• Nie Znaleziono Wyników

Dostosowanie przedsiębiorstw do zmian otoczenia zewnętrznego

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Dostosowanie przedsiębiorstw do zmian otoczenia zewnętrznego"

Copied!
158
0
0

Pełen tekst

(1)

Spi s tre ści POLITECHNIKA OPOLSKA ISSN 1429-6063 Opole 2016 ISBN 978-83-65235-63-3

Studia i M

onogr

afie

z. 451

Pod r

edakcją

Aleksandr

y Zygmun

t

t

ygmun

yny Z

Just

Dost

osow

anie przedsiębiorst

w

znego

enia zewnętr

do zmian otocz

Spi s tre ści POLITECHNIKA OPOLSKA ISSN 1429-6063 Opole 2016 ISBN 978-83-65235-63-3

Studia i M

onogr

afie

z. 451

Pod r

edakcją

Aleksandr

y Zygmun

t

t

ygmun

yny Z

Just

Dost

osow

anie przedsiębiorst

w

znego

enia zewnętr

do zmian otocz

Spis treści POLITECHNIKA OPOLSKA ISSN 1429-6063 Opole 2016 ISBN 978-83-65235-63-3

Studia i Monografie

z. 451

Pod redakcją

Aleksandry Zygmunt

Justyny Zygmunt

Dostosowanie przedsiębiorstw

do zmian otoczenia zewnętrznego

Spis treści POLITECHNIKA OPOLSKA ISSN 1429-6063 Opole 2016 ISBN 978-83-65235-63-3

Studia i Monografie

z. 451

Pod redakcją

Aleksandry Zygmunt

Justyny Zygmunt

Dostosowanie przedsiębiorstw

do zmian otoczenia zewnętrznego

(2)

Spi s tre ści

KOMITET RED AKCY

JNY adeusz ŁAGOD AMSKA, T Małgorzata AD

A – przew odnicząc y, Mariusz MIGAŁ A, Iw ona MULICKA, P iotr NIESŁ

ONY, ona WYSZY SKI, Jan SADECKI, Iw Zbigniew PERKOW

ŃSKA Skład: O fic yna Wydawnicza P olitechnik i Opolsk

iej. . 10,0. rk. druk yd. 10,5. A rk. w Nakład 150 egz. A

Druk i opr awa: S ekcja P oligrafii P olitechnik i Opolsk iej. Komit et Redakcy jny Wy dawnictw P olitechnik i Opolsk

iej a 76 owsk rószk ul. P

© Cop yright by P olitechnik a Opolsk a 2016 Recenz

enci: . dr hab. inż. Henr prof

yk BRANDENB

URG K ACZY ndrzej GR . dr hab. A prof

POLITECHNIKA OPOLSK A Spi s tre ści KOMITET RED AKCY

JNY adeusz ŁAGOD AMSKA, T Małgorzata AD

A – przew odnicząc y, Mariusz MIGAŁ A, Iw ona MULICKA, P iotr NIESŁ

ONY, ona WYSZY SKI, Jan SADECKI, Iw Zbigniew PERKOW

ŃSKA Skład: O fic yna Wydawnicza P olitechnik i Opolsk

iej. . 10,0. rk. druk yd. 10,5. A rk. w Nakład 150 egz. A

Druk i opr awa: S ekcja P oligrafii P olitechnik i Opolsk iej. Komit et Redakcy jny Wy dawnictw P olitechnik i Opolsk

iej a 76 owsk rószk ul. P

© Cop yright by P olitechnik a Opolsk a 2016 Recenz

enci: . dr hab. inż. Henr prof yk BRANDENB

URG K ACZY ndrzej GR . dr hab. A prof

POLITECHNIKA OPOLSK A

Spis treści

KOMITET REDAKCYJNY

Małgorzata ADAMSKA, Tadeusz ŁAGODA – przewodniczący, Mariusz MIGAŁA, Iwona MULICKA, Piotr NIESŁONY, Zbigniew PERKOWSKI, Jan SADECKI, Iwona WYSZYŃSKA

Skład: Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej. Nakład 150 egz. Ark. wyd. 10,5. Ark. druk. 10,0. Druk i oprawa: Sekcja Poligrafii Politechniki Opolskiej. Komitet Redakcyjny Wydawnictw Politechniki Opolskiej

ul. Prószkowska 76

© Copyright by Politechnika Opolska 2016 Recenzenci:

prof. dr hab. inż. Henryk BRANDENBURG prof. dr hab. Andrzej GRACZYK

POLITECHNIKA OPOLSKA

Spis treści

KOMITET REDAKCYJNY

Małgorzata ADAMSKA, Tadeusz ŁAGODA – przewodniczący, Mariusz MIGAŁA, Iwona MULICKA, Piotr NIESŁONY, Zbigniew PERKOWSKI, Jan SADECKI, Iwona WYSZYŃSKA

Skład: Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej. Nakład 150 egz. Ark. wyd. 10,5. Ark. druk. 10,0. Druk i oprawa: Sekcja Poligrafii Politechniki Opolskiej. Komitet Redakcyjny Wydawnictw Politechniki Opolskiej

ul. Prószkowska 76

© Copyright by Politechnika Opolska 2016 Recenzenci:

prof. dr hab. inż. Henryk BRANDENBURG prof. dr hab. Andrzej GRACZYK

(3)

Spi s tre ści

Spis t

reś

ci

Wstęp ... 7 1. Czynni ki w pływa jące na r ozwój p rzeds ięb iors tw w wa run kach zmi an ... 11 unt) ygm na Z usty unt, J ygm ra Z and (Aleks 1.1 Poj ęcie i k lasy fikac ja zmi an... 11 a... 13 toczeni nia o aływa t oddzi o podmio o jak rstw bio rzedsię 1.2. P 1.3. O toczenie a czy nniki r ozw oju p rzedsię bio rstw w wa run kach zmi an... 14 2. Wpły w usta w der egu lac yjn ych na wa run ki p rowadz eni a działa lności atach 2011–2016 tw w l iors ięb rzeds ich p olsk czej p dar gospo (Ann a Boh dan) ... 21 czenia p y oto mian 2.1. Z rawn ego dzi ałaln ości g ospo dar czej w 2011 r. ... 22 ach czej w lat dar ospo ości g ałaln ego dzi rawn czenia p y oto mian 2.2. Z 2012–2013... 25 2.3. Z mian y oto czenia p rawn ego dzi ałaln ości g ospo dar czej w lat ach 2014–2016... 27 3. Fun kcjo nowa nie p rzeds ięb iors tw w wa run kach zmi an olga) ida S ryg ty (B pek ane as ybr ych. W ficzn gra demo ... 31 rstw bio rzedsię oju p ozw ficzne r ogra nia dem kowa warun 3.1. U w Pol sce do 2050 r . ... 32 ią r teg stra curity lexi 3.2. F ozw oju r ynk u prac y oraz p rzedsię bio rstw h... 35 ficznyc ogra an dem ych zmi ując ostęp kach p w warun 3.3. P olit yka mig racyjn a narzę dziem wspo maga jąc ym p rzedsię bio rstwa h... 37 ficznyc ogra an dem kach zmi w warun 3.4. P art ner stw o prze dsię bio rstw w ra mac h akt yw nej p olit yki racy... ku p ryn 39 4. Ins trume nty w spi era jące r ozwój p rzeds ięb iors tw na p oziomi e ... 45 ak) ilicz ska-B asiń nna J (A lnym iona reg 4.1. Narzę dzia k reu jące r ozw ój p rzedsię bio rczoś ci na p ozio mie lnym... iona reg 45 oju ozw la r tor d y sek óln ako szczeg rstwa j bio rzedsię ednie p Małe i śr 4.2. reg iona lneg o... 50 5. Ryne k instr ument ów dłużn ych a r ozwój p rzeds ięb iors tw ... 55 ta) ane zka J ies (Agn 5.1. Korzyś ci i ryzy ko fin ans owa nia r ozw oju p rzedsię bio rstw e... ty dłużn umen str rzez in pop 56 Spi s tre ści

Spis t

reś

ci

Wstęp ... 7 1. Czynni ki w pływa jące na r ozwój p rzeds ięb iors tw w wa run kach zmi an ... 11 unt) ygm na Z usty unt, J ygm ra Z and (Aleks 1.1 Poj ęcie i k lasy fikac ja zmi an... 11 a... 13 toczeni nia o aływa t oddzi o podmio o jak rstw bio rzedsię 1.2. P 1.3. O toczenie a czy nniki r ozw oju p rzedsię bio rstw w wa run kach zmi an... 14 2. Wpły w usta w der egu lac yjn ych na wa run ki p rowadz eni a działa lności atach 2011–2016 tw w l iors ięb rzeds ich p olsk czej p dar gospo (Ann a Boh dan) ... 21 czenia p y oto mian 2.1. Z rawn ego dzi ałaln ości g ospo dar czej w 2011 r. ... 22 ach czej w lat dar ospo ości g ałaln ego dzi rawn czenia p y oto mian 2.2. Z 2012–2013... 25 2.3. Z mian y oto czenia p rawn ego dzi ałaln ości g ospo dar czej w lat ach 2014–2016... 27 3. Fun kcjo nowa nie p rzeds ięb iors tw w wa run kach zmi an olga) ida S ryg ty (B pek ane as ybr ych. W ficzn gra demo ... 31 rstw bio rzedsię oju p ozw ficzne r ogra nia dem kowa warun 3.1. U w Pol sce do 2050 r . ... 32 ią r teg stra curity lexi 3.2. F ozw oju r ynk u prac y oraz p rzedsię bio rstw h... 35 ficznyc ogra an dem ych zmi ując ostęp kach p w warun 3.3. P olit yka mig racyjn a narzę dziem wspo maga jąc ym p rzedsię bio rstwa h... 37 ficznyc ogra an dem kach zmi w warun 3.4. P art ner stw o prze dsię bio rstw w ra mac h akt yw nej p olit yki racy... ku p ryn 39 4. Ins trume nty w spi era jące r ozwój p rzeds ięb iors tw na p oziomi e ... 45 ak) ilicz ska-B asiń nna J (A lnym iona reg 4.1. Narzę dzia k reu jące r ozw ój p rzedsię bio rczoś ci na p ozio mie lnym... iona reg 45 oju ozw la r tor d y sek óln ako szczeg rstwa j bio rzedsię ednie p Małe i śr 4.2. reg iona lneg o... 50 5. Ryne k instr ument ów dłużn ych a r ozwój p rzeds ięb iors tw ... 55 ta) ane zka J ies (Agn 5.1. Korzyś ci i ryzy ko fin ans owa nia r ozw oju p rzedsię bio rstw e... ty dłużn umen str rzez in pop 56 Spis treści

