Cmentarzysko kultury przeworskiej w Kraśniku - Piaskach, stan. 2

A rcheologia Polski Środkowowschodniej, t. II, 1997 Zb i g n i e w W i c h r o w s k i Cm e n t a r z y s k o k u l t u r y p r z e w o r s k i e j w Kr a ś n i k u - Pi a s k a c h, s t a n. 2 S ta n o w is k o z n a jd u je s ię n a n ie w ie lk im p ia s z c z y ­ s ty m w y n ie s ie n iu p o w s c h o d n ie j s tr o n ie d o lin y rz e k i W y ż n ia n k i (n r 2 /2 w o b rę b ie a r k u s z a A Z P 8 4 -7 8 ). N a p o c z ą tk u la t 7 0 - ty c h p r z y w y b ie r a n iu p ia s k u z n a le z io ­ n o tu 2 g r o ty ż e la z n e p o c h o d z ą c e z e z n is z c z o n y c h g r o ­ b ó w , d a to w a n e w ra m a c h c h ro n o lo g ic z n y c h w y z n a c z o ­ n y c h p r z e z fa z y B I i C l a o k re s u w p ły w ó w r z y m s k ic h (A . K o k o w s k i 1 9 9 1 , s. 8 8 -9 2 , ry c . 4 4 ). D o c . J. G u rb ę p r z e p ro w a d z a ją c in s p e k c ję te re n u s tw ie rd z ił is tn ie n ie s iln ie z n is z c z o n e j ja m y g ro b o w e j z f ra g m e n ta m i s to ­ p io n y c h b r ą z ó w i s p a lo n y m i k o ś ć m i (A . K o k o w s k i 1 9 9 1 , s. 9 0 ). S ta n o w is k o u z n a n o z a c a łk o w ic ie z n i s z ­ c z o n e . R ó w n ie ż p ó ź n ie js z e b a d a n ia p o w ie r z c h n io w e p r o w a d z o n e p r z e z p r a c o w n ik ó w M u z e u m R e g io n a l­ n e g o w K ra ś n ik u u ja w n iły ty lk o n ie lic z n e d ro b n e f ra g ­ m e n ty p r z e p a lo n y c h k o ś c i i is tn ie n ie r o z le g łe g o w y ­ r o b is k a , p o tw ie r d z a ją c e p o p r z e d n ią in te rp re ta c ję . N a p o c z ą tk u p a ź d z ie r n ik a 1996 r. p r a c o w n ic y M u z e u m w K ra ś n ik u z a u w a ż y li, że w z n o w io n o w y b ie ra n ie p ia ­ sk u n a te re n ie sta re j p ia ś n ic y , g d z ie z lo k a liz o w a n e j e s t c m e n ta rz y s k o . W iz y ta c ja s ta n o w is k a u ja w n iła k ilk a n o w y c h n ie w ie lk ic h w y ro b is k , n a w s c h ó d o d w c z e ­ ś n ie js z y c h . W o k ó ł n ic h n a p o w ie r z c h n i w y s tę p o w a ły s p a lo n e k o ś c i i f ra g m e n ty n a c z y ń z O W R o ra z m in ia ­ tu ro w y n o ż y k ż e la z n y z p a t y n ą o g n io w ą , p o c h o d z ą c y z a p e w n e ze z n is z c z o n e g o g ro b u . W je d n y m z r o z p o ­ c z ę ty c h w y ro b is k z a u w a ż o n o s k u p is k o p rz e p a lo n y c h k o ś c i i c e r a m ik i. Z a ło ż o n o w ty m m ie js c u w y k o p r a ­ to w n ic z y o w y m ia r a c h 100 x 100 cm , w k tó ry m w y - e k s p lo ro w a n o p o p ie ln ic o w y g ró b c ia ło p a ln y , p r a w d o ­ p o d o b n ie o b s y p a n y re s z tk a m i sto s u . W p a rtii g ó rn e j g ró b z o s ta ł c z ę ś c io w o u s z k o d z o n y p r z e z w k o p , b y ć m o ż e (z e w z g lę d u n a p ły tk ie z a le g a n ie ( ró w n ie ż p rz e z o rk ę . S tro p g ro b u w y s tą p ił n a g łę b o k o ś c i 2 2 cm , tu ż p o d w a r s tw ą h u m u s o w ą w c ie m n o ż ó łty m p ia s k u . S p ąg n a g łę b o k o ś c i 4 2 cm , m ią ż s z o ś ć z a c h o w a n e j ja m y g ro ­ b o w e j w y n o s iła 2 0 cm . P o p ie ln ic a z a c h o w a ła s ię do z a ło m u b r z u ś c a (ry c . 2: 1). W o k ó ł n a c z y n ia z a z n a c z a ł s ię w y ra ź n y n ie re g u la r n y z a ry s ja m y g ro b o w e j (ryc. 1). Jej w y p e łn is k o s ta n o w iła c ie m n o s z a r a i s z a r a z ie m ia z w ę g ie lk a m i d rz e w n y m i. Z a ry s ja m y b y ł w p r z e k r o ­ j u n ie c k o w a ty , w d o ln e j p a r tii sła b ie j cz y te ln y .

