,cz troughs 1presumaibly begarn to
·ori.Jgilnate as early as the Late ·Eocene.
16. S o k :o lows k i J. - Obszar przedsudecki [W:]
Budowa geologiczna Polski t. IV Tektonika
cz. 1 Niz Bolski. Wyd. Geol. 1974.
17. Urban ·ski R., Z o l n i e ·r c z u 'k T. - Uwagi
-o tektonice utwor6w mezozoiku na obszarze
przedsudeckim. Nauk. Tech. Kon:fer. Geol. Zielo-na G6ra 1977.
PE310ME
B CTaTbe pacCMOTpeHO reOJIOrHqeCKOe CTpoeHHe
pe-rHOHaJibHbiX ,ZJ;HCJIOKaLV10HHbiX CHCTeM npe,n;cy,n;eTCKOM
MOHOKJU1HaJIH (ITo3HaHh - Kam1lli M IT03HaHh-
OJiec-HMu;a), B npe,n;eJiaX K'OTOpbiX HaXO,Zl;SIT'CSI BITa,ZJ;HHbi
B03-paCTa Kei1:rrep-peTHK Jie:tfac H T{)eTHqHhre Brra,n;HHhi. OrrHcaHhi TaK2Ke caMbie Ba:R\:Hhie MeCTHhre cTpyKTYPhi B cpOpMe BITa,ZJ;HH, HaXO,ZJ;SII.IJ;HeCH Ha :3TOH TeppHTOpHM. ,Z1;aHHble IJoOJiyqeHHhie l13 6ypOBbiX CKBa:R\:HH J1 pe3y Jlb-TaTbi reOcpH3J1qeCKHX HCCJie,ZJ;OBaHHM, npe2K,n;e BCero CeMCMJ1qeCKHX pecpJieKCHBHhiX HCCJie,ZJ;OBaHJ1:t1:, C,ZJ;eJiaJIH B03MO:R\:HhiM orrpe,n;eJieHMe ITpOCTpaHCTBeHHOM CHCTeMbi Brra,n;HH H HX 3BOJIIOIJ;HH. YcTaHOBJieHo, qTo Me3o3ol1:cKHe BITa,ZJ;MHbi Ha TeppMTOPHH npe,n;cy,n;eTCKOM MOHOKJIHHaJIH o6pa30BaJIHCb HaqwHaSI C KOHeqHOM CTa,ZJ;HH Ce,ZJ;HMeH-TaiJ;HH rHITCQBblX ITJiaCTOB ,Zl;O KOHIJ;a JieHca.
CJre,n;yiOLu;H:t1: 3Tarr pa3BHTHH Brra,n;HH HaqwHaeTCH ITOCJie TeKTOHMqeCKHX ,Zl;BJ12KeHHM Ha rrepeJIOMe MeJia J1 TpeTJ1qHOrQ nepHO,ZJ;a. 3TH ,II;BJ11KeHHSI Bhi3BaJIH ITO,Il;-HSITHe paCCMaTpvmaeMOM TeppHTOpl1J1, KOT.OpaSI B naJieO-reHe 6hiJia rro,n;BeprHyTa rrpou;eccaM 3p03J1H. M3 rrpoBe-,n;eHHhiX MCCJie,ZJ;OBaHMM BM,Zl;HO, qTO Ha TeppMTOpMH pac-ITOJI02KeHHOM K BOCTOKy OT ,Zl;Y.tCJIOKaiJ;HOHHOM CHCTeMbl ITo3HaHh- OJieCHHu;a Brra,n;HHhi HaqaJIHCh
cpopMHpo-BaThCH B HaqaJie Ml10IJ;eHa. 3aTO BITa~HHhl BXO,Zl;SII.IJ;Me
B cocTaB ,n;HcJioKaiJ;HOHHOM CHCTeMhi IT03HaHh -
OJiec-uwu;a, a TaK2Ke Bna,n;MHhi XpycTwHa - HoBa Bech :v.r
Xpo6eHH- PaBMqa HaqaJIH cpopMMpoBaThCH no Bce11: BepORTHOCTY.t y2Ke B BepXHeM 30UeHe.
