• Nie Znaleziono Wyników

Verstoringen in de kustlijn ten gevolge van de aanwezigheid van zeegaten

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Verstoringen in de kustlijn ten gevolge van de aanwezigheid van zeegaten"

Copied!
19
0
0

Pełen tekst

(1)

I r . T. E d e l m a n . N o t a WWK 6 I - 3 .

VERSTORINGEN I N DE KUSTLIJN t . g . v . DE AANWEZIGHEID VAN ZEEGATEN.

(2)

Beschouwen we e e n z e e g a t , d a t de v e r b i n d i n g v o r m t t u s s e n de open zee en een a c h t e r g e l e g e n bekken.. D i t b e k k e n k a n e e n e s t u a r i u m z i j n ( b i j v o o r b e e l d de W e s t e r s c h e l d e ) , e e n l a g u n e o f e e n w a d d e n z e e . I n zee h e e r s t een r e g i e m v a n eb e n v l o e d ^ w a a r d o o r l a n g s de k u s t e b - e n v l o e d s t r o m e n v a n b e t e k e n i s o p t r e d e n , t e r w i j l deze s t r o m e n een z a n d t r a n s p o r t l a n g s de k u s t b e w e r k s t e l l i g e n . G e m a k s h a l v e w o r d t v o o r l o p i g a a n g e n o m e n , d a t h e t maximum v a n de v l o e d s t r o o m b i j H. V i / . l i g t en h e t maximum v a n de e b s t r o o m b i j L.W., z o d a t g e e n f a s e v e r -s c h u i v i n g l a n g -s de k u -s t o p t r e e d t t u -s -s e n de g e t i j k r o m m e en de B t r o o m s n e l h e i d s k r o m m e . T i j d e n s v l o e d z a l h e t w a t e r , t e r v u l l i n g v a n h e t b e k k e n , d o o r h e t z e e g a t n a a r b i n n e n s t r o m e n ; t i j d e n s eb g e b e u r t h e t o m g e k e e r d e . Wederom g e m a k s h a l v e , nemen w i j v o o r l o p i g a a n , d a t e r g e e n f a s e v e r -s c h u i v i n g o p t r e e d t t u -s -s e n de -s t r o m e n b u i t e n en de -s t r o m e n i n h e t z e e g a t . Op deze w i j z e w o r d t h e t p r o b l e e m op de e e n v o u d i g s t e w i j z e g e s t e l d . I n w e r k e l i j k h e i d t r e d e n v a n z e l f s p r e k e n d t a l v a n a f w i j k i n g e n , d o o r f a s e v e r s c h u i v i n g e n e n d e r g e l i j k e o p . Daar e c h t e r d e -ze b i j z o n d e r e t o e s t a n d e n m e e s t a l s l e c h t s k o r t d u r e n , w o r d t gemeend e r h i e r v o o r l o p i g v a n a f t e mogen z i e n . Z o a l s h i e r g e s t e l d , i s e r e e n o p v a l l e n d v e r s c h i l t u s s e n de v l o e d p e r i o d e en de e b p e r i o d e . De e b s t r o o m l a n g s de k u s t o n t m o e t n a b i j h e t z e e g a t e e n u i t g a a n d e s t r o o m , w e l k e de e b s t r o o m v a n de k u s t d o e t a f w i j k e n . V o o r de e b s t r o o m w e r k t h e t z e e g a t d u s a l s e e n s t e r k e h i n d e r n i s ; de i n v l o e d v a n h e t z e e g a t i s i n deze p e r i o d e v e r g e l i j k b a a r met de i n v l o e d v a n e e n i n zee u i t s t e k e n d e p i e r ( z i e f i g . 1 ) . V o o r de v l o e d s t r o o m l i g g e n de v e r h o u d i n g e n g e h e e l a n d e r s . De v l o e d s t r o o m o n t m o e t geen h i n d e r n i s i n de v o r m v a n e e n u i t t r e -dende s t r o o m , d o c h w o r d t a l s h e t w a r e n a a r b i n n e n g e z o g e n d o o r h e t z e e g a t . De v l o e d s t r o o m w o r d t d u s d o o r h e t z e e g a t n i e t i n z e e w a a r t e e r i c h t i n g g e d r o n g e n , d o c h g a a t ( a l t h a n s v o o r e e n g r o o t d e e l ) h e t z e e g a t b i n n e n . Een c o n t i n u t r a n s p o r t v a n zwevende s t o f f e n i n e e n s t r o o m i s a l l e e n m o g e l i j k , i n d i e n e r c o n t i n u e e n i n v l o e d w e r k z a a m i s , w e l k e d e e l t j e s v a n de bodem o p w e r v e l t . I n d i e n deze i n v l o e d o p h o u d t t e w e r k e n , z u l l e n , n a d a t z i j e e n b e t r e k k e l i j k k o r t t r a j e c t h e b b e n d o o r l o p e n , a l l e zwevende d e e l t j e s d o o r de w e r k i n g v a n de z w a a r t e -k r a c h t op de bodem z i j n a a n g e l a n d .

(3)

2

-Langs de k u s t i s de i n v l o e d , w e l k e d e e l t j e s omhoog b r e n g t , i n h o o f d z a a k de w e r k i n g v a n de g o l f s l a g . Deze w e r k i n g i s s l e c h t s op de bodem v o e l b a a r , a l s h e t w a t e r n i e t t e d i e p i s . D a a r u i t v o l g t , . , d a t een v l o e d s t r o o m ( o f een e b s t r o o m ) w e l k e i n de g e h e l e zee aanwe-z i g i s , u i t s l u i t e n d i n een o n d i e p e s t r o o k l a n g s de k u s t m a t e r i a a l i n zwevende t o e s t a n d v e r m a g t e t r a n s p o r t e r e n . I n de d i e p e r e ge-d e e l t e n v a n ge-de zee t r e e ge-d t geen m a t e r i a a l t r a n s p o r t meer op.