Spis treści

Wstęp... 7

1. Czynniki wpływające na rozwój przedsiębiorstw w warunkach zmian (Aleksandra Zygmunt, Justyna Zygmunt)... 11

1.1 Pojęcie i klasyfikacja zmian... 11

1.2. Przedsiębiorstwo jako podmiot oddziaływania otoczenia... 13

1.3. Otoczenie a czynniki rozwoju przedsiębiorstw w warunkach zmian... 14

2. Wpływ ustaw deregulacyjnych na warunki prowadzenia działalności gospodarczej polskich przedsiębiorstw w latach 2011–2016 (Anna Bohdan)... 21

2.1. Zmiany otoczenia prawnego działalności gospodarczej w 2011 r. ... 22

2.2. Zmiany otoczenia prawnego działalności gospodarczej w latach 2012–2013... 25

2.3. Zmiany otoczenia prawnego działalności gospodarczej w latach 2014–2016... 27

3. Funkcjonowanie przedsiębiorstw w warunkach zmian demograficznych. Wybrane aspekty (Brygida Solga)... 31

3.1. Uwarunkowania demograficzne rozwoju przedsiębiorstw w Polsce do 2050 r. ... 32

3.2. Flexicurity strategią rozwoju rynku pracy oraz przedsiębiorstw w warunkach postępujących zmian demograficznych... 35

3.3. Polityka migracyjna narzędziem wspomagającym przedsiębiorstwa w warunkach zmian demograficznych... 37

3.4. Partnerstwo przedsiębiorstw w ramach aktywnej polityki rynku pracy... 39

4. Instrumenty wspierające rozwój przedsiębiorstw na poziomie regionalnym (Anna Jasińska-Biliczak)... 45

4.1. Narzędzia kreujące rozwój przedsiębiorczości na poziomie regionalnym... 45

4.2. Małe i średnie przedsiębiorstwa jako szczególny sektor dla rozwoju regionalnego... 50

5. Rynek instrumentów dłużnych a rozwój przedsiębiorstw (Agnieszka Janeta)... 55

5.1. Korzyści i ryzyko finansowania rozwoju przedsiębiorstw poprzez instrumenty dłużne... 56

Spis treści

Spis treści

Wstęp... 7

1. Czynniki wpływające na rozwój przedsiębiorstw w warunkach zmian (Aleksandra Zygmunt, Justyna Zygmunt)... 11

1.1 Pojęcie i klasyfikacja zmian... 11

1.2. Przedsiębiorstwo jako podmiot oddziaływania otoczenia... 13

1.3. Otoczenie a czynniki rozwoju przedsiębiorstw w warunkach zmian... 14

2. Wpływ ustaw deregulacyjnych na warunki prowadzenia działalności gospodarczej polskich przedsiębiorstw w latach 2011–2016 (Anna Bohdan)... 21

2.1. Zmiany otoczenia prawnego działalności gospodarczej w 2011 r. ... 22

2.2. Zmiany otoczenia prawnego działalności gospodarczej w latach 2012–2013... 25

2.3. Zmiany otoczenia prawnego działalności gospodarczej w latach 2014–2016... 27

3. Funkcjonowanie przedsiębiorstw w warunkach zmian demograficznych. Wybrane aspekty (Brygida Solga)... 31

3.1. Uwarunkowania demograficzne rozwoju przedsiębiorstw w Polsce do 2050 r. ... 32

3.2. Flexicurity strategią rozwoju rynku pracy oraz przedsiębiorstw w warunkach postępujących zmian demograficznych... 35

3.3. Polityka migracyjna narzędziem wspomagającym przedsiębiorstwa w warunkach zmian demograficznych... 37

3.4. Partnerstwo przedsiębiorstw w ramach aktywnej polityki rynku pracy... 39

4. Instrumenty wspierające rozwój przedsiębiorstw na poziomie regionalnym (Anna Jasińska-Biliczak)... 45

4.1. Narzędzia kreujące rozwój przedsiębiorczości na poziomie regionalnym... 45

4.2. Małe i średnie przedsiębiorstwa jako szczególny sektor dla rozwoju regionalnego... 50

5. Rynek instrumentów dłużnych a rozwój przedsiębiorstw (Agnieszka Janeta)... 55

5.1. Korzyści i ryzyko finansowania rozwoju przedsiębiorstw poprzez instrumenty dłużne... 56

(4)

Spi s tre ści 5.2. Rozw ój p olsk ich p rzedsię bio rstw a w ielk ość ic h zadłużenia...

57 ... 60 rstw bio rzedsię ój p ozw ych a r ow ank ytów b red ek k Ryn 5.3.

5.4. Lea sing j ako źr ódło fin ans owa nia r ozw oju p rzedsię bio rstw

... 62 ych p ku dłużn a ryn rstw n bio rzedsię oju p nie rozw sowa Finan 5.5.

apier

ów ych... ciow wartoś

64 6. Zarządza nie za ufani em ko nsume nckim w czas ie c ykl u życi

a ... 69 ska) dam ata A ałgorz (M umenta kons

6.1. K api tał r ynk ow y orga nizacji w s tru kturze ka pitału in tele ktu aln ego...

69 cia... lu ży cie faz cyk tekś i – w kon lienck tał k api 6.2. K

71 lienta... nia k howa niem na zac a zaufa rządzani pływ za 6.3. W

73 7. Fun kcjo nowa nie ini cja tyw k las tro wych – ko

rzyści u (B eni tocz ym o enn ców w zmi ior ięb rzeds dla p

ryg ida K lem ens)

... 79 wa... 80 tro las ywa k jat ster a inic Kla 7.1.

7.2. War unki p ows tawa nia k las tró w i inicja tyw k las tro wyc

h... 82 a w inicja wani ono kcj w z fun rcó bio rzedsię ci dla p Korzyś 7.3.

tyw

ie wej... stro kla

83 8. Wymi ar w draża nia zmi an im pliko wany ch wsp ółprac

ą ięb rzeds yjna p ć innowac wnoś kty ową – a tor sek między

iors

tw ń)... pie czuk-Stę ew ena Sz (Marz

91 a UE... 92 rci y wspa ekt nse i ef nia, sza ji – wyzwa nnowac nia I 8.1. U

8.2. Ws półp raca mię dzysek tor owa n auka-b iznes...

96 ji... owac nia inn u wdraża ukces nniki s 8.3. Czy

98 9. Wpły w zarządza nia r óżnoro dności ą na sys tem mo tywac yjn

y aj)... nta M ola (J stw bior dsię prze

103 104 cią... dnoś oro óżn rządzanie r ków i za wni ć praco dnoś oro Różn 9.1.

