Cechy szczeg61ne - zachowane ksztalty oraz ne-rawacja blaszek li~ciowych, latwa ·oddzielnoA~ pozio-ma poszczeg6lnych nablonk6w.
For m a w y s t ~ pow ani a i u d z i aI w b u-d 0 w 1 e po k I a d u. Ten skladnik w~gla tworzy drobne. soczewkowate .przewarstwienia lub nieregu-Iarne. pakietowe skupienia. W polskich zlozach s~o
tykany nadzwyczaj rzadko (o wiele cz~klej lutil.e. rozproszone nablonki). Udzial w budowie pokladu zoikomy.
Po c hod zen i e. Ta odmiana w~a jest zbudo-wana z odpornych na nlszczenie kutykul, tJ. nablon-k6w liAci - gl6wnie drzew i krzew6w. .
P l' a k t y c z n e z n a c zen i e. Ze wzgl~du na sporadyczne i bardzo nieliczne wyst~powanie nie· ma praldycznego znaczenia. . 9. Wwle1 nprope1owy C e c h y fi z y c z n e: Barwa - czarna. Struktura - bezpostaciow8. Tekstura - warstwowana.
PrzeIam - gladki, nieregularnie kostkowy. Cechy szczeg61ne - polysk tlusty do smoiowo--szkliBtego.
For m a w y s t ~ pow ani a i u d z i aI w b u-SUMMARY
The paper presents a new practical subdivision
of brown coal from the Tertiary of Poland, which may be .used for geological. surveying of mines and for analysing borehole· profUes. In this subdivision the lithotypes and their groups are· accepted . as the most important megascopic units and the only sys-tematic units distinguished.
DescrIptions of llthotypes, made· according to the unified scheme, comprise some diagnostic features sufficient for unequivocal .differentiation . of the va-rietes of brown coals, independently of· the state ·of their preservation (fresh;· dry ·samples or core sam-ples moistened With a washer).
d 0 w i e p 0 k I a d u. Wyst~puje sporadycznie w po-stael warstw 0 r6znej gruboAci.
Domhszki mineralne. Cz~ste cienkie przewarstwienia i· zapr6szenia matedi wapiennej na plaszczyznach oddzielnoAci warstwowej tub w postad fragment6w skorupek zwierz~cych w masie wf:gla.
Po c hod zen i e. W~giel ten powstal jako osad denny z roAl1o wodnych· (gl6wnie glon6w) i cz~cio
wo organizm6w· zwierzf:cych w procesie rozkladu bez-tlenowego.
P l' a k t y c z n e z n a c zen i e. Z powodu
loka!-nego i nie1iczloka!-nego wystf:powania Die ma specjalnego zastoso"Wanla praktycznego.
L·ITERATURA
1. Gothan ··W., P1et.sch K., Petraschek W. F. - Die Begrenzung der Kohlenarten und die Nomenklatur der Braunkohle. 1927.
2. K r u s z e w ski 1'. Badania petrograficzne
w~gli brunatnych z kopalni Tur6w. Prace G16wn. Inst. G6rn., cz. I, cz. Il, cz. nI, Katowice, 1960, 1964,1966.
3. K l' U S Z e w ski T. - Zalozenia, cele i metody-ka badan petrograficznych wWi brunatnych. W~
giel Brunatny, 1965, or 3.
4. Materialy z posiedzefl. konferencji - Internatio-nal Commission for Coal Petrologie, 1976.
PE310ME
ABTOPJ:d ~Hl'8IOT HOByIO npaltTH'IecxyIO K.1I8CCK -<pHlI:~ l5ypJ:dX yrJIeA TPeTH'IHI>IX 38JIelKeA fio.m.um, KOTOpaH npe~HaSHa'leHa ~JIH KCDOJlh:JOBallHII B upo-Itecce ropHhIX p8spal5o'l'OK H l5ypom.IX pal50T DO yrJIHII.
KJIaccH<PHXa~ npe;!IYCUQ'l'PHBaeT m.~JIeHKe JIHTO-TlmOB H me rpyUlI BKa'leCTBe OCHOBHhIX MaKPOCKO-IIJAeclOOl: sneu:eHTOEI.