H i e r u i t v o l g t e c h t e r t e v e n s , d a t , i n d i e n de met z a n d b e l a d e n s t r o o m l a n g s de k u s t d o o r één o f a n d e r e i n v l o e d ( b i j v o o r b e e l d een u i t s t e k e n d e p i e r ) gedwongen w o r d t , a f t e w i j k e n n a a r d i e p e r e g e -d e e l t e n v a n -de z e e , -de s t r o o m z i j n m a t e r i a a l z a l v e r l i e z e n . D i t m a t e r i a a l s l a a t op de bodem v a n de zee n e e r en v o r m t d a a r l a n g z a -merhand een b a n k . B e n e d e n s t r o o m s v a n de h i n d e r n i s z a l de stroom,welke d a a r l a n g s de k u s t l o o p t , z a n d a r m z i j n ( g e e n z a n d meer b e v a t t e n ) . H e t z a n d , d a t a l d a a r d o o r de o p w e r v e l i n g v a n de g o l f s l a g a a n de bodem ( d u s aan de k u s t ) w o r d t o n t t r o k k e n , w o r d t n i e t a a n g e v u l d d o o r m a t e r i a a l , d a t d o o r de z w a a r t e k r a c h t n a a r de bodem g e b r a c h t w o r d t , omdat l a a t s t b e d o e l d m a t e r i a a l n i e t a a n w e z i g i s . De s t r o o m z a l t e n a a n z i e n v a n z i j n z a n d t r a n s p o r t ' w e e r een e v e n w i c h t s t o e s t a n d m o e t e n b e r e i k e n , w a a r b i j e v e n v e e l d e e l t j e s t e r u g v a l l e n a l s e r o p g e w e r v e l d w o r d e n . Over h e t t r a j e c t , w a a r i n de s t r o o m z i j n t r a n s p o r t weer op v o l l e c a p a c i t e i t b r e n g t , t r e e d t e r o s i e v a n de k u s t op. Men d r u k t d a t w e l u i t , d o o r t e z e g g e n , d a t de s t r o o m z a n d h o n g e r h e e f t . B e z i e n we t h a n s h e t g e v a l , d a t een met z a n d b e l a d e n e b s t r o o m een z e e g a t n a d e r t . De u i t h e t z e e g a t komende s t r o o m d o e t de met z a n d b e l a d e n e b s t r o o m v a n de k u s t a f w i j k e n . J u i s t b o v e n s t r o o m s v o o r h e t z e e g a t o n t s t a a t een "dode h o e k " en b i j g e v o l g een s n e l h e i d s -gradiënt. H i e r d o o r en mede d o o r de a l d a a r o p t r e d e n d e zwakke n e e r o n t s t a a t b o v e n s t r o o m s van h e t z e e g a t een a a n g r o e i i n g v a n de k u s t , w a a r v o o r h e t z a n d o n t t r o k k e n w o r d t aan de e b s t r o o m . De a l d u s r e e d s z a n d a r m e r g e w o r d e n e b s t r o o m komt e c h t e r , d a a r -t o e gedwongen d o o r de u i -t h e -t z e e g a -t -t r e d e n d e s -t r o o m , i n d i e p e r w a t e r t e r e c h t . De n o g a a n w e z i g e h o e v e e l h e i d z a n d w o r d t a l s z a n d -b a n k a f g e z e t i n een g e -b i e d -b o v e n s t r o o m s en v l a k vóór h e t z e e g a t . De u i t h e t z e e g a t komende s t r o o m , w e l k e e v e n e e n s z a n d t r a n s p o r -t e e r -t , kom-t ook i n d i e p e r w a -t e r -t e r e c h -t ( e n v e r m i n d e r -t -t e v e n s b e l a n g r i j k i n s n e l h e i d ) , w a a r d o o r h i j vóór en b e n e d e n s t r o o m s v a n h e t z e e g a t een b a n k opbouv/t. De s t r o o m b u i g t a f n a a r de

(4)

b e n e d e n s t r o o r a s e z i j d e en z a l b e n e d e n s t r o o m s v o o r h e t z e e g a t de k u s t e r o d e r e n , d a a r de s t r o o m z i j n z a n d t r a n s p o r t weer op c a p a c i -t e i -t g a a -t b r e n g e n . De v e r s -t o r i n g s f i g u u r v a n de k u s -t l i j n ( h i e r i n w o r d t de e r o s i e s n e l h e i d ^ u i t g e z e t a l s f u n c t i e v a n de a f s t a n d 5C) z i e t e r dus v o o r de e b s t r o o m u i t a l s i n f i g u u r 2 g e t e k e n d . H e t e r o s i e - o p p e r v l a k v a n deze v e r s t o r i n g s f i g u u r i s v e e l g r o t e r dan h e t a a n g r o e i o p p e r v l a k ; h e t v e r s c h i l k o m t n i e t t e n goede aan de k u s t l i j n , d o c h v e r o o r z a a k t de g r o e i v a n h e t b a n k e n g e b i e d ( b u i -t e n - d e l -t a ) vóór de k u s -t .

De v l o e d s t r o o m z a l n i e t i n z e e w a a r t s e r i c h t i n g w o r d e n a f g e b o -gen en z a l dus geen aanwas v a n de k u s t b o v e n s t r o o m s v a n h e t z e e g a t v e r o o r z a k e n . N a b i j de mond d r a a i t de v l o e d s t r o o m n a a r b i n n e n t o e ; de snelheidsgradiënt i s j u i s t a n d e r s o m g e r i c h t d3.n b i j de e b s t r o o m , z o d a t h i e r e r o s i e o p t r e e d t ( s n e l h e i d l a n g s de k u s t neemt t o e , dus t r a n s p o r t c a p a c i t e i t v e r m e e r d e r t ) . De z a n d s t r o o m b l i j f t de k u s t v o l gen en g a a t h e t z e e g a t i n . H e t zand k o m t ( t i j d e l i j k ) t o t a f -z e t t i n g i n h e t a c h t e r l i g g e n d e b e k k e n . x ) B e n e d e n s t r o o m s v a n h e t z e e g a t b e v a t h e t l a n g s de k u s t s t r o m e n -de w a t e r geen zand meer; d a a r e r o d e e r t -de k u s t d u s . D i r e c t a c h t e r h e t z e e g a t i s de s t r o o m s t e r k t e n o g g e r i n g , dus d a a r i s o o k een g e -r i n g e e -r o s i e t e v e -r w a c h t e n . V e -r d e -r o p e c h t e -r k o m t de v l o e d s t -r o o m l a n g s de k u s t v/eer op n o r m a l e s t e r k t e . D i t w a t e r k o m t u i t d i e p e r e g e d e e l t e n v a n de zee ( z i e f i g . 1 ) en b e v a t geen z a n d . V e r d e r v a n h e t z e e g a t a f z a l dus de k u s t s t e r k e r e r o d e r e n . De v e r s t o r i n g s f i g u u r v a n de v l o e d s t r o o m z a l e r dus o n g e v e e r u i t z i e n a l s i n f i g u u r H a a n g e g e v e n . De v l o e d s t r o o m g e e f t geen aanwas, d o c h u i t s l u i t e n d e r o s i e . Eb en v l o e d w i s s e l e n e l k a a r v o o r t d u r e n d a f , z o d a t de t o t a l e v e r s t o r i n g s f i g u u r v a n e e n z e e g a t v e r k r e g e n w o r d t d o o r s u p e r p o s i t i e v a n de e b f i g u u r ea de vloedfiguur» Een d e r g e l i j k e s u p e r p o s i t i e i s i n de o n d e r s t e a f b e e l d i n g v a n f i g u u r 2 u i t g e v o e r d . Aan de v l o e d z i j d e t r e e d t u i t s l u i t e n d e r o s i e o p . Aan de e b z i j d e t r e e d t n a b i j h e t z e e g a t a a n g r o e i o p , t e r w i j l v e r d e r o p de k u s t e r o d e e r t . x ) I n d i e n h e t z e e g a t en h e t b e k k e n i n e v e n w i c h t z i j n , w o r d t d i t t i j d e l i j k a f g e z e t t e zand d o o r de e b s t r o o m weer n a a r b u i t e n g e -b r a c h t . De u i t t r e d e n d e s t r o o m i s dus met zand -b e l a d e n .

