Materiały z sympozjum "Kościół a
Żydzi i Judaizm" zorganizowanego
przez Akademię Teologii Katolickiej,
(Warszawa, 5-6 VI 1989)
Collectanea Theologica 60/3, 7-9
A
R
T
Y
K
U
Ł
Y
C ollecta n ea T h eo lo g ica 60(1990) fasc. III
MATERIAŁY Z SYMPOZJUM „KOSCIOŁ A ZYDZI I JUDAIZM”
zorganizowanego przez Akademię Teologii K atolickiej (Warszawa, 5— 6 VI 1989)
S ta ra n iem W ydziału Teologicznego A kadem ii Teologii K ato lic kiej w W arszaw ie i p rzy w sp ó łp racy członków K om isji E piskopatu Polski do D ialogu z Ju d aizm em odbyło się w dniach 5 i 6 czerw ca 1989 r. w W arszaw ie sy m p o zjum pod hasłem K ościół a Ż y d z i i j u daizm . O ile bad an ia i o tw a rta w y m ian a m yśli polskich i żydow skich h isto ry k ó w m ają ju ż p ew n ą tra d y c ję i n o tu je się w n ich znaczne postępy, o ty le dialog teologiczny, usilnie zalecany przez Sobór W a ty k a ń sk i II i nauczanie papieskie, z n a jd u je się w Polsce jeszcze w p o w ijakach . O statn io jed n a k i w tej dziedzinie dokonują się korzystne p rzem ian y. O rganizow ane od 1985 r. przez k rakow skie środow isko K IK -u T yg o d n ie O św ięcim skie, sesja Religia i k u ltu ra żydo w ska , k tó ra w 1986 r. odbyła się w Pien iężn ie oraz m iędzynarodow e ko lokw ium Ż y d z i i chrześcijanie w dialogu w k w ie tn iu 1988 r. w K r a kow ie i T yńcu — to w ażne w y d arzen ia p otw ierdzające, że dialog ch rześcijan i żydów stał się faktem . Sym pozjum w A kadem ii Teologii K atolick iej zgrom adziło w ielu, zwłaszcza m łodych, teologów z całego k ra ju i stan o w i k o lejn y k ro k w procesie pogłębiania i ożyw iania m ięd zy relig ijn y ch kontaktów .
O tw arcia sym pozjum dokonał dziekan W ydziału Teologicznego A TK ks. prof, d r hab. J a n Ł a c h . W w y stąpien iu, poprzedzonym w spólną m odlitw ą z P s 123, w skazał n a p otrzebę w spółdziałania ch rześcijan i żydów w obliczu zagrożeń ze stro n y ty ch, k tó rzy chcie lib y budow ać św iat bez Boga. W ielow iekow a nieufność i wrogość w yznaw ców obu b ra tn ic h relig ii p rzesłan iała w yrazistość św iadectw a 0 Bogu Je d y n y m . Owocem podjętego dialogu pow inno być w ięc p rze łam y w an ie u raz i b a rie r n a drodze do p o jedn ania oraz św iadectw o au te n ty cz n e j w ia ry relig ijn ej.
Podczas sym pozjum w ygłoszono 5 refe ra tó w i 3 ko m u nikaty , odzw ierciedlające zarów no katolicki, ja k i żydow ski p u n k t w idzenia. Ze s tro n y żydow skiej głos zab rali dw aj p releg enci od d aw n a w łącze n i w dialog z K ościołem i ch rześcijan am i — d r K. G e b e r t 1 dr S. K r a j e w s k i , obaj z W arszaw y. Ze s tro n y katolickiej w y stąpili; ks. doc. d r hab. R. R u b i n k i e w i c z z K U L -u i d r S. M u - s i a ł T J z K ra k o w a oraz teologow ie ze środow iska w arszaw skiego, przede w szystkim zw iązani z A T K (ks. d r W. C h r o s t o w s k i ,
0 ks. WALDEMAR CHROSTOWSKI
ks. doc. d r hab. M. C z a j k o w s k i , mg r A. K o s i ń s k i ) . Jed en k o m u n ik a t w ygłosił teolog p raw o sław n y — m g r M. K lin g er z C hrześcijańskiej A kadem ii Teologicznej w W arszaw ie. Sym pozjum zostało szeroko opisane w p rasie i w p erio d y k ach n aukow ych, ta k że za granicą. Całość m ate ria łó w u k azu je się po ra z pierw szy i s ta now i pełn ą d o ku m en tację tego w ażnego m iędzyreligijnego spotkania. N a zakończenie sy m p o zju m głos z ab rał bp p ro f, d r hab . Η. M u - s z y ń s k i , przew odniczący K o m isji E piskopatu do D ialogu z J u d a izm em . D okonał syntetycznego b ilan su dotychczasow ych k o n taktó w 1 om ówił ich p e rsp e k ty w y n a przyszłość. N aw iązanie dialogu już się w Polsce dokonało. N iek tó re in n e K ościoły, zwłaszcza w E uropie Z a chodniej i w USA, o siągnęły w n im znaczne postępy. W naszym k ra ju w zajem n e k o n ta k ty p o d jęto z p ew n y m opóźnieniem , lecz rozw i ja ją się one dość inten sy w n ie. N ie przeb ieg ają bez zaham ow ań i t r u dności, stano w iący ch b a la st tru d n e j przeszłości. Dialog je st pow in nością w szystkich w ierzących w C hrystusa, k tó rz y w te n sposób głębiej uśw iad am iają sobie i przeży w ają w łasną tożsam ość.