EWA HERBICH
Insrty!tut Ge-olo.giczny
0
R
O
'
ZLAM
I
E GORNOSLl\
S
KilV
l
W latach 1973-1977 autorka wykonyw.ala na
ob-szarze G6rneg'o Slq,ska prace tektonicz.ne, kt6ry.ch
ce-lem bylo prz,epr.owadzenie analizy tektonicznej sied
uskokowej G6r:noslq,·s.kieg·o Zagl~bia .W~glowego (12).
Jednym z anahz.owanych zagadnien ibyly zwiq,zki
struktur faldowych z uskokami. · R'ozwazania nad
za-leznosciq, faldy - usk·oki doprowadzily autork~ do
przekonania o ti:stnieniu w podlozu zagl~bia duzej
struktury niedq,glej nazwanej rozlamem
g6rnoslq,-skim.
J:ak w:iadomo, na tle .og6lnie nieckowatej
struktu-ry GZW wy.r6Z:n.ia .si~ w utworach karbonskich
nie-ck~ bytoms'kq, na p6lnocy, a dalej ku poludni,owi
siodlo .gl6wne 1i .nieck~ gl6w:nq,. Inter·esujq,cym po,
glq,-dem na tektonik~ ·vagl~bi:a jest koncepcja zaleznosd
struktur karbonu produktywnego od skons,
olidowane-go podloza {16), opier:ajq,ca s·i~ na material·e
wie:rtni-,czym i geofi:zy.eznym. Wedlug A. Kotasa (16) gl~bo
kie podloze GZW st:a:now.iq, utwory prekambryjskie,
rozbite na trzy kompleksy r6zniq,ce si~ eechami
geo-J.og.icznymi i geofizycznymi (rye. 1). Kompleksy te
konta:ktujq, ze 1sobq, wzdluz powierzchni nieciq,glosci
- T•OZlam6w II rz~u. K10mpleks srodk·owy starnowi
tzw. strefa :intruzywna, oddzielajq,ca kr~ c.ies·zynskq,
na poludniu od kry bytomsk·iej :na p6lnocy. W
pod-lozu wschodniej granicy zagl~bia wy:st~puje rozlam
I rz~du, oddz.ielajq,cy pr·ek~mbr GZW
oct
prek9-m-bru Bzesz.otar. ·
UKD 5~1.243.035:(438.23GZW)
W podlozu prekambryjskim na pogTankzu siod!a
gl6wnego i niecki gl6wnej przebi·ega lineament,
wy-T.G. - z . I KOMPLEKS 00. I k ro ci eszynska) skary metamorficzno-mogmowa 0,_____.3.0 k m - - - 1 t:.z 2 •Kr. 3
Rye. 1. Granice prekambryjskich kompleks6w
struk-turaLnych wg A. K.otasa, 16.
1 - grani.c•e kompleks6w 'struktur.aJnych, 2 - p.rzyro•sty
allJOiffiailH grarwime<tryc:z.nych, 3 - wazniej1sz.e m.iasrt;a: TG
-Ta;rnD!Ws(k:ie G6ry, P - Bs~I:.c1zy:na, 0 - OSitrawa, Ka -
Ka-towic·e, Kr - K.rak6w.
Fig. 1. Boundaries of Precambrian structuraL
com-plexes (afteT A. Kotas, 16)
1 - boundaries of str:ucturnl ·compl·exes,, 2 - 'incre>ments of
gravity anomalies, 3 - majo·r toiWnJS: TG - Ta;rn10wskie
Go-ry, p - P,~C:ZYina, 0 - Osrtrava, Ka - :Kq.toWiic·e, Kr ~·