B OIIHC8HKJ( JIH'l'OTHIlOEl, C'OCTaBJIeHHOII DO e,I{ImOA cxeMe, ~KCh H36paHHhle DPH3HaKH, DOSBOJIH-IOIqHe AOCTOBePao· onpe~eJIH'I'& pa3HOElH~JiOCTH 6yphIX yrneA El paSHOM JOi: C'OC'l'OHHHH (cyxorir,· YBJIalKHeHHOII 6ypoElhIJI p8CTBOPOII El ltepHe" If: up.).
ANTONI KLECZKOWSKI, . .JA~ MOTYKA, ZBIGNIEW WILK •. STANISl.AW WITCZAK Inlltytut Hydrogeoloall 1 oeoiogii Intynierllkiej
ZMIANY NIEKTORYCH OCENHYDROGEOLOGICZNYCH
~KAI.. ZW~~YCaZ
G~80KOSCli\.
Badani8. zmian wskamik6w hydrogeologicznych skal z gI~bokol§cill prowadzone w Instytucle Hydro-geologii i Geologii InZynierskiej· majl\ juZ. tradycj~
ph:tnastu z
glint
lat Podejmowane byly przy okazji rozpoznawania hydrogeolog!cznych warunk6w z!6z i prognozowania zawodnienia kopaln. Okreilano wa ... runki zawodnienia zl6Z w~gli kamiennych w zagl~biach w~glOwych g6rnol§lllSkim i lubelskim oraz ·rud cyDkowo-olowiowych w rejonie olkuskim. . Przed-miotem badaii byly skaly karbonu i triasu, · ozna-czono takie wame ich cechy, jak: wsp6iczynniki po-rowatoAci og61nej (calkowitej) - n, efektywnej -
ne,
zwanej tat sluszniej porowatoAc~ otwartil, wsp61-czynniki odsllczalnoAci -. f.' oraz wsp61czynniki fll-tracji - k. W niniejszym artykule zaprezentowano tylko zasadnicze wyniki tych badafl. Ich szersZllana-~. oraz dyskuaj~ · por6wnawcZll z wynikami· prac innych badaczy, dotycZllCYclt 10nych obszar6w, znaj-dzie czytelnik w zacytowanych pracach autor6w.
Pierwsze badania nad zmiennoAcill cech hydro-geologicznych ska! z gl~bokoAcill podj~te zostaly przez Z. Wilka (9, 10). Objw one zmiany" porowatoAci og6lnej - n w najwyZszych ogniwach g6rnoAlllsldego karbonu produktywnego - westfalu D i C, a wi~
w warstwach llbillskich i laziskich".z okoUc
Jaworz-UKD U8.331.4.0:1i1l2;3/.1113:BII3.44:6U.U(438)
na, Sierszy i Libil\Za. Zal;ladniczym typem skaly plonnej w· obr~bie tego komplekBu warstw 1R\ pia-skowce. Zbadano z g6rll 200 pr6bek tych skal, pobra-nych z pi~u otwor6w wiertniczych w odst@ach pionowych, przeci~tnie co 10 ·m, w przedziale gl~
bokoAci. od· 20 m do 715 m. Do okreAlania porowa-taAci og61nej stosowano bardzo .dokladny. spos6b po-Aredni,: oparty na oznaczaniu ·cif:zaru w!aAciwego me-todll piknometrycznll i ci~aru obJ~to$clowego meto-dll
~owll-Wynild badan przedsta:wiono w uldadzie pora-watoA6-glf:bokoA6 na rye. 1. Duty rozrzut punkt6w spowodowany jest tym, ze wh6d piaskowc6w, z
punk-tu widzenia skladu· ziarnowego i spoiwa, znajdujll
si~ r6Zne ich rodzaje, kt6re ulegaly zr6znicowanej kompakcji. Otrzymany diagram punktowy wskazuje na slabo zaznaczajllcy si~ spadek porowatoAci og61-nej wraz z gI~bokoAcill poboru pr6bek i na niskll
korelacjt: tej zaleznoAci. .
. Nieco wyrainiejszy obraz otrzymano w drodze interpolacji przy rozpatrywaniu pr6bek. piaskowc6w okreAlonej . klasy ziarnowej (ryc. ·2). Zmian~ poro-watoAci z gl~bokojcill zilustrowano ponadto za
po-m~ krzywych rozkladu cz~toAci wsp6lczynnika porowatoAci· w czterech przecizlalach gI~boko~ci