9.2. Mot yw owa nie praco wni ków

... 106 cią k dnoś oro nie różn Zarządza 9.3. luczem do m

oty wowa

nia micznym o yna ków w d wni p praco h gru enicznyc erog het

toczeni u?... 107 10. CS R a rozw ój p rzeds ięb iors tw mi erz ony w skaźni kami fina nsow ymi a)... ielsk Cies lena agda mi (M owy finans i poza 115 a... 116 adani logia b etodo rstwa – m bio dsię k prze R a wyni 10.1. CS 10.2. W pływ CS R na fin ans ow y i poza finan sow y wyni k prze dsię bio rstwa a... 117 adani ki b – wyni 10.3. W nioski z p rzepro wadzoneg o bad ani a... 122 11. G azel e biznes u jako p rzykłady dy nami cznie r ozwija jących s ... 127 czyk) ew sława Sz iro (M stw bior dsię prze 11.1. R ozkład w ielk ości p rzedsię bio rstw ... 128 Spi s tre ści 5.2. Rozw ój p olsk ich p rzedsię bio rstw a w ielk ość ic h zadłużenia... 57 ... 60 rstw bio rzedsię ój p ozw ych a r ow ank ytów b red ek k Ryn 5.3. 5.4. Lea sing j ako źr ódło fin ans owa nia r ozw oju p rzedsię bio rstw ... 62 ych p ku dłużn a ryn rstw n bio rzedsię oju p nie rozw sowa Finan 5.5. apier ów ych... ciow wartoś 64 6. Zarządza nie za ufani em ko nsume nckim w czas ie c ykl u życi a ... 69 ska) dam ata A ałgorz (M umenta kons 6.1. K api tał r ynk ow y orga nizacji w s tru kturze ka pitału in tele ktu aln ego... 69 cia... lu ży cie faz cyk tekś i – w kon lienck tał k api 6.2. K 71 lienta... nia k howa niem na zac a zaufa rządzani pływ za 6.3. W 73 7. Fun kcjo nowa nie ini cja tyw k las tro wych – ko rzyści u (B eni tocz ym o enn ców w zmi ior ięb rzeds dla p ryg ida K lem ens) ... 79 wa... 80 tro las ywa k jat ster a inic Kla 7.1. 7.2. War unki p ows tawa nia k las tró w i inicja tyw k las tro wyc h... 82 a w inicja wani ono kcj w z fun rcó bio rzedsię ci dla p Korzyś 7.3. tyw ie wej... stro kla 83 8. Wymi ar w draża nia zmi an im pliko wany ch wsp ółprac ą ięb rzeds yjna p ć innowac wnoś kty ową – a tor sek między iors tw ń)... pie czuk-Stę ew ena Sz (Marz 91 a UE... 92 rci y wspa ekt nse i ef nia, sza ji – wyzwa nnowac nia I 8.1. U 8.2. Ws półp raca mię dzysek tor owa n auka-b iznes... 96 ji... owac nia inn u wdraża ukces nniki s 8.3. Czy 98 9. Wpły w zarządza nia r óżnoro dności ą na sys tem mo tywac yjn y aj)... nta M ola (J stw bior dsię prze 103 104 cią... dnoś oro óżn rządzanie r ków i za wni ć praco dnoś oro Różn 9.1. 9.2. Mot yw owa nie praco wni ków ... 106 cią k dnoś oro nie różn Zarządza 9.3. luczem do m oty wowa nia micznym o yna ków w d wni p praco h gru enicznyc erog het toczeni u?... 107 10. CS R a rozw ój p rzeds ięb iors tw mi erz ony w skaźni kami fina nsow ymi a)... ielsk Cies lena agda mi (M owy finans i poza 115 a... 116 adani logia b etodo rstwa – m bio dsię k prze R a wyni 10.1. CS 10.2. W pływ CS R na fin ans ow y i poza finan sow y wyni k prze dsię bio rstwa a... 117 adani ki b – wyni 10.3. W nioski z p rzepro wadzoneg o bad ani a... 122 11. G azel e biznes u jako p rzykłady dy nami cznie r ozwija jących s ... 127 czyk) ew sława Sz iro (M stw bior dsię prze 11.1. R ozkład w ielk ości p rzedsię bio rstw ... 128 Spis treści 5.2. Rozwój polskich przedsiębiorstw a wielkość ich zadłużenia... 57

5.3. Rynek kredytów bankowych a rozwój przedsiębiorstw... 60

5.4. Leasing jako źródło finansowania rozwoju przedsiębiorstw... 62

5.5. Finansowanie rozwoju przedsiębiorstw na rynku dłużnych papierów wartościowych... 64

6. Zarządzanie zaufaniem konsumenckim w czasie cyklu życia konsumenta (Małgorzata Adamska)... 69

6.1. Kapitał rynkowy organizacji w strukturze kapitału intelektualnego... 69

6.2. Kapitał kliencki – w kontekście faz cyklu życia... 71

6.3. Wpływ zarządzania zaufaniem na zachowania klienta... 73

7. Funkcjonowanie inicjatyw klastrowych – korzyści dla przedsiębiorców w zmiennym otoczeniu (Brygida Klemens)... 79

7.1. Klaster a inicjatywa klastrowa... 80

7.2. Warunki powstawania klastrów i inicjatyw klastrowych... 82

7.3. Korzyści dla przedsiębiorców z funkcjonowania w inicjatywie klastrowej... 83

8. Wymiar wdrażania zmian implikowanych współpracą międzysektorową – aktywność innowacyjna przedsiębiorstw (Marzena Szewczuk-Stępień)... 91

8.1. Unia Innowacji – wyzwania, szanse i efekty wsparcia UE... 92

8.2. Współpraca międzysektorowa nauka-biznes... 96

8.3. Czynniki sukcesu wdrażania innowacji... 98

9. Wpływ zarządzania różnorodnością na system motywacyjny przedsiębiorstw (Jolanta Maj)... 103

9.1. Różnorodność pracowników i zarządzanie różnorodnością... 104

9.2. Motywowanie pracowników... 106

9.3. Zarządzanie różnorodnością kluczem do motywowania heterogenicznych grup pracowników w dynamicznym otoczeniu?... 107

10. CSR a rozwój przedsiębiorstw mierzony wskaźnikami finansowymi i pozafinansowymi (Magdalena Ciesielska)... 115

10.1. CSR a wynik przedsiębiorstwa – metodologia badania... 116

10.2. Wpływ CSR na finansowy i pozafinansowy wynik przedsiębiorstwa – wyniki badania... 117

10.3. Wnioski z przeprowadzonego badania... 122

11. Gazele biznesu jako przykłady dynamicznie rozwijających się przedsiębiorstw (Mirosława Szewczyk)... 127

11.1. Rozkład wielkości przedsiębiorstw... 128

Spis treści 5.2. Rozwój polskich przedsiębiorstw a wielkość ich zadłużenia... 57

5.3. Rynek kredytów bankowych a rozwój przedsiębiorstw... 60

5.4. Leasing jako źródło finansowania rozwoju przedsiębiorstw... 62

5.5. Finansowanie rozwoju przedsiębiorstw na rynku dłużnych papierów wartościowych... 64

6. Zarządzanie zaufaniem konsumenckim w czasie cyklu życia konsumenta (Małgorzata Adamska)... 69

6.1. Kapitał rynkowy organizacji w strukturze kapitału intelektualnego... 69

6.2. Kapitał kliencki – w kontekście faz cyklu życia... 71

6.3. Wpływ zarządzania zaufaniem na zachowania klienta... 73

7. Funkcjonowanie inicjatyw klastrowych – korzyści dla przedsiębiorców w zmiennym otoczeniu (Brygida Klemens)... 79

7.1. Klaster a inicjatywa klastrowa... 80

7.2. Warunki powstawania klastrów i inicjatyw klastrowych... 82

7.3. Korzyści dla przedsiębiorców z funkcjonowania w inicjatywie klastrowej... 83

8. Wymiar wdrażania zmian implikowanych współpracą międzysektorową – aktywność innowacyjna przedsiębiorstw (Marzena Szewczuk-Stępień)... 91

8.1. Unia Innowacji – wyzwania, szanse i efekty wsparcia UE... 92

8.2. Współpraca międzysektorowa nauka-biznes... 96

8.3. Czynniki sukcesu wdrażania innowacji... 98

9. Wpływ zarządzania różnorodnością na system motywacyjny przedsiębiorstw (Jolanta Maj)... 103

9.1. Różnorodność pracowników i zarządzanie różnorodnością... 104

9.2. Motywowanie pracowników... 106

9.3. Zarządzanie różnorodnością kluczem do motywowania heterogenicznych grup pracowników w dynamicznym otoczeniu?... 107

10. CSR a rozwój przedsiębiorstw mierzony wskaźnikami finansowymi i pozafinansowymi (Magdalena Ciesielska)... 115

10.1. CSR a wynik przedsiębiorstwa – metodologia badania... 116

10.2. Wpływ CSR na finansowy i pozafinansowy wynik przedsiębiorstwa – wyniki badania... 117

10.3. Wnioski z przeprowadzonego badania... 122

11. Gazele biznesu jako przykłady dynamicznie rozwijających się przedsiębiorstw (Mirosława Szewczyk)... 127

(5)

Spi s tre ści 11.2. K ryt eria iden tyfi kacji gaze li... 128 gazeli... naczenie 11.3. Z

129 gazeli... ingi ank 11.4. R

130

Zak ończenie ... 137 unkó s rys Spi w... 139 ... 139 bel s ta Spi Spi s wyk res ów...

140 ałów... a rozdzi Streszczeni

141 ts... 147 trac abs pter Cha

Inf orm acje o a uto rach... 153 Spi s tre ści 11.2. K ryt eria iden tyfi kacji gaze li... 128 gazeli... naczenie 11.3. Z

129 gazeli... ingi ank 11.4. R

130

Zak ończenie ... 137 unkó s rys Spi w... 139 ... 139 bel s ta Spi Spi s wyk res ów...

