Sypniewo, woj. ostrołęckie

(1)

Urszula Perlikowska-Puszkarska

Sypniewo, woj. ostrołęckie

Informator Archeologiczny : badania 19, 146-147

(2)

nowa y:pi' f *1Ш в k p b w ołyńskiego, frag m w * ozdoby m allnkuw atej o ra z k ilk a żelaznych gwoździ. P o z o sta łe / 4 / g ro b y posbaw ione były Jakichkolw iek Śladów, św iadczących o obecności obudowy b m i n o e j , dzięki c ie rn a naJprawdopodobtUeJrn ie zo stały spenetrow ane. W jednym wypadku układ sz k ie le tu z o sta ł u a ru - aaony w tr a k c ie o r k i, p o z o sta łe pochówki z a c ta w a ły e l f w uk ład zie pierw o tn y m , tan. zo rientow ane w zdłuż o i l Б -W , s c s a n t ą sk ie ro w an ą n a zachód,

W ypoeaam i« g ro bów te j c z ę śc i cm e n ta rz y sk a je s t w y ra ź n ie u b o ż sz e n iż p o zo stały ch , odkrytych dotych c z a s n a tym obiekcie. Uzyskany z nich m a te ria ł zabytkow y stanow ią: n e llc z a e fra g m e n ty c e ra m ik i, 2 p r z ę ś li- k i, 9 gwoździ żelaznych, 2 fra g m e n ty brązow ej sp rz ą c z k i do p a s a , 2 n o te te la z o e o r a z 3 fra g m e n ty p rz e d m io tów żelaznych. *

Badania prow adzone a a stanow isko 1 w la ta c h 1983-85 zlokalizow ane n a o tr z e ź tt żw irow ni, o k re ś liły pohiibilowo-*weela>dni z a się g cm e n ta rz y sk a o ra z po tw ierd ziły w c z e śn ie jsz e u sta le n ia ch ro n o lo g iczn e /X I- уттт щ , / ш P rz eb ad an o ogółem 19 obiektów grobow ych, ic h c h a ra k te ry sty c z n ą cechą je s t w y ra ź n e z ró żn ico w a n ie pochówków kobiecych 1 m ęskich: ta k pod w zględem fo rm y i w ielk o ści g r o t a , ja k 1 jego w yposażenia. Groby kobiece mą znacznie w ięk sze 1 stosunkow o bogato w yposażone, w o d ró żn ien iu od n iew ielk ich fo rm grobów m ę skich, po z la ta ją c y c h je d jn le sp o rad y cz n ie sk ro m n e d a ry . Stanow isko zostało w k z i c a p o et op&lu zdew astow a n e w c z a s a c h nowożytnych 1 w sp ó łczesn y ch , w w iększości zachow ały a lę jedynie głębiej usytuow ane pochówki.

ftttdprHŁ zakończono. S T R O fiZ ia gm.Neldm woj, poznańskie Stanowisko 1

S ULEJOW-PODKLAfl ZTOK ZÄ woj, piotrkow skie

Stanow isko 4a

p a tr z

o k re a wpływów rzy m sk ich

Muzeom A rch eo lo g iczn e i Б tao g ra fic z n e w Ł odzi

p row adził m g r M ieczysław G ó ra / a u t o r sp ra w o z d a n ia /. F inansow ał WKZ w P io trk o w ie T ry b , O sada o tw a rta /Ю -Х Ш w. / . P r a c e prow adzono n a o bas a r z e pól p rz y le g a ją c y c h od północy do k la s z to ru w Sulejow i e -P o d k ła g z to r zu, w re jo n ie w ysokiej te r a s y , tuż nad sta ro r z e c z e m P ilic y . Główną uwagę skierow ano na ro zp o zn an ie te re n u na północ od p rz y k la sz to rn e j d ro g i polnej w kierunku do łąk 1 r z e k i P ilic y , nazyw anej p rz e z m iejscow ych d rogą n a Iwan. An s il a a ź ró d e ł h isto ry czn y ch , w tym ta k ż e m ap, w skazyw ała ua bardzo s t a r ą m e try k ę te j d ro g i. O gółem p rzeb ad an o o b sz a r 4 aró w . P o z o w a n ie do p r z e b a ta n la d ru g a , południow a s tro n a pól p rz y le g a ją c y c h do tego sz lak u drożnego.

N atrafio n o obok te j d ro g i na 4 w cze an o śred n lo w lecm e ja m y o sa d n ic z e , W ic h w y pełniskach znaleziono

2 c a łe naczy n ia gliniane, 3 noże, o s tro g ę , sz y d ło , ü c z a e gw oździe ż e la z n e , 3 o se łk i, 7 p rz ę śllk ó w , w tym 1 w apienny, a p o z o sta łe z gliny, f r . kam iennego ż a rn a ro tacy jn eg o , f r , glinianego c ię ż a r k a t kac klagu, ułam ki naczyń glinianych, fr„ polepy, p rz e p a lo n e k o ści z w ie rz ę c e l f r . w ęgli drzew nych.