(5)

k

-Aan de N e d e r l a n d s e k u s t i s de v l o e d z i j d e de z u i d z i j d e o f w e s t z i j d e , t e r w i j l de e b z i j d e o v e r e e n k o m t met de n o o r d z i j d e o f o o s t z i j d e . W i j mogen dus v e r w a c h t e n , d a t e r e r o s i e o p t r e e d t t e n z u i d e n ( w e s t e n ) v a n de N e d e r l a n d s e z e e g a t e n t e r w i j l aan de n o o r d -z i j d e ( o o s t -z i j d e ) aanwas o p t r e e d t met v e r d e r n a a r h e t n o o r d e n V/eer e r o s i e . ' • '''^ I n d e r d a a d c o n s t a t e e r t men b i j v r i j w e l a l l e N e d e r l a n d s e z e e -g a t e n , d a t h e t z e e w a a r t e e e i n d e v a n de n o o r d e l i j k e o e v e r v e r d e r i n zee u i t s t e e k t , dan h e t z e e w a a r t s e e i n d e v a n de z u i d e l i j k e o e v e r . B i j i e d e r z e e g a t z i t e r een s p r o n g i n de k u s t l i j n ; v e e l a l l o o p t de k u s t l i j n t e n n o o r d e n v a n h e t z e e g a t n i e t i n h e t v e r l e n g d e v a n de k u s t l i j n t e n z u i d e n v a n h e t z e e g a t , maar w e l e v e n -w i j d i g d a a r a a n e n i n z e e -w a a r t e e r i c h t i n g v e r s c h o v e n . I n f i g u u r 3 i s h e t M a r s d i e p a l s v o o r b e e l d g e k o z e n . De z u i d -w e s t k o p v a n T e x e l l i g t -w e s t e l i j k e r dan Den H e l d e r en deze k o p

x )

g r o e i t a a n . O v e r i g e n s s l a a t de N o o r d z e e k u s t v a n T e x e l a f . V o o r t s t r e e d t e r o s i e op v a n Den H e l d e r t o t P e t t e n . De k u s t z o u h i e r

o o s t e l i j k e r l i g g e n a l s Den H e l d e r n i e t zo zwaar d o o r h o o f d e n v e r -d e -d i g -d was.

Aan onze N e d e r l a n d s e k u s t komt n e r g e n s één e n k e l z e e g a t v o o r , d a t i n een o v e r i g e n s o n g e s t o o r d e k u s t l i g t . Er l i g g e n a l t i j d m e e r d e r e z e e g a t e n n a a s t e l k a a r . De k u s t l i j n i s dan o o k o n t -s t a a n d o o r -s u p e r p o -s i t i e v a n v e r -s c h i l l e n d e -s t o r i n g -s f i g u r e n . B i j twee n a a s t e l k a a r g e l e g e n z e e g a t e n k a n men i n h o o f d z a a k d r i e g e v a l l e n o n d e r s c h e i d e n . G e v a l 1 . De z e e g a t e n l i g g e n z o v e r u i t e e n , d a t h u n v e r s t o r i n g s f i g u r e n e l k a a r n i e t r a k e n . Men z i e f i g u u r k. De v e r s t o r i n g , w e l k e t u s s e n de z e e g a t e n o n t s t a a t , v i n d t men aan «nze k u s t o n g e v e e r t e r u g t u s s e n Hoek v a n H o l l a n d e n Den H e l d e r . De v e r s t o r i n g s f i g u u r v e r t o o n t t u s s e n de z e e g a t e n een flauweS-bocht» G e v a l 2. De z e e g a t e n l i g g e n zo d i c h t b i j e l k a a r d a t de v e r s t o r i n g s -f i g u r e n e l k a a r o v e r l a j j p e n , d o c h de v e r s t o r i n g s -f i g u u r v a n h e t ene z e e g a t r e i k t n i e t t o t o v e r h e t a n d e r e z e e g a t . Een s u p e r p o -s i t i e i -s u i t g e v o e r d i n f i g u u r 5» H e t v a l t o p , d a t de x ) H e t p e r i o d i e k o p t r e d e n v a n een n o o r d e l i j k v l o e d s c h a ^ r ( M o l e n g a t ) v e r s t o o r t d i t mechanisme o o k p e r i o d i e k .

(6)

