Edward Pudełko
Brzezie, gm. Pleszew, woj. kaliskie.
Stanowisko 29
Informator Archeologiczny : badania 20, 43
B R Z E Z I E , gm, Ple sz e w woj, k alisk ie
Sta&Q«le)cû 20
Muzeum Okręgowe Z ie m i K alisk iej w Kaliszu
Badania p ro w ad flł mgr Ed w ard Podęłko, Finansow ał W K Z w Kaliszu, Drugi aceoci badań, C m entarzysko ciałopalne ku ltu ry łu ty ck le j ze schyłku epoki brązu t okreau halsztackiego 1 cm entarzysko kultury p rzew orsk iej z młodszego okresu rzym skiego.
2
W ykopaliskam i objęto obszar 242 m p o ło tс*гу we wschodniej Części niezagospodarowanych jeszcz e w petal d ziałek budowlanych na nowym osiedlu. Jed en wykop spraw dzający zasięg cm entarzyska w kierunku wschod nim usytuowano na terenie polany rosnącego opodal lasu . We wszystkich założonych wykopach stwierdzono w y stępowanie grobów ciałopalnych k u ltu ry łużyckiej. Siadem odkrytego w ub. r , cm entarzyska kultury przeworskiej » zacboA ilej cz ę ś c i badanego stanowiska byt jedynie fragm ent przydenny naczynia znaleziony w w arstw ie humusu.
Odkryto ogółem 28 grobdw k u ltu ry łużyck iej, której ludność w w iększości bpgato wyposażała swoich bu skich w ce ra m ik ę 1 w yro by wykonane z brązu, a w o k resie halsztackim sporadycznie tak ie w przedm ioty z Żela za. Uzyskano ogółem 24 b rązy. Szczególnie bogato wyposażony był grób 79/89, w którym prócz wyrobów c e ra m icznych /garnek, czerp ak 1 m isa/ w ystąp iły dwie U te b ransolety brązowe, sk ręt z drutu, zzpllz oraz dwa frag m enty łańcuszka złożonego z 29 ogniw. G ró b oznaczony jako 69/96 prócz dwóch grzechotek / je d ia zirpetale ro z gnieciona/ z a w ie ra ł tordpwaoy naszyjnik złożony do grobu w postaci dwóch fragmentów odkrytych oddzielnie o raz szpUę z żebrowaną główką. Inw entarz grobu 70/66 to garnek, m isa, p lacek gliniany, dwa m iniaturowe na- cz jn k a , sz p ila brązowa o raz sk ręt drutu z podobnego Stopu zaś w pochówku 72/96 przystaw ki stanow iły trz y m iniaturow e cz a rk i 1 czerpaczek 1 fragm ent Żelaznego przedmiotu /azp üa?/ siln ie skorodowanego, W groble 59/96 p ró cz p op ielnicy 1 trzech m ałych naczyrt w ystąpiła para re g ularn ych brązowych skrętów spiralnych znacz nej Śre d n icy, z w pochówku oznaczm ytn jako 59/86 prócz dużej ilo ś c i standardowej ce ram ik i stwierdzono dwa m ałe brązowe s k rę ty o raz ry tu a ln ie zniszczoną pogiętą bransoletę z taśm y.
Zupełnie unikatowe elem enty wyposażenia stwierdzono w grobach 63^66 f/%A s i t , / , 66/96 /3 s i l . / 1 67/66 /5 s z t,/ . Stanowią j e niewiadom ej dotychczas funkcji m ałe gliniane przedm ioty m ające bardzo m inim alnej ś re d n icy o tw o rk i/ n a jc z ę ś c ie j niedrożne/ przechodzące wzdłuż poszczególnych zabytków. Z b ió r złożony г 35 / trz y odkryto poza jam am i grobowym i/ elementów zaw iera Э przedm ioty z "g łó w ką" uformowaną w t r z y różki, 5 zabytków z "g łó w kam i- m ającym i dwa rożki oraZ|Uprasżczając|27 w kształcie m niej lub bardziej wydłużonych pionków do góry. Ж е udało s ię do tej p o ry uzyskać analogii do tych skrótowo tylko opisanych składników wypo sażenia tego interesującego cm entarzyska. Ciekawego spostrzeżenia dokonano także podczas przeprowadzania badań antropologicznych dziecinnego pochówku oznaczonego Jako grób 73/97 obdarowanego prócz ceram ik i małą bransoletką z brązowej taśm y, W p op ielnicy wśród przepalonych kości stwierdzono kilk aset z ło c iśc ie m ienią cych s ię blaszek, ja k w ykazały badania przeprowadzone w laboratorium fcftizaim Archeologicznego 1 E tn o g ra ficznego w Lo d z i, m Liskowi tu, odm iany m iki,
Z m ateriałów odkrytych poza zespołam i grobowymi p ró cz wspomnianych już w ym ienić należy: naszyjnik
brązow y zdobiony tordowzniem z końcam i z w iniętym i w uszka oraz kość zw ierzęcą ze śladam i przecinania. Badania będą kontynuowane.
C H O D A C Z Ó W , gm. G ro dzisko Dolne № z eu m Okręgowe woj. rzeszow skie w Rzeszow ie Stanowisko 2
Badania p row ad ził m gr S ylw e s te r Czopek, Finansow ało MO w R z e szowie, P ie r w s z y sezon badań. C m entarzysko grupy tarnobrzeskiej z epoki brązu.
2
E k s p lo ra c ji poddano 163,75 m stanowiska w jego ce n tralnej, najbardziej niszczonej p artit. Odkryto 90 pochówków, z któ rych 97 to groby popielnicowe lub “ jam owe* ciałopalne, a 3 szkieletowe. W szystk ie groby wkopane b y ły w cz ysty piasek, stąd n ie wyróżniono zarysów ja m . Zaobserwowano p łytk ie wkopywanie popiel n ic , które w w iększo ści z o stały zniszczone p rze* głęboką orkę. W iększo ść grobów pozbawiona była wyposaże n i* / s tw ie rd z a m w nich jedynie popielnicę/, tylko w Jdiko przypadkach zarejestrow ano m isy - p rz y k ry c ia urn oraz nieliczne p rzystaw ki. N a tym tle w yra źn ie w yró ż n iają stę groby szkieletowe /stw ie rd za ło tylko układ zabytków o raz n le llc m e ko ści, zwłaszcza w sąsiedztw ie wyrobów brązowych/· B y t y one wkopywane gtęUe] 1 boga cle j wyposażane /przystaw ki, ozdoby brązowe - b ransolety z drutu skręcanego wokół w łasnej o si, branso le ty z taśm y, wlelozwojowe, skręty-plerśclctfikl/. C m entarzysko datować można na wczesną fazę grtąjy tarno b rz e sk ie j / Ш -rV o kres epoki brązu/. B yć może, że część płytko wkopanych grobów popielnicowych /naczynia garnfcowate o chropowaconej pow ierzchni bez zachowanych górnych części/ wiąże się z je j pólną fazą /wczeeną epoką żelaza/.
M a te ria ły 1 dokum entację złożono w MD w Rzeszow ie, Prz e w id u je się kontynuację badań.
