214 SPRAWOZDANIA, KOMUNIKATY I RECENZJE MAREK FIAKOWSKI OFMConv
Instytut Teologii Pastoralnej i Katechetyki KUL
W TROSCE O TEOLOGIE PASTORALN A I DUSZPASTERSTWO Sympozjum z okazji wreczenia ksiegi pami atkowej
i przejs´cia na emeryture ks. prof. dr. hab. Ryszarda Kamin´skiego Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawa II
Lublin, 30 paz´dziernika 2013 r.
30 paz´dziernika 2013 r. uczniowie i przyjaciele ks. prof. dr. hab. Ryszarda Ka-min´skiego spotkali sie na uroczystym sympozjum pt. W trosce o teologie pastoraln a i duszpasterstwo. Zostao ono zorganizowane z okazji wreczenia ksiegi pami atkowej i przejs´cia na emeryture tego wybitnego i cenionego w Polsce teologa pastoralisty. Spotkanie rozpoczea Msza s´w. w intencji Ksiedza Profesora w Kos´ciele Akade-mickim, a przewodniczy jej jego uczen´ i nastepca w Katedrze Teologii Pastoralnej Szczegóowej, bp dr hab. Wiesaw S´migiel, prof. KUL. Podkres´li on w homilii, ze ks. prof. Ryszarda Kamin´skiego charakteryzuje odwaga, jasnos´c´ pogl adów oraz szczególna wrazliwos´c´ na los ludzi skrzywdzonych, ze nie wybiera dla siebie pierw-szych miejsc, ale zawsze stara sie stawac´ po stronie sabych i odrzuconych.
Obrady sympozjum otworzy dyrektor Instytutu Teologii Pastoralnej i Katechetyki KUL, ks. dr hab. Andrzej Kicin´ski, prof. KUL, który odczyta list gratulacyjny dzie-kana Wydziau Teologii KUL, ks. prof. dr. hab. Mirosawa Kalinowskiego. Nastepnie dr hab. Marek Fiakowski OFMConv, kierownik Katedry Teologii Pastoralnej Ogól-nej, przywita przybyych gos´ci.
Pierwsza sesja sympozjum, której przewodniczy ks. dr hab. Adam Przybecki, prof. UAM, rozpoczea sie od wyst apienia ks. bp. dr. hab. Wiesawa S´migla, który zaprezentowa zycie i dziaalnos´c´ naukow a ks. prof. dr. hab. Ryszarda Kamin´skiego. Prelegent przedstawi jego biogram naukowy oraz dziaalnos´c´ dydaktyczn a i organi-zacyjn a realizowan a przede wszystkim na KUL-u. Omówi zajecia prowadzone przez lubelskiego Pastoraliste, wyliczy penione funkcje i piastowane urzedy oraz doktora-ty napisane pod jego kierunkiem. Na zakon´czenie przypomnia kierunki badan´ ks. prof. Kamin´skiego i jego najwazniejsze publikacje.
Drugi referat, pt. Wkad ks. prof. dr. hab. Ryszarda Kamin´skiego w rozwój
teolo-gii pastoralnej, zaprezentowa dr hab. Marek Fiakowski OFMCon. Podkres´li on, ze
nie ma w Polsce drugiego autora, który tyle miejsca w swoich badaniach naukowych pos´wieci problematyce koncepcji teologii pastoralnej. Zasug a ks. prof. Kamin´skiego jest dopracowanie i upowszechnienie paradygmatu analizy teologii pastoralnej. Ksi adz Profesor jako pierwszy w Polsce zastosowa ów paradygmat w swojej rozprawie ha-ROCZNIKI TEOLOGICZNE 61:2014 z. 6
215 SPRAWOZDANIA, KOMUNIKATY I RECENZJE
bilitacyjnej, takze wiekszos´c´ autorów prac dyplomowych powstaych pod jego kierun-kiem wykorzystaa wspomniany paradygmat. Ojciec Fiakowski przypomnia, ze ks. prof. R. Kamin´ski wypromowa 53 doktorów, a wielu jego uczniów usamodzielni-o sie, uzyskuj ac stopien´ doktora habilitowanego i pracuje w wiod acych os´rodkach teologicznych w Polsce. Zwien´czeniem badan´ ks. prof. Kamin´skiego nad koncepcj a teologii pastoralnej s a przygotowane pod jego kierunkiem dwutomowy podrecznik teologii pastoralnej (Teologia pastoralna. T. 1-2. Lublin 2000-2002) oraz Leksykon
teologii pastoralnej (Lublin 2006).