v e r s t o r i n g s f i g u u r t u s s e n de z e e g a t e n een e n k e l v o u d i g e b o o g v o r m h e e f t . De e r o s i e t o p p e n z i j n a a n v j e z i g en s t e k e n e v e n v e r u i t . G e v a l 3. De z e e g a t e n z e l v e v a l l e n b i n n e n e i k a a r s s t o r i n g s b e r e i k . Een s u p e r p o s i t i e i s u i t g e v o e r d i n f i g u u r 6. Het m e r k w a a r d i g e i s , d a t er geen a a n w a s t o p p e n meer b e s t a a n . V o o r t s k a n h e t g e d e e l t e t u s s e n de twee z e e g a t e n o n g e v e e r r e c h t z i j n en g e h e e l b i n n e n de o n g e -s t o o r d e k u -s t l i j n v a l l e n . § 2 . B a n k v o r m i n g . B u i t e n d e l t a ' s . U i t h e t v o o r g a a n d e w e r d r e e d s d u i d e l i j k , d a t , g l o b a a l g e -s p r o k e n , de v l o e d -s t r o o m n a u w e l i j k -s d e e l h e e f t i n de opbouw v a n de b a n k e n v o o r de k u s t . De b u i t e n d e l t a v ; r r d t v r i j w e l g e h e e l opgebouwd t i j d e n s de e b - p e r i o d e n . V o o r e e r s t w e r k t de l a n g s de k u s t s t r o m e n d e , n a a r h e t z e e g a t t e e k o m e n d e e b s t r o o m d a a r a a n mede; d a a r n a a s t b o u w t ook de u i t h e t z e e g a t komende s t r o o m de b u i t e n d e l t a op. I n f i g u u r 7 i s de s t r o m i n g s t o e s t a n d b i j eb i e t s m i n d e r s c h e m a t i s c h w e e r g e g e v e n dan i n f i g u u r 1. De k l e i n e p i j l t j e s g e v e n de a f g i f t e v a n z a n d a a n ; h e t d o o r een z w a r e s t r e e p l i j n omgeven g e b i e d d e z e r p i j l t j e s i s de d a a r d o o r gevormde b u i t e n d e l t a . H e t d r o r de e b s t r o o m gevormde d e e l v a n de b a n k l i g t i n h o o f d z a a k aan de e b z i j d e v a n h e t z e e g a t ; h e t d o o r de u i t h e t z e e g a t t r e d e n d e s t r o o m gevormde deel l i g t i n hocfdzaak. voer het e. • • .^n v o o r eon d e e l »og a a n de v l o e d z i j d e v a n h e t z e e g a t . T u s s e n b a n k en k u s t b l i j v e n g e u l e n o p e n . Aan de e b z i j d e i s deze g e u l h e t s m a l s t e en d a a r v e r t o o n t de b a n k n e i g i n g t o t v e r l a n d e n , mede omdat de k u s t l i j n d a a r z e e -w a a r t s a a n g r r e i t . De g e u l aan de v l r e d z i j d e i s b r e d e r en deze g e u l w o r d t t i j d e n s de v l o e d p e r i o d e d o o r de v l o e d s t r o o m o p e n g e -h o u d e n . D i t " v l o e d s c -h a a r " w o r d t dus n i e t d o o r de v l o e d s t r o o m gev o r m d , d o c h i s gev a n n a t u r e a a n w e z i g d o o r de gev o r m gev a n de b u i t e n -d e l t a . B i j z e e g a t e n met een g r o o t v e r m o g e n k a n de e b s t r o o m r e e d s zo v r o e g v o o r de k u s t w o r d e n a f g e b o g e n , d a t h e t d o o r de e b s t r o o m gevormde d e e l v a n de bank n i e t r e i k t t o t h e t d o o r de u i t h e t z e e -g a t t r e d e n d e s t r o o m -gevormde d e e l . T u s s e n b e i d e d e l e n b l i j f t dan een n a t u u r l i j k e g e u l o v e r , w e l k e op den d u u r d o o r de u i t t r e d e n d e s t r o o m a l s " e b s c h a a r " k a n w o r d e n b e n u t . I'Lt e b s c h a a r l i g t e c h t e r i n de v e r k e e r d e r i c h t i n g , omdat de u i t t r e d e n d e s t r o o m n i e t n a a r de e b z i j d e , d o c h n a a r de v l o e d z i j d e moet a f b u i g e n , w a a r t o e een meer n a a r l i n k s g e l e g e n e b s c h a a r n o d i g i s , I n d e r g e l i j k e g e v a l l e n k a n de l i g g i n g v a n h e t e b s c h a a r o n s t a b i e l ' j i j n .

(7)

_ 6 -§ 3' E v e n w l c h t s l l g K l n K . I n een v e r s t o r i n g s f i g u u r i s de s n e l h e i d v a n e r o s i e u i t g e z e t a l s f u n c t i e v a n ?C . De l i g g i n g v a n de k u s t l i j n op een b e p a a l d t i j d s t i p w o r d t g e v o n d e n d o o r v o o r i e d e r p u n t v a n de k u s t y t e i n t e -g r e r e n o v e r een b e p a a l d t i j d s v e r l o o p . I n d i e n o n a f h a n k e l i j k v a n de t i j d z o u z i j n , z o u de k u s t op i e d e r p u n t l i n e a i r met de t i j d t o e - «f a f n e m e n , I n i e d e r g e v a l e c h t e r v e r a n d e r t de v o r m v a n de k u s t met de t i j d . A a n g e z i e n ^ a f h a n g t v a n de v o r m v a n de k u s t , z o u dus |^ ook een f u n c t i e v a n de t i j d m o e t e n z i j n . De v r a a g r i j s t h i e r , o f met de t i j d t o e n e e m t o f a f n e e m t , I n h e t l a a t s t e g e v a l b e s t a a t n a m e l i j k de m o g e l i j k h e i d , d a t

( a l dan n i e t a s y m p t o t i s c h ) t o t n u l n a d e r t . De i n t e g r a t i e v a n y v a n t = O t o t t - , k a n dan een e i n d i g e waarde o p l e v e r e n . De k u s t g a a t dan n a a r een e i n d v o r m t o e en deze e i n d v o r r a k a n a l s de e v e n w i c h t s l i g g i n g v a n de k u s t w o r d e n a a n g e d u i d .

Naar a n a l o g i e v a n t a l v a n a n d e r e p r o c e s s e n i n de n a t u u r z o u men b i j w i j z e v a n a x i o m a k u n n e n s t e l l e n , d a t e r ook v o o r de k u s t -l i j n n a b i j een z e e g a t een e v e n w i c h t s -l i g g i n g b e s t a a t . Men z a -l e r e c h t e r g o e d aan doen om na t e g a a n , o f i n d i t s p e c i a l e g e v a l t e n d e n s e n a a n w e z i g z i j n , w e l k e de g e l d i g h e i d v o o r h e t a x i o m a o n d e r s t e unen. B i j de e v e n w i c h t s t o e s t a n d k u n n e n twee g e v a l l e n w o r d e n o n d e r -s c h e i d e n , 1. De k u s t v o r m i s z o d a n i g , d a t z o w e l de e b s t r o o m a l s de v l o e d -s t r o o m n e r g e n -s z a n d a f z e t t e n , en du-s ook n e r g e n -s z a n d h o n g e r h e b b e n . 2. De k u s t v o r m i s z o d a n i g , d a t h e t g e e n d o o r de e b s t r o o m a f g e z e t , r e s p e c t i e v e l i j k geërodeerd v / o r d t , d o o r de v l o e d s t r o o m w o r d t g e -e r o d -e -e i - d r -e s p -e c t i -e v -e l i j k v/-e-er w o r d t a f g -e z -e t . En o m g -e k -e -e r d

Een v o o r b e e l d v a n h e t tweede g e v a l l e v e r t een i n e v e n v / i c h t z i j n d e l a g u n e o f w a d d e n g e b i e d a c h t e r h e t z e e g a t . De g e u l e n , p l a t e n

y ., en w a n t i j e n v o r m e n z i c h z o d a n i g , d a t de hoff'/eelheid m.aterLaal, welke t i j

^ ' dens v l o e d d o o r h e t z e e g a t b i n n e n k o m t en i n de l a g u n e w o r d t a f g e -z e t , t i j d e n s eb weer u i t de l a g u n e v j o r d t geërodeerd en d o o r h e t z e e g a t w o r d t a f g e v o e r d .