140 ałów... a rozdzi Streszczeni

141 ts... 147 trac abs pter Cha

Inf orm acje o a uto rach... 153 Spis treści

11.2. Kryteria identyfikacji gazeli... 128

11.3. Znaczenie gazeli... 129 11.4. Rankingi gazeli... 130 Zakończenie... 137 Spis rysunków... 139 Spis tabel... 139 Spis wykresów... 140 Streszczenia rozdziałów... 141 Chapter abstracts... 147 Informacje o autorach... 153 Spis treści 11.2. Kryteria identyfikacji gazeli... 128

11.3. Znaczenie gazeli... 129 11.4. Rankingi gazeli... 130 Zakończenie... 137 Spis rysunków... 139 Spis tabel... 139 Spis wykresów... 140 Streszczenia rozdziałów... 141 Chapter abstracts... 147 Informacje o autorach... 153

(6)

Spi s tre

ści ści s tre Spi

(7)

Wstę p

Wstę

p

Zmi any w ystęp ujące w o toczeni u prze dsię bio rstw w i sto tny s pos ób wpły

- a- ych w m iąc kw isk t egu zjaw ne z szer kają o yni nie. W owa jon unkc a ich f wają n

kro- i mi kro oto czeniu. Z jaw iska t e związa ne s ą prze de wszystk im z nasi

laniem ci pro żonoś aniem się zło ogłębi cji, p uren onk ych k tycząc cesów do się pro

cesów sług, szy h dóbr i u ynkac raz na r ych o sow h finan ynkac h na r dzącyc zacho

bkim ii infor olog echn ojem t ozw nym r syw , inten pitału acji i ka orm wem inf przepły

- . em ludzi rzepływ dnym p obo ych, sw yczn mat

Pop rzez zw iązk i zacho dzące między p rzedsię bio rstw em a oto

czeniem ałani kres dzi ki i za ierun ują k ermin ób det pos lny s enta dam y w fun zmian

a pod

- ć ą i wartoś cyjn uren onk cję k ozy ego p a się na j rzekład ltacie p , co w rezu miotu

ryn kową. M ożli woś ć szybk iego dos tos owa nia się do zmi an t

rakt ować m ożn

a no- . Sta rstw bio rzedsię ych p półczesn oju ws ozw nnik r wy czy luczo ako k zatem j

wić o n może j edn ocześnie p ods taw ę do zwię kszenia k onk uren cyjn ości r egio

- ako rstw j bio dsię a prze wani ono kcj aczenie fun a zasadnicze zn lędu n nu ze wzg

endog eniczneg o pot encj ału rozw oju r egio

nu. an j nia zmi aływa er i siła oddzi rakt Cha

est zr óżnico wana w cza

sie i prze

- ne ół złożo ą na og rstw s bio dsię e prze acyjn apt rocesy ad wia, że p , co spra strzeni

i wie loas pek tow e. A by dos tos ować się do zmi an, p

rzedsię bio rstwa p owinn

y a ich wające n ska wpły awi sadnicze zj kować za tyfi ości iden wszej kolejn w pier

fun kcj ono wanie , by n astęp nie ukier unko wać swoj ą działa lnoś ć na n owe wa

- oże u m ać tem Sprzyj ku. ryn ej na encyjn kur kon wagi prze nia kiwa ki uzys run

sku pienie się n a kapi tale k lienck im, kre owa nie okr eślo nyc h pos taw p

racow- a społe ja n trac oncen eż k ych, czy t wacyjn oty ałań m odze dzi w na dr nikó

cznej micznie zmie- yna rstw do d bio dsię ji prze tac dap u. A iznes ości b dzialn owie odp

niaj ącyc h się warun ków o toczeni a służyć p owinn o także n awi ązywa nie współ

- tny sto re w i h, któ wyc stro h kla ywac jat ż udział w inic ównie ką, jak r y z nau prac

spos ób s przyj ać mogą k reo wani u zacho wań inn owac yjnyc h pop rzez p

rocesy ównie est r y ważne j taln men unda ób f pos ii. W s hnolog dzy i tec u wie nsfer tra

ż ch wny ń pra kowa run h się uwa ącyc ci do zmieniaj lnoś nie działa ywa ow dostos

oraz fin ans ow

ych. racy j Celem p

est p rób a kom pleks oweg o zapr ezen towa nia k luczo wyc

h zja- a. Prac toczeni an o rstw do zmi bio dsię niem prze owa h z dostos nyc iąza wisk zw

a ałów i za ozdzi astu r eden u, j tęp kłada się ze ws y. S raficzn onog kter m hara ma c

- ę- odj owi p kres lowi i za no ce kowa orząd y przyp ć prac kład i treś czenia. U koń

tyc h rozważa ń. Wstę p

Wstę

p

Zmi any w ystęp ujące w o toczeni u prze dsię bio rstw w i sto tny s pos ób wpły

- a- ych w m iąc kw isk t egu zjaw ne z szer kają o yni nie. W owa jon unkc a ich f wają n

kro- i mi kro oto czeniu. Z jaw iska t e związa ne s ą prze de wszystk im z nasi

laniem ci pro żonoś aniem się zło ogłębi cji, p uren onk ych k tycząc cesów do się pro

cesów sług, szy h dóbr i u ynkac raz na r ych o sow h finan ynkac h na r dzącyc zacho

bkim ii infor olog echn ojem t ozw nym r syw , inten pitału acji i ka orm wem inf przepły

- . em ludzi rzepływ dnym p obo ych, sw yczn mat

Pop rzez zw iązk i zacho dzące między p rzedsię bio rstw em a oto

czeniem ałani kres dzi ki i za ierun ują k ermin ób det pos lny s enta dam y w fun zmian

a pod

- ć ą i wartoś cyjn uren onk cję k ozy ego p a się na j rzekład ltacie p , co w rezu miotu

ryn kową. M ożli woś ć szybk iego dos tos owa nia się do zmi an t

rakt ować m ożn

a no- . Sta rstw bio rzedsię ych p półczesn oju ws ozw nnik r wy czy luczo ako k zatem j

wić o n może j edn ocześnie p ods taw ę do zwię kszenia k onk uren cyjn ości r egio

- ako rstw j bio dsię a prze wani ono kcj aczenie fun a zasadnicze zn lędu n nu ze wzg

endog eniczneg o pot encj ału rozw oju r egio

nu. an j nia zmi aływa er i siła oddzi rakt Cha

est zr óżnico wana w cza

sie i prze

- ne ół złożo ą na og rstw s bio dsię e prze acyjn apt rocesy ad wia, że p , co spra strzeni

i wie loas pek tow e. A by dos tos ować się do zmi an, p

rzedsię bio rstwa p owinn

y a ich wające n ska wpły awi sadnicze zj kować za tyfi ości iden wszej kolejn w pier

fun kcj ono wanie , by n astęp nie ukier unko wać swoj ą działa lnoś ć na n owe wa

- oże u m ać tem Sprzyj ku. ryn ej na encyjn kur kon wagi prze nia kiwa ki uzys run

sku pienie się n a kapi tale k lienck im, kre owa nie okr eślo nyc h pos taw p

racow- a społe ja n trac oncen eż k ych, czy t wacyjn oty ałań m odze dzi w na dr nikó

cznej micznie zmie- yna rstw do d bio dsię ji prze tac dap u. A iznes ości b dzialn owie odp

niaj ącyc h się warun ków o toczeni a służyć p owinn o także n awi ązywa nie współ

- tny sto re w i h, któ wyc stro h kla ywac jat ż udział w inic ównie ką, jak r y z nau prac

spos ób s przyj ać mogą k reo wani u zacho wań inn owac yjnyc h pop rzez p

rocesy ównie est r y ważne j taln men unda ób f pos ii. W s hnolog dzy i tec u wie nsfer tra

ż ch wny ń pra kowa run h się uwa ącyc ci do zmieniaj lnoś nie działa ywa ow dostos

oraz fin ans ow

ych. racy j Celem p

est p rób a kom pleks oweg o zapr ezen towa nia k luczo wyc

h zja- a. Prac toczeni an o rstw do zmi bio dsię niem prze owa h z dostos nyc iąza wisk zw

a ałów i za ozdzi astu r eden u, j tęp kłada się ze ws y. S raficzn onog kter m hara ma c

- ę- odj owi p kres lowi i za no ce kowa orząd y przyp ć prac kład i treś czenia. U koń

tyc h rozważa ń.

Wstęp

Wstęp

Zmiany występujące w otoczeniu przedsiębiorstw w istotny sposób wpły-wają na ich funkcjonowanie. Wynikają one z szeregu zjawisk tkwiących w ma-kro- i mikrootoczeniu. Zjawiska te związane są przede wszystkim z nasilaniem się procesów dotyczących konkurencji, pogłębianiem się złożoności procesów zachodzących na rynkach finansowych oraz na rynkach dóbr i usług, szybkim przepływem informacji i kapitału, intensywnym rozwojem technologii infor-matycznych, swobodnym przepływem ludzi.

Poprzez związki zachodzące między przedsiębiorstwem a otoczeniem zmiany w fundamentalny sposób determinują kierunki i zakres działania pod-miotu, co w rezultacie przekłada się na jego pozycję konkurencyjną i wartość rynkową. Możliwość szybkiego dostosowania się do zmian traktować można zatem jako kluczowy czynnik rozwoju współczesnych przedsiębiorstw. Stano-wić on może jednocześnie podstawę do zwiększenia konkurencyjności regio-nu ze względu na zasadnicze znaczenie funkcjonowania przedsiębiorstw jako endogenicznego potencjału rozwoju regionu.

Charakter i siła oddziaływania zmian jest zróżnicowana w czasie i prze-strzeni, co sprawia, że procesy adaptacyjne przedsiębiorstw są na ogół złożone i wieloaspektowe. Aby dostosować się do zmian, przedsiębiorstwa powinny w pierwszej kolejności identyfikować zasadnicze zjawiska wpływające na ich funkcjonowanie, by następnie ukierunkować swoją działalność na nowe wa-runki uzyskiwania przewagi konkurencyjnej na rynku. Sprzyjać temu może skupienie się na kapitale klienckim, kreowanie określonych postaw pracow-ników na drodze działań motywacyjnych, czy też koncentracja na społecznej odpowiedzialności biznesu. Adaptacji przedsiębiorstw do dynamicznie zmie-niających się warunków otoczenia służyć powinno także nawiązywanie współ-pracy z nauką, jak również udział w inicjatywach klastrowych, które w istotny sposób sprzyjać mogą kreowaniu zachowań innowacyjnych poprzez procesy transferu wiedzy i technologii. W sposób fundamentalny ważne jest również dostosowywanie działalności do zmieniających się uwarunkowań prawnych oraz finansowych.