Nastepnie wyst api kierownik Katedry Teologii Charytatywnej KUL, ks. dr hab. Wiesaw Przygoda, prof. KUL, który podj a kwestie parafii w badaniach naukowych ks. prof. dr. hab. Ryszarda Kamin´skiego. Parafia jest jednym z gównych kierunków wieloletnich dociekan´ naukowych lubelskiego Pastoralisty, zapocz atkowanych obszer-n a, interdyscyplinarn a rozpraw a habilitacyjn a. Wiele miejsca pos´wieci on badaniom nad powstaniem i rozwojem historycznym, podstawami teologicznymi i strukturami wspólnotowymi parafii, a takze nad wspólnotowym charakterem duszpasterstwa parafialnego oraz kierunkami jego odnowy. Wypracowany przez ks. Kamin´skiego caos´ciowy obraz powstania i rozwoju parafii jako instytucji oraz jako organizmu pastoralnego rzuca wiele s´wiata na wspóczesny ksztat parafii i realizowanego w niej duszpasterstwa, co pozwala przypuszczac´, ze dorobek naukowy ks. Kamin´skie-go na temat parafii bedzie jeszcze przez dugi czas przydatny w intelektualnej i pa-storalnej formacji przyszych kapanów, teologów s´wieckich oraz modych adeptów nauki z zakresu teologii pastoralnej.
Na zakon´czenie pierwszej sesji ks. dr hab. Dariusz Lipiec, kierownik Katedry Organizacji Duszpasterstwa KUL, przedstawi referat dotycz acy badan´ naukowych ks. prof. dr. hab. Ryszarda Kamin´skiego nad duszpasterstwem. Liczne publikacje wskazuj a, ze przedmiotem jego dociekan´ jest przede wszystkim koncepcja duszpaster-stwa, czyli jego cele, podmiot i adresaci, a takze formy i metody realizacji. Prelegent skupi sie na ukazaniu wkadu Ksiedza Profesora w badania nad duszpasterstwem zwyczajnym i nadzwyczajnym.
Drugiej sesji sympozjum przewodniczy ks. prof. dr hab. Adam Skreczko (UKSW). Zozyy sie na ni a cztery referaty. Pierwszy, pt. Refleksja naukowa
ks. prof. dr. hab. Ryszarda Kamin´skiego nad duszpasterstwem rodzin, wygosi
ks. dr Grzegorz Pyz´lak z Katedry Duszpasterstwa Rodzin KUL. Przypomnia on, ze ks. prof. R. Kamin´ski od 1997 r. kierowa Katedr a i Specjalizacj a Duszpasterstwa Rodzin KUL oraz prowadzi dla studentów tej Specjalizacji wykad pt.
Duszpaster-stwo rodzin oraz seminarium doktoranckie w czasie którego wypromowa os´miu
doktorów. Na szczególn a uwage zasuguje przygotowany z inicjatywy ks. prof. Ka-min´skiego podrecznik pt. Duszpasterstwo rodzin. Refleksja naukowa i dziaalnos´c´
pastoralna (Lublin 2013), który stanowi pierwsze tego typu, caos´ciowe opracowanie
dotycz ace duszpasterstwa rodzin w wymiarze teoretycznym i praktycznym, zarówno na gruncie polskim, jak i europejskim. Ksi adz Profesor podkres´la potrzebe rozwoju duszpasterstwa rodzin w dwu wymiarach: jako refleksji naukowej i praktyki pastoral-nej, co wymaga zmiany w mys´leniu i podejs´ciu do duszpasterstwa rodzin oraz nau-kowego przygotowania i formacji pastoralnej pracowników tego duszpasterstwa.