Het l i j k t n i e t m o g e l i j k , d a t aan de b u i t e n z i j d e v a n h e t z e e g a t ( k u s t en b u i t e n d e l t a ) een e v e n w i c h t k a n o n t s t a a n v o l g e n s t o e s t a n d 1, Immers de aankomende v l o e d s t r o o m z a l , j u i s t v o o r v/at b e t r e f t de z a n d t r a n s p o r t e r e n d e baan l a n g s de k u s t , a f b u i g e n en g e h e e l o f g e d e e l t e l i j k d o o r h e t z e e g a t n a a r b i n n e n t r e k k e n , I n o f a c h t e r h e t z e e g a t v e r l i e s t deze v l o e d s t r o o m z i j n z a n d . Het l i j k t

(8)

n i e t m o g e l i j k , d a t de l a n g s de k u s t n a a r h e t z e e g a t t r e k l t e n d e v l o e d s t r o o m z i j n m a t e r i a a l n i e t z o u v e r l i e z e n , waarmede de onmo-g e l i j k h e i d v a n onmo-g e v a l 1 i s a a n onmo-g e t o o n d . De z a n d l o z e v l o e d s t r o o m , w e l k e b o v e n s t r o o m s v a n h e t z e e g a t v e r d e r v a n de k u s t a f a a n w e z i g i s , z a l b e n e d e n s t r o o m s v a n h e t z e e g a t d i c h t e r n a a r de k u s t t o e l o p e n . Daar h i j z a n d l o o s i s , z a l h i j de k u s t e r o d e r e n . Deze e r o s i e z o u , b i j een e v e n w i c h t s t o e s t a n d v o l g e n s g e v a l 2, d o o r de e b s t r o o m weder m o e t e n w o r d e n o p g e h e v e n d o o r a a n z a n d i n g op d e z e l f d e p l a a t s . T e v e n s moet dan e c h t e r deze e b s t r o o m , zand v e r l o r e n h e b b e n d , b e n e d e n s t r o o m s zo v e r u i t de k u s t b l i j v e n , d a t h i j geen z a n d h o n g e r meer h e e f t en de k u s t b e n e -d e n s t r o o m s -dus n i e t e r o -d e e r t . D i t i s -d e n k b a a r , a l s -de u i t h e t z e e g a t t r e d e n d e s t r o o m l a n g s de k u s t g a a t s t r o m e n en de e b s t r o o m v a n de k u s t w e g h o u d t . De u i t h e t z e e g a t t r e d e n d e s t r o o m moet dan e c h t e r ook geen zand v e r l i e z e n en b e n e d e n s t r o o m s v a n h e t z e e g a t g e e n z a n d h o n g e r h e b b e n , o p d a t de b e n e d e n s t r o o m s e k u s t o o k . n i e t d o o r deze s t r o o m w o r d t geërodeerd.

H e t l i j k t m o g e l i j k , d a t aan deze v o o r w a a r d e n k a n w o r d e n v o l -d a a n . De u i t t r e -d e n -d e s t r o o m raag g e e n z a n -d v e r l i e z e n , -dus mag h e t m e e s t l i n k s e d e e l van de b a n k e n d e r b u i t e n d e l t a n i e t v e r d e r v e r -h o g e n . De s t r o o m b a n e n m o e t e n zo g e l e i d e l i j k v e r l o p e n , d a t de met zand b e l a d e n s t r o o m "de b o c h t k a n nemen" z o n d e r z a n d t e v e r l i e z e n . D i t w o r d t v o o r n a m e l i j k b e p a a l d d o o r de vorm v a n de b a n k e n , en men k a n n i e t o n t k e n n e n , d a t de t e n d e n s i n deze r i c h t i n g e r m i n o f meer " i n z i t " . V o o r de h e t z e e g a t b i n n e n t r e d e n d e v l o e d s t r o o m g e l d t o n g e v e e r h e t z e l f d e . Het t o p j e , d a t i n de v e r s t o r i n g s f i g u r e n j u i s t l i n k s v a n h e t z e e g a t l i g t k a n n i e t d o o r z e t t e n . De b o c h t w o r d t m o o i a f g e -r o n d cm de v l o e d s t -r o o m g e l e g e n h e i d t e g e v e n "de b o c h t t e nemen" n a a r b i n n e n . Wat de s t r o o m l a n g s de b u i t e n z i j d e v a n de b u i t e n d e l t a b e -t r e f -t , z a g e n w i j , d a -t de v l o e d s -t r o o m e r o s i e moe-t v e r o o r z a k e n op d e z e l f d e p l a a t s waar de e b s t r o o m a a n z a n d i n g v e r o o r z a a k t . Het i s d u i d e l i j k , d a t deze p l a a t s de b u i t e n r a n d v a n h e t b a n k e n c o m p l e x moet z i j n . Opdat d i t m o g e l i j k w o r d t , m o e t e n de b a n k e n zo h o o g o p w a s s e n , d a t z i j b i n n e n h e t b e r e i k v a n de o p w o e l e n d e w e r k i n g v a n de g o l v e n komen, t e r w i j l de k u s t b o o g r e c h t s v a n h e t z e e g a t zo g e -l e i d e -l i j k moet v e r -l o p e n en zo g -l a d moet a a n s -l u i t e n aan de b a n k e n , d a t z o w e l de e b - a l s de v l o e d s t r o o m de b o c h t k u n n e n nemen z o n d e r z a n d t e v e r l i e z e n . Ook d i t z i t w e l i n de v e r s t o r i n g s f i g u r e n .