W stępnie p odjęta te ż p ró b y p rz e b a d a n ia w spom nianej d rogi. C z te ry row ki sondażow e, k tó re w różnych m ie jsc a c h p rz e c ię ły ten o b iek t, n ie ujaw niły stra ty g ra fie am ego w ystępow ania w arstw kulturow ych. W je d n e j, n a ogół siln ie p rz e m ie sz a n e j z ie m i, c z ę s to z g ru z e m , znajdyw ano ró ż n e kulturow e zabytki a rc h e o lo g ic z n e od o k re su wpływów rz y m sk ic h aż po w sp ó łc zesn o ść, Z ciek aw szy ch z n a le z isk w ym ienić n a le ż y ałam k i naczyń glinianych t o k re su wpływów rz y m sk ic h ) w c z e c te g o śre d n io w ie c z a , że la z n y bełt do k u sz y z XIV w . , p o tłu czone gliniane k a lle s XV1-XVH w.

Badania będą kontynuowana.

SYPNIEWO p p P ra c o w n ie K o n serw a cji Zaby tków 'w o j. o s tro łę c k ie P ra c o w n ia A rch e o lo g ic z n o -K o n se rw a to rsk a

O d d ział w W arsz a w ie

B e ta n ia prow adziła m g r U rsz u la P erllleow eka - P u s z k a r a k a . F in a n sow ał WKZ w O s tro łę c e , D elew iąiy яедап badań. C m e n ta rz y sk o i o ead e pod grodowa /Х1-Х Щ , X V U -X V U w. / .

Be ta n i a k o n c e a trtm a ły a lę w ć w ia rtc e p ó łn ocna-zachodniej с m eo ta r zy sk a. W ytyczono t r z y wykopy o łą c z n e j pow ierzchni 75 m , W yeksplorow ało 95 grobów. Ł ą czn a Ilo ść grobów na tym stan o w isk u wynosi 1. lOO, Stw ierdzono duży p ro cen t z n iszczen ia pochówków spowodowany użytkow aniem te re n u d la celów ro ln iczy ch ,

W a r z e 4 В ćw A stw ie rd zo n o w ystępow anie dziew ięciu w arstw pochówków* w p o zo stały ch wykopach zadokumentowano cd tr z e c h do s z e śc iu w arstw . C zęść pochówków w ystępow ała w tru m n a ch . Ш ; one k sz ta łt p ro sto k ą ta lub tra p e z u zw ężonego w nogach z m arłeg o . W kilku p rzypadkach p rz y tru m n a c h zn alezio n o gwoź dzi s , Itmą fo rm ą g r o ta były pochówki w jam ach grobowych bez tru m ie n . Z m a rli byli u k ła ta u i w pozycji w yprostow anej na w znak, w zdłuż oat w schód-zachód, głową oa zachód, r ę c e u ło żen e w zdłuż tułow ia. U n ie k tó ry c h z m a rły c h s tw ie rd z a m u ło żen ie r ą k n a k o śc ia c h m te ta ic y lub na p ie rsia c h . Z d a rz a ły s ię jed n ak od ch y le n ia od ta j zasad y . Z m a r ły « g r o t a n r 1 .0 2 5 byt e łe ż c a y z p o * u rc * a o y m l n r g a ^ .

(3)

147

-K a jllc s u e je Ł ą f r i ^ ę »»byiko* w je tę p o ją c y th u * m n o » l.k u auaow U y m o n e t; pochod t ą c в * XVH w. W y e tę p o n n ł; one lu fn o i pocbodtU y ее xn^exceonych groböw Job b u d o w iI; ey p o eet-en lr Kr obowe. W pochew kach w y rtę p tw e J; n i j c i ę ś m e j po tr e y 1 były enajdow ene ptad с ы в а к ц np, grö b πτ β ίβ 1 1.Û07; η oW ICacb t · -

b ç r i p raw ej « г о п у em o rJe fo - groby n r 1 .0 4 1 , i . 081; w okolicach oboycryko» - ртОЬ n r 1.0 1 3 .

W yposetenl« rm a rly c h a tu o w lty : (EpU U , p a c io rk i Beklaue, p a c io rk i x karo eo lo 1 k ry ex tah i g o rek le- *o n p, g ro b y n r 1 .0 0 6 , 1 ,0 8 7 . Z m a rły e grobo n r 1.057 byj w ypoaatcoy w te l a r n ą k la rm ę do p a e s 1 p ie r ś c io nek n a p raw ej rę c e .

w i ę k n o t t pochewkow tego aeeooa m o tu » datnWBĆ n a XVH 1 Г И П w . F a k t ten m a w y k łó ca. w yatępo- w am a w tej c a ÿ ic i cm en tarey ak a pochöwkow datow anych n a Я - Ш w. о с ty m m o t» łw U d cey ć w y p o e a le u e grobdw n r 1 ,0 7 6 1 1.087. W eaeyplakach ja m grobowych etw lerdcono wyatępowanle fragm entów c e ra m ik i, i ktOre p o e h o d t, ze tn la a e e c n y e h obUktOw tnie (tk a ln y c h o sa d y p rty g ro d o w e j datow ane] na ΧΙ-ΧΠ w.