W y p o s a ż e n ie g ro b u z n a jd o w a ło s ię w w ię k s z o ś c i p o z a p o p ie ln ic ą , w o b rę b ie ja m y g ro b o w e j. P o d d n em n a c z y n ia le ż a ło n a lin ii E W d łu tk o ż e la z n e (ry c . 2: 5). W y ż ej, p o d z a ło m e m b rz u ś c a w p ó łn o c n o -w s c h o d n ie j c z ę ś c i ja m y , z n a jd o w a ły s ię ż e la z n e tło c z k i lu b p u n c e (ry c . 2: 3 , 4 ) , d w a d u ż e o k u c ia s k rz y n i (ryc. 3: 1,3), trzy m n ie js z e o k u c ia (ryc. 3: 2 ,8 -9 ) i d ro b n e fra g m e n ty je d ­ n e g o lu b d w ó c h o k u ć (ry c . 3: 1 3 -1 6 ), ig ła lu b z a ty c z k a do p rz ę d z y (?) (ryc. 3: 12) o ra z z g ię ty in te n c jo n a ln ie p o d k ą te m p r o s ty m n ó ż (ry c . 2: 2). W p o p ie ln ic y w śró d k o ś c i z n a jd o w a ła s ię d w u c z ę ś c io w a fib u la A - 128 w y ­ k o n a n a z b r ą z u i ż e la z a (ry c . 3: 4 ), b r ą z o w e o k u c ie (ry c . 3: 6) i p rz e d m io ty ż e la z n e : sp rz ą c z k a d o p a s a ty p u D l w e d łu g R . M a d y d y -L e g u tk o (ry c . 3: 5) o ra z d ro b n e fra g m e n ty m o c n o z n isz c z o n e j m a łe j fib u li (ryc. 3: 11). Je d y n y p rz e d m io t n ie m e ta lo w y to p ła sk i k a m y k w k sz ta ­ łc ie tró jk ą ta o z a o k rą g lo n y c h k ą ta c h z e śla d a m i w y g ła ­ d z a n ia n a k ra w ę d z ia c h (ry c . 3: 7). P rz e d m io ty m e ta lo ­ w e n o s z ą ś la d y p a ty n y o g n io w e j, p o z a m a łą fib u lą , w s z y s tk ie s ą d o b rz e z a c h o w a n e . W y p o s a ż e n ie g r o b u d a tu je g o n a fa z y B 2 b - C l a , n a to m ia s t c h ro n o lo g ię c m e n ta rz y s k a , n a p o d s ta w ie d o ­ ty c h c z a s w y d o b y ty c h p r z e d m io tó w , m o ż n a o k re ś lić w r a m a c h B I - C l a o k r e s u w p ły w ó w rz y m s k ic h . Literatu ra K o k o w s k i A.

1991 Lubelszczyzna w młodszym okresie przedrzym- skim i w okresie wpływów rzymskich, Lublin.

1 1 4 Zb ig n ie w Wic h r o w s k i

Zb i g n i e w W i c h r o w s k i

A Pr z e w o r s k Cu l t u r e Ce m e t e r y a t K r a ś n i k - Pi a s k i, Si t e 2

The site is located on a sandy promontory on the east side o f the Wyżnianka valley. During sand extraction in the seven­ ties traces o f destroyed burials were found which yielded 2 iron spearheads. In the present year, salvage excavations were carried out due to the continuing extraction o f sand. A rescue excavation trench was set up in one o f the recent extraction pits in which a top o f a grave pit was observed. It was an urn grave with remnants o f a pyre. The urn, w hich was disturbed

Muzeum Regionalne w Kraśniku

by extraction, was preserved up to the belly. The top o f the grave was recorded at 22 cm and the bottom at 42 cm.

The furnishing consisted o f a bronze brooch o f type Alm- gren-128 and iron items such as a punch, an awl, a skewed knife, a pin, a buckle o f type D1 after R. Madyda-Legutko, fragments o f a destroyed brooch, as well as chest fittings.

On the basis o f the so far uncovered materials, the ceme­ tery can be dated to phases B1 - C l a o f the Roman period.

Ryc. 1. Kraśnik - Piaski, stan. 2. Plan i profil grobu: 1 - humus, 2 - czarna ziemia z węgielkami, 3 - żółty piasek, 4 - siwy piasek, 5 - kamienie, 6 - przedmioty metalowe, 7 - spalone kości.

R y c. 2. K ra ś n ik - P ia s k i, stan . 2. P o p ie ln ic a i c z ę ś ć in w e n ta rz a g ro b u .

116 Zb ig n ie w Wi c h r o w s k i