W teologicznym sp o tk a n iu ch rześcijan i żydów uczestniczyło k ilk u znakom itych gości, k tó ry c h obecność należy z sa ty sfak c ją od notow ać. W pierw szy m d niu gościł am b asad o r M ordechaj P a 1 z u r, szef S ekcji In teresó w Izra e la w PR L . W sw oim w y stąp ien iu pod kreślił, że tru d n a przeszłość polsko-żydow ska nie może paraliżow ać w zajem n y ch stosunków . T rzeb a niestru d zen ie podejm ow ać w ysiłki służące zbliżeniu judaizm u i Kościoła. J e st to jed y n ie słu szna odpo w iedź n a zastarzałe obciążenia i obu stro n ne urazy . M ając św iado m ość przeszłości trz e b a zwrócić się ku przyszłości, a n ie ro zd ra p y w ać s ta re ran y . A m basador ocenił sy m p o zju m jak o cen n y p rzy c z y n ek do zakończenia 20-letniej (od 1968 r.) nieobecności Iz ra e la w P o l sce po ty siącu lata ch obecności w n iej Żydów. D rugiego dnia przyb yli n a o b rad y dw aj goście z P a ry ża : ks. J e a n D u f a r d i n , se k re tarz K o m isji E piskopatu F ra n c ji do D ialogu z Ju d aizm em , oraz ks. P ie rre d ’O r n e 11 a s, se k re tarz k a rd . J . M. L u stig era. Ks. J . D u fard in z uznaniem odniósł się do podjęcia w Polsce dialogu z Żydam i, oce niając sw ój udział w sp o tk a n iu jak o owocne dośw iadczenie. W śród zagranicznych gości by ł rów nież prof. J. H. S a t t e r w h i t e z B luff on College (USA).
W dw udniow ej w ym ianie m yśli wzięło udział p raw ie 60 uczestni ków . B yli w śró d nich p rofesorow ie teologii ze w szy stk ich liczących się ośrodków akadem ickich k ra ju , w ykładow cy i przełożeni sem i n a ry jn i, doktoranci i studenci, dziennikarze p rasy katolickiej, h isto ry k , lek arz i lite ra t. R e fe ra ty d k o m u n ik a ty sta ły się przed m io tem żyw ych dyskusji, w k tó ry c h zab rało głos p o n a d 20 osób. W śród zgłaszanych p o stu latów dom inow ało p rag n ien ie, aby treści d y sk u to w ane przez specjalistów upow szechniać n a jak najszerszą skalę. M u szą one w pływ ać na p ra k ty k ę życia chrześcijańskiego i docierać do
św iadom ości w ierzących. U czestnicy zgodnie podkreślili celowość organizow ania teologicznych sp otk ań , k tó re sp rz y ja ją zbliżeniu w y znaw ców obu religii.
U czestnicy sym pozjum 1. k s. R om an B artn ick i
2. S y lw ia B eier
3. K ry sty n a B oń k ow ska 4. k s. T ad eu sz B rzegow y 5. k s. W aldem ar C h rostow sk i 6. ks. M ich ał C za jk o w sk i 7. ks. J ea n D u fard in 8. ks. F ra n cisze k D ylu s 9. T eresa F izia 10. ks. S ta n isła w G ądecki 11. K o n sta n ty G ebert 12. ks. M arian G o łęb iew sk i 13. k s. Z d zisław G rzegorski 14. k s. S ta n isła w H aręzga 15. k s. G rzegorz Ig n a to w sk i 16. k s. S ta n isła w J a n k o w sk i 17. k s. F ra n cisze k J a rzem b o w sk i 18. k s. P io tr Ja sk ó ła 19. E w a J ó źw ia k 20. W ojciech K am iń sk i 21. M ich ał K linger 22. A n d rzej K o siń sk i 23. S ła w o m ir K o w a le w sk i 24. S ta n isła w K ra jew sk i 25. ks. R om an K raw czyk 26. T ad eu sz K ubis 27. A n n a K u śm irek 28. ks. W iesła w L auer
29. A ndrzej L azarow icz 30. ks. A ndrzej L ew a n d o w sk i 31. k s. M ichał M agda 32. ks. A ndrzej M ia łch o w sk i 33. ks. S ta n isła w M usiał 34. bp. H en ryk M u szyń sk i 35. Z b ig n iew N o so w sk i 36. ks. P ierre d’O rn ellas 37. am b. M ordechaj P a lzu r 38. k s. J ó zef P ick
39. ks. S ta n isła w P isa rek 40. ks. H en ryk P iw o ń sk i 41. G rzegorz P o la k 42. K rzy szto f P olak
43. ks. R yszard R u b in k iew icz 44. ks. R yszard R u m ian ek 45. J a m e s S a tte r w h ite 46. bp. P iotr Sku ch a 47. k s. J ó zef S zam ock i 48. ks. K azim ierz T orla 49. Jan Turnau 50. ks. Z b ig n iew T yb u rsk i 51. ks. B ernard W odecki 52. M ichał W ojciech ow sk i 53. D ariu sz Z abłocki 54. P a w e ł Zdun
55. F ran ciszek Z m ysłow sk i 56. M arek Ż ylak