M a te ria ły 1 d o ln m o ita c ja tn ajd u jg a lę w P ra co w n i A rc h e o lo g )c tn o -K o n se rw a to rsk ie j F P PKZ O /W aran aw a. Ям fia n t· b ęd ą kontyntlOWaOC. 1 ‘ i w SLADKOW GO&JÎT, gm. Z g i e r woj. łódzkie p S t T Z p ó ź n e iP « à U tf» i e c z e P P P rtc o w a ie K o o ie n n c jl Z tb y tk ü v P ra c o w n ia A r c b e d b sle c tu i* K o M « r« ito re la W T arn o w ie B td u ü » p r o n tc id ü m p r A n d rzej C e te ra 1 m gr J e r t y O kodikl /a u to r z y tp n w o v d u k ft/* F liu iie tn rił.W K Z w T a rn o w ie. P i e r w azy

»лиха badać. O sada w czesn o śred n io w ieczn a /2 poŁ Ж w, / , Stanow isko z a jm uje szczytow ą c z ę ś ć w yodrębnionego, odosobnionego w z n lc s ts il* w dolinie u jśc ia B iałej do Dunajca* Zoatak> ono o d kryte w tra k c ie badać A Z P > L982 i \ * «

Z ^ "—"" i P rz e b a d a n o 190 ra t odkryw ając dwa m iesz k aln e obiekty w czesiośredniow iecz& e· Były to a a t t c a s e budowle n a p lan ie p ro sto k ą ta o w y m iarach po 5, S i r l ( 5 m7 zo rientow ane po o s i NW*SSt Jedaortxtaie n a c ałej m ią ż sz o śc i /ó k , Э0 c m / w jp e łm sk a tw orzyła c ie m n o sz a ra p ró ch n ica z d om ieszką plasku I drobnego żw iru. L ic z n ie zn alezio n y m a te r ia ł pozw ala datować dom ostw a na d ru g ą połowę Ж w* Z w raca uwagę duża Ilo ść r ó ś - norodnych znaków g a rn c a rs k ic h n i dnach n aczy ń . '

TARNOWIEC, g dcl T arnów p a tr z

woj· tarn o w sk ie o k re s wpł ywów rz y m sk ic h Stanow isko 1

TRU&ZKI Z A JjtS tH , gm, Kolno U n iw ersy tet W arszaw ski woj. łom żyftskle In sty tu t A rcheologii Stanow isko 1 * g ro d zisk o “Okop*

Stanow isko 2 - o sa d a "G ó ra W ista "

WjriMtrtn. pro w ad zili m g r m g r Ew a M arcz ak /a u to rk a sp raw o zd a n ia / l J a c e k W ysocki pod k ieru n k iem proC d r, hab. J e rz e g o Gą* ssow sklego· Flnanscrwał WKZ w Ł om ży, P is rw s z y sezon b adali O aad s w cze sn o śred n io w iecz n a· D rugi sezon badań ** grodzisko w c se a io śre tfa io w ie c B ie /3Q-3QI w. / ,

Stanow isko 1 * g ro d zisk o "Okop" * położcne je s t w o d leg ło śc i około 500 m na południowy zachód od o sta tn ic h zabudować w si T ru s z k l Z a le s ie , T eg o ro cz n e p r a c e s ą kontynuacją badać z ubiegłych eescndw . M iały one n a celu i 1. o d k ry c ie w c a ło śc i obiektu m iesz k aln eg o /p ó łz le m la n k l/ z n aro żnika południowo "w*c bod* itlego wykopu 1, 2, u s ta le n ie z asięg u w ystępow ania obiektów m ieszk aln y ch i go sp o d a rcz y ch na m ajdanie g ro d z isk a , 3, zdobycie podstaw b a rd z ie j p recy zy jn eg o datow ania g ro d z isk a , 4. okreA lenie r o ll 1 c h a ra k te ru ba danego obiektu,

2

Wytyczono Б wykopów w pohukiiow o-w schodniej c z ę ś c i m ajdana o łączn ej pow ierzchni 100 m . W czesnośredniow ieczna w arstw a kulturow a *f,t»gi*f pod d e n k ą w arstw ą hum usu na głębokości około-20 cm od po w ierzch n i ziem i, J e j m ią ż s z o ść dochodziła do 60*70 c o , Na od k ry tej pow ierzchni n atrafio n o na O otśek- tdw o uk ład zie p r s e s tr z e o n jm , w tym n a 2 p ó łrie m la n k L Jedna z n ich m a jd o w iła s ię w o b rę tśe wykopów I. II.IV , d ru g a / o A r y t a c z ę śc io w o / w o b ręb ie wyfaąm Ш u podnóża wałów w c z ę ś c i poła (hü owej m ajdanu.

TARNÓW G ó ra iw , M arcina TARNÓW -KUKÓW A Stanow isko 1 p a tr z wczesne śrecfcilowlecse