(9)

8 -De a a n g r o e i t o p j u i s t r e c h t s v a n h e t z e e g a t v e r h e e l t z i c h met de b a n k e n e n g r o e i t i n de e v e n w i c h t s l i g g i n g n i e t v e r d e r , t e r w i j l de e r o s i e , meer r e c h t s , t e n s l o t t e e i n d i g t . I n f i g u u r 8 i s i n g r o t e t r e k k e n bovenbehandelde e v e n w i c h t s l i g g i n g a f g e b e e l d . H e t g e d e e l t e AB i s h e t v a k w a a r de v l o e d s t r o o m e r o d e e r t en de e b s t r o o m a a n -z a n d i n g v e r o o r -z a a k t . Deze e v e n w i c h t s v o r m i s e i g e n l i j k de m i n s t g e c o m p l i c e e r d e w e l k e z i c h d e n k e n l a a t . De e n k e l e u i t s t r o m i n g s g e u l i s t e g e l i j k e b s c h a a r en v l o e d s c h a a r . De z a n d b e w e g i n g h e e f t de e i g e n a a r d i g h e i d , d a t h e t z a n d l a n g s de k u s t , r e c h t s v a n h e t z e e g a t , n o o i t l a n g s de k u s t l i n k s v a n h e t z e e g a t k o m t . En o m g e k e e r d . H e t l i n k s e z a n d k o m t i n de l a g u n e , g a a t d a a r weer u i t en w a n d e l t t e r u g l a n g s de l i n k e r k u s t . H e t r e c h t s s z a n d k o m t t o t A en g a a t d a n weer n a a r r e c h t s . Ten a a n z i e n v a n h e t z a n d t r a n s p o r t i s h e t z e e g a t dus e e n a b s o l u t e s c h e i d i n g t u s s e n de b e i d e a a n l i g g e n d e k u s t v a k k e n . Deze e e n v o u d i g s t e e v e n w i c h t s v o r m k o m t b i j de z e e g a t e n v a n de N e d e r l a n d s e k u s t n i e t v o o r . Er z i j n e n k e l e z e e g a t e n , d i e e r e e n b e e t j e a a n doen d e n k e n . De i n de n a t u u r o p t r e d e n d e e v e n w i c h t s v o r -men z i j n e c h t e r b l i j k b a a r g e c o m p l i c e e r d e r . V l o e d - en e b s c h a a r z i j n aan de N e d e r l a n d s e k u s t a l t i j d g e s c h e i d e n . A l s g r o n d p a t r o o n h e e f t een b u i t e n d e l t a b i j ons e e n v l o e d s c h a a r , d a t l i n k s v a n h e t z e e g a t t a m e l i j k d i c h t l a n g s de k u s t l o o p t , e e n «bschaar, d a t o n g e v e e r i n h e t v e r l e n g d e l i g t v a n h e t z e e g a t m e t n e i g i n g om n a a r l i n k s a f t e b u i g e n , t e r w i j l d i k w i j l s n o g e e n t w e e d e , r e c h t e r v l o e d s c h a a r op t e m e r k e n v a l t , d a t e c h t e r v e e l a l o n s t a b i e l i s o f i n v e r k o m m e r d e t o e -s t a n d v e r k e e r t . De b u i t e n d e l t a r e i k t r e c h t -s v e r d e r d a n l i n k -s , t e r w i j l de g r o o t s t e b r e e d t e e v e n l i n k s v a n o f w e l m i d d e n v o o r h e t z e e g a t l i g t . De k u s t l i j n s p r i n g t l i n k s i n en b u i g t r e c h t s v o o r h e t z e e g a t u i t . Aan h e t e i n d e v a n e e n v l o e d s c h a a r o f e e n e b s c h a a r l i g t m e e s t a l e e n d r e m p e l . V e r w a a r l o z e n we v o o r l o p i g e e n s e v e n h e t r e c h t e r v l o e d s c h a a r , d a n i s h e t n i e u w e e l e m e n t h e t e b s c h a a r . B e s c h o u w e n we h e t b a n k e n g e b i e d , d a n k a n b i j b e n a d e r i n g g e s t e l d w o r d e n , d a t de z a n d v o e r e n d e , l a n g s de k u s t v a n l i n k s n a d e r e n d e s t r o o m b a a n v a n de v l o e d s t r o o m d i t b a n k e n g e b i e d n i e t b e r o e r t en z i j n g e h e l e h o e v e e l h e i d z a n d (Q H) h e t z e e g a t i n b r e n g t z o n d e r v e r -l i e z e n ( z i e f i g u u r 9 ) , H e t b a n k e n g e b i e d w o r d t g e t r o f f e n d o o r e e n z a n d l o z e s t r o o m b a a n v a n de v l o e d s t r o o m , w e l k e a a n d e H n k e r r a n d z a n d v a n de b a n k z a l opnemen ( h o e v e e l h e i d E H) en deze h o e v e e l -h e i d z a l v o e r e n l a n g s de k u s t r e c -h t s a l s n o r m a a l v l o e d t r a n s p o r t (Q H ) .

(10)

B i j eb i s de t o e s t a n d i n g e w i k k e l d e r . De u i t h e t z e e g a t komende s t r o o m s p l i t s t z i c h i n twee s t r o o m b a n e n . Eén s t r o o m b a a n b u i g t l a n g s de k u s t a f en b e r o e r t h e t b a n k e n g e b i e d n i e t ; h i j t r a n s p o r t e e r t e e n h o e v e e l h e i d QLG^, w e l k e o v e r g a a t i n h e t e b t r a n s p o r t l a n g s de k u s t l i n k s ( Q L ) . De a n d e r e s t r o o m b a a n v o l g t h e t e b s c h a a r , l o o p t o v e r h e t b a n k e n g e b i e d en komt d a a r n a i n d i e p v/ater t e r e c h t , w a a r d o o r a a n de l i n k e r r a n d v a n h e t b a n k e n g e b i e d e e n a a n z a n d i n g ALG o p t r e e d t , w e l k e g e l i j k i s aan de d o o r deze s t r o o m b a a n g e t r a n s p o r t e e r d e h o e -v e e l h e i d QLG^. O-ver h e t b a n k e n g e b i e d s t r o o m t e c h t e r ook de -v a n r e c h t s komende, l a n g s de k u s t l o p e n d e z a n d v o e r e n d e s t r o o m b a a n v a n de e b s t r o o m . Deze s t r o o m b a a n , w e l k e QL v e r v o e r t , g e e f t z i j n z a n d a f aan de l i n k e r r a n d v a n de b a n k ( A L ) . We k u n n e n de v o l g e n d e e v e n w i c h t s v o o r w a a r d e n o p s c h r i j v e n : v o o r de l i n k e r r a n d v a n de b a n k : ALG + AL = EH ( 1 ) v o o r h e t z e e g a t ( e n l a g u n e ) : QHG = QLG^ + QLG^ ( 2 ) . Voor de s t r o o m b a n e n k u n n e n de v o l g e n d e continuïteitsverge-l i j k i n g e n w o r d e n o p g e s c h r e v e n : QLG^ = QL — ( 3 ) QLG^ = ALG — ( i f ) QL = A l — ( 5 ) EH = QH — — ( 6 ) QH = QHG ~ — ( 7 ) E l i m i n a t i e v a n AL, ALG en EH g e e f t : QL + QLG^ = QH QHG = QLG^ + QLG^ QLG^ = QL QH = QHG. U i t deze b e t r e k k i n g e n v o l g t o n d e r meer: QH - QL = QLG^. H i e r i n i s QH - QL g e l i j k a a n h e t zogenaamde v l o e d o v e r s c h o t , t e r w i j l QLG^ de h o e v e e l h e i d z a n d i s , w e l k e v a n u i t h e t z e e g a t i n h e t b a n k e n g e b i e d w o r d t g e d e p o n e e r d . Deze h o e v e e l h e i d w o r d t d o o r h e t e b s c h a a r v a n u i t h e t z e e g a t n a a r de b a n k e n g e t r a n s p o r t e e r d . U i t deze o v e r i g e n s , z e e r g l o b a l e en s c h e m a t i s c h e b e s c h o u w i n g , z o u men w e l l i c h t mogen a f l e i d e n , d a t e e n e v e n w i c h t s t o e s t a n d met een e b s c h a a r a l l e e n m o g e l i j k i s , i n d i e n e r een v l o e d o v e r s c h o t b e s t a a t . D i t l i j k t een b e l a n g r i j k g e z i c h t s p u n t . Daar e r a a n de N e d e r l a n d s e k u s t geen z e e g a t e n w o r d e n g e v o n d e n z o n d e r e b s c h a a r , doch a l l e z e e g a t e n z o w e l een v l o e d s c h a a r a l s e e n e b s c h a a r v e r t o n e n , t r e e d t e r b l i j k b a a r l a n g s de N e d e r l a n d s e k u s t een v l o e d o v e r s c h o t o p . D i t v l o e d o v e r s c h o t p a s s e e r t h e t z e e g a t a l s