216 SPRAWOZDANIA, KOMUNIKATY I RECENZJE
Kolejny referat przedstawi ks. dr hab. Kazimierz S´wies, kierownik Katedry So-cjologii Religii KUL. Dotyczy on roli soSo-cjologii w badaniach teologicznopastoral-nych ks. prof. dr. hab. Ryszarda Kamin´skiego. Znalazo sie tutaj omówienie podsta-wowych zasad relacji pomiedzy teologi a pastoraln a i socjologi a tak, jak pojmowa je Ksi adz Profesor, oraz prezentacja konkretnych przykadów zastosowania socjologii w jego pastoralnej refleksji. Prelegent podkres´li, ze ks. prof. Kamin´ski nalezy do w askiego grona pastoralistów, którzy tak obficie czerpi a z dorobku nauk spoecznych, zwaszcza socjologii, przy czym nie jest to bezkrytyczne cytowanie wyników ani tez przenoszenie socjologicznych kryteriów ich oceny. Ks. prof. Kamin´ski wyniki badan´ socjologicznych interpretowa jako kapan, duszpasterz i teolog naukowiec. Mozna wiec mówic´ o wkadzie lubelskiego Pastoralisty w socjologiczn a diagnoze spoeczen´-stwa polskiego, takze religijnos´ci Polaków i sytuacji Kos´cioa w Polsce.
Kolejne dwa referaty wygosili zaprzyjaz´nieni z ks. prof. R. Kamin´skim: ks. prof. dr hab. Bronisaw Mierzwin´ski (UKSW) i ks. prof. dr hab. Jan Wal (UPJPII). Pierwszy z referatów, pt. Ks. prof. dr hab. Ryszard Kamin´ski – czowiek nauki i wierny
przyja-ciel, zawiera w atki osobistego s´wiadectwa ks. prof. Mierzwin´skiego, który podkres´la wybitne kompetencje metodologiczne Ksiedza Profesora, solidnos´c´ w uprawnianiu nauki oraz jego autorytet w s´rodowisku teologów polskich. Ponadto zwraca uwage na zyczli-wos´c´ oraz acz ac a ich przyjaz´n´. Drugi prelegent omówi zwi azki ks. prof. Kamin´skiego z krakowskim s´rodowiskiem teologicznym. Ks. prof. Wal podziekowa ks. Kamin´skiemu za otwartos´c´ i wspóprace naukow a z innymi os´rodkami naukowymi, zwaszcza ze s´ro-dowiskiem krakowskim. Kontakty te charakteryzowaa rzetelnos´c´, uporz adkowanie, wytrwaos´c´, dyspozycyjnos´c´ i uczynnos´c´, a takze stawianie wymagan´ sobie i innym. Ks. prof. Ryszard Kamin´ski przywi azuje duz a wage do standardów etycznych w nauce i w tym wzgledzie nie idzie nigdy na zadne kompromisy, kieruj ac sie wy acznie zasada-mi obiektywizmu, suzasada-miennos´ci i odwagi intelektualnej.
Po wygoszeniu referatów redaktorzy ksiegi pami atkowej: bp dr hab. Wiesaw S´mi-giel, prof. KUL, i o. dr hab. Marek Fiakowski wreczyli ksiege ks. prof. Ryszardowi Kamin´skiemu jako wyraz szacunku i wdziecznos´ci za jego prace i osi agniecia naukowe. Nastepnie gos zabrali gos´cie, m.in. przedstawiciele najwazniejszych os´rodków teologicz-nych w Polsce: Uniwersytetu Kardynaa Stefana Wyszyn´skiego w Warszawie, Uniwersy-tetu Papieskiego Jana Pawa II w Krakowie, UniwersyUniwersy-tetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu, Papieskiego Wydziau Teolo-gicznego we Wrocawiu. Ponadto sowa uznania i wdziecznos´ci oraz najlepsze zyczenia wygosili gos´cie z diecezji siedleckiej, uczniowie, przedstawiciele wypromowanych doktorów, studenci oraz przyjaciele ks. Kamin´skiego.
Na zakon´czenie sympozjum gos zabra sam ks. prof. dr hab. Ryszard Kamin´ski. Wspomnia on najwazniejsze osoby, które wpyney na jego zycie prywatne, kapan´-skie i naukowe. Podziekowa takze przybyym gos´ciom, swoim wspópracownikom oraz wszystkim, którzy przygotowali ksiege pami atkow a i sympozjum. Podzieli sie takze z licznie zgromadzonymi uczestnikami sympozjum swoimi przemys´leniami do-tycz acymi kondycji nauki polskiej, zwaszcza teologii pastoralnej, oraz perspekty-wami jej rozwoju.