Celem pracy jest próba kompleksowego zaprezentowania kluczowych zja-wisk związanych z dostosowaniem przedsiębiorstw do zmian otoczenia. Praca ma charakter monograficzny. Składa się ze wstępu, jedenastu rozdziałów i za-kończenia. Układ i treść pracy przyporządkowano celowi i zakresowi podję-tych rozważań.

Wstęp

Wstęp

Zmiany występujące w otoczeniu przedsiębiorstw w istotny sposób wpły-wają na ich funkcjonowanie. Wynikają one z szeregu zjawisk tkwiących w ma-kro- i mikrootoczeniu. Zjawiska te związane są przede wszystkim z nasilaniem się procesów dotyczących konkurencji, pogłębianiem się złożoności procesów zachodzących na rynkach finansowych oraz na rynkach dóbr i usług, szybkim przepływem informacji i kapitału, intensywnym rozwojem technologii infor-matycznych, swobodnym przepływem ludzi.

Poprzez związki zachodzące między przedsiębiorstwem a otoczeniem zmiany w fundamentalny sposób determinują kierunki i zakres działania pod-miotu, co w rezultacie przekłada się na jego pozycję konkurencyjną i wartość rynkową. Możliwość szybkiego dostosowania się do zmian traktować można zatem jako kluczowy czynnik rozwoju współczesnych przedsiębiorstw. Stano-wić on może jednocześnie podstawę do zwiększenia konkurencyjności regio-nu ze względu na zasadnicze znaczenie funkcjonowania przedsiębiorstw jako endogenicznego potencjału rozwoju regionu.

Charakter i siła oddziaływania zmian jest zróżnicowana w czasie i prze-strzeni, co sprawia, że procesy adaptacyjne przedsiębiorstw są na ogół złożone i wieloaspektowe. Aby dostosować się do zmian, przedsiębiorstwa powinny w pierwszej kolejności identyfikować zasadnicze zjawiska wpływające na ich funkcjonowanie, by następnie ukierunkować swoją działalność na nowe wa-runki uzyskiwania przewagi konkurencyjnej na rynku. Sprzyjać temu może skupienie się na kapitale klienckim, kreowanie określonych postaw pracow-ników na drodze działań motywacyjnych, czy też koncentracja na społecznej odpowiedzialności biznesu. Adaptacji przedsiębiorstw do dynamicznie zmie-niających się warunków otoczenia służyć powinno także nawiązywanie współ-pracy z nauką, jak również udział w inicjatywach klastrowych, które w istotny sposób sprzyjać mogą kreowaniu zachowań innowacyjnych poprzez procesy transferu wiedzy i technologii. W sposób fundamentalny ważne jest również dostosowywanie działalności do zmieniających się uwarunkowań prawnych oraz finansowych.

Celem pracy jest próba kompleksowego zaprezentowania kluczowych zja-wisk związanych z dostosowaniem przedsiębiorstw do zmian otoczenia. Praca ma charakter monograficzny. Składa się ze wstępu, jedenastu rozdziałów i za-kończenia. Układ i treść pracy przyporządkowano celowi i zakresowi podję-tych rozważań.

(8)

Wstę p Rozdzi ał pier wszy sta now i teo ret yczn e rozp ozn anie czy nnikó w wpływa

ją- ypu- a uw pia się n raz sku an o kach zmi run rstw w wa bio rzedsię ój p ozw h na r cyc

kleni u znaczeni a dyn amiczn ego o toczeni a w fun kcj ono wani u współczesn

ych rstw bio rzedsię tę p ż isto ównie no r yzowa kter ara le sch ym t . Na t rstw bio dsię prze

jak o podmio tów o ddziały wani a oto czenia o raz zapr ezen towa no definic ję i k

la- an. ję zmi syfikac

Kolejn e rozdzi ały maj ą cha rakt er empir yczn o-ana lity czny. Om ówio

no po- e w zasadniczy s tór czenia, k mi oto nnika ne z czy iąza gadnienia zw w nich za

sób det ermin ują r ozw ój p rzedsię bio rstw w wa run kach zmi

an. an w u wienie zmi dsta t prze ału jes o rozdzi ugieg Celem dr

sta wod aws tw

ie do- a tzw. u no n róco gę zw ą uwa óln czej. Szczeg dar ospo ości g ałaln ym dzi tycząc

sta

- rowadze ków p run wy wa opra okół p ją się w centru e kon tór yjne, k egulac wy der

- wy sta w: u sta ych u ując astęp tyczą n nia do ozważa wadzone r . Pro ości ałaln nia dzi

z dnia 25 m arc a 2011 r. o og ranicza niu b arier admini strac yjnyc h dla o bywa

teli ryc któ kcji nie edu a 2011 r. o r a 16 wrześni wy z dni sta w, u rcó bio dsię i prze

h a 2012 r. pad 16 listo z dnia wy sta w, u rcó bio dsię li i prze wate oby ów wiązk obo

o red ukc ji niekt óry ch o bci ążeń administrac yjnyc h w gos pod arce o raz usta

wy czej. dar ospo ości g ałaln nia dzi nywa yko ieniu w ułatw a 2014 r. o pad sto z dnia 7 li

Prze dmiotem r ozważa ń w rozdzi ale t rzecim o bjęt o fun kcj ono

wanie ale t h. W rozdzi ficznyc ogra rzemian dem kach p run rstw w wa bio dsię prze

ym rstw bio rzedsię oju p ozw e dla r rzystn , nieko wane nozo a prog wagę n cono u zwró

zmian y demog raficzn e. W t ym za kresie do kon ano a nalizy u warun kowa

ń de- adniczą część . Zas olsce do 2050 r rstw w P bio rzedsię oju p ozw ych r raficzn mog

rozdzi ału pośw ięco no r ównie ż kon cepcji flexi curity i poli tyce mig racyjn

ej oraz bio rzedsię ych p jąc dzi wspiera arzę ako n rstw j bio rzedsię stwu p tner par

rstwa h. ficznyc ogra an dem kach zmi w warun

Ins trum enty ws piera jące r ozw ój p rzedsię bio rstw n a pozio mie reg iona

l- rze obsza tym o. W czwarteg zdziału ń ro rozważa dmiot prze ią now sta nym

prze dsta wio no n arzę dzia znaj duj ące się w ges tii s am orząd u ter ytor ialn

ego, kre ym za gę w t ą uwa óln ci. Szczeg rczoś bio rzedsię ój p ozw ą na r laj ozwa re p któ

- rstwa. bio rzedsię ednie p a małe i śr no n owa sie skier

Nas tęp ny r ozdzi ał pośw ięco no za gadnieniom r ynk u instr umen tów dłuż

- ci oraz orzyś no k yzowa kter ara . Sch rstw bio rzedsię oju p cie rozw tekś h w kon nyc

ryzy ko w yni kające z fin ans owa nia p rzedsię bio rstw in str umen tami dłużn ymi

. h skic a pol ości zadłużeni ielk tyczące w nia do ż rozważa ównie no r wio dsta Prze

prze dsię bio rstw w a spe kcie ic h rozw oju . Zap rezen towa no t akże za

gadnienia ans o źródeł fin gu jak raz leasin ych o ow ank ytów b red ku k czące ryn doty

owa

nia owa ans nież fin o rów bjęt sji o ysku dmiotem d . Prze rstw bio rzedsię oju p rozw

nie ych. ciow rtoś ów wa apier ych p ku dłużn a ryn rstw n bio dsię prze

Wstę p Rozdzi ał pier wszy sta now i teo ret yczn e rozp ozn anie czy nnikó w wpływa

ją- ypu- a uw pia się n raz sku an o kach zmi run rstw w wa bio rzedsię ój p ozw h na r cyc

kleni u znaczeni a dyn amiczn ego o toczeni a w fun kcj ono wani u współczesn

ych rstw bio rzedsię tę p ż isto ównie no r yzowa kter ara le sch ym t . Na t rstw bio dsię prze

jak o podmio tów o ddziały wani a oto czenia o raz zapr ezen towa no definic ję i k

la- an. ję zmi syfikac

Kolejn e rozdzi ały maj ą cha rakt er empir yczn o-ana lity czny. Om ówio

no po- e w zasadniczy s tór czenia, k mi oto nnika ne z czy iąza gadnienia zw w nich za

sób det ermin ują r ozw ój p rzedsię bio rstw w wa run kach zmi

an. an w u wienie zmi dsta t prze ału jes o rozdzi ugieg Celem dr

sta wod aws tw

ie do- a tzw. u no n róco gę zw ą uwa óln czej. Szczeg dar ospo ości g ałaln ym dzi tycząc

sta

- rowadze ków p run wy wa opra okół p ją się w centru e kon tór yjne, k egulac wy der

- wy sta w: u sta ych u ując astęp tyczą n nia do ozważa wadzone r . Pro ości ałaln nia dzi

z dnia 25 m arc a 2011 r. o og ranicza niu b arier admini strac yjnyc h dla o bywa

teli ryc któ kcji nie edu a 2011 r. o r a 16 wrześni wy z dni sta w, u rcó bio dsię i prze

h a 2012 r. pad 16 listo z dnia wy sta w, u rcó bio dsię li i prze wate oby ów wiązk obo

o red ukc ji niekt óry ch o bci ążeń administrac yjnyc h w gos pod arce o raz usta

wy czej. dar ospo ości g ałaln nia dzi nywa yko ieniu w ułatw a 2014 r. o pad sto z dnia 7 li