(11)

10

-v o l g t : de -v l o e d s t r o o m l a n g s de k u s t b r e n g t h e t -v i a h e t -v l o e d s c h a a r h e t z e e g a t i n ; de u i t g a a n d e s t r o o m b r e n g t h e t v i a h e t o b s c h a a r n a a r h e t l i n k e r d e e l v a n de b u i t e n d e l t a ; b i j de v o l g e n d e v l o e d -p e r i o d e w o r d t h e t d a a r weer o-pgenomen en v e r d e r l a n g s de k u s t ge-v o e r d d o o r de ge-v l o e d s t r o o m . H e t z a n d w o r d t i n deze l a a t s t e f a s e o ge-v e r de g e h e l e l e n g t e van de b a n k v e r v o e r d . Waar h e t d a a r b i j h e t e b s c h a a r moet p a s s e r e n k a n h e t aan de l i n k e r o e v e r v a n h e t e b s c h a a r w o r d e n g e d e p o n e e r d , t e r w i j l dan n i e u w zand aan de r e c h t e r o e v e r w o r d t o p g e nomen. H i e r d o o r z w a a i t h e t e b s c h a a r n a a r r e c h t s . De d a a r n a o p t r e -dende e b s t r o o m h e e f t e c h t e r de t e g e n o v e r g e s t e l d e w e r k i n g , z o d a t een e v e n w i c h t s l i g g i n g v a n h e t e b s c h a a r i n de b u i t e n d e l t a m o g e l i j k s c h i j n t . H e t l i j k t n i e t v e r a n t w o o r d om aan de h a n d v a n de t o t d u s v e r r e g e h a n t e e r d e , s t e r k v e r e e n v o u d i g d e en g l o b a l e aannamen, v e r d e r op de d e t a i l s van k u s t v o r m en b u i t e n d e l t a v a n z e e g a t e n i n t e g a a n . Een v e r f i j n i n g van de t h e o r i e , e n dus een v e r k l a r i n g v a n d e t a i l s i n de m o r f o l o g i e v a n de z e e g a t e n , kan s l e c h t s w o r d e n v e r k r e g e n , i n d i e n t a l van z a k e n , w e l k e i n onze b e s c h o u w i n g w e r d e n v e r w a a r l o o s d , i n de aannamen i n r e k e n i n g w o r d e n g e b r a c h t . Op deze w i j z e z a l h e t w e l l i c h t m o g e l i j k z i j n , een i n d r u k t e k r i j g e n v a n de a a r d van h e t e v e n w i c h t , d a t h e e r s t i n de d o o r ons g e m a k s h a l v e a l s de_ e v e n w i c h t s t o e -s t a n d genoemde m o r f o l o g i e . H e t i -s n a m e l i j k h e e l goed m o g e l i j k ( e n d a t l i j k t z e l f s w a a r s c h i j n l i j k ) , d a t h e t e v e n w i c h t op één o f a n d e r e w i j z e een l a b i e l e v e n v / i c h t i s en d a t b i j v o o r b e e l d de m o r f o l o g i e s c h o m m e l t t u s s e n e n i g e v a n d e r g e l i j k e e v e n w i c h t s t o e s t a n d e n . M o g e l i j k s c h o m m e l t de m o r f o l o g i e e c h t e r s l e c h t s om een s t a b i e l e v e n w i c h t . § k. V e r w a a r l o o s d e f a c t o r e n . I n h e t v o o r g a a n d e w e r d een g r o o t a a n t a l f a c t o r e n , w a a r o n d e r z e e r b e l a n g r i j k e , n i e t i n r e k e n i n g g e b r a c h t . A l s werkzame f a c t o r w e r d e i g e n l i j k a l l e e n h e t zwevend t r a n s p o r t b e s c h o u w d , t e r w i j l v a n d i t zwevende t r a n s p o r t een s t e r k v e r e e n v o u d i g d e v o o r s t e l l i n g w e r d g e g e v e n . Z o n d e r op hun u i t w e r k i n g d i e p e r i n t e g a a n , z u l l e n h i e r o n d e r een a a n t a l v e r w a a r l o o s d e f a c t o r e n w o r d e n opgenoemd, v/elke o n -g e t w i j f e l d op de m o r f o l o -g i e v a n z e e -g a t e n i n v l o e d h e b b e n .

1 , Het e i g e n l i j k e b o d e m t r a n s p o r t . V e r m o e d e l i j k i s d i t g e r i n g t e n a a n z i e n v a n h e t zwevend t r a n s p o r t . Het i s aan a n d e r e v / e t t e n o n d e r -w o r p e n dan h e t z-wevend5 t r a n s p o r t . Z-wevend t r a n s p o r t k a n o v e r g a a n i n b o d e m t r a n s p o r t en o m g e k e e r d .

