Andrzej Sąpoliński
"Manifestationen der Einsamkeit bei
Kafka. Zur Isolierung des Künstlers
in sozialpsychologischer Sicht /
F.Kafka- manifestacje
samotności.-Izolacja artysty z
socjopsychologicznego punktu
widzenia... : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 20/2 (64), 228
/11/ CU RTIUS M echthild: M anifestationen d er Einsam keit bei K afka. Zur Iso lieru n g d e s K ü n stlers in so zialp sy ch o lo gisch er Dicht / F . K af ka - m an ifestacje sam otności. - Izo la cja arty sty z socjopsychologi- cznego punktu w id zen ia/. "L IL 1 . Z eitsch rift für L iteratu rw issen sch aft und L in gu istik ". R . 6 : 1976, z . 21, Göttingen, s . 26-44.
Na przykładzie tw ó rczości Kafki autorka dowodzi, że m arksizm i p sy ch oan aliza (rozum iana jako dyscyplina "dialektyczn o-m aterialistyczn a p sy ch o lo g ii") mogą być w ykorzystane jako in sp iru jące n a rzę d zia badaw cze w r e fle k s ji literatu ro zn aw czej. Przedmiotem analizy są dwa opowia d an ia: "P rzem ian a" i "S c h r o n ", uzupełnione autobiograficznym i wypowie dziami p is a r z a . Autorka dem onstruje, w jaki sposób m asochistycznie zde terminowane poczucie iz o la c ji arty sty , postaw a o u tsid e ra zn alazły w tych utw orach odbicie e stety czn e. Socjologiczn e (m ark sistow sk ie) ujęcie p ro blematyki - badanie p ro c esu tw órczego poprzez wprowadzenie "p o ję cia p ra c y " i "te o rii artysty czn ej tw ó rczo ści" - ozn acza usytuowanie artysty w kontekście historyczno-społecznym i.
B P /6 4 /7 1 A .S .
/11/ MATT von P e te r : D er geliebte D oppelgänger. Die Struktur des N arzissm u s bei Stefan G eorge /Ukochany sobowtór - struk tura n a r cyzmu u S tefana G e o rg e ’ a / . "L1L1. Z eitsch rift für L ite ratu rw isse n schaft und Linguistik". R , 6 : 1976, z . 21, Göttingen, s . 63-80. O p ierając się na danych biograficznych i teo rii narcyzmu (F re u d ) analizuje autor kluczowy w poezji G e o rg e ’ a motyw: spotkanie podmiotu poetyckiego ze swym sobowtórem. W yrosła na podłożu narcystycznym " r e g r e s ja " , ujaw n iająca się liry czn ie w ciąg le na nowo tworzonym i ro z wijanym w wielu w ariantach micie chłopca-sobow tóra, ma - zdaniem auto r a - "ch ara k te r scen iczn y ". S tw arza jąc ten obiekt poeta odpraw ia swo is ty " r y tu a ł"; jego w iersze s ta ją się " g r ą " , co uspraw iedliw ia ich "ję~ zykowo-poetycką b an aln o ść". Dla tego prywatnego komunikatu szuka autoi odniesień w sfe rz e społecznej - traktuje go jako pewne odbicie sytuacji "kolektyw u", który również posługuje się swą "intym nością" jako n a rz ę dziem sam opoznania; ujmuje więc psych iczną k o n stelację i społeczną struk turą we wzajemnej w spó łzależn ości.
