Na choroby ziemniaka Tanos® 50 WG i Curzate® M 72,5 WP. 

42 Ziemniak Polski 2005 nr 3

+ t e k s t s p o n s o r o w a n y + t e k s t s p o n s o r o w a n y + t e k s t s p o n s o r o w a n y +

®

Środki dla Rolnictwa

NA CHOROBY ZIEMNIAKA

TANOS

_{50 WG I CURZATE}

_{M 72,5 WP}

chrona plantacji ziemniaka przed chorobami jest jednym z najistotniejszych elementów agrotechniki tego gatunku.

Zaraza to niewątpliwie najważniejsza gospodarczo i najgroźniejsza choroba grzybo-wa ziemniaka. Coraz częściej notuje się przypadki ponad 50-proc. strat plonu w polu spowodowanych epidemią zarazy.

O

Pojawienie się i rozwój zarazy są także ściśle związane z warunkami pogodowymi. Sprzyjające są zwłaszcza długotrwałe deszcze lub długo utrzymujące się mgły, a na-wet rosa. Pierwsze infekcje zarazowe następują w niższej temperaturze, w granicach 12-15o_{C. Dalszy rozwój zarazy przebiega najintensywniej w temperaturze powyżej}

20o_{C. W warunkach utrzymującej się przez kilka dni wilgotnej i ciepłej pogody}

nie-chroniona plantacja ziemniaka może zostać zniszczona już w ciągu paru dni.

Szczególnie niebezpieczna forma łodygowa zarazy, wcześniejsza od formy liściowej, atakuje roślinę od wierzchołka. Na porażonych łodygach widoczne są wydłużone brunatne lub czarne plamy, prowadzące nawet do przełamań. Co gorsza, wysoka temperatura powietrza (30o_{C) nie hamuje rozwoju choroby. Dlatego też zaraza}

łody-gowa szarzy się epidemicznie.

Jednak zdecydowanie powszechniej na plantacjach ziemniaków występuje wolniej rozwijająca się forma liściowa zarazy. Pierwsze widoczne objawy to początkowo niewielkie, nieregularne, jasnozielone plamki, przede wszystkim na dolnych liściach. Rozwijające się plamy mogą w konsekwencji prowadzić do zniszczenia całych liści i łodyg, niszcząc w końcu całe rośliny.

Bezpośrednim i dotkliwym efektem rozwoju zarazy jest znaczny spadek plonu bulw i pogorszenie ich jakości. Zniszczenie 50-70% powierzchni liści zatrzymuje całkowi-cie przyrost plonu. Bulwy porażone zarazą gniją w czasie przechowywania. Są po-nadto wtórnie atakowane przez inne grzyby i bakterie, zwiększające dodatkowo stra-ty. Z kolei przechowywane porażone bulwy stanowią najważniejsze źródło choroby w roku następnym.

Zabiegi profilaktyczne, takie jak: możliwie wczesne terminy sadzenia, podkiełko-wywanie lub pobudzanie bulw, niszczenie źródeł infekcji, formowanie wysokich redlin chroniących bulwy przed infekcją i wreszcie uprawa odmian odpornych, są jednym z elementów walki z zarazą.

Ziemniak Polski 2005 nr 3 43

Jednak podstawowym sposobem zapobiegania chorobie pozostaje w dalszym ciągu ochrona chemiczna. Szczególnie istotny jest termin pierwszego zabiegu. Ze wzglę-dów praktycznych na plantacjach odmian bardzo wczesnych i wczesnych zabieg ten trzeba wykonać w okresie zwierania się roślin w rzędzie, a na plantacjach odmian późniejszych wtedy, gdy na odmianach wczesnych (w danym rejonie) wystąpiły pierwsze objawy choroby.

W okresie tym, czyli na początku wegetacji ziemniaka, istnieje także duże niebezpie-czeństwo wystąpienia innej choroby – alternariozy, której objawy mogą być bardzo podobne do początkowych objawów zarazy. Dlatego do pierwszych 1-2 lub nawet 3 zabiegów warto sięgnąć po fungicyd, który skutecznie zwalcza zarówno zarazę, jak i alternariozę, np. Tanos® _{50 WG firmy DuPont.}

33,9 38,1 42,2 30 35 40 45

Plon t/ha

Tanos 0.4kg / Tanos 0.4kg / Curzate M 2kg /

Tanos 0.4kg / Tanos 0.4kg / Curzate M 2kg / Curzate M

% porażonych bulw ( ocena 4 tygodnie po zbiorach )

Aksamitka

Rys. 1. Wpływ ochrony ziemniaka preparatami Tanos® 50 WG i Curzate® 72,5 WP na rozwój zarazy, plon i zdrowotność bulw. Bonin 2000

44 Ziemniak Polski 2005 nr 3

W warunkach sprzyjających rozwojowi choroby kolejne zabiegi fungicydowe po-winny być stosowane w krótszych odstępach czasu. Dobrze jest stosować preparaty działające kontaktowo i wgłębnie, jak np. Curzate® _{M 72,5 WP. Fungicydy o}

działa-niu wgłębnym nie przedostają się do bulw, ale działają w miejscu naniesienia, a tak-że w kilku warstwach komórek w głąb, niszcząc grzyb, który zaczął się już rozwijać, nawet wtedy gdy zakażenie nastąpiło 2-3 dni przed zabiegiem.

Ponadto zaletą Curzate® _{M 72,5 WP jest możliwość jego wielokrotnego stosowania}

bez ryzyka uodpornienia się patogenu, co jest niezmiernie ważne zwłaszcza w wa-runkach intensywnych technologii uprawy. Czynne składniki fungicydu, cymoksanil i mankozeb, uzupełniają się, wykazując dodatkowo wzmożony efekt grzybobójczy. Cymoksanil wnika w tkanki roślin, a mankozeb chroni je od zewnątrz. W ten sposób części nadziemne ziemniaka są całkowicie zabezpieczone. Nawet rośliny odmian o najdłuższym okresie wegetacji pozostają zdrowe i zielone do zbiorów.

Od czasu wprowadzenia preparatu Curzate® _{M 72,5 WP do praktyki rolniczej, tj. od}

kilkunastu już lat, stale zwiększa się liczba producentów wykorzystujących ten pro-dukt. Uprawa ziemniaków chroniona fungicydem Curzate® _{M 72,5 WP umożliwia}

uzyskiwanie wysokich plonów dobrej jakości, zaspokajających najbardziej zaawan-sowane technologie nawet w niesprzyjających warunkach pogodowych.

Badania prowadzone w Zakładzie Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka IHAR w Bo-ninie na stosunkowo wrażliwej odmianie Aksamitka potwierdzają, że programy ochrony przed zarazą oparte na fungicydach Tanos® _{50 WG i Curzate}® _{M 72,5 WP}

spowalniają nawet pięciokrotnie tempo rozwoju tej choroby. Dzięki temu, że nie rozwijają się plamy infekcyjne, liście nie zasychają przedwcześnie. Możliwe zatem było uzyskanie większych plonów bulw (o ponad 8 t/ha).

Co najważniejsze, zastosowanie programu z preparatami Tanos® _{50 WG i Curzate}®

M 72,5 WP umożliwiło uzyskanie plonu zdrowych bulw, spełniających wymogi ja-kościowe. Ponadto bulwy te jako sadzeniaki nie staną się źródłem infekcji w kolej-nym roku uprawy.