2. T r a n s p o r t d o o r g o l v e n ( b r a n d i n g s z o n e en s t r a n d ) b i j v/inden

(12)

t r a n s p o r t i s aan a n d e r e w e t t e n o n d e r h e v i g dan h e t zwevende t r a n s p o r t . Aan de N e d e r l a n d s e k u s t h e e f t d i t i:|ransport w a a r s c h i j n -l i j k een o v e r s c h o t i n v -l o e d r i c h t i n g . D i t o v e r s c h o t mag e c h t e r n i e t z o n d e r meer b i j h e t v l o e d o v e r s c h o t v a n h e t zwevende t r a n s p o r t w o r d e n o p g e t e l d . 3, V e r s c h i l l e n i n s t r o o m s n e l h e i d , w a a r d o o r o n g e t w i j f e l d de t r a n s p o r t c a p a c i t e i t v o o r zwevend m a t e r i a a l w o r d t beïnvloed. I n g e u l e n k u n n e n z e e r g r o t e s t r o o m s n e l h e d e n o p t r e d e n , t e r w i j l o v e r b a n k e n en p l a t e n de s t r o o m s n e l h e d e n v e r m o e d e l i j k n i e t h e t z e l f d e z i j n , ( o f van d e z e l f d e o r d e v a n g r o o t t e ) a l s l a n g s de k u s t . De r i c h t i n g w a a r i n , en de w i j z e w a a r o p de g e t i j g o l f de k u s t n a d e r t . 5. H e t o p t r e d e n v a n v e r h a n g e n , i n h e t b i j z o n d e r v a n d w a r s v e r -h a n g e n . M o g e l i j k k a n u i t de f a c t o r e n ^ en 5 -h e t o p t r e d e n v a n een r e c h t s v l o e d s c h a a r w o r d e n v e r k l a a r d . 6. De m o g e l i j k h e i d v a n h e t o p t r e d e n v a n s p i r a a l s t r o m e n , v o o r a l i n g e b o g e n s t r o o m b a n e n en i n g e u l e n . 7. H e t o p t r e d e n v a n f a s e v e r s c h u i v i n g e n , z o w e l t u s s e n g e t i j k r o m -me en s n e l h e i d s k u r v e , a l s t u s s e n g e t i j b u i t e n en s t r o o m i n h e t z e e g a t . 8. V a r i a b e l e w a t e r d i e p t e , w e l k e b i j eb k l e i n e r i s dan b i j v l o e d . H i e r d o o r k a n een g e d e e l t e v a n de bodem b i j eb w e l , en b i j v l o e d n i e t d o o r de g o l f s l a g w o r d e n beïnvloed, h e t g e e n weer een v e r s c h i l i n t r a n s p o r t c a p a c i t e i t t e n g e v o l g e h e e f t , z e l f s a l z o u de s t r o o m -s n e l h e i d h e t z e l f d e z i j n . 9. De i n v l o e d v a n de B t o r m v l o e d e n . § 5• C o n c l u s i e s . G e z i e n de, o v e r i g e n s n o g l a n g n i e t v o l l e d i g e opsomming v a n v e r w a a r l o o s d e f a c t o r e n i n § ^ , k u n n e n de c o n c l u s i e s , w e l k e u i t deze s t u d i e w o r d e n g e t r o k k e n , m o e i l i j k a n d e r s dan a l s z e e r g l o b a a l en v o o r l o p i g w o r d e n b e s c h o u w d . De g e v o l g d e w e r k w i j z e v e r o o r l o o f t n i e t v e e l meer dan een v r i j g r o v e , i n h o o f d z a a k k w a l i t a t i e v e b e n a -d e r i n g v a n h e t p r o b l e e m . Toch menen w i j e r i n g e s l a a g -d t e z i j n , e n k e l e h o o f d z a k e n en op de v o o r g r o n d t r e d e n d e e i g e n a a r d i g h e d e n i n de m o r f o l o g i e v a n de N e d e r l a n d s e z e e g a t e n b e g r i j p e l i j k t e heteben g e m a a k t . V o o r e e r s t de zo m e r k w a a r d i g e z a a p t a n d v o r m i n g waarmede de k u s t l i j n b i j een z e e g a t v e r s p r i n g t . F i g u u r 10 g e e f t d i t v o o r de N e d e r l a n d s e k u s t s c h e m a t i s c h w e e r . V o o r t s de hoofdvorm v a n de

(13)

b u i t e n d e l t a met de daarmede v e r b o n d e n a f w i j k i n g v a n h e t z e e g a t n a a r l i n k s , w e l k e v r i j w e l b i j a l onze z e e g a t e n o p t r e e d t .

Ten s l o t t e k a n a a n n e m e l i j k w o r d e n g e m a a k t , d a t de t w e e - s c h a r i g e b u i t e n d e l t a , met een v l o e d s c h a a r l i n k s l a n g s de k u s t en een e b s c h a a r m i d d e n v o o r o f e v e n l i n k s v a n h e t z e e g a t , m i n o f meer een e v e n w i c h t s -v o r m k a n z i j n , w e l k e o p t r e e d t aan k u s t e n w a a r l a n g s h o t zwe-vende t r a n s p o r t d o o r g e t i j s t r o m e n p r e v a l e e r t en w a a r b i j l a n g s de k u s t n i s g e h e e l een v l o e d o v e r s c h o t b e s t a a t .

(14)
(15)
(16)
(17)
(18)
(19)

Cytaty

Powiązane dokumenty

Wykres rozrzutu MMSE po protezowaniu słuchu względem wartości przed protezowaniem (opracowanie własne). MMSE scatterplot after in relation to before

siemieńskiej, ale o nim wiem tylko, że to był dość bogaty włościanin i miał syna, z którym trochę zetknąłem się w szkole siemieńskiej.. Cóż, pora chyba kończyć tę

Stel bijvoorbeeld dat nu bij een bepaald duinprofiel de breedte van de Actieve Waterkeringsstrook 150 m is, gemeten op NAP Bij een zeespiegelstij ging van 2*80 + 60 cm (- 200 j

Wykłady Banachiewicza... To było coś fascynującego. Stawiał na nich problemy do rozwiązania i my jego słuchacze biegliśmy zaraz po wykła­ dzie do naszych

Za przy- k!ady s!u" tu g!ównie teksty Ma!gorzaty Szejnert, która jako wspó!za!o"ycielka „Gazety Wyborczej” i do#wiadczona reporta"ystka jest niejako mistrzyni

“Doctor doctor, please, oh, the mess I’m in”: The Father and the Father Figure As an Identifying Sign of a Nazi Son in Jonathan Littell’s The Kindly Ones. p ierre

sterk wisselen zal bovenstaande mijngasafgifte dus in een gedeelte met sterke laaghelling op een dieper niveau worden aangetroffen, dan in een gedeelte met vlakke ligging van de

W tej kwestii zauważa się także, że Bóg jako substancja pierwsza jest analogatem głównym i stanowi naczelny byt podpadający pod rozważania metafizyczne, zaś