Prze dmiotem r ozważa ń w rozdzi ale t rzecim o bjęt o fun kcj ono

wanie ale t h. W rozdzi ficznyc ogra rzemian dem kach p run rstw w wa bio dsię prze

ym rstw bio rzedsię oju p ozw e dla r rzystn , nieko wane nozo a prog wagę n cono u zwró

zmian y demog raficzn e. W t ym za kresie do kon ano a nalizy u warun kowa

ń de- adniczą część . Zas olsce do 2050 r rstw w P bio rzedsię oju p ozw ych r raficzn mog

rozdzi ału pośw ięco no r ównie ż kon cepcji flexi curity i poli tyce mig racyjn

ej oraz bio rzedsię ych p jąc dzi wspiera arzę ako n rstw j bio rzedsię stwu p tner par

rstwa h. ficznyc ogra an dem kach zmi w warun

Ins trum enty ws piera jące r ozw ój p rzedsię bio rstw n a pozio mie reg iona

l- rze obsza tym o. W czwarteg zdziału ń ro rozważa dmiot prze ią now sta nym

prze dsta wio no n arzę dzia znaj duj ące się w ges tii s am orząd u ter ytor ialn

ego, ym za gę w t ą uwa óln ci. Szczeg rczoś bio rzedsię ój p ozw ą na r laj ozwa re p któ

kre

- rstwa. bio rzedsię ednie p a małe i śr no n owa sie skier

Nas tęp ny r ozdzi ał pośw ięco no za gadnieniom r ynk u instr umen tów dłuż

- ci oraz orzyś no k yzowa kter ara . Sch rstw bio rzedsię oju p cie rozw tekś h w kon nyc

ryzy ko w yni kające z fin ans owa nia p rzedsię bio rstw in str umen tami dłużn ymi

. h skic a pol ości zadłużeni ielk tyczące w nia do ż rozważa ównie no r wio dsta Prze

prze dsię bio rstw w a spe kcie ic h rozw oju . Zap rezen towa no t akże za

gadnienia ans o źródeł fin gu jak raz leasin ych o ow ank ytów b red ku k czące ryn doty

owa

nia owa ans nież fin o rów bjęt sji o ysku dmiotem d . Prze rstw bio rzedsię oju p rozw

nie ych. ciow rtoś ów wa apier ych p ku dłużn a ryn rstw n bio dsię prze

Wstęp

Rozdział pierwszy stanowi teoretyczne rozpoznanie czynników wpływają-cych na rozwój przedsiębiorstw w warunkach zmian oraz skupia się na uwypu-kleniu znaczenia dynamicznego otoczenia w funkcjonowaniu współczesnych przedsiębiorstw. Na tym tle scharakteryzowano również istotę przedsiębiorstw jako podmiotów oddziaływania otoczenia oraz zaprezentowano definicję i kla-syfikację zmian.

Kolejne rozdziały mają charakter empiryczno-analityczny. Omówiono w nich zagadnienia związane z czynnikami otoczenia, które w zasadniczy spo-sób determinują rozwój przedsiębiorstw w warunkach zmian.

Celem drugiego rozdziału jest przedstawienie zmian w ustawodawstwie do-tyczącym działalności gospodarczej. Szczególną uwagę zwrócono na tzw. usta-wy deregulacyjne, które koncentrują się wokół poprausta-wy warunków prowadze-nia działalności. Prowadzone rozważaprowadze-nia dotyczą następujących ustaw: ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, ustawy z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców, ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce oraz ustawy z dnia 7 listopada 2014 r. o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej.

Przedmiotem rozważań w rozdziale trzecim objęto funkcjonowanie przedsiębiorstw w warunkach przemian demograficznych. W rozdziale tym zwrócono uwagę na prognozowane, niekorzystne dla rozwoju przedsiębiorstw zmiany demograficzne. W tym zakresie dokonano analizy uwarunkowań de-mograficznych rozwoju przedsiębiorstw w Polsce do 2050 r. Zasadniczą część rozdziału poświęcono również koncepcji flexicurity i polityce migracyjnej oraz partnerstwu przedsiębiorstw jako narzędzi wspierających przedsiębiorstwa w warunkach zmian demograficznych.

Instrumenty wspierające rozwój przedsiębiorstw na poziomie regional-nym stanowią przedmiot rozważań rozdziału czwartego. W tym obszarze przedstawiono narzędzia znajdujące się w gestii samorządu terytorialnego, które pozwalają na rozwój przedsiębiorczości. Szczególną uwagę w tym zakre-sie skierowano na małe i średnie przedsiębiorstwa.

Następny rozdział poświęcono zagadnieniom rynku instrumentów dłuż-nych w kontekście rozwoju przedsiębiorstw. Scharakteryzowano korzyści oraz ryzyko wynikające z finansowania przedsiębiorstw instrumentami dłużnymi. Przedstawiono również rozważania dotyczące wielkości zadłużenia polskich przedsiębiorstw w aspekcie ich rozwoju. Zaprezentowano także zagadnienia dotyczące rynku kredytów bankowych oraz leasingu jako źródeł finansowania rozwoju przedsiębiorstw. Przedmiotem dyskusji objęto również finansowanie przedsiębiorstw na rynku dłużnych papierów wartościowych.

Wstęp

Rozdział pierwszy stanowi teoretyczne rozpoznanie czynników wpływają-cych na rozwój przedsiębiorstw w warunkach zmian oraz skupia się na uwypu-kleniu znaczenia dynamicznego otoczenia w funkcjonowaniu współczesnych przedsiębiorstw. Na tym tle scharakteryzowano również istotę przedsiębiorstw jako podmiotów oddziaływania otoczenia oraz zaprezentowano definicję i kla-syfikację zmian.

Kolejne rozdziały mają charakter empiryczno-analityczny. Omówiono w nich zagadnienia związane z czynnikami otoczenia, które w zasadniczy spo-sób determinują rozwój przedsiębiorstw w warunkach zmian.

Celem drugiego rozdziału jest przedstawienie zmian w ustawodawstwie do-tyczącym działalności gospodarczej. Szczególną uwagę zwrócono na tzw. usta-wy deregulacyjne, które koncentrują się wokół poprausta-wy warunków prowadze-nia działalności. Prowadzone rozważaprowadze-nia dotyczą następujących ustaw: ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, ustawy z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców, ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce oraz ustawy z dnia 7 listopada 2014 r. o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej.

Przedmiotem rozważań w rozdziale trzecim objęto funkcjonowanie przedsiębiorstw w warunkach przemian demograficznych. W rozdziale tym zwrócono uwagę na prognozowane, niekorzystne dla rozwoju przedsiębiorstw zmiany demograficzne. W tym zakresie dokonano analizy uwarunkowań de-mograficznych rozwoju przedsiębiorstw w Polsce do 2050 r. Zasadniczą część rozdziału poświęcono również koncepcji flexicurity i polityce migracyjnej oraz partnerstwu przedsiębiorstw jako narzędzi wspierających przedsiębiorstwa w warunkach zmian demograficznych.

Instrumenty wspierające rozwój przedsiębiorstw na poziomie regional-nym stanowią przedmiot rozważań rozdziału czwartego. W tym obszarze przedstawiono narzędzia znajdujące się w gestii samorządu terytorialnego, które pozwalają na rozwój przedsiębiorczości. Szczególną uwagę w tym zakre-sie skierowano na małe i średnie przedsiębiorstwa.

Następny rozdział poświęcono zagadnieniom rynku instrumentów dłuż-nych w kontekście rozwoju przedsiębiorstw. Scharakteryzowano korzyści oraz ryzyko wynikające z finansowania przedsiębiorstw instrumentami dłużnymi. Przedstawiono również rozważania dotyczące wielkości zadłużenia polskich przedsiębiorstw w aspekcie ich rozwoju. Zaprezentowano także zagadnienia dotyczące rynku kredytów bankowych oraz leasingu jako źródeł finansowania rozwoju przedsiębiorstw. Przedmiotem dyskusji objęto również finansowanie przedsiębiorstw na rynku dłużnych papierów wartościowych.

(9)

Wstę p Rozdzi ał szósty o bejm uje r ozważa nia do tyczące za rządzani a zaufa

niem pre ale za ozdzi ym r enta. W t sum a kon u życi ykl im w czasie c enck sum kon

zen- ynk pitału r kładowej ka ako s ego j aln ktu tele pitału in cje ka oncep no k towa

o- no towa aakcen an. Z kach zmi run ych w wa ując jon unkc rstw f bio dsię o prze weg

rów nież i sto tę ka pitału k lienck iego w a spe kcie faz c ykl u życi a. Omów iono t

ak- lienta. nia k howa niem na zac a zaufa rządzani że wpływ za

W kolejn ym r ozdzi ale za kres em rozważa ń obj ęto r olę k las tró w w rozw

oju w i ini- tró las gadnieniom k cono za oświę gę p ą uwa . Szczególn rstw bio dsię prze

cja tyw k las tro wyc h, a także ic h wpływu n a prze dsię bio rstwa. W t ym o

bszarze tró las nia k tawa e do pows zbędn ki nie run owe wa taw ods lono p ypuk uw

w i ini- rstw zw bio dsię a prze ci dl ż korzyś ównie iono r h. Omów wyc tro las tyw k cja

iąza

- h. wyc stro h kla tywac niem w inicja owa jon unkc ne z f

Wymi ar w drażani a zmian det ermin owa nyc h w spółp racą n auk i z bizn

e- . N ale rozdzi nym tęp nas h w nyc owa podejm zagadnień kres i za now sta sem

a dzy. u wie nsfer w tra h kanałó lnyc cja oten rzegląd p no p rowadzo le przep tym t

Zap rezen towa no w ybra ne p roj ekt y współfin ans owa ne ze śr odk ów uni jnyc

h rstw bio dsię ci B+R prze noś yw raz akt esu o i i bizn auk racy n czące współp doty

. ji. owac nia inn u wdraża ukces nniki s akże czy no t Wskaza

W rozdzi ale dzie wią tym s kup iono się n a zagadnieni ach wpły wu zarzą

- no óco . Zwr rstw bio dsię y prze wacyjn oty a system m cią n dnoś oro a różn dzani

uwa gę n a pro blem aty kę r óżn oro dnoś ci praco wni ków o raz zarządza nia r óżn

o- oty ów m ji system ualizac wid aczenie indy akże zn no t towa kcen ą. Zaa ości rodn

- a- ć rozdzi tną częś . Isto ości teczn h sku tem ic od ką rstw p bio rzedsię ych p wacyjn

łu pośw ięco no wpły wow i wyb rany ch zmienn ych różn oro dnoś ci na m oty

wację . ków wni p praco h gru nyc eślo okr

Nas tęp ny r ozdzi ał kon centru je się w okół za gadnień społe cznej o dpo wie

- bszarze . W tym o rstw bio rzedsię oju p ozw kcie r spe u (CSR) w a iznes ości b dzialn

prze dsta wio no a ktu aln y sta n wie dzy nad wpły wem CS

R na fin ans ow y i poza

- o- kcj em fun ekt m asp tny , że isto kazano rstwa. Ws bio dsię k prze y wyni sow finan

nowa nia ws półczesn ych p rzedsię bio rstw j est r ealizac ja ic h zobo wiąza ń spo

- ów. roces ów i p anizm ech dnich m owie u odp wnieni rzy zape ych p łeczn

Osta tni r ozdzi ał pre zentu je i sto tę gaze li bizn esu j ako p rzykład u d yna

- eria ryt no w nim k wio dsta . Prze rstw bio dsię h się prze ącyc ijaj micznie rozw

kla syfikac ji gazel o raz ich zn aczenie w kon tekś cie innowac yjnoś ci i rozw

oju gów nkin ję ra zentac a pre acisk n akże n no t ołożo ym p ale t ozdzi w. W r ionó reg

najszy bciej r ozw ijaj ącyc h się prze dsię bio rstw

. wnej mierze do wła est w głó na j owa kier kacja s Publi

ścicie li prze dsię bio

rstw unk- ach f ekt ji o asp mac ż infor ównie czać może r tar . Dos rządzającej i kadry za

cjo nowa nia prze dsię bio rstw d la os ób, któ re rozważa ją p odj ęcie działa

lno- ków ierun ych k óżn tów r tuden akże s oże t esować m ter ain czej. Z dar ospo ści g

, Wstę p Rozdzi ał szósty o bejm uje r ozważa nia do tyczące za rządzani a zaufa

niem pre ale za ozdzi ym r enta. W t sum a kon u życi ykl im w czasie c enck sum kon

zen- ynk pitału r kładowej ka ako s ego j aln ktu tele pitału in cje ka oncep no k towa

o- no towa aakcen an. Z kach zmi run ych w wa ując jon unkc rstw f bio dsię o prze weg

rów nież i sto tę ka pitału k lienck iego w a spe kcie faz c ykl u życi a. Omów iono t

ak- lienta. nia k howa niem na zac a zaufa rządzani że wpływ za

W kolejn ym r ozdzi ale za kres em rozważa ń obj ęto r olę k las tró w w rozw

oju w i ini- tró las gadnieniom k cono za oświę gę p ą uwa . Szczególn rstw bio dsię prze

cja tyw k las tro wyc h, a także ic h wpływu n a prze dsię bio rstwa. W t ym o

bszarze tró las nia k tawa e do pows zbędn ki nie run owe wa taw ods lono p ypuk uw

w i ini- rstw zw bio dsię a prze ci dl ż korzyś ównie iono r h. Omów wyc tro las tyw k cja

iąza

- h. wyc stro h kla tywac niem w inicja owa jon unkc ne z f

Wymi ar w drażani a zmian det ermin owa nyc h w spółp racą n auk i z bizn

e- . N ale rozdzi nym tęp nas h w nyc owa podejm zagadnień kres i za now sta sem

a dzy. u wie nsfer w tra h kanałó lnyc cja oten rzegląd p no p rowadzo le przep tym t

Zap rezen towa no w ybra ne p roj ekt y współfin ans owa ne ze śr odk ów uni jnyc

h rstw bio dsię ci B+R prze noś yw raz akt esu o i i bizn auk racy n czące współp doty

. ji. owac nia inn u wdraża ukces nniki s akże czy no t Wskaza

W rozdzi ale dzie wią tym s kup iono się n a zagadnieni ach wpły wu zarzą

- no óco . Zwr rstw bio dsię y prze wacyjn oty a system m cią n dnoś oro a różn dzani

uwa gę n a pro blem aty kę r óżn oro dnoś ci praco wni ków o raz zarządza nia r óżn

o- oty ów m ji system ualizac wid aczenie indy akże zn no t towa kcen ą. Zaa ości rodn

- a- ć rozdzi tną częś . Isto ości teczn h sku tem ic od ką rstw p bio rzedsię ych p wacyjn

łu pośw ięco no wpły wow i wyb rany ch zmienn ych różn oro dnoś ci na m oty

wację . ków wni p praco h gru nyc eślo okr

Nas tęp ny r ozdzi ał kon centru je się w okół za gadnień społe cznej o dpo wie

- bszarze . W tym o rstw bio rzedsię oju p ozw kcie r spe u (CSR) w a iznes ości b dzialn

prze dsta wio no a ktu aln y sta n wie dzy nad wpły wem CS

R na fin ans ow y i poza

- o- kcj em fun ekt m asp tny , że isto kazano rstwa. Ws bio dsię k prze y wyni sow finan

nowa nia ws półczesn ych p rzedsię bio rstw j est r ealizac ja ic h zobo wiąza ń spo

- ów. roces ów i p anizm ech dnich m owie u odp wnieni rzy zape ych p łeczn

Osta tni r ozdzi ał pre zentu je i sto tę gaze li bizn esu j ako p rzykład u d yna

- eria ryt no w nim k wio dsta . Prze rstw bio dsię h się prze ącyc ijaj micznie rozw

kla syfikac ji gazel o raz ich zn aczenie w kon tekś cie innowac yjnoś ci i rozw

oju gów nkin ję ra zentac a pre acisk n akże n no t ołożo ym p ale t ozdzi w. W r ionó reg

najszy bciej r ozw ijaj ącyc h się prze dsię bio rstw

. wnej mierze do wła est w głó na j owa kier kacja s Publi

ścicie li prze dsię bio

rstw unk- ach f ekt ji o asp mac ż infor ównie czać może r tar . Dos rządzającej i kadry za

cjo nowa nia prze dsię bio rstw d la os ób, któ re rozważa ją p odj ęcie działa

lno- ków ierun ych k óżn tów r tuden akże s oże t esować m ter ain czej. Z dar ospo ści g

,

Wstęp

Rozdział szósty obejmuje rozważania dotyczące zarządzania zaufaniem konsumenckim w czasie cyklu życia konsumenta. W tym rozdziale zaprezen-towano koncepcje kapitału intelektualnego jako składowej kapitału rynko-wego przedsiębiorstw funkcjonujących w warunkach zmian. Zaakcentowano również istotę kapitału klienckiego w aspekcie faz cyklu życia. Omówiono tak-że wpływ zarządzania zaufaniem na zachowania klienta.

W kolejnym rozdziale zakresem rozważań objęto rolę klastrów w rozwoju przedsiębiorstw. Szczególną uwagę poświęcono zagadnieniom klastrów i ini-cjatyw klastrowych, a także ich wpływu na przedsiębiorstwa. W tym obszarze uwypuklono podstawowe warunki niezbędne do powstawania klastrów i ini-cjatyw klastrowych. Omówiono również korzyści dla przedsiębiorstw związa-ne z funkcjonowaniem w inicjatywach klastrowych.

Wymiar wdrażania zmian determinowanych współpracą nauki z

bizne-sem stanowi zakres zagadnień podejmowanych w następnym rozdziale. Na tym tle przeprowadzono przegląd potencjalnych kanałów transferu wiedzy. Zaprezentowano wybrane projekty współfinansowane ze środków unijnych dotyczące współpracy nauki i biznesu oraz aktywności B+R przedsiębiorstw. Wskazano także czynniki sukcesu wdrażania innowacji.

W rozdziale dziewiątym skupiono się na zagadnieniach wpływu zarzą-dzania różnorodnością na system motywacyjny przedsiębiorstw. Zwrócono uwagę na problematykę różnorodności pracowników oraz zarządzania różno-rodnością. Zaakcentowano także znaczenie indywidualizacji systemów moty-wacyjnych przedsiębiorstw pod kątem ich skuteczności. Istotną część rozdzia-łu poświęcono wpływowi wybranych zmiennych różnorodności na motywację określonych grup pracowników.

Następny rozdział koncentruje się wokół zagadnień społecznej odpowie-dzialności biznesu (CSR) w aspekcie rozwoju przedsiębiorstw. W tym obszarze przedstawiono aktualny stan wiedzy nad wpływem CSR na finansowy i poza-finansowy wynik przedsiębiorstwa. Wskazano, że istotnym aspektem funkcjo-nowania współczesnych przedsiębiorstw jest realizacja ich zobowiązań spo-łecznych przy zapewnieniu odpowiednich mechanizmów i procesów.

Ostatni rozdział prezentuje istotę gazeli biznesu jako przykład u dyna-micznie rozwijających się przedsiębiorstw. Przedstawiono w nim kryteria klasyfikacji gazel oraz ich znaczenie w kontekście innowacyjności i rozwoju regionów. W rozdziale tym położono także nacisk na prezentację rankingów najszybciej rozwijających się przedsiębiorstw.

Publikacja skierowana jest w głównej mierze do właścicieli przedsiębiorstw i kadry zarządzającej. Dostarczać może również informacji o aspektach funk-cjonowania przedsiębiorstw dla osób, które rozważają podjęcie działalno-ści gospodarczej. Zainteresować może także studentów różnych kierunków,

Wstęp

Rozdział szósty obejmuje rozważania dotyczące zarządzania zaufaniem konsumenckim w czasie cyklu życia konsumenta. W tym rozdziale zaprezen-towano koncepcje kapitału intelektualnego jako składowej kapitału rynko-wego przedsiębiorstw funkcjonujących w warunkach zmian. Zaakcentowano również istotę kapitału klienckiego w aspekcie faz cyklu życia. Omówiono tak-że wpływ zarządzania zaufaniem na zachowania klienta.

W kolejnym rozdziale zakresem rozważań objęto rolę klastrów w rozwoju przedsiębiorstw. Szczególną uwagę poświęcono zagadnieniom klastrów i ini-cjatyw klastrowych, a także ich wpływu na przedsiębiorstwa. W tym obszarze uwypuklono podstawowe warunki niezbędne do powstawania klastrów i ini-cjatyw klastrowych. Omówiono również korzyści dla przedsiębiorstw związa-ne z funkcjonowaniem w inicjatywach klastrowych.

Wymiar wdrażania zmian determinowanych współpracą nauki z

bizne-sem stanowi zakres zagadnień podejmowanych w następnym rozdziale. Na tym tle przeprowadzono przegląd potencjalnych kanałów transferu wiedzy. Zaprezentowano wybrane projekty współfinansowane ze środków unijnych dotyczące współpracy nauki i biznesu oraz aktywności B+R przedsiębiorstw. Wskazano także czynniki sukcesu wdrażania innowacji.

W rozdziale dziewiątym skupiono się na zagadnieniach wpływu zarzą-dzania różnorodnością na system motywacyjny przedsiębiorstw. Zwrócono uwagę na problematykę różnorodności pracowników oraz zarządzania różno-rodnością. Zaakcentowano także znaczenie indywidualizacji systemów moty-wacyjnych przedsiębiorstw pod kątem ich skuteczności. Istotną część rozdzia-łu poświęcono wpływowi wybranych zmiennych różnorodności na motywację określonych grup pracowników.

Następny rozdział koncentruje się wokół zagadnień społecznej odpowie-dzialności biznesu (CSR) w aspekcie rozwoju przedsiębiorstw. W tym obszarze przedstawiono aktualny stan wiedzy nad wpływem CSR na finansowy i poza-finansowy wynik przedsiębiorstwa. Wskazano, że istotnym aspektem funkcjo-nowania współczesnych przedsiębiorstw jest realizacja ich zobowiązań spo-łecznych przy zapewnieniu odpowiednich mechanizmów i procesów.

Ostatni rozdział prezentuje istotę gazeli biznesu jako przykład u dyna-micznie rozwijających się przedsiębiorstw. Przedstawiono w nim kryteria klasyfikacji gazel oraz ich znaczenie w kontekście innowacyjności i rozwoju regionów. W rozdziale tym położono także nacisk na prezentację rankingów najszybciej rozwijających się przedsiębiorstw.

Publikacja skierowana jest w głównej mierze do właścicieli przedsiębiorstw i kadry zarządzającej. Dostarczać może również informacji o aspektach funk-cjonowania przedsiębiorstw dla osób, które rozważają podjęcie działalno-ści gospodarczej. Zainteresować może także studentów różnych kierunków,

(10)

Wstę p sta now iąc litera tur ę po mocn ą w osiąga niu efek tów kształceni a, ja k ró wnie

ż dsię prze taw pos nia owa kształt rocesie ej w p zbędn dzy nie wie jąc rcza dosta

- infor źródło tne isto akże oże t ić m now . Sta pów rt-u a sta orzeni i tw ch rczy bio

- h szczególnie nyc dat , przy nów egio oju r ozw ykę r olit ych p jąc reu ób k ji dla os mac

w pro cesie definiowa nia ce lów s tra teg icznyc h, operac yjnyc h oraz k ons truo

wa- dsię ą prze cyjn uren onk cję k h pozy ącyc acniaj ych i wzm jąc dzi kreu arzę nia n

- oże ja m blikac nu. Pu egio ostu r ltacie do wzr h w rezu wadzącyc , a pro rstw bio

być rów nież p rzyda tna innym osob om, któ re s ą za inter esowa ne p rob lemat

yką radcom om, do tyk nali p. a rstw (n bio rzedsię ych p a współczesn wani ono kcj fun

finan sow ym, os obo m uczestnicząc ym w p roces ach t ransf eru w iedzy). Alek san dra Zyg mun

t unt ygm tyna Z Jus

Wstę p sta now iąc litera tur ę po mocn ą w osiąga niu efek tów kształceni a, ja k ró wnie

ż dsię prze taw pos nia owa kształt rocesie ej w p zbędn dzy nie wie jąc rcza dosta

- infor źródło tne isto akże oże t ić m now . Sta pów rt-u a sta orzeni i tw ch rczy bio

- h szczególnie nyc dat , przy nów egio oju r ozw ykę r olit ych p jąc reu ób k ji dla os mac

w pro cesie definiowa nia ce lów s tra teg icznyc h, operac yjnyc h oraz k ons truo

wa- dsię ą prze cyjn uren onk cję k h pozy ącyc acniaj ych i wzm jąc dzi kreu arzę nia n

- oże ja m blikac nu. Pu egio ostu r ltacie do wzr h w rezu wadzącyc , a pro rstw bio

być rów nież p rzyda tna innym osob om, któ re s ą za inter esowa ne p rob lemat

yką radcom om, do tyk nali p. a rstw (n bio rzedsię ych p a współczesn wani ono kcj fun

finan sow ym, os obo m uczestnicząc ym w p roces ach t ransf eru w iedzy). Alek san dra Zyg mun

t unt ygm tyna Z Jus

Wstęp

stanowiąc literaturę pomocną w osiąganiu efektów kształcenia, jak również dostarczając wiedzy niezbędnej w procesie kształtowania postaw przedsię-biorczych i tworzenia start-upów. Stanowić może także istotne źródło infor-macji dla osób kreujących politykę rozwoju regionów, przydatnych szczególnie w procesie definiowania celów strategicznych, operacyjnych oraz konstruowa-nia narzędzi kreujących i wzmackonstruowa-niających pozycję konkurencyjną przedsię-biorstw, a prowadzących w rezultacie do wzrostu regionu. Publikacja może być również przydatna innym osobom, które są zainteresowane problematyką funkcjonowania współczesnych przedsiębiorstw (np. analitykom, doradcom finansowym, osobom uczestniczącym w procesach transferu wiedzy).

Aleksandra Zygmunt Justyna Zygmunt

Wstęp

stanowiąc literaturę pomocną w osiąganiu efektów kształcenia, jak również dostarczając wiedzy niezbędnej w procesie kształtowania postaw przedsię-biorczych i tworzenia start-upów. Stanowić może także istotne źródło infor-macji dla osób kreujących politykę rozwoju regionów, przydatnych szczególnie w procesie definiowania celów strategicznych, operacyjnych oraz konstruowa-nia narzędzi kreujących i wzmackonstruowa-niających pozycję konkurencyjną przedsię-biorstw, a prowadzących w rezultacie do wzrostu regionu. Publikacja może być również przydatna innym osobom, które są zainteresowane problematyką funkcjonowania współczesnych przedsiębiorstw (np. analitykom, doradcom finansowym, osobom uczestniczącym w procesach transferu wiedzy).

Aleksandra Zygmunt Justyna Zygmunt

Cytaty

Powiązane dokumenty

Celem artykułu jest zaproponowanie agregatowego wskaźnika poziomu rozwoju polskich regionów szczebla NUTS 2 w zakresie wdrażania i efektów rozwiązań charakteryzują- cych

W rezultacie kraje członkow skie pod naciskiem N iem iec i A ustrii w ym ogły okres przejściow y w dostępie do sw ojego rynku przew ozów kabotażow ych, zaś

Ale wystarczy, że przedsiębiorstwo (gospodarstwo) zostanie wydzierżawione lub oddane w użytkowanie, od razu nasuwa się podstawowe pytanie, czy chodzi tu o wydzierżawienie

PN-IEC 60364-4-46. Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo. Odłączanie i łączenie oraz PN-IEC 60364-5-537 Instalacje elektryczne w

Jednocześnie zasugerowano, iż Dzień Dziecka w każdym kraju powinien być obchodzony w dniu, który jego władze uznają za najwłaściwszy.. Od 1994 dnia 1 czerwca w Warszawie

Próbując określić kierunki rozwoju rynku przewozów drogowych w Polsce można założyć, że w wyniku zwiększonych obrotów handlowych z krajami Unii Europejskiej,

Tożsamość wypowiedzi (epi- stolam ej i beletrystycznej) wskazuje zarazem precyzyjniej, czego ocze­ kuje pisarka od dzieła malarskiego oraz jakie jego elem enty w

Zanim COVID-19 się rozpędzi, padną wątłe zakaźne zespoły lekarsko-pie- lęgniarskie wykończone absurdalnymi skierowaniami ze szpitalnych oddziałów ratunkowych